Esas No: 2022/158
Karar No: 2022/1192
Karar Tarihi: 28.04.2022
BAM Hukuk Mahkemeleri Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 26. Hukuk Dairesi 2022/158 Esas 2022/1192 Karar Sayılı İlamı
T.C. ANKARA BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
26. HUKUK DAİRESİ Esas-Karar No...
T.C.
ANKARA
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
26. HUKUK DAİRESİ
....
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
K A R A R
...
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : ANKARA 12. ASLİYE ... MAHKEMESİ
TARİHİ : 11/11/2021
NUMARASI ....
DAVANIN KONUSU : Tazminat
KARAR TARİHİ : 28/04/2022
GEREKÇELİ KARAR
YAZILMA TARİHİ : 29/04/2022
Mahalli mahkemesince verilen karara karşı davacı vekili tarafından süresi içinde istinaf kanun yoluna başvurulmuş olup, başvuru şartlarının yerine getirildiği dosya üzerinde yapılan ön inceleme ile anlaşılmakla yapılan istinaf incelemesi sonunda;
TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARI
Davacı vekili dava dilekçesinde, ... Sigorta tarafından .... poliçe numarasıyla sigortalanmış olan ve sürücü ...’ün sevk ve idaresindeki ... plaka sayılı ... markalı aracın 21.04.2013 tarihinde Yozgat ilinden ... ilçesine doğru seyir halindeyken sürücünün direksiyon hakimiyetini kaybetmesi sonucu yaralanmalı trafik kazası meydana geldiğini, söz konusu kaza sonucunda araçta yolcu konumunda bulunan davacı ...'in yaralandığını, ... plakalı aracın Karayolları Motorlu Araçlar Zorunlu Mali Mesuliyet Sigorta Poliçesi ile sigortalandığını, söz konusu poliçe kaza tarihi itibariyle (21.04.2013) sakatlanma ve ölüm halinde kişi başına 250.000,00 TL teminatın var olduğunu, ... plaka sayılı araç ... Sigorta tarafından sigortalanan ... Sigorta A.Ş. unvanının 28.02.2014 tarihinden itibaren ... Sigorta A.Ş. olarak değiştirildiğini, ... Sigorta A.Ş.'nin 07.08.2015 tarihinde T.C. Hazine Müsteşarlığı tarafından tüm branşlardaki ruhsatları iptal edilerek yönetimi ... Hesabı'na devredildiğini, bu nedenle huzurdaki davanın ... Hesabı aleyhine açıldığını, ... Hesabına teminat limitleri içinde ödeme yapması ihtarı ekleriyle birlikte öncelikle 02 Mart 2021 tarihinde mail yoluyla ve devamında iadeli taahhütlü mektup yoluyla ise 04 Mart 2021 tarihinde tebliğ edildiğini, 04.03.2021 tarihinde ihtarı tebliğ alan ve 8 iş günü içerisinde ödeme yapmayan ... Hesabının, Trafik Kanunun 99. maddesi gereği 8 iş günü içerisinde taraflarına ödeme yapmayarak 17.03.2021 tarihinde temerrüde düştüğünü belirterek, fazlaya ilişkin talep ve ek dava açma hakkı saklı kalmak kaydıyla ve maddi zararın tam ve kesin olarak belirlenebilmesinin mümkün olduğu anda artırılmak üzere; davacının bedensel zarara uğraması nedeniyle şimdilik toplam 100,00-TL maddi tazminat bedelinin davalı ... Hesabı'ndan temerrüt tarihi olan 17.03.2021 tarihinden itibaren işleyecek ticari temerrüt (avans) faizi ile birlikte, diğer kusurlu kişilerin kusurlarına düşen sorumluluk dahil olmak üzere, tahsili ile davacıya ödenmesine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde, dava konusu edilen alacağın zamanaşımına uğradığını, Karayolları Trafik Kanunda öngörülen iki yıllık zamanaşımı süresinin dolduğunu, 5237 sayılı Türk Ceza Yasası’nın 01.06.2005 tarihinde yürürlüğe girmesinden sonra, Yasa’nın 66’ncı maddesine göre, uzamış ceza zamanaşımı süreleri, bir veya birden fazla ölü varsa (15) yıl (m.85,66/d), bir veya birden fazla yaralı varsa (8) yıl (m.89,66/e) olduğunu, dava konusu trafik kazasının 21.04.2013 tarihinde meydana geldiğini, talep edilen alacağın zamanaşımına uğradığını, davanın zamanaşımı nedeniyle reddine karar verilmesi gerektiğini, ... Hesabının 5684 sayılı yasa ve ... Hesabı Yönetmeliği ile kendisine verilen görevleri yerine getiren bir kuruluş olduğunu, mali bünye zaafiyeti nedeniyle sürekli olarak bütün branşlarda ruhsatları iptal edilen sigorta şirketi aleyhine alınan mahkeme kararlarının veya aynı şekilde icra takibatlarının doğrudan doğruya ... Hesabı’ndan talep edilmesinin mümkün olmadığını, mali bünye zaafiyeti nedeniyle sürekli olarak bütün branşlarda ruhsatları iptal edilen ... Sigorta A.Ş. nin ... Hesabı’na devri söz konusu olmadığını, ... Sigorta A.Ş.’nin davalı ... Hesabı nezdinde herhangi bir teminat, mal, hak ve alacağı bulunmadığını belirterek davanın zamanaşımı nedeniyle reddine ve davanın esastan reddine karar verilmesini talep etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
Mahkemece, somut olayda, kazaya konu ... plaka sayılı aracın ZMSS poliçesinin düzenleyenin dava dışı ... Sigorta A.Ş. olduğu, bunun yanında İstanbul ... Odasına yazılan yazı cevaplarında dava dışı ... Sigortanın tüzel kişiliğinin halen bulunduğunun belirtildiği, mâli bünye zaafiyeti içerisinde bulunan ... Sigorta A.Ş.’nin tüm branşlardaki ruhsatlarının Hazine Müsteşarlığınca iptal edilmiş ve yönetiminin ... Hesabı’na devredilmiş olmasının dava dışı ... Sigorta A.Ş.’ye husumet yöneltilmesi durumunu ortadan kaldırmayacağı, davanın, davacı lehine sonuçlanması halinde hak edilen tazminatın, ... Hesabı Yönetmeliğinin 9/1-ç maddesi çerçevesinde ... Hesabından talep edilmesinin her zaman mümkün olduğu, bu suretle ... Sigorta A.Ş.'ye yönetilmesi gerekliyken ... Hesabına yönetilen davanın davalının pasif husumet ehliyeti bulunmaması nedeniyle reddine karar verilmesi gerektiği gerekçesiyle davacının davasının davalının pasif husumet ehliyeti bulunmadığından reddine karar verilmiştir.
İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ
Davacı vekili istinaf dilekçesinde, yerel mahkemece mali bünye zaafiyeti içerisinde bulunan ve ruhsatları iptal edilen ... Sigorta Şirketi yerine doğrudan ... Hesabına husumet yöneltilemeyeceğine ilişkin tesis edilen kararın açıkça usul ve yasaya aykırı olduğunu, 5684 sayılı Sigortacılık Kanunu’nun “... Hesabı” başlıklı 14.maddesi 1.fıkrasında “Bu Kanunun 13.maddesi, 13.10.1983 tarihli ve 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu ve 10.07.2003 tarihli ve 4925 sayılı Karayolu Taşıma Kanunu ile ihdas edilen zorunlu sorumluluk sigortaları ile bu Kanunla mülga 21.12.1959 tarihli ve 7397 sayılı Sigorta Murakabe Kanunu çerçevesinde ihdas edilmiş olan zorunlu sigortalara ilişkin olarak aşağıdaki koşulların oluşması halinde ortaya çıkan zararların bu sigortalarla saptanan geçerli teminat miktarlarına kadar karşılanması amacıyla Türkiye Sigorta ve Reasürans Şirketleri Birliği nezdinde ... Hesabı oluşturulur” denildiğini, 2.fıkrada Hesaba başvurulabilecek durumların belirtildiğini, bu yeni düzenlemeyle, önceki Karayolu Trafik Garanti Sigortası Hesabı’nın yerini kapsamı daha geniş olan ... Hesabının aldığını, bu açıklamalar doğrultusunda yeni yasanın 14. maddesi uyarınca tüm zorunlu sigortaların ... kapsamında olduğunu, 5684 sayılı Sigortacılık