14. Hukuk Dairesi Esas No: 2016/15966 Karar No: 2019/1670 Karar Tarihi: 26.02.2019
Yargıtay 14. Hukuk Dairesi 2016/15966 Esas 2019/1670 Karar Sayılı İlamı
Özet:
Sulh Hukuk Mahkemesi'nde yapılan duruşmada ölünceye kadar bakım sözleşmesinin açılıp okunması talebi üzerine verilen hüküm, mirasçıların temyiz itirazları sonrasında, Yargıtay 14. Hukuk Dairesi tarafından incelenmiştir. Ölünceye kadar bakım sözleşmelerinin resmi şekilde düzenlenmemesi durumunda tapu iptali ve tescil hükmü kurulamayacağı belirtilmiştir. Bakım sözleşmeleri taraflarına kişisel haklar sağladığı için, tapu iptali ve tescil davası bakım borçlusu ya da onun külli halefleri bakım alacaklısının mirasçılarına karşı açılabilir. Ayrıca, açılan davada bakım alacaklısı mirasçılarının, bakım borçlusunun edimini yerine getirmediği savunması, sözleşmenin bakım borcu yerine getirilmediği iddiasıyla feshini isteme hakkı bakım alacaklısının sağlığında kullanması gereken bir hak olduğundan dinlenmez. Kararda bahsedilen kanun maddeleri şunlardır: Borçlar Kanunu'nun 511. ve devamı maddeleri, Türk Medeni Kanunu'nun 545. ve 596. maddeleri.
14. Hukuk Dairesi 2016/15966 E. , 2019/1670 K.
"İçtihat Metni"
14. Hukuk Dairesi MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi
... Cumhuriyet Başsavcılığının 30.03.2016 tarihli yazısı ile ... Noterliği"nin 29.03.2016 tarihli ve 1233 yevmiye numaralı muris ... tarafından yapılan ölünceye kadar bakım sözleşmesinin açılıp okunması talebi üzerine yapılan duruşma sonunda; ölünceye kadar bakım sözleşmesinin açılıp okunduğunun tespitine dair verilen 04.05.2016 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi mirasçılar ..., ... ve ... vekili tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü:
K A R A R
Talep, ölünceye kadar bakım sözleşmesinin okunması isteğine ilişkindir. ... Cumhuriyet Başsavcılığının 30.03.2016 tarihli, 2016/1349 sayılı yazısı ile ... Noterliği"nin 29.03.2016 tarihli ve 1233 yevmiye numaralı ölünceye kadar bakma sözleşmesi işleminin tenfizi için kapalı zarf içerisinde gönderildiğini belirterek gereğinin yapılmasını arz etmiştir. Mirasçı ..., ölünceye kadar bakım sözleşmesine bir diyeceği olmadığını belirtmiştir. Mahkemece, ölünceye kadar bakım sözleşmesinin açılıp okunmasına karar verilmiştir. Hükmü, mirasçılar ..., ... ve ... vekili temyiz etmiştir. Ölünceye kadar bakım sözleşmeleri taraflara hak ve borçlar yükleyen sözleşmelerden olup, bakım borcuna karşılık bir taşınmazın devri kararlaştırıldığında, bakım alacaklısının ölümünden sonra onun mirasçıları mülkiyeti geçirme borcu ile yükümlüdürler. Bu yükümlülüklerini yerine getirmemeleri halinde, sözleşmeye dayanılarak tapu iptali ve tescil istemi ile dava açılabilir. Kaynağını Borçlar Kanununun 511. ve devamı maddelerinden alan ölünceye kadar bakım sözleşmeleri, anılan kanunun 512. ve Türk Medeni Kanununun 545. maddesi gereğince resmi şekilde düzenlenmelidir. Resmi şekilde düzenlenmeyen ölünceye kadar bakım sözleşmelerine değer verilerek tapu iptali ve tescil hükmü kurulması mümkün değildir. (Yargıtay Hukuk Genel Kurulunun 6.2.2008 tarihli ve 2008/14-70 2008/104 sayılı kararı) Bakım borçlusunun bakıp gözetme yükümlülüğü aksi kararlaştırılmadığı sürece, bakım alacaklısını ailesi içerisine alıp ikametgâh temini, besleme-giydirme, hastalığında tedavi, manevi yönden de her türlü yardım ve desteği sağlama gibi ödevleri kapsar. Bu görevlerin yerine getirilmesi halinde ölünceye kadar bakım sözleşmeleri taraflarına kişisel hak sağladığı için tapu iptali ve tescil davasını bakım borçlusu ya da onun külli halefleri bakım alacaklısının mirasçılarına karşı açabilirler. Açılan davada bakım alacaklısı mirasçılarının, bakım borçlusunun edimini yerine getirmediği savunması, sözleşmenin bakım borcu yerine getirilmediği iddiasıyla feshini isteme hakkı bakım alacaklısının sağlığında kullanması gereken bir hak olduğundan dinlenmez. Bu ilkeler ışığında somut olaya gelince; ... Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından yapılan bildirim üzerine mahkemece, 23.06.2016 tarihli, 1233 yevmiye sayılı ölünceye kadar bakım sözleşmesinin açılıp okunmasına karar verilmiş ise de yukarıda belirtildiği üzere noterde düzenleme şeklinde yapılan ölünceye kadar bakım sözleşmesinin şahsi hak doğurduğu, ancak bu sözleşmeye dayanılarak tapu iptali ve tescil talebinde bulunulabileceği açıktır. Öte yandan; TMK"nin 596. maddesinde vasiyetnamenin açılması "Vasiyetname, geçerli olup olmadığına bakılmaksızın tesliminden başlayarak bir ay içinde mirasbırakanın yerleşim yeri sulh hakimi tarafından açılır ve ilgililere okunur. Bilinen mirasçılar ve diğer ilgililer vasiyetnamenin açılması sırasında diledikleri takdirde hazır bulunmak üzere çağrılır. Mirasbırakanın sonradan ortaya çıkan vasiyetnameleri için de aynı işlemler yapılır." şeklinde düzenlenmiştir. Vasiyetnamenin açılıp okunduğunun tespit edilmesinin amacı mirasçıları ve lehine kazandırma yapılan kişileri bilgilendirme ve yasal haklarını kullanmayı temine yönelik bir işlem olduğu şüphesizdir. Hal böyle iken mahkemece, ölünceye kadar bakım sözleşmesi hakkında uygulama yeri bulunmadığı halde vasiyetnamenin açılıp okunması isteminde bulunulmuş gibi yargılama yapılıp karar verilmesi doğru görülmemiş, bu sebeple hükmün bozulması gerekmiştir. SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle mirasçılar ..., ... ve ... vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, peşin yatırılan harcın istek halinde yatıranlara iadesine, 26.02.2019 tarihinde oy birliği ile karar verildi.