BAM Hukuk Mahkemeleri İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 14. Hukuk Dairesi 2018/2275 Esas 2019/1015 Karar Sayılı İlamı

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
14. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO: 2018/2275
KARAR NO : 2019/1015
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
İNCELENEN DOSYANIN
MAHKEMESİ: İstanbul 17. Asliye Ticaret Mahkemesi
NUMARASI : 2018/194 Esas - 2018/343 Karar
TARİHİ : 20/09/2018
DAVA :İtirazın İptali
Taraflar arasındaki itirazın iptali davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı mahkemenin görevsizliği nedeniyle davanın usulden reddine ilişkin karara karşı davacı vekilince istinaf kanun yoluna başvurulması üzerine dosya içerisindeki tüm belgeler okunup, incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.
TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkili Kuruluş ...k İşletmeleri A.Ş.'nin 233 sayılı KHK ile kurulduğunu, sermayesinin tamamının devlete ait bir kamu kuruluşu olduğunu, davalıya bağlı TCDD Haydarpaşa 1. Bölge Yük Müdürlüğünün müvekkili kuruluşa ait Tekirdağ Liman İşletmesi Müdürlüğünden almış olduğu liman hizmetlerinden dolayı davalıya gönderilen 27/12/2016 tarih 948950 nolu 9.846,12 TL ve 31/12/2016 tarih 948982 nolu 9.878,39 TL fatura bedelleri davalı tarafından 06/04/2017 tarihinde gecikmeli olarak müvekkili kuruluş hesaplarına yatırıldığını, Tekirdağ Liman Tarifesinin 1.4 ücretlerin ödenmemesi veya geç ödenmesi başlıklı maddesine göre hesaplanan gecikme cezasına ait 16/05/2017 tarih 281796 nolu 5.557,02 TL tutarlı faturanın davalı tarafa gönderildiğini, davalı tarafın fatura bedelini ödemediğini, ilgili faturanın tahsili amacıyla İstanbul ... İcra Müdürlüğünün ... esas sayılı dosyasıyla takip başlatıldığını, davalının itirazı neticesinde takibin durduğunu belirterek, davalının Tekirdağ Liman Tarifesi gereği ilk 30 gün içi %25 gecikme zammı 5.557,02 TL alacağının tahsili için İstanbul .... İcra Müdürlüğünün ... esas sayılı dosyasında yapılan icra takibine davalının itirazının iptalini ve takibin devamı ile %20 icra inkar tazminatının davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.Davalı vekilisavunmasında özetle; davanın zamanaşımı yönünden reddi gerektiğini, davanın İcra Hukuk Mahkemesinde görülmesi gerektiğini, müvekkilinin 17/06/2016 tarih ve 9099 sayılı TTSG'nde yayınlanarak ... A.Ş. Tüzel kişiliğinin kazandığını, 6461 sayılı Kanun gereğince devirler yapılırken davacıya ait faturaların şirkete intikal ettiğini ve akabinde hemen ödendiğini, davacı Kurum ile TCDD Genel Müdürlüğü arasında 05/08/2013 tarihinde imzalanan TDİ Tekirdağ Liman Tren Ferisi Rıhtımı ve Geri Sahasının Kullanımına ait Protokolde ödenmiş faturalara gecikme cezası yada faiz uygulanmasına ilişkin herhangi bir hüküm bulunmadığını belirterek davanın reddine, %20 oranında kötü niyet tazminatının davacıdan tahsiline karar verilmesini istemiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ
İlk Derece Mahkemesi 20/09/2018 tarihli, 2018/194 Esas - 2018/343 Karar sayılı kararında; "...Davacı tarafından davalıya verilen liman hizmetlerinden dolayı gecikmeli olarak ödenen alacağa yönelik oluşan gecikme zammı alacağının tahsili amacıyla İstanbul .... İcra Müdürlüğünün ... E. Sayılı icra dosyası ile takip yapıldığı, davalının takibe süresinde itirazları ile İİK nun 66 ve devamı maddeleri gereğince takibin durduğunu, davadaki talep konusunun, davacı ...Ş. tarafından davalı kuruma verilen liman hizmetlerinden dolayı gecikmeli olarak ödendiği belirtilen faturalardan kaynaklı gecikme cezası alacağı olduğu 6102 sayılı TTK 'nun Ticaret Mahkemelerinin görev alanını belirleyen 4.maddesinin 1.fıkrasına göre 'Her iki tarafın da ticari işletmesiyle ilgili hususlardan doğan hukuk davaları ve çekişmesiz yargı işleri ile tarafların tacir olup olmadıklarına bakılmaksızın; a) Bu kanunda, (...) öngörülen hususlardan doğan hukuk davaları ve çekişmesiz yargı işleri ticari dava ve ticari nitelikte çekişmesiz yargı işleri sayılır.' 6102 sayılı TTK nun 5.maddesinin 1.fıkrası hükmüne göre '(1) Aksine hüküm bulunmadıkça, dava olunan şeyin değerine veya tutarına bakılmaksızın asliye ticaret mahkemesi tüm ticari davalar ile ticari nitelikteki çekişmesiz yargı işlerine bakmakla görevlidir.' görevli olduğunun belirtildiği, 6102 sayılı TTK nun 5.maddesinde yer alan deniz ticaretine ilişkin bir ihtilaf olmaması, uyuşmazlığa Türk Ticaret Kanununda öngörülen yada diğer kanunlarda öngörülen deniz ticaretine ilişkin düzenlemelerin bulunduğu bir kanunun uygulanmasının söz konusu olmaması, her iki tarafın ticari işletmesi ile ilgili hususlardan doğan bir ihtilafın da olmaması, davanın ticari dava olmaması karşısında mahkememizin görevli olmadığı, görevli mahkemenin 6102 sayılı TTK 'nun 5.maddesinin 3.ve 4. fıkraları gereğince mahkememizin diğer mahkemelerle ilişkisinin görev ilişkisi olduğu, görev hususu kamu düzenine ilişkin olup yargılamanın her aşamasında değerlendirilebileceği..." gerekçesiyle, mahkemenin görevsizliğine, HMK'nın 20. maddesi gereğince karar kesinleştiğinde ve 2 haftalık süre içerisinde talep halinde dosyanın görevli İstanbul asliye hukuk mahkemesine gönderilmesine karar verilmiştir.
Bu karara karşı davacı vekili tarafından istinaf başvurusunda bulunulmuştur.
İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ
Davacı vekili istinaf başvuru dilekçesinde özetle: müvekkili ... A.Ş.'nin 233 sayılı KHK ile kurulmuş olup, 4046 sayılı yasa kapsamında (özelleştirme kapsamında) alınmış ve sermeyesinin tamamı devlete ait bir kamu kuruluşu olduğunu, özelleştirme yüksek kurulunun 03/02/2017 tarih 2017/3 sayılı kararı ile müvekkili kuruluş sermeyesinin %49 oranındaki hissesi 19/08/2016 tarih ve 6741 sayılı kanunla kurulan Türkiye Varlık Fonuna devredildiğini, mahkemenin kararında davanın ticari bir dava olmaması nedeniyle görev bakımından davanın reddine karar verildiğini ancak verilen kararın usule ve hukuka aykırı olup kabulü mümkün olmadığını, müvekkili kuruluşun bir kamu kuruluşu olması yanında özel hukuk hükümlerine göre ticari faaliyetlerini yürüten bir anonim şirket olduğunu, davalı ile müvekkili kuruluş arasında icra takibine ve akabinde davaya konu olan alacak ticari işletmenin ticari işinden kaynaklanan ve ticari mahiyette bir alacak olduğunu, açıklanan nedenle mahkemenin vermiş olduğu görevsizlik kararının kanuna aykırı olduğunu, taraflar arasındaki alacak davalı tarafın müvekkili kuruluşlarına ait Tekirdağ Liman İşletmesi Müdürlüğünden almış olduğu liman hizmetlerinden kaynaklı alacağa ilişkin olduğunu, dava konusu alacağın aynı zamanda deniz ihtisas mahkemesinin görev alanına girmekte olduğundan mahkemenin de Denizcilik ihtisas mahkemesi olarak görevli olduğu gözetildiğinde, mahkeme kararının bu husus bakımından da bozulması gerektiğini, ilk derece mahkemesinin istinafa konu görevsizlik kararının usul ve yasaya aykırı olduğunu belirterek, kararın kaldırılmasına karar verilmesini istemiştir.