Kanunu’nun 14.maddesi 2.fıkrasında ... Hesabı’na başvurma koşulları açıklanmış olup, yasanın 14/2-c bendinin; "Sigorta şirketinin mali bünye zaafiyeti nedeniyle sürekli olarak bütün branşlarda ruhsatlarının iptal edilmesi ya da iflası halinde ödemekle yükümlü olduğu maddi ve bedensel zararlar için,....." şeklinde düzenlendiğini, yine aynı şekilde ... Hesabı Yönetmeliği'nin 9. maddesinin 1-ç bendinin; "Sigorta şirketinin malî bünye zaafiyeti nedeniyle sürekli olarak bütün branşlarda ruhsatlarının iptal edilmesi ya da iflası halinde ödemekle yükümlü olduğu maddi ve bedensel zararlar için, ..." şeklinde düzenlendiğini, yukarıda yer verilen açıklamalar ve ilgili düzenlemeler uyarınca; hak sahiplerinin yaptıkları başvurunun ... Hesabı tarafından kısmen veya tamamen reddedilmesi durumlarında ... Hesabı’nın, G.H. Yön. m.4/1 uyarınca kamusal nitelikte ayrı bir tüzel kişiliğe sahip olması sebebiyle, önce Hesaba başvurma ve diğer zarar sorumlularını takip etme şartı olmaksızın doğrudan ... Hesabı aleyhine dava açılabileceğinin açıkça belirli olduğunu, ... Sigorta A.Ş.'nin mali bünye zaafiyeti içerisinde bulunduğu ve ruhsatlarının iptal edilmiş olduğunun duraksamadan uzak olduğunu, bu doğrultuda yukarıda yer verilen düzenlemeler uyarınca ilgili sigorta firmasını takip etme şartı olmaksızın ... Hesabına başvurulmasında hukuka aykırı bir durum bulunmadığını ayrıca AAÜT 7/2 maddesine aykırı şekilde vekalet ücretine hükmedilmesinin açıkça usul ve yasaya aykırı olduğunu, AAÜT'nin 7/2 maddesinin; "Davanın dinlenebilmesi için kanunlarda öngörülen ön şartın yerine getirilmemiş olması ve husumet nedeniyle davanın reddine karar verilmesinde, davanın görüldüğü mahkemeye göre bu tarifenin ikinci kısmının ikinci bölümünde yazılı miktarları geçmemek üzere üçüncü kısımda yazılı avukatlık ücretine hükmolunur." şeklinde düzenlendiğini, ilgili düzenleme gereğince davanın husumet nedeni ile reddine karar verilmesi halinde esasen tarifenin üçüncü kısmına göre karar verilmesi, başka bir ifade ile nispi şekilde vekalet ücretine hükmedilmesi gerektiğinin açıkça belirtildiğini ancak yine tarife ile bu hususun sınırlandırıldığını ve nispi şekilde vekalet ücretine hükmedilmesi halinde dahi bu miktarın davanın görüldüğü mahkemeye göre tarifenin ikinci kısım ikinci bölümünde yazılı (MAKTU) miktarları geçemeyeceğinin açıkça ifade edildiğini bu doğrultuda somut uyuşmazlık konusu maddi tazminata ilişkin olup, maddi tazminat isteminin belirsiz alacak davasına konu edildiğini, belirsiz alacak davasına konu edilen isteme ilişkin harca esas değerin ise dava dilekçesinde 100,00-TL olarak belirlendiğini, bu doğrultuda yukarıda yer verilen düzenleme uyarınca 100,00-TL'lik miktar üzerinden tarifenin üçüncü kısmına göre vekalet ücretine hükmedilmesi gerekmekte iken yerel mahkemece açıkça usul ve yasaya aykırı şekilde maktu vekalet ücretine hükmedildiğini, ayrıca HMK 124 gereği süre verilmesi gerektiğini belirterek kararın kaldırılmasını istemiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ ve GEREKÇE
HMK'nın 355. maddesi gereğince istinaf edenin sıfatı gözetilerek ve istinaf sebepleri ile sınırlı olarak, dosya içerisindeki bilgi ve belgeler, mahkeme kararının gerekçesi, dayanılan delillerin tartışılıp değerlendirilmesi ile yapılan inceleme sonunda; dava yaralanmalı trafik kazasından kaynaklanan maddi tazminat istemine ilişkindir.
