MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi

Taraflar arasındaki tazminat davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın gvrev nedeniyle reddine yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davalı ... avukatınca temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi gereği konuşulup düşünüldü.

KARAR

Davacı, karın ağrısı şikayeti ile davalı şirkete ait hastaneye müracaat ettiğini, diğer davalı kadın doğum uzmanı tarafından yapılan tahlil ve tetkik sonucu hamile olduğunun bildirildiğini ancak evli olmadığını ve bunun mümkün olmadığını ileri sürdüğünde yapılan ikinci tahlil sonucunda da hamile olduğunda ısrar edildiğini, başka bir hastanede yaptırdığı tetkik sonucunda hamile olmadığının ortaya çıktığını ileri sürerek, 50.000 TL. manevi tazminatın faizi ile ödetilmesini istemiştir.
Dava dilekçesi davalıya tebliğ edilmemiştir.
Mahkemece, davanın görev nedeniyle usulden reddine, talep halinde karar kesinleştiğinde, dosyanın görevli ... Tüketici Mahkemesi"ne gönderilmesine karar verilmiş; hüküm, davalı tarafından temyiz edilmiştir.
Dava, manevi tazminatın tahsiline ilişkindir. Mahkemece, dava dilekçesi ve ekleri davalı tarafa tebliğ edilmeden dosya üzerinden, ön inceleme hazırlık tutanağı ile “görevsizlik” nedeniyle davanın usulden reddine karar verilmiş; hüküm, davalı tarafça temyiz edilmiştir.
Uyuşmazlık, HMK"nın 114/1-c maddesi gereğince dava şartı olan “mahkemenin görevli olması” şartı hakkında taraf teşkili sağlanmadan karar verilip verilemeyeceği noktasında toplanmaktadır. Hemen belirtmek gerekir ki, kmiyorsa ön inceleme duruşması yapmaksızın karar verebilme yetkisi tanır. Ön inceleme duruşması yapmaksızın dosya üzerinden karar verilebilmesi için de, davanın ön inceleme aşamasına getirilmiş olması gereklidir. HMK’nın 137"nci maddesinin (1.) fıkrasında ön incelemenin, dilekçelerin karşılıklı verilmesinden sonra yapılacağının açıkça öngörülmüş olması karşısında, dava şartlarının mevcut olup olmadığının davanın her aşamasında hakim tarafından kendiliğinden gözetileceğine ilişkin 115/1. madde hükmü de, bu hususlarda, davalıya dava dilekçesi tebliğ edilmeden karar verilebileceğine izin verir tarzda bir yoruma elverişli değildir.
Diğer yandan 6100 sayılı HMK, 1086 sayılı HMUK’"dan farklı olarak iddia ve savunmanın genişletilmesi yahut değiştirilmesi yasağını dava ve cevap dilekçesinin verilmesiyle başlatmamış; bu yasağı, dilekçelerin karşılıklı verilmesinin tamamlanmasına, bazı hallerde ön inceleme duruşmasına kadar ileriye ötelemiştir. Tarafların bu haklarını kullanabilmeleri, dilekçelerin karşılıklı olarak verilmesini veya bunun için kanunda belirlenen sürelerin geçmesini gerekli kılar.
6100 sayılı HMK"nın 114. maddesi uyarınca dava şartlarından olan “görevsizlik” konusunda aynı Kanun"un 138. maddesi uyarınca, öninceleme sırasında dosya üzerinden karar verilebilir ise de, ancak bunun için dava dilekçesinin davalıya tebliğ edilerek, savunma hakkının da tanınması gerekir. Dava dilekçesinin, davalıya tebliğ edilmeden dosya üzerinden görevsizlik nedeniyle dava şartı yokluğundan davanın usulden reddine kararı verilmesi, HMK"nın 27. maddesinde düzenlenen hukuki dinlenilme hakkına da aykırılık oluşturmaktadır. Açıklanan düzenlemeler karşısında, dava dilekçesinin davalıya tebliğ edilmesinden sonra öninceleme aşamasında, mahkemenin görevli olup olmadığının tartışılıp ulaşılacak sonuca uygun bir karar verilmesi gerekirken, yanılgılı değerlendirme ile dava dilekçesinin davalıya tebliğ edilmeden dosya üzerinden görevsizlik nedeniyle dava şartı yokluğundan davanın usulden reddi yönünde hüküm tesisi usul ve yasaya aykırı olup, bozma nedenidir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenle davalının temyiz talebinin kabulü ile kararın davalı yararına BOZULMASINA peşin alınan harcın istek halinde iadesine, HUMK’nun 440/I maddesi uyarınca tebliğden itibaren 15 gün içerisinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 28/06/2018 gününde oybirliğiyle karar verildi.