BAM Hukuk Mahkemeleri Antalya Bölge Adliye Mahkemesi 11. Hukuk Dairesi 2022/132 Esas 2022/790 Karar Sayılı İlamı

T.C.
ANTALYA
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
11. HUKUK DAİRESİ

T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
B Ö L G E A D L İ Y E M A H K E M E S İ K A R A R I

İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : ANTALYA 2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
KARAR TARİHİ : 09/12/2021
DAVANIN KONUSU :Banka Teminat Mektubunun Hükümsüzlüğünün Tespiti
GEREKÇELİ KARAR
YAZIM TARİHİ : 12/05/2022

İlk Derece Mahkemesinin kararı süresi içerisinde istinaf edilmiş olduğundan dosya içerisinde bulunan belgeler okunup incelendi.
Üye hakimin görüşü değerlendirildi.
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili, dava konusu teminat mektubunun ... Bankası A.Ş. Tarafından .... A.Ş. adına düzenlendiğini, .... A.Ş.'nin tüm aktif ve pasifleriyle birlikte müvekkili şirket ile birleştiğini, Müvekkili davacının dava dışı borçluların malvarlığı üzerine ihtiyati haciz konulması için Antalya 1. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin ... Değişik İş, ... Değişik İş, ... Değişik İş, ... Değişik İş, ...Değişik İş, ... Değişik İş, ... Değişik İş, ... Değişik İş, ... Değişik İş, ... Değişik İş sayılı dosyaları üzerinden ihtiyati haciz talep ettiğini, mahkemece dava dışı borçluların ihtiyati haciz sebebiyle uğrayabileceği zararların temin edilmesi amacıyla takdir edilen teminat tutarını karşılayacak şekilde ... Değişik İş dosyasına ... Bankası A.Ş. Tarafından düzenlenen, 17.03.2003 tarihli, ... numaralı, 1.200 TL bedelli, süresiz teminat mektubunun, ... Değişik İş Sayılı dosyasına ... Bankası A.Ş. tarafından düzenlenen, 19.12.2001 tarihli, ... numaralı, 610 TL bedelli Süresiz Teminat Mektubunun, ... Değişik İş Sayılı dosyasına ... Bankası A.Ş. tarafından düzenlenen, 25.06.2001 tarihli, ... numaralı, 650 TL bedelli, Süresiz Teminat Mektubunun, ... Değişik İş sayılı dosyasına ... A.Ş. tarafından düzenlenen, 26.09.2001 tarihli, ... numaralı, 1.230 TL bedelli Süresiz Teminat Mektubunun, ... Değişik İş sayılı dosyasına ... Bankası A.Ş. tarafından düzenlenen, 19.12.2001 tarihli, ... numaralı, 1.344 TL bedelli Süresiz Teminat Mektubunun, ... Değişik İş sayılı dosyasına ... Bankası A.Ş. tarafından düzenlenen, 26.09.2001 tarihli, ... numaralı, 1.500 TL bedelli Süresiz Teminat Mektubunun, ... Değişik İş sayılı dosyasına ... Bankası A.Ş. tarafından düzenlenen, 18.09.2002 tarihli, ... numaralı, 1.956 TL bedelli Süresiz Teminat Mektubunun, ... Değişik İş sayılı dosyasına ... Bankası A.Ş. tarafından düzenlenen, 19.12.2001 tarihli, ... numaralı, 31.640 TL bedelli Süresiz Teminat Mektubunun, ... Değişik İş sayılı dosyasına ... Bankası A.Ş. tarafından düzenlenen, 04.02.2003 tarihli, ... numaralı, 1.535 TL bedelli Süresiz Teminat Mektubunun, ... Değişik İş sayılı dosyasına ... Bankası A.Ş. tarafından düzenlenen, 30.09.2002 tarihli, ... numaralı, 25.500 TL bedelli, Süresiz Teminat Mektubunun sunulduğunu, dosyaların eski olması sebebiyle dosyalar ile ilgili UYAP üzerinden sorgulama yapamadıklarını, dava dışı borçluların ihtiyati haciz kararı sebebiyle sunulan teminat mektuplarının nakde çevrilmesi için mektubu düzenleyen bankaya herhangi bir talepte bulunmadığını ve bu haklarının zamanaşımına uğradığını, söz konusu mektup sebebiyle her yıl komisyon ödediklerini, bu sebeple dava konusu 10 adet teminat mektubunun müvekkiline iadesine, bunun mümkün olmaması halinde hükümsüzlüklerinin tespinine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ: Davacının talep ettiği hususu dava yoluyla ileri sürmesinde hukuki yarar olmadığı gibi bankadan istediği birşey olmamasına göre bankaya husumet yöneltilmesinin de hukuki bir dayanağı bulunmadığı gerekçesiyle davanın hukuki yarar yokluğundan reddine karar verilmiştir.
İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ: Karara karşı, davacı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
