Danıştay 10. Daire 2020/6380 Esas 2021/4213 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ONUNCU DAİRE
Esas No : 2020/6380
Karar No : 2021/4213

TEMYİZ EDEN (DAVACI) : …

KARŞI TARAF (DAVALI) : …Valiliği
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN_KONUSU : …Bölge İdare Mahkemesi …İdare Dava Dairesinin …tarih ve E:…, K:…sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Davacının silahlı özel güvenlik görevlisi kimlik kartı ve çalışma izninin yenilmesi istemli başvurusunun, güvenlik soruşturması ve arşiv araştırmasının olumsuz sonuçlandığından bahisle reddi ile silahlı özel güvenlik görevlisi kimlik kartı ve çalışma izninin iptal edilmesine ilişkin Bursa Valiliği İl Özel Güvenlik Komisyonunun …tarih ve …sayılı kararının iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: …İdare Mahkemesinin …tarih ve E:…, K:…sayılı kararıyla; davacı hakkında açılmış soruşturma, kovuşturma veya kesinleşmiş bir mahkumiyet bulunmadığı gibi, söz konusu unsurlarla desteklenmiş ve somutlaşmış istihbari bilgiye dayanmadan, eksik ve yetersiz araştırma ve inceleme sonunda davacının çalışma özgürlüğünden yoksun bırakılmasına yönelik tesis edilen dava konusu işlemde hukuka uyarlık bulunmadığı gerekçesiyle dava konusu işlem iptal edilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: …Bölge İdare Mahkemesi …İdare Dava Dairesince; özel güvenlik hizmetinin kamu güvenliğini sağlamayı ve sürdürmeyi amaçlayan kolluk hizmetini tamamlayıcı nitelikte olması nedeniyle, söz konusu hizmetin yürütülmesi aşamasında görev yapan kişilerin, hizmetin aktarılan niteliğiyle bağdaşır şekilde suç şüphesinden uzak olması gerektiği, konu ile ilgili Bursa İl Emniyet Müdürlüğü Terörle Mücadele Şube Müdürlüğü yetkililerince düzenlenen rapor ile içeriğinde yapılan değerlendirmeler dikkate alındığında, davacıya çalışma izni verilmemesine ve silahlı özel güvenlik görevlisi kimlik kartının iptal edilmesine ilişkin dava konusu işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 45. maddesinin 4. fıkrası uyarınca davalı idarenin istinaf başvurusunun kabulüne, İdare Mahkemesi kararının kaldırmasına, davanın reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ_EDENİN_İDDİALARI : Davacı tarafından, hakkında FETÖ/PDY yapılanmasıyla ilgili herhangi bir soruşturma veya kovuşturma bulunmadığı, …Cumhuriyet Başsavcılığının …sayılı soruşturmasında elde edilen dijital materyaller içerisinde isminin geçmesinin tek başına terör örgütü ile irtibatlı veya iltisaklı olduğu şeklinde değerlendirilemeyeceği, söz konusu bulgunun başka delillerle güçlendirilmesi ve ortaya somut deliller konulması gerektiği halde, bu değerlendirmeler olmaksızın davanın reddi yolunda verilen Bölge İdare Mahkemesi kararının bozulması gerektiği ileri sürülmektedir.

KARŞI_TARAFIN_SAVUNMASI : Davalı idare tarafından, özel güvenlik hizmetinin kamu güvenliğini tamamlayıcı nitelikte olması nedeniyle söz konusu hizmetin yürütülmesi aşamasında görev yapan kişilerin hizmetin aktarılan niteliği ile bağdaşır şekilde suç şüphesinden uzak olması gerektiği; davacı hakkında yapılan güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması sonucunda, TEM Şube Müdürlüğünün 17/09/2019 tarihli yazısında FETÖ/PDY yapılanmasına yönelik olarak yürütülen …Cumhuriyet Başsavcılığının …sayılı soruşturma dosyasında davacının adının geçtiğinin bildirilmesi üzerine tesis edilen, dava konusu işlemin hukuka ve mevzuata uygun olduğu ileri sürülerek temyiz isteminin reddi gerektiği savunulmaktadır.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ : …DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin kabulü gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onuncu Dairesince, Dairemizin 11/03/2021 tarihli ara kararıyla davalı Bursa Valiliği, Emniyet Genel Müdürlüğü ve ... Cumhuriyet Başsavcılığından talep edilen bilgi ve belgelerin geldiği görülmekle, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra, dosyanın tekemmül ettiği anlaşılarak davacının yürütmenin durdurulması istemi hakkında ayrıca bir karar verilmeksizin işin gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE :
MADDİ OLAY :
Silahlı özel güvenlik görevlisi olarak çalışan davacının, aldığı yenileme eğitimi üzerine özel güvenlik kimlik kartı ve çalışma iznini yenilemek amacıyla 03/09/2019 tarihinde Bursa İl Emniyet Müdürlüğü Özel Güvenlik Şube Müdürlüğüne başvurduğu, başvurusunun değerlendirme sürecinde davacı hakkında yapılan güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması sonucunda; …Cumhuriyet Başsavcılığının …sayılı soruşturma dosyası kapsamında Fethullahçı Terör Örgütü/Paralel Devlet Yapılanması (FETÖ/PDY) üyesi olduğu değerlendirilen ve firari olan N.U. isimli şahsın ikametinde yapılan aramalarda, bu kişinin Bursa merkezli olmak üzere yakın illeri kapsayacak şekilde terör örgütü güdümündeki dershane, okul ve öğrenci yurtlarındaki kaynaklarından beslenmek suretiyle önemli sayılarda insan kaynağı temin ederek adliye, emniyet, Türk Silahlı Kuvvetleri ve diğer Devlet kurumlarına ait iş alım ilanlarına kanalize etmek amacıyla oluşturduğu sanal arşivde davacının isminin ve bilgilerinin yer aldığı anlaşıldığından bahisle başvurusunun reddedilerek silahlı özel güvenlik görevlisi kimlik kartı ile çalışma izninin Bursa Valiliği İl Özel Güvenlik Komisyonunun …tarih ve …sayılı kararıyla iptal edilmesi üzerine bakılan davanın açıldığı anlaşılmaktadır.
İLGİLİ MEVZUAT:
5188 sayılı Özel Güvenlik Hizmetlerine Dair Kanun'un "Özel güvenlik görevlilerinde aranacak şartlar" başlıklı 10. maddesinde, "Özel güvenlik görevlilerinde aşağıdaki şartlar aranır: a) Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olmak. b) Silahsız olarak görev yapacaklar için en az sekiz yıllık ilköğretim veya ortaokul; silahlı olarak görev yapacaklar için en az lise veya dengi okul mezunu olmak. c) 18 yaşını doldurmuş olmak. d) 26/9/2004 tarihli ve 5237 sayılı Türk Ceza Kanununun 53 üncü maddesinde belirtilen süreler geçmiş veya hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına karar verilmiş olsa bile; 1) Kasten işlenen bir suçtan dolayı bir yıl veya daha fazla süreyle hapis cezasına mahkûm olmamak. 2) Affa uğramış olsa bile Devletin güvenliğine, Anayasal düzene ve bu düzenin işleyişine, özel hayata ve hayatın gizli alanına ve cinsel dokunulmazlığa karşı suçlar ile uyuşturucu veya uyarıcı madde suçları, zimmet, irtikâp, rüşvet, hırsızlık, dolandırıcılık, sahtecilik, güveni kötüye kullanma, hileli iflas, ihaleye fesat karıştırma, edimin ifasına fesat karıştırma, suçtan kaynaklanan malvarlığı değerlerini aklama, kaçakçılık ve fuhuş suçlarından mahkûm olmamak. 3) Anayasal düzene ve bu düzenin işleyişine, özel hayata ve hayatın gizli alanına, cinsel dokunulmazlığa karşı suçlar ile uyuşturucu veya uyarıcı madde suçlarından dolayı hakkında devam etmekte olan bir soruşturma veya kovuşturma bulunmamak. e) (Mülga: 23/1/2008 – 5728/578 md.) f) Görevin yapılmasına engel olabilecek vücut ve akıl hastalığı ile engelli bulunmamak. g) 14 üncü maddede belirtilen özel güvenlik temel eğitimini başarıyla tamamlamış olmak. h) Güvenlik soruşturması olumlu olmak." hükmü; "Çalışma izni" başlıklı 11. maddesinin 680 sayılı Olağanüstü Hal Kapsamında Bazı Düzenlemeler Yapılması Hakkında Kanun Hükmünde Kararname'nin (680 sayılı KHK) 70. maddesi ile değişik 1. fıkrasında, "Özel güvenlik görevlisi olarak istihdam edilecekler (...) hakkında valilikçe güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması yapılır. Soruşturma sonucu olumlu olanlara, bu Kanunun 14 üncü maddesinde belirtilen özel güvenlik temel eğitimini başarıyla bitirmiş olmak şartıyla, valilikçe çalışma izni verilir. Güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması bir ay içinde tamamlanır. Güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması her kimlik verilmesi veya ihtiyaç duyulması halinde yenilenir. (...)" hükmü; 4. fıkrasında, "Yönetici veya özel güvenlik görevlisi olabilme şartlarını taşımadığı veya bu şartlardan herhangi birini sonradan kaybettiği tespit edilenlerin kimliği iptal edilir.
