Danıştay 8. Daire 2016/14897 Esas 2021/3925 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
SEKİZİNCİ DAİRE
Esas No : 2016/14897
Karar No : 2021/3925


Temyiz İsteminde Bulunanlar : 1- (Davalı) … Belediyesi
Vekili : Av. …
2- (Davacılar)
1- …
2- … 3- …
4- … 5-…
6-… 7-… 8-… 9-… 10- … 11- … 12-… 13-… 14-… 15-… 16-…
17-… 18- … 10- …
Vekili : Av. …

İstemin Özeti : … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:… , K:… sayılı kararının hukuka aykırı olduğu öne sürülerek, taraflarca 2577 sayılı Kanunun 49. maddesi uyarınca temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

Savunmaların Özeti : Davalı idare tarafından davacı temyiz isteminin reddi gerektiği savunulmakta olup; davacılar tarafından ise davalı idarenin temyiz istemine karşı savunma verilmemiştir.

Danıştay Tetkik Hakimi : …

Düşüncesi : İstemin kabulü ile Mahkeme kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Hüküm veren Danıştay Sekizinci Dairesince işin gereği görüşüldü:
Dava, Adalar İlçesi'nde bisiklet kiralama işiyle iştigal eden davacılar tarafından, Adalar Belediye Meclisi’nin … tarihli toplantısında … sayılı Meclis Kararı ile kabul edilen “Bisiklet Yönetmeliği”nin (5.) , (6.) , (8.) , (9.) , (11.) , (13.) ve (15.) maddelerinin iptali istemiyle açılmıştır. iptali istemiyle açılmıştır.
İdare Mahkemesince dava konusu Yönetmeliğin; 8. maddesinin (b) bendinin (b-2) numaralı alt bendi, (c) bendi ve (h) bendinde yer alan "Her yıl Nisan ayı sonuna kadar" ibaresi, 11. maddesinin (b) bendinde yer alan "her yıl Nisan ayının son gününe kadar" ibaresi, 13. maddesinin (ı) bendinde yer alan "her yılın ilbahar ve güz dönemlerinde" ibaresi ile 9. maddesinin (g) bendi bakımından davanın konusu kalmadığından karar verilmesine yer olmadığına, 15. maddesinin (a), (b), (c) ve (d) bentlerinin iptaline, Yönetmeliğin geriye kalan uyuşmazlık konusu maddeleri bakımından davanın reddine, karar verilmiştir.
Taraflar karşılıklı olarak kararı temyiz etmekte ve bozulmasını istemektedirler.
5216 sayılı Büyükşehir Belediyesi Kanununun 7. maddesinin (f) fıkrasında; "Büyükşehir ulaşım ana plânını yapmak veya yaptırmak ve uygulamak; ulaşım ve toplu taşıma hizmetlerini plânlamak ve koordinasyonu sağlamak; kara, deniz, su ve demiryolu üzerinde işletilen her türlü servis ve toplu taşıma araçları ile taksi sayılarını, bilet ücret ve tarifelerini, zaman ve güzergâhlarını belirlemek; durak yerleri ile karayolu, yol, cadde, sokak, meydan ve benzeri yerler üzerinde araç park yerlerini tespit etmek ve işletmek, işlettirmek veya kiraya vermek; kanunların belediyelere verdiği trafik düzenlemesinin gerektirdiği bütün işleri yürütmek" büyükşehir belediyesinin görevleri arasında sayılmış, anılan Yasanın 9. maddesinde; “Büyükşehir içindeki kara, deniz, su, göl ve demiryolu üzerinde her türlü taşımacılık hizmetlerinin koordinasyon içinde yürütülmesi amacıyla, büyükşehir belediye başkanı ya da görevlendirdiği kişinin başkanlığında, yönetmelikle belirlenecek kamu kurum ve kuruluşları ile, Türkiye Şoförler ve Otomobilciler Federasyonunun görevlendireceği ilgili odanın temsilcisinin katılacağı Ulaşım Koordinasyon Merkezi kurulur. İlçe belediye başkanları kendi belediyesini ilgilendiren konuların görüşülmesinde koordinasyon merkezlerine üye olarak katılırlar. Ulaşım Koordinasyon Merkezi toplantılarına ayrıca gündemdeki konularla ilgili üye olarak belirlenmeyen ulaşım sektörü ile ilgili kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarından ihtisas meslek odalarının temsilcileri de davet edilerek görüşleri alınır.
