Danıştay 8. Daire 2019/9589 Esas 2021/4086 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
SEKİZİNCİ DAİRE
Esas No : 2019/9589
Karar No : 2021/4086

DAVACI : ...
VEKİLİ : Av. ...
DAVALI : ... Başkanlığı
VEKİLİ : Av. ...

DAVANIN KONUSU :
Çek Cumhuriyeti'nde bulunan Prag-New York Üniversitesi ile Londra'da bulunan Greenwich Üniversitesi arasındaki eğitim işbirliğine istinaden kampüs hizmetlerini Prag-New York Üniversitesi'nden alarak Greenwich Üniversitesi'nin yüksek lisans programına katılmak suretiyle Londra Greenwich Üniversitesi'nden "Uluslararası Hukuk ve Ticaret Hukuku" yüksek lisans diploması alan davacı tarafından,
20.02.2016 tarihli Yurtdışı Yükseköğretim Diplomaları Tanıma ve Denklik Yönetmeliği’nin,
a) 4. maddesinin 1. fıkrasının g bendinde yer alan “öğrenim görülen ülke tarafından düzenlenmiş” ibaresinin,
b) 5. maddesinin 1. fıkrasının a bendinde yer alan” faaliyet gösterdiği ülke” ifadesinin,
c) 5. maddesinin 1. fıkrasının c bendindeki “öğrenim görülen ülkenin'' ifadelerinin eksik düzenlendiğinden Anayasa’ya aykırılık teşkil ettiği ileri sürülerek iptali istenilmektedir.

DAVACININ İDDİALARI :
20.02.2016 tarihli Yurtdışı Yükseköğretim Diplomaları Tanıma ve Denklik Yönetmeliği’nin dava konusu edilen ibarelerinin günümüz koşullarına uygun olmamakla birlikte birçok haksızlığı beraberinde getirdiği, günümüzde birçok prestijli üniversite kurumunun başka ülkelerde de eğitim verebilmek, o ülkedeki üniversitelerde bulunmayan programları getirmek amacıyla başka üniversitelerle anlaşmalı olarak bu kampüslerde eğitim verdiği, üniversitenin hangi kampüsünden yararlanıldığına bakılmaksızın asıl araştırılması gereken hususun diplomanın verildiği ülkenin ve diplomanın denkliği olduğu, diploması Greenwich Üniversitesi’nden verildiğine göre bu üniversitenin hangi kampüsten yararlandığına bakılmaksızın diploma ve diplomayı veren üniversitenin denkliğinin değerlendirilmesi gerektiği, doktoraya devam etmek için Türkiye’de çeşitli üniversitelere başvuru yaptığı ancak yüksek lisans denkliği verilmediğinden Türkiye’de yeniden master programına başlamak zorunda kalıp maddi, manevi külfet altına girdiği, dava konusu edilen Yönetmelik maddelerinin eksik düzenlenmesi nedeniyle Anayasa’ya aykırı olduğu ileri sürülerek iptali istenilmektedir.

