Danıştay İdare Dava Daireleri Kurulu 2021/1424 Esas 2021/1489 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
İDARİ DAVA DAİRELERİ KURULU
Esas No : 2021/1424
Karar No : 2021/1489


TEMYİZ EDEN (DAVACI) : … Federasyonu
VEKİLİ : Av. …

KARŞI TARAF (DAVALI) : … Bakanlığı
VEKİLİ : Hukuk Müşaviri …

İSTEMİN KONUSU : Danıştay Onuncu Dairesinin 20/01/2021 tarih ve E:2020/4513, K:2021/102 sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: 12/08/2020 tarih ve 31211 (Mükerrer) sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 08/07/2020 tarihli 2020-2021 Av Dönemi 19 numaralı Merkez Av Komisyonu Kararının; 2. maddesinin Tablo-1 kısmında yer alan avlanma sürelerinin, aynı maddenin 2. fıkrasında yer alan "Yaban domuzu avı ilave olarak Salı günü de yapılabilecektir" düzenlemesinin, 4. maddesinin Tablo-4 kısmında yer alan avlanma limitlerinin ve aynı maddenin 3. fıkrasında yer alan "Ancak bulunduğu ilin dışına avlanmaya gidecek avcılar, birbirini takip eden ava açık iki gün, av dönüşlerinde bagajlarında avcı başına iki günlük limiti bulundurabilirler" düzenlemesinin iptali istenilmiştir.
Daire kararının özeti: Danıştay Onuncu Dairesinin 20/01/2021 tarih ve E:2020/4513, K:2021/102 sayılı kararıyla; 4721 sayılı Türk Medeni Kanununun 96. maddesi uyarınca federasyonların kuruluş amaçları aynı olan en az beş derneğin bir araya gelmesiyle kurulacağı, Sendika konfederasyonlarına benzeyen bir üst kuruluş olan dernek federasyonlarının üyesi olan derneklerin ayrı ayrı dava açabilecekleri düzenlemelere karşı dava açma ehliyeti bulunmadığı,
Davacı Federasyon tarafından, hayvan haklarının ihlal edildiğinden bahisle Merkez Av Komisyonu kararının iptali istemiyle bakılan davanın açıldığı,
Dava konusu olayda, en az beş derneğin bir araya gelerek oluşturduğu davacı Federasyonun, kendi tüzel kişiliğine yönelmeyen dava konusu Merkez Av Komisyonu Kararının iptalini istemekte doğrudan bir menfaatinin bulunmadığı,
Bu durumda, davacı Federasyonun dava açma ehliyeti bulunmaması nedeniyle uyuşmazlığın esasının incelenmesine hukuken olanak bulunmadığı gerekçesiyle davanın ehliyet yönünden reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davacı tarafından, hayvan hakları ihlalleri ile ilgili olarak dava açma yetkisinin bulunduğuna tüzüğünde açıkça yer verildiği, Federasyonun amacının kendi tüzel kişiliğine yönelen davalar değil, daha kapsamlı olarak hayvan hakları ihlallerine karşı da müdahil olma, dava açma, toplantılara katılma, imza atma, basın açıklamasında bulunma gibi çok daha geniş sınırlarının olduğu, çevre, tarihi ve kültürel değerlerin korunması, imar uygulamaları gibi kamu yararını yakından ilgilendiren konularda subjektif ehliyet koşulunun, bu durum dikkate alınarak yorumlanması gerektiğine ilişkin Danıştay kararlarının yerleşik içtihat niteliği kazandığı, birlikte hareket edemedikten sonra federasyon veya konfederasyon olmanın anlamının kalmayacağı, kararın Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'ne aykırı olduğu, Medeni Kanun, Anayasa veya Dernekler Kanunu'nda federasyonların dava açamayacağına dair açık bir hükmün bulunmadığı, kaldı ki federasyonların da Dernekler Kanunu'na göre kurulduğu, hak ve fiil ehliyetlerini kullanmada aynı şekilde muamele gördüğü, derneklerin bir konuda dava hakkının olmayacağı konusunun ancak kanunla belirlenebileceği belirtilerek Daire kararının bozulması gerektiği ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davalı idare tarafından, Danıştay Onuncu Dairesince verilen kararın usul ve hukuka uygun bulunduğu ve temyiz dilekçesinde öne sürülen nedenlerin, kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte olmadığı belirtilerek temyiz isteminin reddi gerektiği savunulmaktadır.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …'ÜN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin reddi ile Daire kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunca, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Danıştay dava dairelerinin nihai kararlarının temyizen incelenerek bozulması, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesinde yer alan;
"a) Görev ve yetki dışında bir işe bakılmış olması,
b) Hukuka aykırı karar verilmesi,
c) Usul hükümlerinin uygulanmasında kararı etkileyebilecek nitelikte hata veya eksikliklerin bulunması" sebeplerinden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
Temyizen incelenen karar usul ve hukuka uygun olup, temyiz dilekçesinde ileri sürülen iddialar kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. Davacının temyiz isteminin reddine,
2.Davanın yukarıda özetlenen gerekçeyle ehliyet yönünden reddine ilişkin Danıştay Onuncu Dairesinin temyize konu 20/01/2021 tarih ve E:2020/4513, K:2021/102 sayılı kararının ONANMASINA,
3. Kesin olarak, 20/09/2021 tarihinde oybirliği ile karar verildi.