23. Hukuk Dairesi 2015/8906 E. , 2018/3694 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
Taraflar arasındaki menfi tespit davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın karar verilmesine yer olmadığına yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davalılar vekilince temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.
- K A R A R -
Davacı vekili, taraflar arasındaki 04.05.2011 tarihli tarihli arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi uyarınca davalıların davacıya ait daireleri devretmemeleri nedeniyle iskân ruhsatını alamadığını, davacının bunun dışındaki tüm edimlerini yerine getirdiğini, ancak davalıların davacı aleyhine gecikme tazminatı alacağı nedeniyle ile ilamsız ... takibi başlattığını, takibin kesinleştiğini, davacının herhangi bir borcu bulunmadığını ileri sürerek, davacının ... ....... Müdürlüğünün 2014/12506 E. sayılı dosyasında borçlu olmadığının tespitine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalılar vekili, davanın reddini istemiştir.
Mahkemece, iddia, savunma ve tüm dosya kapsamına göre; davacı vekilince, ... ....... Müdürlüğünün 2014/12506 E. sayılı dosyasında davacıya yapılan ödeme emri tebliğinin usulsüz olduğu iddiasıyla şikayet yoluna başvurduğu, ... ....... Hukuk Mahkemesinin 2015/293 E., 362 K. sayılı ilamıyla şikayetin kabulü ile ödeme emri tebliğinin usulsüz olduğuna ve öğrenme tarihinin 08.09.2014 olarak düzeltilmesine karar verildiği, kararın kesinleştiği, buna göre davacı borçlunun itirazının da süresinde kabul edildiği ve takibin durduğu, bu nedenle davanın konusuz kaldığı gerekçesiyle, karar verilmesine yer olmadığına karar verilmiştir.
Kararı, davalılar vekili temyiz etmiştir.
Dava, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesine dayalı alacağın tahsili amacıyla başlatılan ... takibinde borçlu olunmadığının tespiti istemine ilişkindir.
...-Bir davanın korunmaya değer, güncel hukuksal yarar bulunmaması nedeniyle reddedilebilmesi için, davacı/borçluyu tehdit edebilecek tehlike ve savsaklamalara karşı onu koruma gereksinmesinin olmaması gerekir. Borçlunun, hakkında henüz ... takibi başlamadan önce de yapılabilecek olası bir takibi düşünerek, kendisini bir borçla tehdit eden kimseye karşı “böyle bir borcu bulunmadığının saptanması” için dahi menfi tespit davası açabileceği kabul edilmişken, hakkında yürümekte olan bir ... takibi olan borçlunun, bu davayı açmasında hukuki yararının bulunduğunda hiç kuşku olmadığı gibi, böyle bir davayı açmasına da hiçbir hukuki engel bulunmamaktadır. Alacaklının elinde İİKnun 68. maddesinde sayılan belgeler bulunmaması, borçlu hakkında başlattığı ... takibine, borçlunun itiraz etmek suretiyle takibi durdurması da borçlunun menfi tespit davası açmakta hukuki yararı bulunmadığını kabule yeterli olmayıp, bu halde dahi borçlu borç tehdidi altında .../...
olup, bu nedenle de menfi tespit davası açmakta hukuki yararı vardır. Kaldı ki, davacı/borçlunun borçlu olmadığını ileri sürerek ilamsız ... takibine itiraz etmesi, ancak takibin durmasını sağlamakta olup, ... takibini ortadan kaldırmamaktadır. Takibin iptali ise eldeki davanın açılmasından sonra gerçekleşen bir sonuçtur. (HGK"nun 2011/...-6222012/... esas sayılı ilamı) Bu durumda, mahkemece, takip dursa dahi davacının bu davayı açmakta hukuki yararı bulunduğu gözetilmeyerek, davacı/borçlunun, hakındaki ... takibine yaptığı itirazın süresinde kabul edilerek takibin durduğu gerekçesiyle davanın konusuz kaldığından bahisle karar verilmesine yer olmadığına karar verilmesi doğru görülmemiştir.
...-Kabule göre de; 6100 sayılı HMK’nun “Esastan Sonuçlanmayan Davada Yargılama Gideri” başlıklı 331.maddesinin ....fıkrasında; davanın konusuz kalması sebebiyle davanın esası hakkında bir karar verilmesine gerek bulunmayan hâllerde, hâkimin, davanın açıldığı tarihteki tarafların haklılık durumuna göre yargılama giderlerini takdir ve hükmedeceği; “Yargılama Giderlerine Hükmedilmesi” başlıklı 332.maddesinde de; yargılama giderlerine, mahkemece resen hükmedileceği; yargılama gideri, tutarı, hangi tarafa ve hangi oranda yükletildiği ve dökümünün hüküm altında gösterileceği; hükümden sonraki yargılama giderlerini hangi tarafın ödeyeceği, miktarı ve dökümü ile bu giderlerin hangi tarafa yükletileceğinin, mahkemece ilamın altına yazılacağı, düzenlenmiştir. Davanın konusuz kalması halinde davalının yargılama giderinden sorumlu tutulmaması için yeter ve zorunlu tek şart davanın açılmasına sebebiyet verilmemesidir. Buna göre, mahkemece, tarafların haklılık durumuna ilişkin herhangi bir tespite yer verilmeden davalılar aleyhine yargılama gideri ve vekâlet ücretine hükmedilmesi de doğru olmamıştır.
SONUÇ: Yukarıda (...) numaralı bentte açıklanan nedenlerle, davalılar vekilinin temyiz itirazlarının kabulüyle hükmün davalılar yararına BOZULMASINA, peşin alınan harcın istek halinde temyiz edenlere iadesine, kararın tebliğinden itibaren ... gün içerisinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, ....06.2018 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.