DAVALININ SAVUNMASI :
20.02.2016 tarihli Yurtdışı Yükseköğretim Diplomaları Tanıma ve Denklik Yönetmeliği’nin amacının ülkemizde olduğu kadar yurtdışında eğitim almak isteyen öğrencilerin de gereken nitelikte eğitim görme haklarını gözetmek, korumak ve diploma alan öğrenciler arası adaletsizlikleri gidermek olduğu, iptali istenen Yönetmelik hükmünün 05.12.2017 tarihli Yükseköğretim Diplomaları Tanıma ve Denklik Yönetmeliği ile yürürlükten kaldırıldığı, Çek Cumhuriyetindeki University of New York in Prag’ın International and Commercial Law (Uluslararası Ticari Hukuk) programından mezun olan ve diplomasını İngiltere’deki University of Greenwich’den alarak denklik işleminin yapılması istemiyle başvuran davacının denklik isteminin 06.11.2010 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan Yurtdışı Yükseköğretim Diplomaları Denklik Yönetmeliği hükümleri uyarınca incelendiği bu nedenle 2016 tarihli Yönetmelik maddesinin dava konusu maddelerinin iptal edilmesinde davacının menfaatinin bulunmadığı, Çek Cumhuriyeti NARIC ile yazışma yapıldığı, cevabi yazıda, “Eğitim veren kurumun Çek Cumhuriyetinde tanınan özel bir yükseköğretim kurumu olan Prag’daki University of New York olduğu ve diplomalarının genellikle tanındığı, fakat örnek olarak gönderilen diplomanın standart tanınma prosedüründen geçmesi gerektiği, diplomanın İngiliz diploması olup Çek Cumhuriyetine ait bir diploma olmadığı için ya bir Çek Cumhuriyeti devlet yükseköğretim kurumu tarafından ya da Eğitim, Gençlik ve Spor Bakanlığı tarafından tanınması gerektiğinin” belirtildiği, konu ile ilgili Dışişleri Bakanlığı ile yazışma yapıldığı, 16.01.2015 tarihinde Prag Büyükelçiliği'nden alınan cevabi yazıda Çek Cumhuriyeti Eğitim, Gençlik ve Spor Bakanlığı’nın konuya ilişkin açıklamalarına yer verilmiş, anılan yazıda, “Yabancı üniversite diplomalarının Çek Cumhuriyetinde tanınmasının ülke kanunlarına göre bir süreç gerektirdiği, University of Greenwich tarafından verilmiş diplomanın Çek Cumhuriyetinde tanınması için diploma sahibinin Eğitim Bakanlığı’na başvurmasının zorunlu olduğu, başvurunun normal koşullarda ilgili üniversite veya Bakanlık tarafından 30 gün içinde karara bağlanabileceğinin….”belirtildiği, davacının eğitim aldığı “University of New York in Prag’ okulunun, Çek Cumhuriyeti tarafından tanınan ve UK NARIC tarafından yayımlanan Web akreditasyon listesinde bulunmasına karşın, diplomayı veren okulun (University of Greenwich) yayımlanan akreditasyon listesi içinde bulunmadığı, diploma alınan okulun eğitim alınan ülke olan Çek Cumhuriyetinin kendi yükseköğretim sistemine ait tanınan bir kurum olmadığı anlaşıldığından başvurunun reddedildiği ileri sürülerek davanın ve isteminin reddi gerektiği savunulmuştur.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ : ...
DÜŞÜNCESİ : İstemin reddi gerektiği düşünülmektedir.

DANIŞTAY SAVCISI : ...
DÜŞÜNCESİ : Dava; Çek Cumhuriyeti'nde bulunan Prag-New York Üniversitesi ile Londra'da bulunan Greenwich Üniversitesi arasındaki eğitim işbirliğine istinaden kampüs hizmetlerini Prag-New York Üniversitesi'nden alarak Greenwich Üniversitesi'nin yüksek lisans programına katılmak suretiyle Londra Greenwich Üniversitesi'nden "Uluslararası Hukuk ve Ticaret Hukuku" yüksek lisans diploması alan davacı tarafından, 20.02.2016 tarih ve 29630 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Yurtdışı Yükseköğretim Diplomaları Tanıma ve Denklik Yönetmeliği’nin 4. maddesinin 1. fıkrasının g bendinde yer alan “öğrenim görülen ülke tarafından düzenlenmiş” ibaresinin, 5. maddesinin 1. fıkrasının a bendinde yer alan” faaliyet gösterdiği ülke” ifadesinin, 5. maddesinin 1. fıkrasının c bendindeki “öğrenim görülen ülkenin" ibarelerinin iptali istemiyle açılmıştır.
