Danıştay İdare Dava Daireleri Kurulu 2021/1075 Esas 2021/1504 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
İDARİ DAVA DAİRELERİ KURULU
Esas No : 2021/1075
Karar No : 2021/1504

TEMYİZ EDEN (DAVACI) : …
VEKİLİ : Av. …

KARŞI TARAF (DAVALI) : … Valiliği - …
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN KONUSU : … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı ısrar kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Şırnak ili, Uludere ilçesinde Geçici Köy Korucusu (GKK) olarak görev yapan davacının "Bir yıl içerisinde birden fazla ücretten kesme cezası almak" suçunu işlediği gerekçesiyle görevine son verilmesine ilişkin 28/11/2014 tarihli işlemin iptaline karar verilmesi istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: …İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararıyla;
Dava dosyasındaki belgelerden, geçici köy korucusu olarak görev yapan davacının 2014 yılı içerisinde iki defa ücretten kesme cezası ile cezalandırıldığının ve bu cezaların da davacıya tebliğ edildiğinin anlaşıldığı, söz konusu disiplin suçlarının kesinleştiğinin açık olduğu;
Öte yandan, bakılan davanın, disiplin cezasına karşı açılmış bir dava olmadığı; birden fazla ücretten kesme cezası alınmasından dolayı yönetmelik gereği göreve son verilmesine ilişkin işlemin iptali için açıldığı; daha önce verilen disiplin cezalarının sebep unsurunun incelenmeyeceği gibi, dava konusu göreve son verme cezasının, bir yıl içerisinde birden fazla ücretten kesme cezası almış olmanın zorunlu bir sonucu olması sebebiyle, göreve son verme işlemi için ayrıca savunma alınmamış olmasının ortaya çıkan durumu etkilemeyeceği bu nedenle, dava konusu işlemin hukuka uygun olduğu,
gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
Daire kararının özeti: Danıştay Sekizinci Dairesinin 28/12/2018 tarih ve E:2017/303, K:2018/9210 sayılı kararıyla;
2014 yılı içerisinde birden fazla ücretten kesme cezası ile cezalandırılan davacının, Geçici Köy Korucuları Yönetmeliği'nin 4. bölümünün 17. maddesinin (ç) bendinin 5. alt bendinde yer alan "Bir yıl içerisinde birden fazla ücretten kesme cezası almak" fiili ile ilgili olarak usulüne uygun soruşturma başlatılmadığı ve davacının savunmasının alınmadığı gerekçesiyle, davanın reddi yönündeki İdare Mahkemesi kararında hukuki isabet bulunmadığı sonucuna varılarak …İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının bozulmasına karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi ısrar kararının özeti: … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararıyla; davanın reddi yolundaki ilk kararda ısrar edilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davacı tarafından, savunma hakkı tanınmadan disiplin cezası verilemeyeceği ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davalı idare tarafından, savunma verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …'ÜN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin kabulü ile İdare Mahkemesi ısrar kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.


TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunca, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE:

MADDİ OLAY :
Davacıya, 08/03/2014 tarihinde ikamet ettiği köyü izinsiz olarak terk ettiği gerekçesiyle … tarih ve … sayılı Kaymakamlık Oluru ile 1/8 oranında ücretten kesme cezası; 05/05/2014 tarihinde ise icra edilen yol kontrolü ve aramasında sevk ve idaresinde bulunan … plaka sayılı aracı durdurmadığı ve bilinçli olarak görevli personelin üzerine sürdüğü gerekçesiyle … tarih ve … sayılı Kaymakamlık Oluru ile bir üst ceza uygulanmak suretiyle 1/8 oranında ücretten kesme cezası verilmiştir.
Son olarak, bir yıl içinde birden fazla ücretten kesme cezası aldığı gerekçesiyle, ilçe jandarma komutanının teklifi ve kaymakamın uygun görmesi üzerine 28/11/2014 tarihli Valilik Oluru ile görevine son verilmiştir.
Bunun üzerine temyizen incelenen dava açılmıştır.