Bu Kanun ile büyükşehir belediyesine verilen trafik hizmetlerini plânlama, koordinasyon ve güzergâh belirlemesi ile taksi, dolmuş ve servis araçlarının durak ve araç park yerleri ile sayısının tespitine ilişkin yetkiler ile büyükşehir sınırları dahilinde il trafik komisyonunun yetkileri ulaşım koordinasyon merkezi tarafından kullanılır. Ulaşım koordinasyon merkezi kararları, büyükşehir belediye başkanının onayı ile yürürlüğe girer. Ulaşım koordinasyon merkezi tarafından toplu taşıma ile ilgili alınan kararlar, belediyeler ve bütün kamu kurum ve kuruluşlarıyla ilgililer için bağlayıcıdır. Koordinasyon merkezinin çalışma esas ve usulleri ile bu kurullara katılacak kamu kurum ve kuruluş temsilcileri, İçişleri Bakanlığı tarafından çıkarılacak yönetmelikle belirlenir. Büyükşehir belediyelerine bu Kanun ile verilen görev ve yetkilerin uygulanmasında, 13.10.1983 tarihli ve 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanununun bu Kanuna aykırı hükümleri uygulanmaz.” kuralına yer verilmiştir.
Anılan yasaya istinaden çıkartılan, 15.06.2006 tarih ve 26199 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Büyükşehir Belediyeleri Koordinasyon Merkezleri Yönetmeliğinin 18. maddesinde; UKOME'nin, büyükşehir içindeki kara, deniz, göl, nehir, kanal ve demiryolu üzerinde her türlü taşımacılık hizmetinin koordinasyon içinde yürütülmesini sağlamak üzere; ulaşım, trafik ve toplu taşıma konularında üst düzeyde yönlendirici karar alma, uygulama, uygulatma ve ilgili mevzuattaki usulüne göre gereken tesisleri kurma, kurdurma ve işletme hak ve yetkilerine haiz olduğu kurala bağlanmıştır.
Dava dosyasının incelenmesinden; Adalar İlçe Belediyesi’nde bisiklet kiralama işiyle iştigal eden davacılar tarafından, Adalar Belediye Meclisi’nin … tarihli toplantısında … sayılı Meclis Kararı ile kabul edilen “Bisiklet Yönetmeliği”nin (5.) , (6.) , (8.) , (9.) , (11.), (13.) ve (15.) maddelerinin iptaline karar verilmesi istemiyle bakılan davanın açıldığı anlaşılmaktadır.
Yukarıda yer verilen mevzuat hükümleri uyarınca; büyükşehir belediyesinin sınırları içinde ulaşım ve toplu taşıma hizmetlerini planlamak ve bu konularda yönlendirici karar almak yetkisinin UKOME'ye ait olduğu anlaşılmakla, belirtilen hususlarda ilçe belediyelerinin düzenleme yapma yetkisi bulunmamaktadır.
Bu itibarla; Adalar ilçesinde dava tarihi itibarıyla ulaşımın bisiklet ve faytonla sağlandığı gözetildiğinde; ulaşımda kullanılan bu araçların çalışma şekil şartlarının da UKOME'ce belirlenmesi gerektiği açık olduğundan; davalı idarenin bu hususta yetkili olmadığı anlaşılmaktadır.
Açıklanan nedenlerle; … İdare Mahkemesinin temyize konu kararının bozulmasına, dosyanın yeniden bir karar verilmek üzere anılan Mahkemeye gönderilmesine, bu kararın tebliğ tarihini izleyen 15 (onbeş) gün içerisinde kararın düzeltilmesi yolu açık olmak üzere, 16/09/2021 tarihinde oybirliği ile karar verildi.