Danıştay 2. Daire 2021/13229 Esas 2021/2742 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
İKİNCİ DAİRE
Esas No : 2021/13229
Karar No : 2021/2742


KARARIN DÜZELTİLMESİNİ
İSTEYEN (DAVALI) : … Belediye Başkanlığı - …
VEKİLİ : Av. …
KARŞI TARAF (DAVACI) : … Oto Pet. Ürün Gıda Teks. Elek. Cih. San. ve Tic.
Ltd. Şti.
VEKİLİ : Av. …
İSTEMİN KONUSU : … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:… , K:… sayılı dava konusu işlemin iptali yolundaki kararının onanmasına dair Danıştay Onuncu Dairesinin 27/09/2017 günlü, E:2017/730, K:2017/3767 sayılı kararının; 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen 3622 sayılı Kanun ile değişik 54. maddesi uyarınca düzeltilmesi istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava Konusu İstem : Ankara ili, Çankaya ilçesi, … Caddesi, … ada, … parsel üzerinde bulunan ve mülkiyeti davalı idareye ait olup davacı şirkete kiralanan taşınmazın, 16/03/2011 tarihinde boş olarak teslim edilmesinin istenilmesine ilişkin … tarih ve … sayılı davalı idare işleminin iptali istemiyle açılmıştır.
İlk Derece Mahkemesi Kararının Özeti : … İdare Mahkemesinin temyize konu kararıyla; belediyenin davacı şirket ile imzalamış olduğu kira sözleşmesinin feshini ve söz konusu dükkanının tahliyesini tek taraflı, kamu gücüne dayalı olarak aldığı kararla sağlamaya çalıştığı ancak taraflar arasında imzalanan sözleşmeye ilişkin ve buna dayalı olan işlemler özel hukuk alanını ilgilendirdiğinden, adli yargıda açılacak tahliye davası sonucunda tahliye edilmesi mümkün olabilecekken bu şart gerçekleşmeden teslim edilmesinin istenilmesinin hukuka aykırı olduğu gerekçesiyle dava konusu işlemin iptaline, karar verilmiştir.
Daire Kararının Özeti : Davalı idare tarafından kararın temyiz edilmesi üzerine Danıştay Onuncu Dairesinin 27/09/2017 günlü, E:2017/730, K:2017/3767 sayılı kararıyla, temyize konu İdare Mahkemesi kararı açıklama yapılmak suretiyle onanmıştır.

KARAR DÜZELTME TALEBİNDE
BULUNANIN İDDİALARI : Davalı İdare tarafından, 21/05/2012 tarihinde davacı tarafından verilen dilekçe ile dava konusu taşınmazın tahliye edildiği, davanın konusuz kaldığı ileri
sürülerek, Danıştay Onuncu Dairesince verilen kararın düzeltilmesi istenilmektedir.

KARŞI TARAFIN CEVABI : Cevap verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ : …

DÜŞÜNCESİ : Davalı idarenin karar düzeltme isteminin kabulü ile onama kararının kaldırılarak, 2577 sayılı Kanun'un 15. maddesinin 1/b bendi uyarınca reddi yolunda karar verilmesi gerekirken davanın esasına girilerek dava konusu işlemin iptali yolunda verilen Mahkeme kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA

Karar veren Danıştay İkinci Dairesince; Danıştay Onuncu Dairesi tarafından Danıştay Başkanlık Kurulunun 18/12/2020 günlü, K:2020/62 sayılı kararının "Ortak Hükümler" kısmının 6. fıkrası uyarınca, ayrıca bir gönderme kararı verilmeksizin Dairemize iletilen dosyada, Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
Kararın düzeltilmesi dilekçesinde ileri sürülen nedenler, 2577 sayılı Kanun'un Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen 3622 sayılı Kanun ile değişik 54. maddesi hükmüne uygun bulunduğundan, davalı idarenin karar düzeltme isteminin kabulü ile Danıştay Onuncu Dairesinin 27/09/2017 günlü, E:2017/730, K:2017/3767 sayılı kararı kaldırılarak uyuşmazlık yeniden incelendi:

İNCELEME VE GEREKÇE :
MADDİ OLAY : Mülkiyeti davalı idareye ait olan Ankara ili, Çankaya ilçesi, … Caddesi, … ada, … parsel üzerinde bulunan taşınmazın davalı idare tarafından ihale sonrası davacı ile imzalanan 16/03/2004 tarihli kira sözleşmesin süresinin bittiği ve uzatılmayacağının sözleşmenin 14. maddesi gereğince, 16/03/2011 tarihinde boş olarak teslim edilmesinin istenilmesine ilişkin … tarih ve … sayılı davalı idare işleminin iptali istemiyle bakılan davanın açıldığı anlaşılmaktadır.

