Danıştay İdare Dava Daireleri Kurulu 2021/1730 Esas 2021/1464 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
İDARİ DAVA DAİRELERİ KURULU
Esas No : 2021/1730
Karar No : 2021/1464

TEMYİZ EDEN (DAVACI) : … Derneği
VEKİLİ : Av. …
KARŞI TARAF (DAVALI) : … Başkanlığı
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN KONUSU : Danıştay Sekizinci Dairesinin 23/12/2020 tarih ve E:2016/8090, K:2020/5962 sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Davacı tarafından;
1. Yükseköğretim Kurulunun 23/07/2015 tarihli "Sağlık Ön lisans Alanlarından Mezun Olanlara Lisans Tamamlama" ile ilgili duyurusunun,
2. Bu duyuruya istinaden yapılan tercih ve yerleştirme işlemleri ile tercih ve yerleştirme işlemleri sonucunda 7-11 Eylül 2015 tarihleri arasında yapılan kayıt işlemlerinin,
3. Duyuruda lisans tamamlama programlarına başvuru yapabilecek ön lisans programları içerisinde sosyal hizmetler bölümüne yer verilmemesine ilişkin eksik düzenlemenin,
4. 2547 sayılı Kanun'un geçici 69. maddesinde yer alan "Bu eğitimin usul ve esasları yükseköğretim kurulunca belirlenir." hükmüne rağmen tercih ve yerleştirme işlemleri öncesinde bu usul ve esasların belirlenip duyurulmamasına ilişkin eksik düzenlemenin,
5. YÖK'ün internet sitesindeki zorunlu tercih kılavuzu ile kayıt sırasında sistemin yönlendirdiği bölümlerin üst öğrenim sayılıp sayılmayacağının belirtilmemiş olmasına ilişkin eksik düzenlemenin iptali ile;
6. Dayanak alınan 19/11/2014 tarih ve 6569 sayılı Kanun'un 32. maddesiyle 2547 sayılı Kanun'a eklenen geçici 69. maddenin Anayasaya aykırı olduğu iddiasıyla somut norm denetimi yapılmak üzere, Anayasa Mahkemesine başvurulması istenilmiştir.
Daire kararının özeti: Danıştay Sekizinci Dairesinin 23/12/2020 tarih ve E:2016/8090, K:2020/5962 sayılı kararıyla, davacının Anayasa'ya aykırılık iddiasının ciddi görülmeyerek ve dava konusu düzenlemede farklı ön lisans programlarının yer alması ve davacının da … Derneği olması nedeniyle, uyuşmazlık sosyal hizmetler ön lisans programına hasren incelenerek;
Sağlık ön lisans diploması alanlara, 2547 sayılı Yükseköğretim Kanunu'nun geçici 69. maddesi uyarınca lisans tamamlama imkanı tanınacak ilişkili alanların belirlenmesinde, mutlak surette dikey geçiş sınavı ile geçiş yapılacak alanların esas alınmadığı, davalı idarece oluşturulan çalışma grubunun yaptığı çalışmalar doğrultusunda bir belirleme yapıldığı;
Davacının üzerinde durduğu "sosyal hizmet" lisans programının, lisans tamamlama eğitimi yaptırılacak ilişkili alanlar kapsamına dahil edilmesi hususu değerlendirildiğinde; sosyal hizmet lisans programındaki derslerin sağlık bilimleri fakülteleri bünyesinde de verilmesi, yine sosyal hizmet lisans programında sağlık alanındaki derslerin yer alması, ayrıca davalı idarece sağlık teknikeri olarak belirlenmeyen hiçbir ön lisans programının lisans tamamlama kapsamına dahil edilmemesi, sağlık alanındaki teknik eğitimlerin bir kısmı uzaktan eğitim yöntemiyle verilse bile büyük önem arz eden uygulamalı eğitimlerin sağlık uygulama/araştırma merkezleri (üniversite hastaneleri) yanı sıra Sağlık Bakanlığına bağlı hastaneler de kullanılmak suretiyle eğitim verilebilmesi, derslerin işlenişi ile ilgili karar verme yetkisinin ilgili Fakülte Yönetim Kurullarında olması, Fakülte Yönetim Kurulu tarafından gerek görülmesi halinde derslerin yüz yüze işlenmesine karar verilebilecek olması; öte yandan, 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun memuriyet sınıflarını düzenleyen 36. maddesinde sağlık hizmetleri ve yardımcı sağlık hizmetleri sınıfında sosyal hizmetler uzmanına yer verilmiş olması karşısında, sağlık ve sosyal hizmet alanları arasında 2547 sayılı Kanun'un geçici 69. maddesinde aranan ilişkinin bulunduğu sonucuna varıldığından, sağlık ön lisans mezunlarına sosyal hizmet lisans alanında lisans tamamlama imkanı getiren dava konusu işlemlerde hukuka aykırılık bulunmadığı;
