Danıştay 7. Daire 2018/2204 Esas 2021/3208 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
YEDİNCİ DAİRE
Esas No : 2018/2204
Karar No : 2021/3208


TEMYİZ EDEN (DAVACI) : … Gıda Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi
KARŞI TARAF (DAVALI) : … Bakanlığı adına
… Gümrük Müdürlüğü …
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN KONUSU : … Vergi Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava Konusu İstem: Davacı adına tescilli … tarih ve … sayılı serbest dolaşıma giriş beyannamesi muhteviyatı eşyanın ithal lisansı ile tarife kontenjanı uyarınca üretimde kullanılmak üzere ithal edildiği ancak üretimde kullanılmayıp yurt içinde satıldığından bahisle 4458 sayılı Gümrük Kanunu'nun 234. maddesinin 1. fıkrasının (a) bendi uyarınca gümrük vergisi üzerinden hesaplanarak karara bağlanan para cezasına vaki itirazın reddine ilişkin işlemin iptali istemiyle dava açılmıştır.
İlk Derece Mahkemesi Kararının Özeti: Bozma kararı üzerine, davacı hakkında Gümrük Başkontrolörlüğü'nce düzenlenen teklif ve soruşturma raporunun incelenmesinden; … Yağ ve Gıda Endüstrisi Ticaret Limited Şirketi'nden muhasebe hesaplarının, 2005, 2006, 2007 ve 2008 yıllarına ilişkin defteri kebir dökümlerinin, aynı hesaplara ait stok hareketlerinin ve davacı şirketten de 01/01/2005-31/05/2008 döneminde yapılan satışlara ilişkin faturaların birer örneklerinin gönderilmesinin istenildiği, davacıya ait ithalatların yurt içi satış faturaları ile mukayese edildiği, davacı şirketin … tarih ve … sayılı serbest dolaşıma giriş beyannamesiyle ithal ettiği eşyaları üretimde hammadde olarak kullanmayıp … tarihli ve … sayılı fatura ile … Yağ ve Gıda Endüstrisi Ticaret Limited Şirketi'ne sattığının tespit edildiği, bu satışa ilişkin olarak davacı şirketten izahta bulunmasının istenildiği, davacı şirket her ne kadar adı geçen şirkete ithal lisansı kapsamında ithal ettiği "buğday" cinsi emtiayı değil yurt içinden topladığı "buğday" cinsi eşyayı sattığını beyan etmişse de, bir firmanın kendi üretiminde kullanmak için ithalat yaptıktan sadece 7 gün sonra ithal ettiği emtia ile aynı miktarda ve aynı bedelde olan başka bir eşyayı başka firmaya satmasının hayatın olağan akışına ve ticari icaplara uymadığı sonucuna varıldığından taahhüdünü ihlal ettiğinin anlaşıldığı, bu durumda dava konusu işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir. Bu kapsamda 4458 sayılı Gümrük Kanunu'nun 234. madde hükmü gereğince, aynı Kanunun 15. maddesinin 3. fıkrasında açıklanan gümrük tarifesi kapsamına olayda olduğu gibi İthalat Rejimi Kararı uyarınca belirlenen vergi oranlarının da dahil olduğu, bu sebeple davacı şirket adına tescilli serbest dolaşıma giriş beyannamesi muhteviyatı eşyaya ilişkin inceleme sonucunda gümrük tarifesini oluşturan unsurlarda aykırılık bulunduğunun ve de beyana göre hesaplanan gümrük vergisi ile idarece hesap edilen gümrük vergisi arasındaki farkın % 5'i aştığının tespit edilmesi üzerine davacı şirket adına gümrük vergisinin üç katı tutarında hesaplanarak karara bağlanan gümrük para cezasında hukuka aykırılık bulunmadığı sonucuna varıldığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : … Yağ ve Gıda Endüstrisi Ticaret Limited Şirketi'ne satışı yapılan emtianın yurt içinden satın alınan mahsül olduğu, 2005 ilâ 2008 yılları aralığına ait stok kayıtlarının incelenmediği, haklarında ceza mahkemesince verilen ve temyiz aşamasında bulunan kararın dikkate alınmadığı dolayısıyla dava konusu işlemin hukuka aykırı olduğu ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : İstemin reddi gerektiği savunulmaktadır.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …'IN DÜŞÜNCESİ : Davacı tarafından bizzat üretimde kullanılmak üzere ithal edilen eşyanın üretimde kullanılmamış olması nedeniyle tarife kontenjanı uyarınca tercihli tarifeden yararlanılmasının olanaklı bulunmadığından bahisle tahakkuk ettirilen vergi üzerinden hesaplanarak para cezası kararı alınmış ise de; sözü edilen amaçla ithal edilen eşyanın üretimde kullanılmamış olması hali tarife uygulamasını veya vergilendirmeyi etkileyen bir husus olmadığından, dava konusu işlemin, para cezası kararı alınabilmesi için olay tarihinde yürürlükte bulunan şekliyle 4458 sayılı Gümrük Kanunu'nun 234. maddesinin 1. fıkrasının (a) bendinde öngörülen koşulların olayda gerçekleşmediği gerekçesiyle iptaline karar verilmesi gerekirken, istemin özeti bölümünde yazılı olan gerekçeyle davanın reddi yolunda verilen mahkeme kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Yedinci Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY :
Davacı adına tescilli … tarih ve … sayılı serbest dolaşıma giriş beyannamesi kapsamında, ithal lisansı ile tarife kontenjanı uyarınca üretimde kullanılmak üzere ithal edilen eşyanın üretimde kullanılmayıp yurt içinde satıldığından bahisle tahakkuk ettirilen gümrük vergisi üzerinden, 4458 sayılı Gümrük Kanunu'nun 5911 sayılı Kanun ile değişik şekliyle 234. maddesinin 1. fıkrasının (a) bendi hükmüne göre hesaplanarak karara bağlanan para cezasına vaki itirazın reddine ilişkin işlemin iptali istemiyle dava açılmıştır.