Davacı vekili istinaf dilekçesinde; ... Sigorta A.Ş'nin ruhsatının iptal edildiğini, ... Hesabının yasal hasım olduğunu, HMK 124/4 maddesi uyarınca davalı tarafın değiştirilmesi yönünde süre verilmediğini belirterek istinaf yoluna başvurmuştur.
... Hesabı'nın hangi hallerde sorumlu tutulduğu ve Hesaba hangi şartların gerçekleşmesi halinde dava yöneltilebileceği 5684 sayılı Sigortacılık Kanunu'nun 14. maddesi ve ... Hesabı Yönetmeliği'nin 9. maddesinde belirtilmiştir.
Sigortacılık Kanunu'nun 14. maddesinin 2. fıkrası uyarınca
“ Hesaba; a) Sigortalının tespit edilememesi durumunda kişiye gelen bedensel zararlar için,
b) Rizikonun meydana geldiği tarihte geçerli olan teminat tutarları dâhilinde sigortasını yaptırmamış olanların neden olduğu bedensel zararlar için,
c) Sigorta şirketinin malî bünye zaafiyeti nedeniyle sürekli olarak bütün branşlarda ruhsatlarının iptal edilmesi ya da iflası halinde ödemekle yükümlü olduğu maddî ve bedensel zararlar için,
ç) Çalınmış veya gasp edilmiş bir aracın karıştığı kazada, Karayolları Trafik Kanunu uyarınca işletenin sorumlu tutulmadığı hallerde, kişiye gelen bedensel zararlar için,
d) Yeşil Kart Sigortası uygulamaları için faaliyet gösteren Türkiye Motorlu Taşıt Bürosunca yapılacak ödemeler için başvurulabilir”.
Görüldüğü gibi sigorta şirketinin malî bünye zaafiyeti nedeniyle sürekli olarak bütün branşlarda ruhsatlarının iptal edilmesi ya da iflası halinde husumetin zorunlu mali mesuliyet sigortacısı ... sigorta A.Ş yerine ... hesabı aleyhine yönetilmesi usule uygundur.
Bu durumda davanın ... Hesabına yöneltilmesinde usule aykırılık bulunmadığından, davacı vekilinin istinaf talebinin kabulü ile kararın HMK 353/1-a/4 maddesi uyarınca kaldırılması gerektiği sonuç ve kanaatine varılmıştır.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Davacı vekilinin istinaf başvurusunun KABULÜ ile; Ankara 12. Asliye ... Mahkemesi'nin 11/11/2021 tarihli, 2021/346 Esas - 2021829 Karar sayılı kararının HMK.nın 353/1.a.4 maddesi gereğince KALDIRILMASINA,
Mahkemece işin esasına girilip sonucuna göre bir karar verilmek üzere dosyanın ilk derece mahkemesine GÖNDERİLMESİNE,
Kararın kaldırılma sebebine göre davacı vekilinin sair istinaf talebinin şimdilik İNCELENMESİNE YER OLMADIĞINA,
2-İstinaf yoluna başvuran davacı tarafından yatırılan 59.30 TL peşin harcın istek halinde davacı tarafa iadesine,
3-İstinaf yoluna başvuran davacı tarafından yapılan yargılama giderinin ilk derece mahkemesi tarafından yeniden yapılacak yargılamada dikkate alınmasına,
4-Davacı tarafça yatırılan gider avansından kullanılmayan kısmın davacıya iadesine,
5-Karar tebliği, harç ve gider avansı iadesi işlemlerinin ilk derece mahkemesince yerine getirilmesine,
Dosya üzerinden yapılan inceleme sonucu HMK'nın 353/1.a. maddesi gereğince KESİN olmak üzere 28/04/2022 tarihinde oy birliği ile karar verildi.
.....
* Bu belge, 5070 sayılı Kanun hükümleri gereğince elektronik imza ile imzalanmıştır.