Yükseköğretim Kurulunun 23/07/2015 tarihli "Sağlıkta Ön lisans Alanlarından Mezun Olanlara Lisans Tamamlama" ile ilgili duyurusunun 2547 sayılı Kanun'un geçici 69. maddesi uyarınca, kanuni zorunluluk çerçevesinde yapıldığı, idarece çalışma grupları oluşturulup ilkelerin belirlendiği; ayrıca davacı lisans tamamlama nedeniyle verilecek eğitimin üst öğrenim sayılıp sayılmayacağının belirsiz olduğu yolunda iddiada bulunmakta ise de; idarece, sağlıkta lisans tamamlama çalışması kapsamında yükseköğretim kurumlarında verilen eğitimin lisans programı olarak kabul edilmesi yönünde 18/11/2015 tarihli Yükseköğretim Yürütme Kurulu toplantısında karar alındığı; duyuruda ön lisans bölümleri içinde sosyal hizmet ön lisans programına, sağlık ön lisans programları arasında sayılmaması nedeniyle yer verilmediğinden dava konusu 23/07/2015 tarihli duyuru ve bu duyuruya istinaden yapılan tercih, yerleştirme ve kayıt işlemlerinde hukuka aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davacı tarafından, 2547 sayılı Kanun'un geçici 69. maddesinin Anayasa'ya aykırı olduğu, sosyal hizmet eğitiminin uygulama ağırlıklı olması nedeniyle lisans tamamlama programının bu yeterliliği sağlamayacağı, sağlık ön lisans bölümlerinin ders programlarının ve eğitim içeriklerinin sosyal hizmet alanıyla ilişkili olamaması nedeniyle dava konusu işlemlerde kamu yararı bulunmadığı, sadece sağlıkta lisans tamamlamaya ayrılan kontenjanların örgün eğitim kapsamında alınan öğrenci sayısından fazla olduğu, sağlık alanında çalışan ve sosyal hizmette lisans tamamlayanların kurum içinde "atama yükselme ve unvan değişikliği" sınavlarıyla unvan değiştirebilme olanağının örgün eğitim kapsamından mezun olan işsiz sosyal hizmet uzmanlarının aleyhine sonuç doğuracağı, sağlık alanında hizmetten yararlanacak olanların yetkinlik kazanmış meslek mensuplarından sosyal hizmet alma hakkının zedelendiği, standartlara uygun eğitim alınmadan kazanılan sosyal hizmet uzmanı unvanının sosyal hizmet mesleğinin itibarını olumsuz etkileyeceği, bu nedenlerle dava konusu işlemlerin hukuka aykırı olduğu ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davalı idare tarafından, Danıştay Sekizinci Dairesince verilen kararın usul ve hukuka uygun bulunduğu ve temyiz dilekçesinde öne sürülen nedenlerin, kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte olmadığı belirtilerek temyiz isteminin reddi gerektiği savunulmaktadır.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …'NUN DÜŞÜNCESİ : Davalı idare tarafından, sosyal hizmetler programında lisans tamamlama imkanı sunulan sağlık önlisans programlarının, 2547 sayılı Yasa'nın geçici 69. maddesi uyarınca "ilişkili alan" olarak belirlenmesinin kriterlerinin somut olarak ortaya konulamamış olup, sağlık ön lisans bölümlerinin ders programlarının ve eğitim içeriklerinin sosyal hizmet alanıyla ilişkili olmaması nedeniyle dava konusu işlemlerde kamu yararı bulunmadığı sonucuna varılmıştır. Bu nedenle, “Sağlık Önlisans Alanlarından Mezun Olanlara Lisans Tamamlama" duyurusu ve bu duyuruya istinaden yapılan tercih ve yerleştirme işlemleri ile tercih ve yerleştirme işlemleri sonucunda 7-11 Eylül 2015 tarihleri arasında yapılan kayıt işlemleri yönünden temyiz isteminin kabulü ile anılan kısma ilişkin Daire kararının bozulması, diğer düzenlemeler yönünden kararın onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunca, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Danıştay dava dairelerinin nihai kararlarının temyizen incelenerek bozulması, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesinde yer alan;
"a) Görev ve yetki dışında bir işe bakılmış olması,
b) Hukuka aykırı karar verilmesi,
c)Usul hükümlerinin uygulanmasında kararı etkileyebilecek nitelikte hata veya eksikliklerin bulunması" sebeplerinden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
Temyizen incelenen karar usul ve hukuka uygun olup, temyiz dilekçesinde ileri sürülen iddialar kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. Davacının temyiz isteminin reddine,
2. Davanın yukarıda özetlenen gerekçeyle reddine ilişkin Danıştay Sekizinci Dairesinin temyize konu 23/12/2020 tarih ve E:2016/8090, K:2020/5962 sayılı kararının ONANMASINA,