İLGİLİ MEVZUAT :
442 sayılı Köy Kanunu'nun dava konusu işlem tarihinde yürürlükte bulunan haliyle Ek 18. maddesinde; geçici köy korucuları ile korucu başlarının; görevlendirme şekilleri, göreve alınmalarında aranacak şartlar, görevleri, uygulanacak disiplin cezaları ve görevlerine son verilmesini gerektiren haller, disiplin amirleri, yararlanacakları giyim eşyaları ile bunların şekli ve verilme zamanları, eğitim ve denetim usûl ve esasları, sicil ve izinleri, ilk müracaatlarında sahip olmaları gereken sağlık şartları, başka bir işte çalışma hakları ile bu Kanun'da yer alan diğer hususlara ilişkin uygulamaların Milli Savunma Bakanlığı ve Maliye Bakanlığının görüşü üzerine İçişleri Bakanlığınca hazırlanıp bu maddenin yayımı tarihinden itibaren altı ay içinde Bakanlar Kurulunca çıkarılacak bir yönetmelikle düzenleneceği hükmüne yer verilmiştir.
Bu madde hükmü uyarınca Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe giren Geçici Köy Korucuları Yönetmeliği'nin "Disiplin cezaları" başlıklı 17. maddesinin "Görevden Çıkarma" başlıklı (ç-5) bendinde; "Bir yıl içerisinde birden fazla ücretten kesme cezası almak" görevden çıkarma cezasını gerektiren haller arasında sayılmış; aynı Yönetmeliğin "Disiplin Cezası Vermeye Yetkili Amirler" başlıklı 18. maddesinde, savunma hakkı verilmeden disiplin cezası uygulanamayacağı, görevden çıkarma cezasının ilk disiplin amirinin teklifi, üst disiplin amirinin uygun görmesi üzerine vali tarafından verileceği belirtilmiştir.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Geçici Köy Korucuları Yönetmeliği'nin ilgili maddelerinin incelenmesinden, görevden çıkarmanın, anılan Yönetmeliğin 17. maddesinde "Disiplin cezaları" başlığı altında sayılması nedeniyle disiplin yaptırımı niteliğinde bir işlem olduğu anlaşılmaktadır. Buna göre, bu işlemler, anayasal ve yasal düzenlemelerde disiplin yaptırımları için belirlenen ilkelere uyularak tesis edilmelidir. Bununla birlikte, Geçici Köy Korucuları Yönetmeliği'nde disiplin yaptırımları ile ilgili olarak ayrıca bir usul belirlenmediği görüldüğünden, bu konuda genel hükümlerin dikkate alınması gerekmektedir.
Daire kararında da belirtildiği üzere, disiplin suçu teşkil eden fiillerle ilgili olarak soruşturma yapılması zorunlu olduğu gibi, soruşturmanın da belirli usuller çerçevesinde yapılması; başka bir anlatımla, disiplin hukukunun temel ilkelerinden olan soruşturma emri verilmesi, bağımsız ve üst veya denk görevde olan bir soruşturmacı atanması, olayla ilgili tanık ve soruşturulanın ifadelerinin alınması, ifade alınmadan kişiye haklarının ve soruşturma konusunun bildirilmesi, isnat olunan fiille ilgili lehe ve aleyhe başkaca delillerin araştırılması, soruşturma sonucunda bir rapor hazırlanması ve bu raporda; olayın değerlendirilmesi, soruşturmacının kanaat ve teklifini belirtmesi ve raporun ilgili makama sunulması, soruşturmayı yapan kişi ile soruşturmada elde edilen delilleri değerlendirecek kişi veya kurulların ayrı olması, yasal süre içerisinde isnat olunan fiiller bildirilerek sanığın savunmasının alınması hususları, hukuki güvenlik ilkesinin de bir gereğidir.
Buna göre, "Bir yıl içerisinde birden fazla ücretten kesme cezası almak" fiilinin, Geçici Köy Korucuları Yönetmeliği'nde görevden çıkarmayı gerektiren bir disiplin cezası olarak açıkça düzenlenmesi karşısında, işlem tesis edilirken disiplin cezası verilmesine ilişkin usule uyulması zorunlu olmasına karşın; 2014 yılı içerisinde birden fazla ücretten kesme cezası ile cezalandırılan davacının, anılan fiilleri ile ilgili olarak usulüne uygun olarak soruşturma başlatılmadığı ve savunmasının alınmadığı anlaşıldığından, dava konusu işlemde hukuka uyarlık bulunmadığı sonucuna varılmaktadır.
Bu itibarla, davanın reddi yolundaki İdare Mahkemesi ısrar kararında hukuki isabet bulunmamaktadır.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. Davacının temyiz isteminin kabulüne;
2. Davanın yukarıda özetlenen gerekçeyle reddine ilişkin … İdare Mahkemesinin temyize konu ... tarih ve E:..., K:... sayılı ısrar kararının BOZULMASINA,
3. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın … İdare Mahkemesine gönderilmesine,
4. Bu kararın tebliğ tarihini izleyen günden itibaren 15 (onbeş) gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 22/09/2021 tarihinde oyçokluğu ile karar verildi.



KARŞI OY
X-Temyiz edilen kararla ilgili dosyanın incelenmesinden; … İdare Mahkemesince verilen ısrar kararının usul ve hukuka uygun bulunduğu, dilekçede ileri sürülen temyiz nedenlerinin kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte olmadığı anlaşıldığından, davacının temyiz isteminin reddi ile … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı ısrar kararının onanması gerektiği oyuyla, karara katılmıyoruz.