15. Hukuk Dairesi 2016/1417 E. , 2017/1001 K.
"İçtihat Metni"
Mahkemesi :Asliye Hukuk Mahkemesi (Tic. Mah. Sıf.)
Birleşen 2012/412 Esas sayılı davada
Yukarıda tarih ve numarası yazılı hükmün duruşmalı olarak temyizen tetkiki davacı-birleşen dosya davalısı vekili tarafından istenmiş olmakla duruşma için tayin edilen günde davacı-birleşen dosya davalısı vekili Avukat Eyüp Dirliktutan ile davalı-birleşen dosya davacısı vekili Avukat ... geldi. Temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşıldıktan ve hazır bulunan taraflar avukatları dinlendikten sonra, eksiklik nedeniyle mahalline iade edilen dosya ikmâl edilerek gelmiş olmakla dosyadaki kağıtlar okundu işin gereği konuşulup düşünüldü:
- K A R A R -
Dava, eser sözleşmesinden kaynaklanan alacağın tahsili, birleşen dava ise iş bedeli, gecikme zammı ve cezai şart alacağının tahsili ile teminat senedinin iadesi istemlerine ilişkin olup, mahkemece davanın reddine, birleşen davanın kısmen kabulüne dair verilen karar, davacı-birleşen dosya davalısı iş sahibi vekilince temyiz edilmiştir.
492 sayılı Harçlar Kanunu"nun 16. maddesinde; değer ölçüsüne göre harç alınması gerekli işlemlerde (1) sayılı tarifede yazılı değerlerin esas alınacağı; 21. maddesinde, yargı harçlarının (1) sayılı tarifede yazılı nisbetler üzerinden alınacağı; 28-a maddesinde, karar ve ilâm harçlarının 1/4"ünün peşin ödeneceği belirtildikten sonra aynı Kanun"un 32. maddesinde, yargı işlemlerinden alınacak harçlar ödenmedikçe müteakip işlemlerin yapılamayacağı şeklinde emredici bir düzenleme getirilmiştir. Harçlar Kanunu"ndaki bu düzenlemeler, kamu düzenine ilişkin olduğundan yargılama sırasında mahkemelerce ve temyiz incelemesi aşamasında Yargıtayca re"sen nazara alınır.
Davalı-birleşen davacı yüklenici şirket vekilince dava dilekçesinde, 245.000,00 TL ödenmeyen iş bedeli, 82.600,00 TL cezai şart bedeli, 181.720,00 TL gecikme zammı olmak üzere toplam 510.120,00 TL alacağın davacı-birleşen dosya davalısından tahsili isteminin yanında davacı-birleşen dosya davalısı iş sahibi elinde bulunan 07.11.2010 tarihli ve 60.000,00 TL bedelli 1 adet teminat senedinin de iadesi talep edilmiştir. Ancak 60.000,00 TL bedelli teminat senedinin iadesi istemi harçlandırılmamıştır. Oysaki; 492 sayılı Harçlar Kanunu"nun 16.
./..
s.2
15.H.D.
2016/1417
2017/1001
Maddesi gereğince, teminat senedinin iadesi isteminin dinlenebilmesi için teminat senedi bedeli üzerinden nisbi harcın yatırılması zorunludur. Yatırılacak peşin nisbi harç tutarı ise, Harçlar Kanunu"nun 28-a maddesi uyarınca teminat senedi bedeli üzerinden alınması gereken karar ve ilâm harcının 1/4"üdür.
O halde mahkemece, birleşen dosyada alacak istemine ek olarak iadesi talep edilen teminat senedi bedeli olan 60.000,00 TL üzerinden tarifeye göre hesaplanacak nisbi ilâm harcının 1/4"ü tutarındaki peşin harcın yatırılması için davalı-birleşen dosya davacısına Harçlar Kanunu"nun 30. maddesi gereği süre verilmesi, harç eksikliğinin bu şekilde tamamlanması halinde yargılamaya devamla teminatın iadesi koşulları oluşup oluşmadığı da araştırılarak davanın sonuçlandırılması, harcın ikmâl edilmemesi halinde ise teminat senedinin iadesi istemiyle ilgili olarak Harçlar Yasası"nın 30. maddesi ve 6100 sayılı HMK"nın 447/2. maddesi yollamasıyla aynı Kanun’un 150. maddesi gereğince işlem yapılması gerekirken bu husus üzerinde durulmadan, harcı yatırılmayan teminat senedi ile ilgili talep yönünden de yargılamaya devamla uyuşmazlığın esası ile ilgili hüküm kurulması doğru olmamıştır.
Öte yandan birleşen dava yönünden 364.980,00 TL alacağın tahsiline karar verilmiş olup, 24.931,78 TL karar ve ilâm harcına hükmedilmesi gerektiği halde 23.030,38 TL harca hükmedilmesi de hatalı olmuş, kararın bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle davacı-birleşen dosya davalısı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, bozma sebebine göre davacı-birleşen dosya davalısı vekilinin diğer temyiz itirazlarının incelenmesine şimdilik yer olmadığına, 1.480,00 TL duruşma vekâlet ücretinin davalı-birleşen dosya davacısından alınarak Yargıtay"daki duruşmada vekille temsil olunan davacı-birleşen dosya davalısına verilmesine, ödediği temyiz peşin harcının istek halinde temyiz eden davacı-birleşen dosya davalısına geri verilmesine, karara karşı tebliğ tarihinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme isteminde bulunulabileceğine 08.03.2017 gününde oybirliğiyle karar verildi.