İLGİLİ MEVZUAT :
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 2. maddesinde tanımlanan iptal davalarına, kesin ve yürütülmesi zorunlu idari işlemlerin konu edilebileceği açık olup; kesin ve yürütülmesi zorunlu olan ve idari davaya konu edilebilecek işlemlerin ise; idarenin kamu gücüne dayanarak, tek yanlı irade beyanıyla tesis ettiği, hukuk düzeninde değişiklik yapan, başka bir ifadeyle ilgililerin hukukunu etkileyen işlemler olduğu tartışmasızdır.
Yine 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 14. maddesinin 3. fıkrasının (d) bendinde; dava konusu işlemlerin, idari davaya konu olacak kesin ve yürütülmesi gereken bir işlem olup olmadığı yönünden inceleneceği; 15. maddesinin 1. fıkrasının (b) bendinde ise kesin ve yürütülmesi gerekli olmayan işlemlere karşı açılan davaların reddedileceği hüküm altına alınmıştır.
2886 sayılı Devlet İhale Kanunu'nun dava konusu işlemin tesis edildiği tarihte yürürlükte olan haliyle 75. maddesinin 1. fıkrasında ise, Devletin özel mülkiyetinde veya hüküm ve tasarrufu altında bulunan taşınmaz malları ve Vakıflar Genel Müdürlüğü ile idare ve temsil ettiği mazbut vakıflara ait taşınmaz malların, gerçek ve tüzel kişilerce işgali üzerine, fuzuli şagilden ecrimisil isteneceği; 4. fıkrasında da, işgal edilen taşınmaz malın, idarenin talebi üzerine, bulunduğu yer mülkiye amirince en geç 15 gün içinde tahliye ettirilerek, idareye teslim edileceği hükümleri yer almaktadır.
13/07/2005 tarih ve 25874 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren 5393 sayılı Belediye Kanunu'nun 15. maddesinin 6. fıkrasında, belediye mallarına karşı suç işleyenlerin Devlet malına karşı suç işlemiş sayılacağı, 2886 sayılı Devlet İhale Kanunu'nun 75. maddesi hükümlerinin belediye taşınmazları hakkında da uygulanacağı hükme bağlanmıştır.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME :

Dosyanın incelenmesinden, mülkiyeti Belediyeye ait olan meşrubat büfesi olarak kullanılan taşınmazın davalı idare tarafından yapılan ihale sonrası davacı ile imzalanan 16/03/2004 tarihli kira sözleşmesine dayanarak kullanıldığı, davalı idare tarafından, süresinin bittiği ve kira süresinin uzatılmayacağı, sözleşmenin 14. maddesi gereğince, 16/03/2011 tarihinde boş olarak teslim edilmesi, aksi takdirde 5393 Sayılı Belediye Kanunu'nun 18. maddesi ve 2886 sayılı Devlet İhale Kanunu'nun 75. maddesi uyarınca tahliyesinin sağlanmasının Çankaya Kaymakamlığından istenileceği yönünde dava konusu işlem tesis edilmiştir.
Yukarıda aktarılan mevzuat hükümleri uyarınca, tahliye yetkisi bulunmayan davalı Belediyenin mülkiyetindeki taşınmazın tahliyesine ilişkin dava konusu işlemin bildirim mahiyetinde olduğu ve tahliye sonucunu doğurmayacağı açık olduğundan; dava konusu işlem, idari yargıda iptal davasına konu olabilecek kesin sonuç doğuran ve yürütülmesi zorunlu işlem niteliği taşımamaktadır.
Bu durumda, idari yargıda iptal davasına konu olabilecek, kesin ve yürütülmesi zorunlu işlem niteliği taşımadığı anlaşılan davalı idare işleminin iptali istemiyle açılan davanın, 2577 sayılı Kanun'un 15. maddesinin 1/b bendi uyarınca reddi yolunda karar verilmesi gerekirken davanın esasına girilerek dava konusu işlemin iptali yönünde verilen Mahkeme kararında hukuki isabet görülmemiştir.

KARAR SONUCU :

Açıklanan nedenlerle;
1. Davalı İdarenin Temyiz İsteminin KABULÜNE;
2. … İdare Mahkemesinin … günlü, E:… , K:… sayılı kararın 2577 sayılı Kanun’un temyize tabi kararın verildiği tarih itibarıyla yürürlükte olan haliyle 49/1-c maddesi uyarınca BOZULMASINA;
3. 2577 sayılı Kanun'un 49. maddesinin 3622 sayılı Kanun ile değişik 3. fıkrası uyarınca ve yukarıda belirtilen hususlar da gözetilerek yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın anılan Mahkemeye gönderilmesine, 17/09/2021 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.