Dosyanın incelenmesinden, davacının 01/09/2011-09/04/2013 tarihleri arasında, kampüs hizmetlerini Prag-New York Üniversitesi'nden alan Londra Greenwich Üniversitesi'nde "Uluslararası Hukuk ve Ticaret Hukuku" alanında yüksek lisans programına katıldığı ve yüksek lisans diploması Greenwich Üniversitesi tarafından düzenlendiği, yüksek lisans diplomasının denklik işlemlerinin yapılması amacıyla 08/04/2013 tarihinde Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı'na yaptığı başvurunun “davacının eğitim aldığı Prag-New York Üniversitesi'nin Çek Cumhuriyeti tarafından tanınan ve UK NARIC tarafından yayımlanan Web akreditasyon listesinde bulunmasına rağmen, diplomayı veren okul olan Greenwich Üniversitesi'nin Web akreditasyon listesi içinde bulunmadığının anlaşıldığı, bu kapsamda Yurtdışı Yükseköğretim Diplomaları Denklik Yönetmeliği çerçevesinde diploma alınan Greenwich Üniversitesi'nin eğitim alınan ülke olan Çek Cumhuriyeti'nde 'kendi yükseköğretim sistemine ait olarak tanınan bir kurum' olarak kabul edilmediği” gerekçesiyle 08/04/2015 tarih ve 9290 sayılı Yükseköğretim Yürütme Kurulu kararı ile reddedilmesi üzerine 08/04/2015 tarih ve 9290 sayılı işlemin iptali istemiyle açılan davada ... İdare Mahkemesi'nin ... tarih ve E: ..., K: ... sayılı kararıyla, dava konusu işlemin iptaline karar verildiği, anılan kararın temyiz edilmesi üzerine Danıştay Sekizinci Dairesinin 29/03/2017 tarih ve E:2016/9179, K:2017/2157 sayılı kararı ile, "...Davalı Yükseköğretim Kurulu tarafından başvurunun değerlendirilme sürecinde, Greenwich Üniversitesi'nin eğitimin yapıldığı ülke olan Çek Cumhuriyeti'nde resmi olarak tanınıp tanınmadığı, bu okuldan alınan diploma ve derecelerin akademik olup olmadığı hususunda Çek Cumhuriyeti NARIC (Ulusal Akademik Denklik Bilgi Merkezi)'ten görüş sorulduğu, alınan cevapta Prag-New York Üniversitesinin Çek Cumhuriyeti'nde tanınan özel bir yükseköğretim kurumu olduğu ve diplomalarının genellikle tanındığı ancak Greenwich Üniversitesi'nden alınan ve örneği gönderilen diplomanın ülkelerinde standart tanıma prosedüründen geçirilmesi gerektiği belirtilmiştir.
Öte yandan konuyla ilgili olarak davacının Prag-New York Üniversitesi'nden aldığı 10.09.2014 tarihli yazıda, Greenwich Üniversitesi ile Prag New York Üniversitesi'nin üzerinde anlaşmış oldukları iş birliği anlaşmasının bulunduğu ve buna bağlı olarak Prag-New York Üniversitesi'nin Greenwich Üniversitesi kapsamında Uluslararası ve Ticaret Hukuku'na ilişkin program dalına öğrenci kabul edebileceği ve hizmet verebileceğinin teyit edildiği ifadelerine yer verilmiş olup, konu hakkında davalı Yükseköğretim Kurulu'nca Dışişleri Bakanlığı ile yapılan yazışmada, Dışişleri Bakanlığı'nın ... tarih ve ... sayılı yazısıyla, Prag Büyükelçiliği'nden alınan yazıda, yabancı üniversite diplomalarının Çek Cumhuriyeti'nde tanınmasının Çek Cumhuriyeti kanunlarına göre bir süreç gerektirdiği, Greenwich Üniversitesi tarafından verilmiş diplomanın Çek Cumhuriyeti'nde tanınması için diploma sahibinin Eğitim Bakanlığı'na başvurmasının zorunlu olduğu belirtilmiştir.