Davacı vekili istinaf dilekçesinde özetle; teminat mektuplarının taraflarınca sunulacak dilekçe ile mahkemeden istenerek iade alınmasının mümkün olmadığını, dava dışı borçluların teminat mektuplarını nakte çevirmek için her hangi bir talepte bulunmadığını, teminat mektupları nedeni ile müvekkilinin telafi olmayan zararlara uğradığını, icra dosyalarını tespit edemedikleri gibi kesinleşme bilgisine ulaşamadıklarını bu nedenle teminat mektubunun iadesi konusunda bir işlem yapamadıklarını istinaf sebebi olarak belirtmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ ve GEREKÇE: Dava, teminat mektubunun hükümsüzlüğü nedeni ile iadesine ilişkindir.
Mahkemece yazılı gerekçeyle, davanın hukuki yarar yokluğundan reddine karar verilmiştir.
Dairemizce istinaf incelemesi, 6100 sayılı HMK'nın 355. madde hükmü uyarınca istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak ve kamu düzenine aykırı hususların olup olmadığı gözetilerek yapılmıştır.
Muhatap, lehtar ve garanti eden olmak üzere bünyesinde üçlü bir ilişki içeren teminat mektubu, esas olarak üçüncü kişinin fiilini taahhüt niteliğinde olması nedeniyle bir tür garanti sözleşmesidir. 11.06.1969 Tarih 1969-4 Esas- 1969-6 Karar sayılı İçtihadı Birleştirme Kararında da teminat mektubunun mahiyeti itibariyle BK.nun 110. maddesinde sözü edilen üçüncü kişinin fiilini taahhüt niteliğinde bir garanti sözleşmesi olduğu kabul edilmiştir. Dairemizin yerleşik uygulamasında da teminat mektubunun BK.nun 110. maddesi çerçevesinde bir garanti sözleşmesi olduğu yönü benimsenmiştir. Banka teminat mektubu ile garanti eden banka, kayıtsız ve şartsız bir ödeme yükümlülüğü altına girmemekte, aksine üçüncü kişi durumunda bulunan lehtarın edimini ifa etmemesi ya da sair rizikoların ortaya çıkması halinde muhatabın uğrayacağı zararları teminat altına almayı amaçlamaktadır. Banka teminat mektupları BK'nun 110.maddesi kapsamında garanti sözlemesi niteliğinde olup garanti veren bankanın taahhüdü asli borç niteliğinde olduğundan garanti sözleşmesinin dışında kalan üçüncü kişi durumundaki lehtar (somut olayda davacı) tarafından garanti veren banka aleyhine dava açılması ve garanti verenlerin hasım gösterilmesinin mümkün olmadığından davanın husumet yönünden reddedilmesi gerekirken ilk derce mahkemesince yanlış değerlendirme ile hukuki yarar yokluğundan reddedilmesi isabetli bulunmamıştır.
Sonuç olarak, davacı vekilinin istinaf başvurusunun 6100 Sayılı HMK'nın 353/1-b-2. maddesi gereğince esastan kabulüne, İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılmasına karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM:Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Yukarıda açıklanan nedenlerle, davacı vekilinin İlk Derece Mahkemesi kararına ilişkin istinaf başvurusunun ESASTAN KABULÜNE,
2-6100 sayılı HMK'nın 353/1-b-2. maddesi gereğince ANTALYA 2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİnin 09/12/2021 tarih ve ... Esas, ... Karar sayılı KARARININ KALDIRILMASINA,
a-Davanın husumete ilişkin dava şartı yokluğundan USULDEN REDDİNE
b-492 Sayılı Harçlar Kanunu gereğince alınması gerekli 80,70 TL harçtan peşin olarak yatırılan 59,30 TL harcın mahsubuyla bakiye 21,40 TL harcın davacıdan tahsili ile Hazineye GELİR KAYDINA, harç tahsil müzekkeresinin ilk derece mahkemesince YAZILMASINA,
c-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin kendi üzerinde bırakılmasına,
d-Davacı tarafından yatırılan gider avansından kullanılmayan kısmının 6100 Sayılı HMK'nın 333. maddesi gereğince İlk Derece Mahkemesince davacıya İADESİNE,
3-İstinaf incelemesi yönünden;
a-Davacının istinaf başvurusu kabul edildiğinden 492 Sayılı Harçlar Kanunu gereğince peşin olarak yatırılan 59,30 TL maktu istinaf karar harcının talebi halinde davacıya İADESİNE,
b-Davacı tarafından istinaf incelemesi için yapılan yargılama giderlerinin kendi üzerinde bırakılmasına,
c-İstinaf gider avansından kullanılmayan kısmının 6100 Sayılı HMK'nın 333. maddesi uyarınca İlk Derece Mahkemesince ilgilisine İADESİNE,
4-Kararın İlk Derece Mahkemesince taraflara TEBLİĞİNE,
Dair, 6100 sayılı HMK'nın 353/1-b-2. maddesi gereğince dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda oybirliğiyle, 6100 Sayılı HMK'nın 362/1-a. maddesi gereğince dava değerinin karar tarihi itibariyle temyiz kesinlik sınırı olan 107.090,00 TL'nin altında kalması nedeniyle kesin olarak karar verildi.12/05/2022

....