MAHKEMESİ : ... BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ 31. HUKUK DAİRESİ


DAVA : Davacı, feshin geçersizliğine, işe iadesine ve yasal sonuçlarına hükmedilmesine karar verilmesini istemiştir.
Yerel mahkemece, davanın reddine karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesinin red kararına karşı davacı avukatı istinaf başvurusunda bulunmuştur.
... Adliye Mahkemesi 31. Hukuk Dairesi davacı avukatının istinaf başvurusunun kabulü ile İlk Derece Mahkemesi"nin kararını kaldırarak, işe başlatmama tazminatını 4 ay olarak belirlemiştir.
... Adliye Mahkemesi 31. Hukuk Dairesi"nin kararı süresi içinde davalı avukatı tarafından temyiz edilmiş olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:


YARGITAY KARARI

A) Davacı İsteminin Özeti:
Davacı vekili, müvekkilinin davalı şirketin ... adresindeki şubesinde 05.03.2013 tarihinden iş akdinin haksız olarak feshedildiği 10.06.2015 tarihine kadar aralıksız satış danışmanı olarak çalıştığını, müvekkilinin aldığı en son aylık net ücret 1.250 TL + asgari geçim indirimi + prim olduğunu, bu ücrete ilave olarak 365 TL yemek ticketi ve 250 TL aylık kira yardımı işverence karşılandığını, müvekkilinin çalıştığı Mark Antalya AVM mağazasında 07.06.2015 tarihinde ... MK numaralı müşterinin el çantasına ödemesi alınmadan hediye adı altında bir adet kol düğmesi koyduğu iddia edilerek iş akdinin İş Kanunu’nun 25/II-h maddesi uyarınca haksız olarak 10.06.2015 tarihli fesih bildirimi ile çalışmasına son verilmiş olduğunu, ... numaralı müşteri satın aldığı takım elbiselerin yanında kol düğmelerinin de hediye edilmesini istediğini, müvekkilinin ise çalıştığı işyerinde böyle bir uygulamanın olmadığını ama kol düğmelerini bedelini ödeyerek kendisinin müşteriye hediye edeceğini belirterek, kol düğmelerinin parasını bizzat müvekkilinin kendi cebinden ödemiş olduğunu ve bunu da kendisine 07.06.2015 tarih ve ... yevmiye sayılı fatura ile fatura ederek müşterisine hediye etmiş olduğunu, iş akdinin feshi bildiriminde iddia edildiği gibi kol düğmelerinin bedeli alınmadan hediye edildiği iddiası gerçek dışı olduğunu, kol düğmelerini müvekkilim parasını ödeyerek ve kendisine bunu fatura ederek müşterisine hediye etmiş olduğunu, müvekkilinin iş akdi davalı işveren tarafından geçerli bir sebep gösterilmeksizin ve haksız olarak hukuka aykırı bir şekilde sonlandırıldığını iddia ederek feshin geçersizliğine ve işe iadesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
B) Davalı Cevabının Özeti:
Davalı vekili, davacının müvekkil şirket bünyesinde ... tarihleri arasında satış danışmanı olarak çalışmış olduğunu, davacının iş akdinin işverenin haklı feshi sebeplerin idüzenyene 4857 sayılı kanunun 25/II -e maddesi gereğince, yasal süresi içinde feshedilmiş olduğunu, fesih bildiriminin 10/06/2015 tarihinde ... Hatemoğlu Mağaza yetkilileri tarafından davacıya tebliğ edilmek istendiğini, ancak davacının imzadan imtina etmesi sebebi ile şahitler huzurunda yüksek sesle fesih bildirimi kendisine okunarak davacının da huzurunda imtina tutunağı tutulduğunu, aynı fesih bildiriminin ... noterliğnin ... yevmiye numaralı ihtarnamesi ile davacının ikamet adresine göndrilmiş olduğunu, müvekkili şirketin Türkiye"nin önde gelen erkek giyim firmalarından birisi olduğunu, müşterilerine belli başlı ilkeler doğrultusunda hizmet verdiklerini, müvekkil şirket bünyesinde çalışan personellerin tamamının hediye adı altında faturasız mal satışı yapılamayacağını ve ürünlerindeki etiket üzerinden indirim uygulanamayacağını davacının bilmekte olduğunu, bu konuda ısrarcı davranan müşterilere uygun bir uslupla bunun izah edilmesi gerektiğini, davacının mağaza yetkililerine danışmadan ve diğer mağaza çalışanlarının haberi olmaksızın müşterisinin çantasına bir adet kol düğmesi koyması nedeniyle 4857 sayılı iş kanunu madde 25/ II -e maddesi kapsamında ahlak ve iyi niyet kurallarına aykırı bir davranış olduğundan olayın ortaya çıkmasının akabinde, kendini baskı altında hissederek yapılan ödemenin hiç bir geçerliliğinin bulunmadığını, savunarak davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
C) İlk Derece Mahkemesi Kararının Özeti:
İlk Derece Mahkemesince, davalı işverenlikçe yapılan feshin 4857 sayılıKanunun 25/2-e maddesi uyarınca haklı neden ile fesih olduğu gerekçesi ile davanın reddine karar verilmiştir.