İlgili mevzuat ve davalı Yükseköğretim Kurulu'nun gerek Çek Cumhuriyeti NARIC ile gerekse Dışişleri Bakanlığı ile yapılan yazışma sonuçları birlikte değerlendirildiğinde, eğitim alınan okulun fiziken Çek Cumhuriyetinde bulunduğu ve diplomayı veren yükseköğretim kurumu olan Greenwich Üniversitesi'nin öncelikle faaliyet gösterdiği ülke yetkili makamlarınca diploma vermeye yetkili bir kurum olarak tanınması, akreditasyon ya da kalite güvencesi kuruluşları tarafından akredite edilmiş olması koşulunun somut olayda gerçekleşmediği anlaşıldığından, gerekli şartları taşımayan başvurunun reddedilmesine ilişkin dava konusu işlemde hukuka aykırılığın bulunmadığı..." gerekçesiyle bozulduğu, Mahkemece verilen bozmaya uyma-ret kararının Danıştay Sekizinci Dairesinin 17/10/2018 tarih ve E:2018/3049, K:2018/5896 sayılı kararı ile onandığı ve karar düzeltme isteminin 29/03/2019 tarih ve E:2019/961, K:2019/2401 sayılı kararı ile reddedilerek kararın kesinleştiği, davacının bu arada Mahkemenin iptal kararı üzerine 30/05/2016 tarihinde davalı idareye başvuruda bulunarak hakkında verilmiş yargı kararının uygulanarak ... İdare Mahkemesi'nin ... tarih ve E: ..., K: ... sayılı iptal kararı doğrultusunda denklik talebinin kabul edilmesi yolundaki başvurusuna davalı idarece cevap verilmemesi üzerine, 27/09/2016 tarihinde, 20/02/2016 tarih ve 29630 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Yurtdışı Yükseköğretim Diplomaları Tanıma ve Denklik Yönetmeliğinin 4. maddesinin 1. fıkrasının g bendinde yer alan “öğrenim görülen ülke tarafından düzenlenmiş” ibaresinin, 5. maddesinin 1. fıkrasının a bendinde yer alan” faaliyet gösterdiği ülke” ifadesinin, 5. maddesinin 1. fıkrasının c bendindeki “öğrenim görülen ülkenin" ibarelerinin iptali istemi ile açılan davanın Danıştay Sekizinci Dairesi'nin 02/11/2016 tarih ve E:2016/12482, K:2016/8383 sayılı kararıyla süre aşımı nedeniyle reddedildiği, anılan kararın temyiz edilmesi üzerine, Danıştay İdari dava Daireleri Kurulunun 29/05/2019 tarih ve E:2017/507, K:2019/2786 sayılı kararıyla bozulduğu anlaşılmaktadır.
Davacının Mahkemenin iptal kararı üzerine 30/05/2016 tarihinde davalı idareye yaptığı başvuru, 20.02.2016 tarih ve 29630 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Yurtdışı Yükseköğretim Diplomaları Tanıma ve Denklik Yönetmeliği uyarıca yapılmış bir denklik başvurusu olmayıp, hakkında verilmiş yargı kararının uygulanması, Danıştay Sekizinci Dairesinin 29/03/2017 tarih ve E:2016/9179, K:2017/2157 sayılı kararı bozularak hukuk aleminden kaldırılan ... İdare Mahkemesi'nin ... tarih ve E: ..., K: ... sayılı iptal kararı doğrultusunda denklik talebinin kabul edilmesine ilişkin bir başvuru olması nedeniyle dava konusu edilen Yönetmelik hükümlerine göre tesis edilmiş bireysel bir işlem bulunmamaktadır.
05.12.2017 tarih ve 30261 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Yurtdışı Yükseköğretim Diplomaları Tanıma ve Denklik Yönetmeliğinin 15. maddesi ile dava konusu edilen Yönetmelik yürürlükten kaldırılmıştır.
Bu durumda, Yönetmeliğin yürürlükten kaldırılmış olması ve buna dayalı olarak tesis edilmiş bir işlemin bulunmaması karşısında, davanın esasını inceleme olanağı bulunmamaktadır.
Açıklanan nedenlerle, konusu kalmayan dava hakkında karar verilmesine yer olmadığı düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Sekizinci Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

HUKUKİ SÜREÇ :
Davacının denklik başvurusunun 06.11.2010 tarihli Yurtdışı Yükseköğretim Denklik Yönetmeliği 8/c maddesi dayanak alınarak reddedilmesinin ardından, davacı tarafından, dava tarihinde yürürlükte olan 20.02.2016 tarihli Yurtdışı Yükseköğretim Diplomaları Tanıma ve Denklik Yönetmeliği’nin, 4. maddesinin 1. fıkrasının g bendinde yer alan “öğrenim görülen ülke tarafından düzenlenmiş” ibaresinin, 5. maddesinin 1. fıkrasının a bendinde yer alan” faaliyet gösterdiği ülke” ifadesinin, 5. maddesinin 1. fıkrasının c bendindeki “öğrenim görülen ülkenin'' ifadelerinin eksik düzenlendiği gerekçesiyle Anayasa’ya aykırılık teşkil ettiği ileri sürülerek iptali istenilmektedir.

