Adalet Bakanlığının, 10/12/2019 tarihli yazısı ile kullanmak için uyuşturucu madde bulundurma suçundan sanık ... hakkındaki kamu davasının durmasına dair Kocaeli Çocuk Mahkemesinin 25/06/2019 tarihli ve 2019/23 esas, 2019/180 sayılı kararının kanun yararına bozulmasına yönelik talebi üzerine, Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığınca 16/12/2019 tarihli yazı ekinde dosyanın Dairemize gönderildiği anlaşıldı.
Dosya incelendi.
GEREĞİ GÖRÜŞÜLÜP DÜŞÜNÜLDÜ:
A) Konuyla İlgili Bilgiler:
1- Sanık hakkında, 10/11/2017 tarihinde işlediği iddia olunan kullanmak için uyuşturucu madde bulundurma suçundan dolayı 30/01/2018 tarihinde kamu davasının açılmasının ertelenmesine, tedavi ve denetimli serbestlik tedbiri uygulanmasına karar verildiği, nüfus kaydına göre 07/09/2000 doğumlu olan sanığın 18 yaşından küçük olması nedeniyle erteleme kararının 06/02/2018 tarihinde CMK’nın 150. maddesi uyarınca görevlendirilen müdafiine tebliğ edildiği,
2- Tedavi ve denetimli serbestlik tedbirinin infazına başlanması için gönderilen uyarılı ilk başvuru davetiyesinin sanığın babasına tebliğ edildiği ve sanığın 19/04/2018 tarihinde Denetimli Serbestlik Müdürlüğüne müracaat ettiği, burada sanığa ve babasına yazılı olarak yükümlülüklerinin tebliğ edildiği, yükümlülüklerini ihlal etmekte ısrar etmesi halinde hakkında kamu davası açılacağının ihtar edildiği,
3- Ancak tedbirin infazı esnasında sanığın 08/08/2018 tarihinde yükümlülüklerine aykırı davranması üzerine 11/09/2018 tarihinde bizzat kendisine meşruhatlı uyarı müzekkeresi tebliğ edildiği,
4- Yapılan bu uyarıya rağmen 05/11/2018 tarihinde tekrar yükümlülüklerine aykırı davranması üzerine TCK"nın 191. maddesinin 4. fıkrasının (a) bendi uyarınca“...tedavinin gereklerine uygun davranmamakta ısrar ettiği...” gerekçesiyle kamu davasının ertelenmesi kararı kaldırılarak, kullanmak için uyuşturucu madde bulundurma suçundan kamu davası açıldığı,
5- Yapılan yargılama sonucunda, Kocaeli Çocuk Mahkemesinin 25/06/2019 tarihli ve 2019/23 esas, 2019/180 sayılı kararıyla "dosya içerisinde dava açılmasının ertelenmesi kararının suça sürüklenen çocuğa tebliğ edildiğine ilişkin belge bulunmadığı, salt soruşturma aşamasında suça sürüklenen çocuğun ifadesinin alındığı esnada bulunma görevi olan zorunlu müdafiiye yapılan tebligatın hukuken geçerli bir tebligat olmayacağı” gerekçesiyle dava şartının gerçekleşmediğinden bahisle “kamu davasının durmasına” karar verildiği ve kararın yasa yoluna başvurulmadan kesinleştiği,
Anlaşılmıştır.