İNCELEME VE GEREKÇE
Dava, davacı tarafından davalıya verilen liman hizmetlerinden dolayı gecikmeli olarak ödenen alacağa yönelik oluşan gecikme zammı alacağının tahsili amacıyla başlatılan icra takibine vaki itirazın İİK'nın 67. maddesi uyarınca iptali istemine ilişkin olup, mahkemece görevsizlik kararı verilmiş, karara karşı davacı vekilince istinaf başvurusunda bulunulmuştur.İstinaf incelemesi, HMK'nın 355.maddesi uyarınca, ileri sürülen istinaf nedenleri ve kamu düzeni yönüyle sınırlı olarak yapılmıştır.Gerek davacı, gerekse davalı, anonim şirket statüsünde ticaret şirketidir. TTK'nın 16.maddesine göre ticaret şirketleri -bir ticari işletmeyi işletip işletmediklerine bakılmaksızın- tacirdir. Aynı Kanun'un 19. maddesi uyarınca, bir tacirin borçlarının ticari olması asıldır. Bu madde ile düzenlenen ticari iş karinesi, tüzel kişi tacirler için aksi kanıtlanamaz bir karinedir (Kanun, 19/1.maddesinde, sadece gerçek kişi tacirlere bu karinenin aksini kanıtlama imkanı tanımıştır). Tüzel kişi tacirler, hiç bir işlemlerinin ticari işletmesiyle ilgili olmadığını iddia ve ispat edemezler. Somut olayda, davanın her iki tarafının tüzel kişi tacir olduğu açık olup, uyuşmazlığa konu iş her iki taraf için ticari niteliktedir. Yani her iki tarafın ticari işletmesiyle ilgilidir. Bu durumda davanın, TTK'nın 4/1.maddesinin ilk cümlesi uyarınca nispi ticari dava olduğu açık olup, ilk derece mahkemesinin asliye hukuk mahkemesinin görevli olduğuna dair gerekçesi isabetsizdir.Taraflar arasındaki uyuşmazlık mahkeme gerekçesinde de benimsendiği üzere; davalının davacının Tekirdağ Liman İşletmesinden aldığı liman hizmetlerinden kaynaklanmaktadır. Uyuşmazlığın bu haliyle deniz taşımalarına ilişkin olup, ihtisas mahkemesinin görevli olduğu anlaşılmaktadır (Yargıtay 11. HD'nin 02.05.2014 tarih, 2013/499 esas - 2014/8224 karar sayılı ilamı).
Açıklanan bu gerekçelerle, davacı vekilinin istinaf başvurusunun kabulü ile ilk derece mahkemesinin görevsizlik kararının HMK'nın 353/1.a.3. maddesi uyarınca kaldırılarak, davanın yeniden görülmesi için dosyanın İstanbul 17. Asliye Ticaret Mahkemesine gönderilmesine dair aşağıdaki karar verilmiştir
KARAR : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-HMK'nın 353/1.a.3. maddesi uyarınca davacı vekilinin istinaf başvurusunun kabulü ile ilk derece mahkemesinin istinafa konu görevsizlik kararının KALDIRILMASINA,
2-Davanın yeniden görelmesi için dosyanın kararı veren İstanbul 17. Asliye Ticaret Mahkemesine gönderilmesine,
3-Davacı tarafından yatırılan istinaf peşin harcının ilk derece mahkemesi tarafından, talep halinde davacıya iadesine,
4-Davacı tarafından istinaf başvurusu için yapılan giderlerin, esas hükümle ilk derece mahkemesi tarafından yargılama giderleri içinde değerlendirilmesine,
5-Gerekçeli kararın ilk derece mahkemesince taraf vekillerine tebliğine dair;
HMK'nın 353/1.a maddesi uyarınca dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda, 18/07/2019 tarihinde oybirliğiyle ve kesin olarak karar verildi.
KANUN YOLU : HMK'nın 353/1.a ve 362/1.c maddesi uyarınca karar kesindir.