İNCELEME VE GEREKÇE:

ESAS YÖNÜNDEN:
İlgili Mevzuat:
Türkiye Cumhuriyeti Anayası'nın ''Eğitim ve Öğrenim Hakkı ve Ödevi'' başlıklı 42. maddesinde: '' Kimse, eğitim ve öğrenim hakkından yoksun bırakılamaz. Öğrenim hakkının kapsamı kanunla tespit edilir ve düzenlenir.'' hükmüne yer verilmiştir. Yine Anayasamızın ''Yükseköğretim Üst Kuruluşları'' başlıklı 131. maddesinde: ''Yükseköğretim kurumlarının öğretimini planlamak, düzenlemek, yönetmek, denetlemek, yükseköğretim kurumlarındaki eğitim - öğretim ve bilimsel araştırma faaliyetlerini yönlendirmek bu kurumların kanunda belirtilen amaç ve ilkeler doğrultusunda kurulmasını, geliştirilmesini ve üniversitelere tahsis edilen kaynakların etkili bir biçimde kullanılmasını sağlamak ve öğretim elemanlarının yetiştirilmesi için planlama yapmak maksadı ile Yükseköğretim Kurulu kurulur.'' hükmü yer almaktadır.
Anayasanın 131. maddesine dayanılarak yürürlüğe giren 2547 sayılı Yükseköğretim Kanunu'nun 1. maddesinde: ''Bu kanunun amacı; yükseköğretimle ilgili amaç ve ilkeleri belirlemek ve bütün yükseköğretim kurumlarının ve üst kuruluşlarının teşkilatlanma, işleyiş, görev, yetki ve sorumlulukları ile eğitim - öğretim, araştırma, yayım, öğretim elemanları, öğrenciler ve diğer personel ile ilgili esasları bir bütünlük içinde düzenlemektir.'' hükmü, 2. maddesinde: ''Bu kanun; yükseköğretim üst kuruluşlarını, bütün yükseköğretim kurumlarını, bağlı birimlerini ve bunlarla ilgili faaliyet ve esasları kapsar.'' hükmü, 7. maddesinde: ''Yükseköğretim Kurulunun görevleri;
a) Yükseköğretim kurumlarının bu Kanunda belirlenen amaç, hedef ve ilkeler doğrultusunda kurulması, geliştirilmesi, eğitim - öğretim faaliyetlerinin gerçekleştirilmesi ve yükseköğretim alanlarının ihtiyaç duyduğu öğretim elemanlarının yurt içinde ve yurt dışında yetiştirilmesi için kısa ve uzun vadeli planlar hazırlamak, üniversitelere tahsis edilen kaynakların, bu plan ve programlar çerçevesinde etkili bir biçimde kullanılmasını gözetim ve denetim altında bulundurmak,
b) Yükseköğretim kurumları arasında bu Kanunda belirlenen amaç, ilke ve hedefler doğrultusunda birleştirici, bütünleştirici, sürekli, ahenkli ve geliştirici işbirliği ve koordinasyonu sağlamak...