D)İstinaf başvurusu:
İlk Derece Mahkemesi kararına karşı, davacı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
E)İstinaf Sebepleri:
Davacı vekili istinaf dilekçesi ile; davacının iş akdinin, davalı işveren tarafından geçerli bir sebep gösterilmeksizin ve haksız olarak hukuka aykırı bir şekilde sonlandırıldığını, davacının iş akdinin savunması alındıktan sonra derhal feshedildiğini, dolayısıyla davalı işverenin, aynı eylemin tekrarlanması halinde iş akdinin feshedileceği yönünde bildirimde bulunmadığını, uyarma ve kınama yapılmaksızın iş akdine son verildiğini, yani feshin son çare olduğu kuralı işletilmeden, davalı işverence davacının iş akdinin haksız bir şekilde sona erdirildiği belirterek ilk derece mahkemesi kararının kaldırılarak davanın kabulüne karar verilmesini istemiştir.
F)Bölge Adliye Mahkemesi Kararının Özeti :
Bölge Adliye Mahkemesince, davacının iş akdi 10.06.2015 tarihli fesih bildirimiyle ve; " satış danışmanı olarak görev yapmakta olduğunuz ... mağazamızda hakkınızda tutulan 07.06.2015 tarihli tutanak ile, ... numaralı müşterimizin çantasında ödemesini almadan, hediye adı altında 1 adet kol düğmesi koyduğunuz, müşteri ve şahitler huzurunda tespit edilmiş, 08.06.2015 tarihinde konuyla ilgili savunmanız istenmiştir. Yapmış olduğunuz savunma şirketimiz tarafından yeterli ve tatmin edici bulunmamıştır. Zira, bilindiği üzere; iş ilişkisi karşılıklı güven esasında dayanan sürekli bir borç ilişkisi olup, sözleşmenin her iki tarafına borç ve sorumluluklar yüklemektedir. İşini bu sözleşme ile işverene karşı yükümlülük altına girdiği borçlardan biri de sadakat borcudur. İşçinin sadakat borcu: işverenin işi ve işyeri ile ilgili hukuken haklı menfaatlerini korumak, zarar verici ve risk altına sokabilecek davranışlardan kaçınmayı gerektirir. Ancak mevzubahis davranışınız belirttiğimiz kurallar çerçevesinde değerlendirildiğinde, müşterilerimize bedelsiz ürün hediye edilmesi gibi bir durumun söz konusu olmadığını bilmenize rağmen, işverenin güvenini kötüye kullandığınız anlaşıldığından, mevcut durumda iş akdinizi feshetme zarureti hasıl olmuştur. Yukarıda açıklanan nedenlerle; 4857 sayılı İş Kanunu"nun 25/ II-e maddesi ve ilgili diğer maddeleri gereğince iş akdinizin yasal süresi içerisinde 10.06.2015 tarihi itibariyle bu nedenlerle derhal feshedildiğini bildiririz " açıklamasıyla, kısaca işçinin davranışı nedeniyle feshedildiği anlaşılmaktadır.
Fesih bildiriminde sözü edilen 4857 sayılı iş kanununun 25/ II-e maddesi uyarınca işçinin işverenin güvenini kötüye kullanmak, hırsızlık yapmak, işverenin mesleklarını ortaya atmak gibi doğruluk ve bağlılığa uymayan davranışlarda bulunması, iş sözleşmesinin işverence haklı nedenle feshini gerektirir.
Somut uyuşmazlıkta; davacının feshe konu edilen müşteriye düğme hediye etmesi eylemi, dosyada sureti bulunan 2062422 numaralı fatura ile belirli şekilde, satış danışmanı olarak çalışan davacının müşteriye 794,40 TL"lik ürün satışının akabinde gerçekleştirilmiştir. Müşteriye ürün satışına ilişkin fatura, 07.06.2015 tarihi, saat 18: 27"de kesilmiştir. Aynı gün yaklaşık yarım saat sonrasında işte davacının feshe konu edilen kol düğmesini, 24,95 TL ödeme yaparak satın aldığı yine dosyaya ibraz edilen fatura belgesiyle görülmektedir. Davacının, aynı gün alınan savunmasında, müşterinin indirim istemesi üzerine mağaza cirosuna katkıda bulunmak için kötü bir niyeti olmaksızın ürünü müşteriye hediye ettiği, sonrasında ürünün ödemesini yaptığını beyan ettiği görülmektedir.