İLGİLİ MEVZUAT:
4458 sayılı Kanun'un 234. maddesinin olay tarihinde 2009 öncesi yürürlükteki şekliyle 1. fıkrasının (a) bendinde, serbest dolaşıma giriş rejimine veya bir geçici muafiyet düzenlemesine tabi tutulan eşyaya ilişkin olarak, yapılan beyan ile muayene ve denetleme veya teslimden sonra kontrol sonucunda, eşyanın tarife uygulamasını etkileyen cins, tür ve niteliklerinde veya vergilendirmeye esas olan sayı, baş, ağırlık gibi ölçülerinde aykırılık görüldüğü ve beyana göre hesaplanan gümrük vergisi ile muayene sonuçlarına göre alınması gereken gümrük vergisi arasındaki fark %5'i aştığı takdirde, gümrük vergisinden ayrı olarak bu farkın üç katı para cezası alınacağı yolundaki hüküm 07/10/2009 tarihinde yürürlüğe giren 5911 sayılı Kanun ile, 15. maddede belirtilen Gümrük Tarifesini oluşturan unsurlarda veya vergilendirmeye esas olan sayı, baş, ağırlık gibi ölçülerinde aykırılık görüldüğü ve beyana göre hesaplanan ithalat vergileri ile muayene sonuçlarına göre alınması gereken ithalat vergileri arasındaki fark %5’i aştığı takdirde, ithalat vergilerinden ayrı olarak bu farkın üç katı para cezası alınacağı şeklinde değiştirilmiştir.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
4458 sayılı Kanun'un anılan hükmünün olay tarihinde yürürlükteki şeklinde öngörülen para cezasının uygulanabilmesi için, ithale konu eşyaya ilişkin olarak yapılan beyan ile muayene ve denetleme veya teslimden sonra yapılan kontrol sonucunda, eşyada tarife uygulamasını etkileyen cins, tür ve niteliklerinde veya vergilendirmeye esas olan sayı, baş, ağırlık gibi ölçülerinde aykırılık görüldüğü veya vergilendirmeyi etkileyen herhangi bir farklılık tespit edilmesi gerekmektedir. Dolayısıyla, vergi kaybına neden olan durum bentte yazılı olan türden değil ise ceza uygulanması mümkün bulunmamaktadır.
Bu bakımdan; olayda, davacı tarafından bizzat üretimde kullanılmak üzere ithal edilen eşyanın üretimde kullanılmamış olması nedeniyle tarife kontenjanı uyarınca tercihli tarifeden yararlanılmasının olanaklı bulunmadığından bahisle tahakkuk ettirilen vergi üzerinden hesaplanarak para cezası kararı alınmış ise de; 4458 sayılı Kanun'un 234. maddesinin 1. fıkrasının (a) bendinde 2009 yılında yapılan değişiklik hükmünün bu tarihten önceki bir tarihte, 2007 yılında tescil edilen beyannameye ilişkin olarak para cezasının karara bağlanmasında esas alınması mümkün olmadığından, para cezası kararı alınabilmesi için 4458 sayılı Kanun'un 234. maddesinin 1. fıkrasının olay tarihinde yukarıda yer verilen bendinde öngörülen koşulların olayda gerçekleşmediği gerekçesiyle iptaline karar verilmesi gerekirken, istemin özeti bölümünde yazılı olan gerekçeyle davanın reddi yolunda verilen mahkeme kararının bozulması gerekmektedir.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. Temyiz isteminin kabulüne,
2. … Vergi Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının BOZULMASINA,
3. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın anılan Mahkemeye gönderilmesine,
4. Yargılama giderlerinin yeniden verilecek kararda karşılanması gerektiğine,
5. 2577 sayılı Kanun'un (Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen) 54. maddesinin 1. fıkrası uyarınca bu kararın tebliğ tarihini izleyen günden itibaren onbeş gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 20/09/2021 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.