r) Bu Kanunla kendisine verilen diğer görevleri yapmaktır.'' hükmü ve ''Yükseköğretim Kurumlarının görevleri'' başlıklı 12. maddesinde:
''Bu kanundaki amaç ve ana ilkelere uygun olarak yükseköğretim kurumlarının görevleri;
a.Çağdaş uygarlık ve eğitim - öğretim esaslarına dayanan bir düzen içinde, toplumun ihtiyaçları ve kalkınma planları ilke ve hedeflerine uygun ve ortaöğretime dayalı çeşitli düzeylerde eğitim - öğretim, bilimsel araştırma, yayım ve danışmanlık yapmak,
b. Kendi ihtisas gücü ve maddi kaynaklarını rasyonel, verimli ve ekonomik şekilde kullanarak, milli eğitim politikası ve kalkınma planları ilke ve hedefleri ile Yükseköğretim Kurulu tarafından yapılan plan ve programlar doğrultusunda, ülkenin ihtiyacı olan dallarda ve sayıda insangücü yetiştirmek,
c. Türk toplumunun yaşam düzeyini yükseltici ve kamu oyunu aydınlatıcı bilim verilerini söz, yazı ve diğer araçlarla yaymak,
d. Örgün, yaygın, sürekli ve açık eğitim yoluyla toplumun özellikle sanayileşme ve tarımda modernleşme alanlarında eğitilmesini sağlamak,
e. Ülkenin bilimsel, kültürel, sosyal ve ekonomik yönlerden ilerlemesini ve gelişmesini ilgilendiren sorunlarını, diğer kuruluşlarla işbirliği yaparak, kamu kuruluşlarına önerilerde bulunmak suretiyle öğretim ve araştırma konusu yapmak, sonuçlarını toplumun yararına sunmak ve kamu kuruluşlarınca istenecek inceleme ve araştırmaları sonuçlandırarak düşüncelerini ve önerilerini bildirmek,
f. Eğitim - öğretim ve seferberliği içinde, örgün, yaygın, sürekli ve açık eğitim hizmetini üstlenen kurumlara katkıda bulunacak önlemleri almak,
g. Yörelerindeki tarım ve sanayinin gelişmesine ve ihtiyaçlarına uygun meslek elemanlarının yetişmesine ve bilgilerinin gelişmesine katkıda bulunmak, sanayi, tarım ve sağlık hizmetleri ile diğer hizmetlerde modernleşmeyi, üretimde artışı sağlayacak çalışma ve programlar yapmak, uygulamak ve yapılanlara katılmak, bununla ilgili kurumlarla işbirliği yapmak ve çevre sorunlarına çözüm getirici önerilerde bulunmak,
h. Eğitim teknolojisini üretmek, geliştirmek, kullanmak, yaygınlaştırmak,
ı. Yükseköğretimin uygulamalı yapılmasına ait eğitim - öğretim esaslarını geliştirmek, döner sermaye işletmelerini kurmak, verimli çalıştırmak ve bu faaliyetlerin geliştirilmesine ilişkin gerekli düzenlemeleri yapmaktır.'' hükmü yer almaktadır.
06.11.2010 tarihli 27751 sayılı Yurtdışı Yükseköğretim Denklik Yönetmeliği 8/c hükmünde: ''Diplomayı veren yükseköğretim kurumunun ve eğitimin yapıldığı programın öncelikle faaliyet gösterdiği ülke yetkili makamlarınca diploma vermeye yetkili bir kurum olarak tanınması, akreditasyon ya da kalite güvencesi kuruluşları tarafından akredite edilmiş olması ve Kurul tarafından tanınması halinde; denkliği talep edilen yükseköğretim programının eğitim düzeyi, mezuniyet için gereken ulusal kredi ve/veya AKTS toplamı, kazanılması gereken bilgi, beceri ve yetkinlik açısından Türk yükseköğretim programına eşdeğer olup olmadığı, Türk yükseköğretiminde aynı veya benzer bir program bulunmuyor ise bu bentte sayılan diğer şartların sağlanması halinde eğitim düzeyi açısından Türk yükseköğretimine eşdeğer olup olmadığı incelenir, unvan kullanılması gerektiği durumlarda Yükseköğretim Kanununun 43 üncü maddesi gereğince inceleme yapılır.'' hükmü mevcuttur.
20.02.2016 tarihli 29630 sayılı Yükseköğretim Diplomaları Tanıma ve Denklik Yönetmeliği 4. maddesinde:
''Tanıma veya denklik başvurusu, şahsen ya da yetkili makamlarca düzenlenmiş vekâletnameye sahip kişi tarafından Yükseköğretim Kurulunun belirleyeceği yöntem, usul ve esaslar çerçevesinde aşağıda belirtilen belgelerle yapılır:
a) Başvuru formu.
b) TC kimlik numarası bulunan nüfus cüzdanı fotokopisi.
c) Tanıma veya denkliği talep edilen diploma veya mezuniyet belgesinin aslı ile noter ya da Türkiye Cumhuriyeti Dış Temsilcilikleri tarafından onaylı sureti ve onaylı tercümesi.