Davranış nedeniyle fesih, ancak, sözleşmeyi sona erdirmeye oranla daha hafif bir çare söz konusu olmadığında gerekli olur. İşçinin feshe konu edilen eylemi herhangi bir disiplin cezası ile geçiştirilebilecek iken en ağır yaptırım olan feshe başvurulması iş sözleşmesinin feshinin Ölçülülük ilkesine uygun olmadığı sonucunu doğurur. Olayımızda söz konusu eylemin davacıya maddi bir menfaat sağlamadığı, aksine sonrasında ürün bedelini ödemesi suretiyle zarar verdiği, yapılan ödeme dikkate alındığında eylemin işverene de maddi zararının bulunmadığı, davacının eyleminin, hediye edilen ürüne oranla çok yüksek olan ürün satışı sonrasında ve işveren cirosuna katkıda bulunmak amaçlı olarak, iyi niyetle gerçekleştirildiği hususları hep birlikte ele alındığında, davaya konu feshin son çare olması ilkesine ve ölçülülük ilkesine aykırı olduğu, aksi yöndeki ilk derece mahkemesinin davanın reddine ilişkin kararının hatalı olduğu kanaatine varılmıştır. Dosya kapsamı, mevcut delil durumu ve ileri sürülen istinaf sebepleri ile kamu düzeni dikkate alındığında davacı tarafın istinaf başvurusunun yukarıda açıklanan yönlerden kabulüne, ilk derece mahkemesince verilen kararın kaldırılarak yeniden hüküm kurulmasına Davalı işverence yapılan FESHİN GEÇERSİZLİĞİNE, Davacının İŞE İADESİNE, Davacının kararının kesinleşmesinden itibaren 10 iş gün içerisinde işe başlamak üzere işverene başvurması sonrası işverence işe başlatılmaması halinde davacının kıdemi ve fesih sebebi göz önünde bulundurularak takdiren 4 aylık brüt ücret tutarındaki tazminatın davalıdan alınarak davacıya ödenmesi gerektiğinin TESPİTİNE, Davacı işçinin işe iade için 10 günlük yasal süre içinde işverene başvurması halinde hak kazanılacak olan ve kararın kesinleşeceği tarihe kadar gerçekleşen en çok 4 aylık ücretinin ve diğer haklarının davalıdan alınarak davacıya ödenmesi gerektiğinin TESPİTİNE, şeklinde hüküm kurulmuştur.
G)Temyiz başvurusu :
Bölge Adliye Mahkemesi’nin kararına karşı davalı vekili tarafından temyiz başvurusunda bulunulmuştur.
H) Gerekçe:
Taraflar arasındaki uyuşmazlık davacının mağaza müşterilerinden birisinin çantasına ödemesini almadan, hediye adı altında 1 adet kol düğmesi koyması şeklinde gelişen eyleminden dolayı meydana gelen feshin haklı / geçerli nedene dayanıp dayanmadığı noktasındadır.
Somut uyuşmazlıkta, davacı işçinin mağaza müşterisine yetkisi dışında ve o sırada mağazada bulunan amirlerinden izin almadan ve amirlerinden gizli bir şekilde mağazaya ait kol düğmesi hediye ettiği, bu hediye olayının müşteri kapıdan çıkarken alarmın ötmesi sonucu fark edildiği, davacı sonradan kol düğmelerinin parasını ödeyerek, bu kol düğmelerini müşteriye kendisinin hediye ettiği savunmasını yapmışsa da bu davranışının müşteriye yaptığı hediye eylemini meşrulaştırma amacına yönelik bir eylem olduğu anlaşılmakla, davacının iş sözleşmesinin feshinin haklı nedene dayanmadığı, ancak davacının eylemi ile iş verenin güvenini zedelediği, davacının davranışlarının iş yerinde olumsuzluklara yol açtığı ve birlikte çalışmasının da bu anlamda beklenemeyeceği anlaşıldığından; davacının davranışının fesih için geçerli sebep oluşturduğu kabul edilmelidir. Bölge Adliye Mahkemesi’nin temyiz edilen kararının bozularak ortadan kaldırılmasına ve Dairemizce 4857 sayılı İş Kanunu’nun 20/3. maddesi uyarınca aşağıdaki gibi davanın reddine karar vermek gerekmiştir.
Açıklanan nedenlerle davanın reddi yerine yazılı şekilde kabulü hatalı olup, bozmayı gerektirmiştir.
4857 sayılı İş Yasasının 20/3. maddesi uyarınca Dairemizce aşağıdaki şekilde karar verilmiştir.
I)Hüküm : Yukarda açıklanan gerekçe ile;
1-İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 27. Hukuk Dairesi ile İlk Derece Mahkemesinin kararlarının BOZULARAK ORTADAN KALDIRILMASINA,
2- Davanın REDDİNE,
3- Alınması gereken 35,40 TL karar-ilam harcından davacının yatırdığı 29,20 TL peşin harcın mahsubu ile bakiye 4,00 TL karar-ilam harcının davacıdan tahsili ile Hazine"ye irat kaydına,
4- Davacının yaptığı yargılama giderinin üzerinde bırakılmasına, davalının yaptığı 300,00 TL. yargılama giderinin davacıdan tahsili ile davalıya ödenmesine,
5- Karar tarihinde yürürlükte bulunan tarifeye göre belirlenen 2.725,00 TL. ücreti vekaletin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
6- Peşin alınan temyiz harcının isteği halinde davalıya iadesine, dava dosyasının İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 31. Hukuk Dairesi"’ne gönderilmesine,
Kesin olarak 23/03/2019 tarihinde oybirliği ile karar verildi.