" hükmü; aynı maddenin 680 sayılı KHK'nin 70. maddesi ile eklenen 5. fıkrasında, "Terör örgütlerine veya Milli Güvenlik Kurulunca Devletin milli güvenliğine karşı faaliyette bulunduğuna karar verilen yapı, oluşum veya gruplara iltisakı veya irtibatı olduğu tespit edilen kişiler, özel güvenlik alanında faaliyet yürüten şirket veya birimlerde çalışamazlar.
" hükmü yer almaktadır.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Dairemizce verilen 11/03/2021 tarihli ara kararı ile dava konusu işlemin tesis edilmesine neden olan hususlara yönelik olarak davacı hakkında herhangi bir adli soruşturma açılıp açılmadığı, …Cumhuriyet Başsavcılığınca N.U. isimli kişi hakkında yürütülen 2015/52389 sayılı soruşturma dosyasında davacıya ilgili herhangi bir işlem yapılıp yapılmadığı ve davacının FETÖ/PDY ile ilişkisi, irtibatı veya iltisakı bakımından kolluk birimlerinde istihbari bilgi olup olmadığı hususlarının davalı idare ve ilgili kurumlara sorulduğu; ara kararına cevaben gönderilen bilgi ve belgelere göre, …Cumhuriyet Başsavcılığınca yürütülen …sayılı soruşturma dosyasında FETÖ/PDY üyesi olduğu değerlendirilen N.U. isimli şahsın ikametinde yapılan aramada elde edilen sanal arşivde davacının isminin ve bilgilerinin yer aldığına yönelik Bursa İl Emniyet Müdürlüğü TEM Şube Müdürlüğünce düzenlenmiş ve dava konusu işlemin de dayanağı olan inceleme, analiz ve tespit tutanağının bulunduğu ve …Cumhuriyet Başsavcılığınca söz konusu tespitlerle ilgili olarak …sayılı ihbar dosyası üzerinden araştırma işlemlerine başlandığı, ancak henüz sonuçlandırılmadığı görülmektedir.
Bu durumda; yukarıda aktarılan tespit haricinde davacı hakkında güvenlik soruşturması ve arşiv araştırmasının olumsuz sonuçlanmasına dayanak teşkil edebilecek herhangi bir bilgi ve tespit bulunmadığının, dava konusu işlemin sebep unsuru olarak gösterilen tespitin ise tek başına davacının güvenlik görevlisi olarak görev yapmasına engel olabilecek ve hukuken geçerli kabul edilebilecek bir nitelik taşımadığının, davalı idarece yargılama sürecinde de bunun dışında başkaca bir iddia ve belgenin ortaya konulmadığının anlaşılması karşısında, davacının özel güvenlik çalışma izni ve özel güvenlik kimlik kartının, güvenlik soruşturması ve arşiv araştırmasının olumsuz sonuçlandığından bahisle iptal edilmesine ilişkin dava konusu işlemde hukuka uygunluk bulunmamaktadır.
Öte yandan; davacının, terör örgütleriyle veya Milli Güvenlik Kurulunca Devletin milli güvenliğine karşı faaliyette bulunduğuna karar verilen yapı, oluşum veya gruplarla üyelik, iltisak ve irtibatının sonradan tespit edilmesi durumunda davalı idarece her zaman işlem tesis edilebileceği de açıktır.
Bu itibarla; dava konusu işlemin iptaline yönelik …. İdare Mahkemesi kararına karşı yapılan istinaf isteminin kabulü ile Mahkeme kararı kaldırılarak davanın reddi yolunda verilen temyize konu …Bölge İdare Mahkemesi …İdare Dava Dairesi kararında hukuki isabet bulunmamaktadır.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. Davacının temyiz isteminin kabulüne,
2. Dava konusu işlemin iptaline ilişkin …İdare Mahkemesi kararına yönelik olarak yapılan istinaf başvurusunun kabulü ile Mahkeme kararı kaldırılarak davanın reddi yolunda verilen temyize konu …Bölge İdare Mahkemesi …İdare Dava Dairesinin …tarih ve E:…, K:…sayılı kararının BOZULMASINA,
3. Kullanılmayan …TL yürütmenin durdurulması harcının istemi hâlinde davacıya iadesine,
4. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın …Bölge İdare Mahkemesi …İdari Dava Dairesine gönderilmesine, 21/09/2021 tarihinde oy birliğiyle kesin olarak karar verildi.