Mahkemesi :Asliye Hukuk Mahkemesi

Yukarıda tarih ve numarası yazılı hükmün temyizen tetkiki davalı vekili tarafından istenmiş ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla dosyadaki kağıtlar okundu gereği konuşulup düşünüldü:

- K A R A R -

Dava, eser sözleşmesinden kaynaklanan sözleşme dışı yapılan imalâtların bedelinin tahsili istemine ilişkin olup, mahkemece ıslah dilekçesi gözetilerek davanın kabulüne dair verilen hüküm, davalı vekili tarafından süresinde temyiz edilmiştir.
1-Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle yasaya uygun gerektirici nedenlere ve özellikle delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre davalı vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan sair temyiz itirazları yerinde görülmemiş, reddi gerekmiştir.
2-Davalının diğer temyiz itirazlarına gelince;
Taraflar arasında ""... Yurdu 1. Kısım. 2 Kısım A Blok, 3. Kısım B Blok ve Lojman Binalarının Güçlendirilmesi ve Onarım İşi""ne ilişkin 27.07.2011 tarihli anahtar teslim götürü bedelli sözleşme imzalanmıştır. Davacı bu sözleşmede yüklenici, davalı ise iş sahibidir. Davacı yüklenici, sözleşme kapsamındaki işleri yapıp teslim ettiğini, sözleşme dışı işler de yaptığını iddia ederek, sözleşme dışı işler için yargılama sırasında ıslah ettiği 341.844,58 TL tutarındaki alacağının tahsilini talep etmiş, davalı iş sahibi ise, sözleşme dışı işlere ilişkin yükleniciye talimat verilmediğini, bir kısım hatalı imalâtların yüklenici tarafından yıkılıp düzeltildiğini ve dava konusu imalâtların % 10"luk iş artışı kapsamında yaptırılıp bunlara ait bedellerin 7 nolu kesin hakedişte ödendiğini savunarak davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir. Mahkemece; 7 nolu kesin hakedişte sözleşme dışı işler olarak %10 iş artışı kapsamında yükleniciye ödenen 86.981,61 TL"lik bedel dışında hakedişe girmeyen sözleşme dışı imalatlar bulunduğu ve bedelinin 341.844,58 TL olduğu gerekçesiyle bu bedelin davalıdan tahsiline karar verilmiştir.
Taraflar arasında sözleşme tarihinde yürürlükte bulunan ve zaman bakımından uygulanması gereken mülga 818 sayılı BK"nın 355 ve devamı maddelerinde düzenlenen "eser" sözleşmesi ilişkisi bulunduğu anlaşılmaktadır. Eser sözleşmelerinde iş bedeli götürü kararlaştırılmış ise, yüklenici yapılacak şeyi teklif ettiği fiyattan yapmak zorundadır (BK. md. 365). Sözleşmeye bağlılık ilkesi uyarınca da götürü bedelle yapılacak sözleşmelerde, iş
./..
s.2

15.H.D.
2016/2045
2017/1058

tahmin edilenden fazla emek ve masrafı gerektirse dahi yüklenici bu işi sözleşme bedeliyle yapma yükümlülüğü altındadır. Uyuşmazlığa konu olan sözleşme de götürü bedelle yapılmış ve işin KDV hariç 1.944.000,00 TL"ye yapılacağı kararlaştırılmıştır. Ne var ki, davacı yüklenici sözleşme dışı iş yapıldığını ileri sürdüğüne göre taraflar arasında düzenlenen sözleşme hükümleri çerçevesinde değerlendirme yapılmalıdır. Yanlar arasındaki sözleşme anahtar teslimi götürü bedel imzalanmış olup, sözleşmenin 28. ve 29. maddesinde öngörülmeyen durumlar nedeniyle iş artışının zorunlu olması halinde Yapım İşleri Genel Şartnamesi’nin 22. maddesi hükmünün uygulanacağı belirtilmiştir. Sözleşme eki olan ve sözleşme tarihinde yürürlükte bulunan Yapım İşleri Genel Şartnamesi"nin 21. ve 22. maddesinde ise anahtar teslim götürü bedel ihale edilen yapım işlerinde sözleşme bedelinin %10’una kadar olan işlerin süre hariç sözleşme ve ihale dökümanındaki hükümler çerçevesinde aynı yükleniciye yaptırılabileceği öngörülmüştür. Bu hükümlere göre sözleşme dışı iş yapılması halinde öncelikle bu işlerin ne miktar iş artışına yol açtığının belirlenmesi ve %110 kapsamında kalan işlerin bedelinin sözleşme fiyatlarıyla (artış oranı götürü bedele oranlanarak), %110’u aşan işlerin bedelinin de sözleşme tarihinde yürürlükte bulunan 818 sayılı Borçlar Kanunu’nun 410 ve devamı maddeleri uyarınca işin yapıldığı tarihteki serbest piyasa rayiçleriyle hesaplanması, serbest piyasa rayiçlerinin içinde KDV de yer aldığından mükerrerliğe sebebiyet verecek şekilde ayrıca KDV eklenmemesi gerekir. Mahkemece hükme esas alınan bilirkişi raporunda 7 nolu kesin hakedişte sözleşme dışı işler olarak %10 iş artışı kapsamında yükleniciye ödenen 86.981,61 TL dışındaki imalâtların tamamının bedeli sözleşme eki Yapım İşleri Genel Şartnamesi gözetilmeden piyasa rayicine göre belirlenmiştir. Açıklanan nedenlerle hükme dayanak yapılan rapor hüküm tesisine elverişli bulunmamaktadır.
O halde mahkemece yapılacak iş, 6100 sayılı HMK’nın 281/2. maddesi uyarınca hükme esas alınan bilirkişi raporunu tanzim eden bilirkişi kurulundan ek rapor alınmak suretiyle, sözleşme eki mahal listesi ve proje gözetilerek 7 nolu kesin hakedişte sözleşme dışı işler olarak %10 iş artışı kapsamında yükleniciye ödenen 86.981,61 TL"lik işler dışında fazla imalâtları mahkemenin ve Yargıtay"ın denetimine elverişli rapor ile taraf itirazları da karşılanmak suretiyle saptamak, söz konusu işlerin iş artış oranının belirlenerek Yapım İşleri Genel Şartnamesi"nin 21. maddesi hükümlerine göre %10 iş artışı kapsamında kalan işlerin bedelini sözleşme fiyatlarıyla (artış oranı götürü bedele oranlanarak), %10’u aşan işlerin bedelini de yapıldıkları tarihteki serbest piyasa fiyatlarıyla hesaplatmak ve hüküm altına almaktan ibarettir. Mahkemece eksik inceleme ve yetersiz bilirkişi kurulu raporuna dayanılarak yazılı şekilde davanın kabulü doğru olmamış, kararın bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda 1. bentte yazılı nedenlerle davalı vekilinin sair temyiz itirazlarının reddine, 2. bent uyarınca kararın temyiz eden davalı yararına BOZULMASINA, karara karşı tebliğ tarihinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme isteminde bulunulabileceğine 13.03.2017 gününde oybirliğiyle karar verildi.