3. Kesin olarak,15/09/2021 tarihinde oyçokluğu ile karar verildi.

KARŞI OY
X- Yükseköğretim Kurulunun 23/07/2015 tarihli "Sağlık Ön Lisans Alanlarından Mezun Olanlara Lisans Tamamlama" başlıklı duyurusunun ve bu duyuruya istinaden yapılan tercih ve yerleştirme işlemleri ile tercih ve yerleştirme işlemleri sonucunda 7-11 Eylül 2015 tarihleri arasında yapılan kayıt işlemleri yönünden uyuşmazlık incelendiğinde;
Danıştay Sekizinci Dairesinin 09/02/2017 tarih ve E:2016/8090 sayılı ara kararı ile davalı idareden; "sağlık alanında lisans tamamlama kapsamında belirlenen sağlık ön lisans programlarının, hangi gerekçe ve nedenlerle sosyal hizmetler lisans programı ile ilişkilendirildiği, bu ilişkinin nasıl tespit edildiği, sosyal hizmet programının üniversitelerde hangi fakültelerde okutulduğu, sosyal hizmetler lisans programına dikey geçiş sınavı ile geçiş yapılabilen ön lisans programlarının, sağlık alanından lisans tamamlama kapsamında sosyal hizmetler lisans programına geçişi uygun görülen sağlık ön lisans programları ile aralarındaki farklılık ve benzerliklerin neler olduğu" sorulmuş ve bu programlar ile sosyal hizmetler lisans programının ders müfredatları bakımından farklılıkları ve/veya benzerliklerini gösterir her türlü bilgi ve belgenin gönderilmesinin istenilmesine karar verilmiştir. Bunun üzerine davalı idarece; sosyal hizmet ön lisans programının uygulamalı ders zorunluluğu olmayan sosyal bir alan olduğu ve sağlık ön lisans programı olmadığı, bu kapsamda sosyal hizmet programı mezunları her ne kadar "Sağlık Ön Lisans Alanlarından Mezun Olanlara Lisans Tamamlama" programına başvuru yapamayacak olsa da; sağlık ön lisans mezunu olanların başvurabileceği uygun bir lisans programı olarak değerlendirildiği, ayrıca Sağlık Alanı Lisans Tamamlama Çalışma Grubu Toplantılarında, Dikey Geçiş Sınavı kılavuzundaki geçiş yapılabilecek alanların da dikkate alınarak başvurulabilecek lisans tamamlama programlarının belirlendiği cevabı verilmiştir.
Bu durumda, sosyal hizmetler lisans programına, lisans tamamlama kapsamında başvuru yapabilecek sağlık ön lisans programları ile dikey geçiş sınavına girmek suretiyle yerleşilebilecek ön lisans programlarının birbirinden tamamen farklı programlar olduğu ve idare tarafından, sosyal hizmetler programında lisans tamamlama imkanı sunulan sağlık ön lisans programlarının, 2547 sayılı Yasa'nın geçici 69. maddesi uyarınca "ilişkili alan" olarak belirlenmesinin kriterlerinin somut olarak ortaya konulamadığı anlaşılmakta olup, "Sağlık Önlisans Alanlarından Mezun Olanlara Lisans Tamamlama" programı kapsamında sosyal hizmetler lisans programı ile bu programa başvurabilecek olan sağlık ön lisans programları arasında Yasa maddesinin aradığı şekilde herhangi bir ilişki bulunmadığı sonucuna varılmıştır.
