Danıştay 6. Daire 2021/8263 Esas 2021/9940 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ALTINCI DAİRE
Esas No : 2021/8263
Karar No : 2021/9940

TEMYİZ EDEN (DAVACI) : …
VEKİLİ : Av. …

KARŞI TARAF (DAVALI) : … Büyükşehir Belediye Başkanlığı
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN ÖZETİ : ... İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararına karşı yapılan istinaf başvurusunun kabulüne, anılan kararın kaldırılmasına, dosyanın yeniden bir karar verilmek üzere İdare Mahkemesine gönderilmesine dair … Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesince verilen … tarih ve E:…, K:… sayılı kararın, usul ve hukuka aykırı olduğu ileri sürülerek bozulması istenilmektedir.

SAVUNMANIN ÖZETİ : Savunma verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ …'NUN DÜŞÜNCESİ: Temyiz isteminin kabulü ile Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairesi kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Altıncı Dairesince Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra işin gereği görüşüldü:

Dava, Gaziantep İli, … İlçesi, … Mahallesi, … ada, … parsel sayılı taşınmazı kapsayan alanda parselasyon yapılmasına ilişkin Gaziantep Büyükşehir Belediye Encümeninin … tarih ve … sayılı kararının iptali istemiyle açılmış, İdare Mahkemesince; dava konusu parselasyonun dayanağı olan ve Gaziantep Büyükşehir Belediye Meclisinin … tarih ve … sayılı kararı ile onaylanan 1/5000 ölçekli nazım imar planı revizyonuna karşı davacı tarafından açılan davanın reddi yolunda ... İdare Mahkemesince verilen … tarih ve E:…, K:… sayılı karara karşı yapılan istinaf başvurunun kabulüne, mahkeme kararın kaldırılmasına, dava konusu işlemin iptaline dair … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyiz isteminin Danıştay Altıncı Dairesinin E:2018/7402 sayılı dosyasında beklemekte olduğu, aynı taşınmaza ilişkin 1/1000 ölçekli uygulama imar planı revizyonunun da ... İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararıyla iptaline karar verildiği, bu karara karşı yapılan istinaf başvurusunun … Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararıyla reddedildiği, bu durumda anılan imar planları doğrultusunda hazırlanan parselasyonun hukuki dayanağı kalmadığından, dava konusu işlemde sebep unsuru yönünden hukuka ve mevzuata uyarlık bulunmadığı sonucuna varıldığı, öte yandan, her ne kadar mahallinde keşif ve bilirkişi incelemesi yaptırılmasına karar verilerek, bilirkişi raporu alınmış ise de, süreç içerisinde dava konusu parselasyonun dayanağı olan 1/5000 ölçekli nazım ve 1/1000 ölçekli uygulama imar planı revizyonlarının iptaline karar verilmesi nedeniyle bilirkişi raporuna itibar edilmeksizin hüküm kurulduğu belirtilerek dava konusu işlemin iptaline karar verilmiş, bu karara karşı davalı idare vekili tarafından yapılan istinaf başvurusu üzerine Bölge İdare Mahkemesince; dava konusu parselasyonun dayanağı olan 1/5000 ölçekli nazım imar planı revizyonuna karşı davacı tarafından açılan diğer davanın reddi yolunda … İdare Mahkemesince verilen … tarih ve E:…, K:… sayılı karara karşı yapılan istinaf başvurunun kabulüne, mahkeme kararın kaldırılmasına, dava konusu işlemin iptaline dair … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının Danıştay Altıncı Dairesinin 14/10/2020 tarih ve E.2018/7402, K.2020/9350 sayılı kararı ile bozulması üzerine, anılan bozma kararına uyularak … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararıyla istinaf başvurusunun reddine karar verildiği, yine 1/1000 ölçekli uygulama imar planı revizyonuna karşı davacı tarafından açılan diğer davada, anılan planın dayanağı olan 1/5000 ölçekli nazım imar planının mahkeme kararı ile iptaline karar verildiğinden, dayanaksız hale gelen dava konusu işlemde hukuka uyarlık bulunmadığı gerekçesiyle iptali yolunda verilen İdare Mahkemesi kararına karşı yapılan istinaf başvurusunun reddi yolundaki Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairesi kararının temyiz isteminin Danıştay Altıncı Dairesinde beklemekte olduğu, belirtilen yargılama süreçleri dikkate alınmak suretiyle İdare Mahkemesince dava konusu parselasyonla ilgili yeniden bir karar verilmesi gerektiği, öte yandan, ilk derece mahkemesi sıfatıyla uyuşmazlığa bakan İdare Mahkemesince işin esası incelenmeksizin hüküm kurulmuş olması karşısında, Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairesince işin esasının incelenmesinin mümkün olmadığı gerekçesiyle istinaf başvurusunun kabulüne, İdare Mahkemesi kararının kaldırılmasına, işin esası incelenerek yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın Mahkemesine gönderilmesine karar verilmiş, bu karar davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