B) Kanun Yararına Bozma Talebi:
Kanun yararına bozma talebi ve ihbar yazısında, "Her ne kadar Kocaeli Çocuk Mahkemesince, "... suça sürüklenen çocuk hakkında Kullanmak İçin Uyuşturucu veya Uyarıcı Madde Satın Almak, Kabul Etmek, Bulundurmak ve Kullanmak suçundan 30/01/2018 tarihinde verilen kamu davasının açılmasının ertelenmesi kararının suça sürüklenen çocuğa tebliğ edilmediği, Yargıtay 20. Ceza Dairesinin 26/05/2016 gün ve 2016/1582 Esas, 2016/3201 Karar sayılı içtihatlarında da belirtildiği gibi, kamu davasının açılmasının ertelenmesi kararı tebliğ edilmeden denetim süresinin başlamayacağı, ayrıca bu karara uymamanın sonuçları suça sürüklenen çocuğun bizzat kendisine bildirildikten sonra yükümlülüklerin başlayacağı, bu hususun kovuşturma şartlarından olduğunun anlaşıldığı, CMK 223/8. maddesi 2. cümlesinde belirtildiği üzere soruşturmanın veya kovuşturmanın yapılması şarta bağlı tutulmuş olup da şartın henüz gerçekleşmediği anlaşılırsa; gerçekleşmesini beklemek üzere, durma kararı verilmesi gerektiği, Yargıtay 20. Ceza Dairesi"nin 2017/479 Esas 2017/2538 sayılı kararında "..."kamu davasının açılmasının ertelenmesi ile denetimli serbestlik tedbiri uygulanmasına" ilişkin karara, yaşı küçük şüphelinin ve dolayısı ile şüpheliye soruşturma aşamasında CMK"nın 150/2. maddesi uyarınca atanan zorunlu müdafiinin de itiraz hakkının bulunduğu, itiraz hakkının kullanılabilmesi için yaşı küçük şüpheliyi "temsilen" zorunlu müdafiine de ilgili kararın tebliğ edilmesi gerektiği" belirtilmekle "kamu davasının açılmasının ertelenmesi" kararı ile yaşı küçük şüpheliye yükümlülük getiren tedavi ve denetimli serbestlik tedbirine de karar verildiğinden bu karara karşı CMK"nın 171. ve 173. maddelerinde suçtan zarar gören için tanınan "kamu davasının açılmasının ertelenmesi kararına itiraz" hakkıyla ilgili hükümler gereğince kararın yaşı küçük şüpheliye de tebliğ edilmesi gerektiği bu hali ile anlaşılmakla; dosya içerisinde dava açılmasının ertelenmesi kararının suça sürüklenen çocuğa tebliğ edildiğine ilişkin belge bulunmadığı, salt soruşturma aşamasında suça sürüklenen çocuğun ifadesinin alındığı esnada bulunma görevi olan zorunlu müdafiiye yapılan tebligatın hukuken geçerli bir tebligat olmayacağı, benzer bir hususta Yargıtay 20. Ceza Dairesi"nin 2018/4302 Esas 2019/1278 sayılı kararı ile "Kamu davasının açılmasının ertelenmesi" kararı ve bu karar ile birlikte verilen tedavi ve/veya denetimli serbestlik tedbiri uygulanmasına ilişkin kararların, şüpheliye tebliğ edilerek itiraz hakkı tanınması gerektiği, incelemeye konu dosyada ise, Mersin Cumhuriyet Başsavcılığı"nca verilen "Kamu davasının açılmasının beş yıl süre ile ertelenmesi ve 1 yıl süre ile tedavi ve denetimli serbestlik tedbiri uygulanmasına" ilişkin karar, suça sürüklenen tebliğ edilmeden önce, suça sürüklenen çocuğun itiraz hakkını kullanıp kullanmayacağı beklenmeden ve herhangi bir kesinleştirme işlemi yapılmadan Denetimli Serbestlik Şube Müdürlüğüne gönderilerek tedbirin infazı için işlemlere başlandığı ....yönünden hukukî sonuç doğurmayacağı dikkate alındığında iddianamenin iadesine ilişkin kararının yerinde olduğu" nun belirtildiği, neticeten huzurdaki dosya kapsamında yukarıda belirtilen şartlar dahilinde kovuşturma şartı gerçekleşmediği ..." şeklindeki gerekçe ile durma kararı verildiği anlaşılmış ise de;
Somut olayda, Kocaeli Cumhuriyet Başsavcılığınca verilen 30/01/2018 tarihli kamu davasının açılmasının ertelenmesine ilişkin kararın 06/02/2018 tarihinde suça sürüklenen çocuk müdafisine tebliğ edilmesini takiben, 19/04/2018 tarihinde tedavi ve denetimli serbestlik kararının infazında uyulması gereken kuralları içerir ön bilgilendirmenin yükümlü velisi Servet Deli’ye tebliğ edilerek tedbirin infazına başlanıldığı, bu haliyle müdafisine tebliğ edilen erteleme kararından tarafın haberdar olduğu, yükümlünün 08/08/2018 tarihindeki 2. Kontrol muayenesine katılmayarak denetim planına uymadığı, 04/09/2018 tarihinde uyarılmasına ve uyarı yazısının 11/09/2018 tarihinde bizzat şüpheliye tebliğ edilmesine karşın, yükümlünün belgelendirilebilir ve geçerli bir mazereti bulunmaksızın 05/11/2018 tarihli bireysel görüşmeye katılmaması üzerine dosyasının 09/11/2018 tarihli komisyon karar ile kapatılarak Kocaeli Cumhuriyet Başsavcılığına gönderildiği, kapatma kararının 13/11/2018 tarihinde suça sürüklenen çocuğa tebliğ edildiği, böylece yükümlünün denetimli serbestlik kapsamında belirlenen yükümlülüğü ikinci kez ihlâl ettiği ve bu hâlin ısrar niteliğinde olduğu anlaşılmakla, kamu davasına devamla esastan inceleme yapılarak bir karar verilmesi gerekirken, yazılı şekilde durma kararı verilmesinde isabet görülmemiştir." denilerek, Kocaeli Çocuk Mahkemesinin 25/06/2019 tarihli ve 2019/23 esas, 2019/180 sayılı kararının bozulması istenmiştir.
