Yargıtay 15. Hukuk Dairesi 2016/733 Esas 2017/816 Karar Sayılı İlamı

Mahkemesi :Asliye Hukuk Mahkemesi

Yukarıda tarih ve numarası yazılı hükmün temyizen tetkiki taraf vekillerince istenmiş ve temyiz dilekçelerinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla dosyadaki kağıtlar okundu gereği konuşulup düşünüldü:

- K A R A R -

Dava, eser sözleşmesinden kaynaklanan alacak ile ilgili yapılan icra takibine itirazın talebine ilişkin olup mahkemece davanın kabulüne dair verilen karar, taraflarca temyiz edilmiştir.
1-Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle yasaya uygun gerektirici nedenlere ve özellikle delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre davacının tüm, davalının aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan sair temyiz itirazları yerinde görülmemiş, reddi gerekmiştir.
2-Davacı davasında Koçarlı Bıyıklı Belediyesi yol ve sokaklarının beton parke taşı, bordür ve yağmur olukları ile döşenmesi ve beton kaplamalı yolların düzenlenmesi işi için davalı ile aralarında 04.11.2013 tarihli sözleşme imzalandığı, bu sözleşme gereği yüklendiği edimlerini sözleşme dışı imalâtlar ile birlikte yerine getirdiklerini, davalının geçici kabul tutanağı ile işin eksiksiz bitirildiğini kabul edip hakediş tutanağını imzalamasına rağmen 454.347,93 TL alacaklarını ödemediğini, başlatılan icra takibine itiraz ettiği belirtilerek, itirazın iptâline karar verilmesini talep etmiş, davalı cevap dilekçesi vermemiş, bilirkişi raporuna itiraz dilekçesi ile yapılan imalât kalemlerinin hakedişlere göre incelenmesi gerektiğini, fazla imalât ile ilgili onay verilmediğini açıklayarak davanın reddine karar verilmesini istemiş, mahkemece bilirkişi raporu esas alınarak davanın kabulüne karar verilmiştir.
Taraflar arasındaki 04.11.2013 tarihli sözleşmenin 8. maddesine göre Yapım İşleri Genel Şartnamesi (YİGŞ) sözleşmenin ekidir. Sözleşmenin eki olan Yapım İşleri Genel Şartnamesi dava ve sözleşme tarihinde yürürlükte olan ve 6100 sayılı HMK"nın 193. maddesine göre delil sözleşmesi niteliğinde olup mahkemelerce görevi gereği kendiliğinden gözetilmesi gerekir. Anılan şartnamenin 21. maddesinde götürü bedelli işlerde sözleşme kapsamında kalması halinde %10 fazla imalâtın sözleşme fiyatlarıyla yaptırılacağı hükmü bulunmaktadır. Bu nedenle sözleşme dışı imalâtlar yönünden inceleme yapılırken sözleşmenin ilgili hükümleri ile şartname hükümlerinin dikkate alınması zorunludur. Yapılacak incelemede %10"u aşan imalâtın tespiti halinde ise bedelinin sözleşme ve işin yapıldığı tarihte yürürlükte bulunan 6098 sayılı TBK"nın 529 ve devamı maddeleri gereğince iş sahibi yararına olması koşuluyla yapıldığı yıl mahalli piyasa rayiçleriyle belirlenmesi gerekir.
Somut olayda mahkemece hükme esas alınan bilirkişi raporunda sözleşme eki olan Yapım İşleri Genel Şartnamesi hükümleri tartışılmaksızın, belirlenen imalâtların şartname hükümlerine göre oranları hesaplanmamış sözleşme kapsamı dışında kalan imalâtlar ile ilgili değerlendirme de yapılmamıştır. Bu haliyle hükme esas alınan raporun az yukarıda açıklanan ilkelere uygun olmadığı açıktır. Mahkemece yapılması gereken iş öncelikle davalı iş sahibinden sözleşmeye ait tüm ihale ve işlem dosyası getirilip bilirkişilerden alınacak ek rapor ile daha önce alınan bilirkişi raporuna davalının itirazlarını da cevaplandırır şekilde öncelikle sözleşme kapsamında yapımı gereken imalâtların yapılıp yapılmadığının saptanması, bundan sonra %10 oranda yapıldığı belirtilen imalâtların denetime açık bir şekilde belirlenip bedellerinin sözleşme fiyatlarıyla hesaplattırılması, aşan oranda imalât yapılmış olması halinde bedellerinin 6098 sayılı TBK"nın 529 ve devamı maddeleri gereğince iş sahibi yararına olması koşuluyla yapıldığı yıl mahalli piyasa rayiçleriyle hesaplattırılıp sonucuna göre karar verilmesinden ibaret iken eksik inceleme ile davanın kabulüne karar verilmesi doğru olmamış, bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda 1. bentte açıklanan nedenlerle davacının tüm, davalının sair temyiz itirazlarının reddine, 2. bentte açıklanan nedenlerle kararın temyiz eden davalı yararına BOZULMASINA, aşağıda yazılı bakiye 3,40 TL temyiz ilam harcının temyiz eden davacıdan alınmasına, ödediği temyiz peşin harcının istek halinde temyiz eden davalıya geri verilmesine, karara karşı tebliğ tarihinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme isteminde bulunulabileceğine 28.02.2017 gününde oybirliğiyle karar verildi.