Açıklanan nedenle, “Sağlık Önlisans Alanlarından Mezun Olanlara Lisans Tamamlama" duyurusu ve bu duyuruya istinaden yapılan tercih ve yerleştirme işlemleri ile tercih ve yerleştirme işlemleri sonucunda 7-11 Eylül 2015 tarihleri arasında yapılan kayıt işlemlerinin hukuka aykırı olduğu sonucuna varıldığından, davanın reddi yolundaki Daire kararının bozulması gerektiği oyuyla, anılan kısım yönünden verilen onama kararına katılmıyoruz.

KARŞI OY
XX- Dava dilekçesinde, davacı tarafından, Yükseköğretim Kurulunun 23/07/2015 tarihinde yaptığı "Sağlık Ön lisans Alanlarından Mezun Olanlara Lisans Tamamlama" ile ilgili duyurunun, bu duyuruya istinaden yapılan tercih ve yerleştirme işlemlerinin, tercih ve yerleştirme işlemleri sonucunda 7-11 Eylül 2015 tarihler arasında yapılan kayıt işlemlerinin, duyuruda lisans tamamlama programlarına başvuru yapabilecek ön lisans programları içerisinde sosyal hizmetler bölümüne yer verilmemesine ilişkin eksik düzenlemenin, 2547 sayılı Kanun'un geçici 69. maddesinde "Bu Eğitimin Usul ve Esasları Yükseköğretim Kurulunca belirlenir" denmesine rağmen tercih ve yerleştirme işlemleri öncesinde bu usul ve esasların belirlenip duyurulmamasına ilişkin eksik düzenlemenin, YÖK'ün internet sitesindeki zorunlu tercih kılavuzu ile kayıt sırasında sistemin yönlendirdiği bölümlerin üst öğrenim sayılıp sayılmayacağının belirtilmemiş olmasına ilişkin eksik düzenlemenin iptaline karar verilmesi istenilmiştir.
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun "İdari davaların açılması" başlıklı 3. maddesinin 2/b bendinde, dava dilekçelerinde davanın konusunun gösterileceği; 14. maddesinin 3/g bendinde, dava dilekçelerinin 3 ve 5 inci maddelere uygun olup olmadıkları yönünden de inceleneceği belirtilmiş; 15. maddesinin 1/d bendine ise "3/g bendinde yazılı halde otuzgün içinde 3 ve 5 inci maddelere uygun şekilde yeniden düzenlenmek veya noksanları tamamlanmak (...) üzere dilekçelerin reddine karar verileceği" hükmüne yer verilmiştir.
Dava dilekçesinin "Konu" ve "Sonuç ve Talep" bölümlerinde, dava konusu işlemlerin tümüyle iptali istenilmiştir. Dava dilekçesinde yer alan dava açma iradesinin en somut biçimde ortaya konulduğu bu kısımlarda, dava konusu işlemin herhangi bir kısmı belirtilmek suretiyle sınırlandırma yapılmamıştır.
Dava dilekçesi içeriğinde yer verilen iddiaların, dava konusu işlemlerin sosyal hizmetler ön lisans programına ilişkin kısmına yönelik olduğunun kabulü halinde, dilekçe bütünlüğü içerisinde iptal talebinin ("Konu", "Sonuç ve Talep" ile "Açıklamalar" bölümündeki taleplerin uyumsuz olması nedeniyle) açık ve net olarak ortaya konulmamış olması ve bu bağlamda, davacının talebini açık, somut ve her türlü kuşkudan uzak bir biçimde ortaya koyabilmesine imkan sağlamak üzere, yukarıda metnine yer verilen usul hükümleri uyarınca dilekçenin reddine karar verilmesi gerekmektedir.
Dairece her ne kadar, davacının iddiaları dikkate alınmak suretiyle, dava konusu düzenlemede farklı ön lisans programlarının yer alması ve davacının da … Derneği olması nedeniyle, sosyal hizmetler ön lisans programına hasren inceleme yapıldığı belirtilmiş ise de; davanın, davacının isteminin bir kısmına özgülenerek incelenmesi mümkün değildir. Böyle bir nitelendirme, dava dilekçesinde yer verilen dava açma iradesinin yöneldiği olgular bakımından davacının iradesine müdahale etme veya davacının talebini yönlendirme sonucunu dahi doğurabilecektir.
Bu durumda, dava konusu işlemlerin hüküm kurulmayan kısımları yönünden inceleme yapılarak bir karar verilmesi gerektiğinden, temyize konu kararın bozulması gerektiği oyuyla onama kararına katılmıyorum.