C) Konunun Değerlendirilmesi:
TCK"nın 191. maddesinin 4. fıkrasının (a) bendinde, "Kişinin, erteleme süresi zarfında; kendisine yüklenen yükümlülüklere veya uygulanan tedavinin gereklerine uygun davranmamakta ısrar etmesi ... hâlinde, hakkında kamu davası açılır. " hükmüne yer verilmiştir.
TCK’nın 191/2. maddesinde düzenlenen kamu davasının açılmasının ertelenmesi kararı ile şüpheliye yükümlülük yüklendiğinden bu karara itiraz hakkının bulunduğu, inceleme konusu olayda, erteleme kararına karşı başvurulabilecek itiraz kanun yolu ve usulünün gösterildiği, şüpheli 18 yaşından küçük olduğundan erteleme kararının CMK’nın 150. maddesi uyarınca görevlendirilen müdafiine tebliğ edildiği, ancak müdafii tarafından erteleme kararına itiraz edilmediği,
Tedavi ve denetimli serbestlik tedbirinin infazına başlanması için gönderilen uyarılı ilk başvuru davetiyesinin şüphelinin babasına tebliğ edildiği ve şüphelinin 19/04/2018 tarihinde Denetimli Serbestlik Müdürlüğüne müracaat ettiği, burada kendisine ve babasına yazılı olarak yükümlülüklerinin tebliğ edildiği, yükümlülüklerini ihlal etmekte ısrar etmesi halinde hakkında kamu davası açılacağının ihtar edildiği, ancak tedbirin infazı esnasında 08/08/2018 tarihinde yükümlülüklerine aykırı davranması üzerine 11/09/2018 tarihinde bizzat kendisine meşruhatlı uyarı müzekkeresi tebliğ edildiği, yapılan bu uyarıya rağmen de 05/11/2018 tarihinde tekrar yükümlülüklerine aykırı davrandığı,
Anlaşılmıştır.
Bu hali ile 2 kez uyarılmasına rağmen 2 defa yükümlülüklerini ihlal ettiği görüldüğünden, kullanmak için uyuşturucu madde bulundurma suçundan TCK"nın 191. maddesinin 1. fıkrası uyarınca sanığın cezalandırılması isteğiyle açılan davada "kovuşturma şartı" olan "ısrar koşulu"nun gerçekleştiği, kamu davasının açılmasının ertelenmesi kararının varsa vekil veya somut olayda olduğu gibi CMK’nın 150. maddesi uyarınca görevlendirilmiş olan müdafiiye tebliğ edilmesinin yasaya uygun ve yeterli olduğu, itiraz hakkının müdafii tarafından da kullanılabileceği anlaşıldığından, yargılamaya devam olunarak esas hakkında bir karar verilmesi gerekirken, kamu davasının durmasına karar verilmesi yasaya aykırı olup kanun yararına bozma talebi yerinde görülmüştür.
D) Karar :
Açıklanan nedenlere göre; kamu davasının durmasına dair Kocaeli Çocuk Mahkemesinin 25/06/2019 tarihli ve 2019/23 esas, 2019/180 sayılı kararının 5271 sayılı CMK"nın 309. maddesinin 3. fıkrası gereğince kanun yararına BOZULMASINA, aynı Kanunun 309. maddesinin 4. fıkrasının (a) bendi uyarınca gerekli işlemin yapılması için, dosyanın Adalet Bakanlığına iletilmek üzere Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığına gönderilmesine, 13.01.2020 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.