2577 sayılı Kanunun "İstinaf" başlıklı 45. maddesinin 4. fıkrasında; "Bölge idare mahkemesi, ilk derece mahkemesi kararını hukuka uygun bulmadığı takdirde istinaf başvurusunun kabulü ile ilk derece mahkemesi kararının kaldırılmasına karar verir. Bu halde bölge idare mahkemesi işin esası hakkında yeniden bir karar verir. İnceleme sırasında ihtiyaç duyulması halinde kararı veren mahkeme veya başka bir yer idare ya da vergi mahkemesi istinabe olunabilir. İstinabe olunan mahkeme gerekli işlemleri öncelikle ve ivedilikle yerine getirir." düzenlemesine, aynı maddenin 5. fıkrasında; "Bölge idare mahkemesi, ilk inceleme üzerine verilen kararlara karşı yapılan istinaf başvurusunu haklı bulduğu, davaya görevsiz veya yetkisiz mahkeme yahut reddedilmiş veya yasaklanmış hakim tarafından bakılmış olması hallerinde, istinaf başvurusunun kabulü ile ilk derece mahkemesi kararının kaldırılmasına karar vererek dosyayı ilgili mahkemeye gönderir. Bölge idare mahkemesinin bu fıkra uyarınca verilen kararları kesindir." düzenlemesine yer verilmiştir.
Bu doğrultuda, Bölge İdare Mahkemesince yapılan istinaf incelemesi sonucunda ilk derece mahkemesinin kararının kaldırılması ve yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın ilk derece mahkemesine gönderilmesi yolunda karar verilebilecek haller Kanunda tahdidi şekilde sayılmıştır. Buna göre idare mahkemesinin ilk inceleme sonucunda verdiği kararlara karşı yapılan istinaf başvurusunun haklı görüldüğü haller ile davaya görevsiz veya yetkisiz mahkemece yahut reddedilmiş veya yasaklanmış hakim tarafından bakıldığının tespit edildiği hallerde ilk derece mahkemesi kararının kaldırılması ve işin esası hakkında yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın ilk derece mahkemesine gönderilmesi gerekmektedir. Buna karşılık görevli ve yetkili idare mahkemesince işin esası hakkında verilen kararın bölge idare mahkemesince hukuka uygun bulunmadığı hallerde, idare mahkemesi kararının kaldırılmasına karar verildikten sonra işin esası hakkında bölge idare mahkemesince yeniden inceleme yapılmak suretiyle bir karar verilmesi gerektiği açıktır.
Uyuşmazlıkta, İdare Mahkemesince mahallinde keşif ve bilirkişi incelemesi de yaptırılmak suretiyle işin esasının incelendiği ve nihai olarak dava konusu parselasyonun dayanağı olan 1/5000 ölçekli nazım ve 1/1000 ölçekli uygulama imar planı revizyonlarına karşı davacı tarafından açılan diğer davalarda, imar planlarının iptaline karar verildiğinden, hukuka aykırılığı yargı kararı ile tespit edilen imar planlarına dayanılarak yapılan parselasyonda hukuka uyarlık bulunmadığı gerekçesiyle dava konusu işlemin iptaline karar verildiği, bu haliyle İdare Mahkemesi kararının dayandığı gerekçenin işin esasına yönelik bir gerekçe olduğu anlaşılmaktadır.
Bu durumda, Bölge İdare Mahkemesince yapılan istinaf incelemesi sonucunda İdare Mahkemesi kararının ve/veya dayandığı gerekçenin hukuka aykırı bulunması halinde, istinaf başvurusunun kabulüne, anılan kararının kaldırılmasına karar verilmesi ve işin esası hakkında Bölge İdare Mahkemesince inceleme yapılmak suretiyle yeniden bir karar verilmesi gerekmekte iken, işin esasının incelenmediğinden bahisle dosyanın İdare Mahkemesine gönderilmesi yolunda verilen kararda isabet bulunmamaktadır.

Açıklanan nedenlerle, … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesince verilen … tarih ve E:…, K:… sayılı kararın BOZULMASINA, dosyanın adı geçen Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairesine gönderilmesine, 22/09/2021 tarihinde oybirliğiyle kesin olarak karar verildi.