15. Hukuk Dairesi 2016/6054 E. , 2017/945 K.
"İçtihat Metni"
Mahkemesi :Asliye Hukuk Mahkemesi
Yukarıda tarih ve numarası yazılı hükmün temyizen tetkiki davalı vekili tarafından duruşma istenmiş ise de davetiye masrafı bulunmadığından duruşma isteğinin reddiyle incelemenin evrak üzerinde yapılmasına karar verildikten ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış, eksiklik nedeniyle mahalline iade edilen dosya ikmâl edilerek gelmiş
olmakla dosyadaki kağıtlar okundu gereği konuşulup düşünüldü:
- K A R A R -
Dava, eser sözleşmesinden kaynaklanan alacak istemine ilişkin olup, yerel mahkemece davanın kısmen kabulüne dair verilen karar, davalı vekilince temyiz olunmuştur.
Davacı dava dilekçesinde, ...İl Özel İdaresi tarafından Sevindik İnş. Ltd. Şti."ye ihale edilen ......İlköğretim Okulu yeni bina yapım işine yönelik sözleşme akdedildiği, bu sözleşmenin anahtar teslim götürü bedel sözleşmesi olduğunu ancak kesinti yapılamayacağı yönündeki itirazlara rağmen davalı idarenin yasal dayanaktan yoksun suretle kesintiler yaptığını, bu nedenle 21/06/2012 tarihinde (1. hakediş) 65.693,61 TL, 03/06/2013 tarihinde (10. hakediş) 39.867,52 TL kesinti yapılmakla, toplamda 105.561,13 TL tutarındaki kesintinin tutara KDV eklenmek suretiyle davalı idareden tahsili ile yine idarenin ihale dökümanlarında verdiği yanıltıcı bilgilerle yanıltılmasına bağlı olarak 219.168,07 TL alacağın KDV eklenmek suretiyle davalı idareden tahsili istemiş, davalı vekili ise işin 12/04/2013 tarihi itibariyle geçici kabulünün yapıldığını, kabule engel nitelikte olmamakla birlikte noksan ve kusurlu işlerin tespit edildiği, bu durumun tutanağa bağlandığını ve kendisine söz konusu imalâtları düzeltmesi için süre verildiği ancak verilen süre içerisinde düzeltme yapılmadığından kesinti yapılmasına karar verildiğini ayrıca sözleşme bedeline dair kazı imalâtları ile ilgili ek ödeme talep etmesinin sözleşme ile mümkün olmadığını belirterek davanını reddini talep etmiştir.
492 sayılı Harçlar Kanunu hükümlerine göre: Yargı işlemlerinden bu kanuna bağlı (1) sayılı tarifede yazılı olanları, yargı harçlarına tabidir (2. md.). Yargı harçları (1) sayılı tarifede yazılı işlemlerden değer ölçüsüne göre nispî esas üzerinden, işlemin nev"i ve mahiyetine göre maktu esas üzerinden alınır (15. md.). Değer tâyini mümkün olan hallerde dâva
./..
s.2
15.H.D.
2016/6054
2017/945
dilekçelerinde değer gösterilmesi mecburidir. Gösterilmemişse davacıya tespit ettirilir. Tespitten kaçınma halinde, dava dilekçesi muameleye konmaz (16/3. md.). Noksan tespit edilen değerler hakkında 30"uncu madde hükmü uygulanır (16/4. md.). Yargı harçları (1) sayılı tarifede yazılı nispetler üzerinden alınır (21. md.). (1) sayılı tarifede yazılı nispî karar ve ilâm harcının 1/4"ü peşin alınır (28. md.). Yargılama sırasında tespit olunan değerin, dava dilekçesinde bildirilen değerden fazla olduğu anlaşılırsa, yalnız o oturum için yargılamaya devam olunur, takip eden oturuma kadar noksan değer üzerinden peşin karar ve ilâm harcı tamamlanmadıkça davaya devam olunmaz. Hukuk Muhakemeleri Kanunu"nun 150. maddesinde gösterilen süre içinde dosyanın işleme konulması noksan olan harcın ödenmesine bağlıdır (30. md.). Yargı işlemlerinden alınacak harçlar ödenmedikçe müteakip işlemler yapılmaz (32. md.). HMK"nın 120/1. maddeye göre de davacı, yargılama harçlarını mahkeme veznesine yatırmak zorundadır.
Dava dilekçesinde harca esas değer 324.729,20 TL gösterilmekle birlikte eklenecek KDV"sinin de tahsili isteminde bulunulmuş olduğundan KDV nedeniyle de dava açılmış ancak harcı yatırılmamıştır. Mahkemece davaya konu edilen KDV alacağı miktarı yönünden Harçlar Kanunu"nun 30. maddesine göre harcın tamamlanması için süre verilmeksizin yargılamaya devam edilerek dava sonuçlandırılmıştır. Harçlar Yasası"ndaki düzenlemeler kamu düzenine ilişkin olduğundan görevi gereği mahkemelerce kendiliğinden gözönünde tutulacağı gibi temyiz aşamasında Yargıtay"ca da re"sen dikkate alınır. Bu durumda eksik yatırılan harç miktarı tespit edilip Harçlar Kanunu"nun 30, 32. maddeleri gereğince davacıya noksan harç tamamlamak üzere bir sonraki duruşmaya kadar süre verilerek, tamamlanması halinde yargılamaya devam edilmesi, ikmâl edilmemesi durumunda 30. maddenin son cümlesi uyarınca işlem yapılması gerekirken bu husus gözden kaçırılarak Harçlar Yasası"nın 32. maddesine aykırı olarak yargılamaya devamla davanın sonuçlandırılması doğru olmamış, davalının sair temyiz itirazları incelenmeksizin hükmün bozulması uygun görülmüştür.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle sair yönler incelenmeksizin kararın davalı yararına BOZULMASINA, karara karşı tebliğ tarihinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme isteminde bulunulabileceğine 06.03.2017 gününde oybirliğiyle karar verildi.