ç) Yükseköğrenim süresi içinde alınmış olan bütün derslerin notlarını ve ders saatlerini gösteren not çizelgesi (official transcript) aslı, Avrupa Birliğine üye ülkelerden alınan diplomalar için diploma eki (diploma supplement) aslı ile noter ya da Türkiye Cumhuriyeti Dış Temsilcilikleri tarafından onaylanmış tercümeleri, diploma eki ibraz edemeyenlerin bu durumu açıklayan ve ilgili yükseköğretim kurumundan veya ilgili ülkenin yetkili makamlarından edinecekleri belge.
d) Mezun olunan yükseköğretim kurumuna başka bir yükseköğretim kurumundan transfer edilen dersler var ise bu dersleri gösterir not çizelgesi (official transcript) aslı ile noter veya Türkiye Cumhuriyeti Dış Temsilcilikleri tarafından onaylanmış tercümesi.
e) Bir önceki eğitim-öğretime ilişkin olarak Türkiye’den alınan diploma ya da mezuniyet belgesinin aslı veya belgenin alındığı kurum, noter ya da Türkiye Cumhuriyeti Dış Temsilcilikleri tarafından onaylı sureti.
f) Yurtdışından alınan lise diplomalarının denklik belgesinin aslı veya noter ya da Türkiye Cumhuriyeti Dış Temsilcilikleri tarafından onaylı sureti.
g) Bir ülkede faaliyet gösteren yükseköğretim kurumuna bağlı olarak başka bir ülkede faaliyet gösteren yükseköğretim kurumundan alınmış diplomalar için, öğrenim görülen ülke tarafından düzenlenmiş tanıma veya denklik belgesi aslı ile noter ya da Türkiye Cumhuriyeti Dış Temsilcilikleri tarafından onaylanmış tercümesi…'',
''Tanıma başvurusunun incelenmesi ve sonuçlandırılması'' başlıklı 5. maddesinde:
'' (1) Başvuruya esas belgeleri tam olan ve aşağıdaki koşullardan en az birini sağlayan başvurular incelemeye alınır:
a) Diplomayı veren yükseköğretim kurumunun, faaliyet gösterdiği ülke yetkili makamlarınca kendi yükseköğretim sistemi içinde yer aldığının kabul edilmesi ve Yükseköğretim Kurulunca tanınması.
b) Diplomayı veren yükseköğretim kurumunun ilgili ülke makamlarınca yetkilendirilmiş olması ve Yükseköğretim Kurulu tarafından kabul edilen kalite güvencesi ve akreditasyon kuruluşları tarafından tanınması.
c) Bir ülkede faaliyet gösteren yükseköğretim kurumuna bağlı olarak başka bir ülkede faaliyet gösteren ve menşe ülke ile Yükseköğretim Kurulu tarafından tanınan yükseköğretim kurumundan alınmış diplomalar için öğrenim görülen ülkenin yetkili makamları tarafından tanıma veya denklik belgesi düzenlenmiş olması.
ç) Bir ülkenin yetkili makamlarınca tanıma veya denklik belgesi düzenlenmiş diplomanın, Türkiye’nin taraf olduğu uluslararası örgütlerin çatısı altında kurulmuş bir yükseköğretim kurumundan alınmış olması.'' hükmü mevcuttur.
05.12.2017 tarihli Yurtdışı Yükseköğretim Diplomaları Tanıma ve Denklik Yönetmeliği 5. - (1)'de: ''Bir yükseköğretim kurumunun tanınması için aşağıdaki koşullardan biri aranır:
a) Diplomayı veren yükseköğretim kurumunun faaliyet gösterdiği ülke yetkili makamlarınca kendi yükseköğretim sistemi içinde akademik derece vermeye yetkili bir kurum olarak kabul edilmiş olması,
b) Bir ülkenin yükseköğretim kurumuna bağlı olarak başka bir ülkede faaliyet gösteren kurumların menşe ülke ve faaliyet gösterdiği ülke tarafından tanınıyor olması,
c) Türkiye’nin üyesi olduğu uluslararası örgütlerin çatısı altında faaliyet gösteren bir yükseköğretim kurumu olması.'' ifadesi mevcuttur.
Dava Konusu Yönetmelik Hükümlerinin Birlikte İncelenmesi:
Dava konusu Yönetmelik maddelerinin incelenmesinden, bir ülkede faaliyet gösteren yükseköğretim kurumuna bağlı olarak başka bir ülkede faaliyet gösteren yükseköğretim kurumundan alınan diplomalar için yapılan tanıma ve denklik başvurularının, öğrenim görülen ülke tarafından düzenlenen tanıma ve denklik belgelerinin aslı ya da onaylı tercümesiyle yapılacağı, ayrıca başvuruların incelenebilmesi için diplomayı veren yükseköğretim kurumunun faaliyet gösterdiği ülke yetkili makamlarınca kendi yükseköğretim sistemi içinde yer aldığının kabul edilmesi ve Yükseköğretim Kurulunca tanınması ya da bir ülkede faaliyet gösteren yükseköğretim kurumuna bağlı olarak başka bir ülkede faaliyet gösteren ve menşe ülke ile Yükseköğretim Kurulu tarafından tanınan yükseköğretim kurumundan alınmış diplomalar için öğrenim görülen ülkenin yetkili makamları tarafından tanıma veya denklik belgesi düzenlenmiş olması şartlarının aranacağı anlaşılmakta olup 06.11.2010 tarihli 27751 sayılı Yurtdışı Yükseköğretim Denklik Yönetmeliği 8/c maddesinde de diplomayı veren yükseköğretim kurumunun ve eğitimin yapıldığı programın öncelikle faaliyet gösterdiği ülke yetkili makamlarınca diploma vermeye yetkili bir kurum olarak tanınmasının gerekliliğinin belirtildiği, yine dava sürecinde yürürlüğe giren 05.12.2017 tarihli Yurtdışı Yükseköğretim Diplomaları Tanıma ve Denklik Yönetmeliği 5. maddesinde a ve b bentlerinde, bir yükseköğretim kurumunun tanınması için diplomayı veren yükseköğretim kurmunun faaliyet gösterdiği ülke yetkili makamlarınca kendi yükseköğretim sistemi içinde akademik derece vermeye yetkili bir kurum olarak kabul edilmiş olması ya da bir ülkenin yükseköğretim kurumuna bağlı olarak başka bir ülkede faaliyet gösteren kurumların menşe ülke ve faaliyet gösterdiği ülke tarafından tanınıyor olması şartlarının aranacağı hususlarının düzenlendiği görülmüştür. Bu durumda dava konusu maddelerin, dava sürecinde yürürlüğe giren yeni Yönetmelik ile de geçerliliğini sürdürdüğü açıktır.
Anayasa'nın 124. maddesinde; Cumhurbaşkanı, bakanlıklar ve kamu tüzelkişileri, kendi görev alanlarını ilgilendiren kanunların ve Cumhurbaşkanlığı Kararnamelerinin uygulanmasını sağlamak üzere ve bunlara aykırı olmamak şartıyla, yönetmelikler çıkarabilecekleri kuralı yer almıştır. Bu hüküm dahilince, kanunun ve Anayasanın çizdiği sınırlar dışına çıkmamak şartıyla, ilgili mevzuatta düzenlenmiş konulara açıklık getirmek ve uygulanmasını sağlamak amacıyla, kamu yararı amacı çerçevesinde Yönetmelikler ile düzenleme yapılabileceği açıktır.
Yine Anayasa ve ilgili kanun hükümleri incelendiğinde; Yükseköğretim Kurulu'nun, yükseköğretim kurumlarının öğretimini planlamak, düzenlemek, yönetmek, denetlemek, yükseköğretim kurumlarındaki eğitim öğretim ve bilimsel araştırma faaliyetlerini yönlendirme yetkisine sahip olduğu ve yükseköğretim kurumlarının ilgili Kanunda belirlenen amaç, hedef ve ilkeler doğrultusunda kurulması, geliştirilmesi, eğitim öğretim faaliyetlerinin gerçekleştirilmesi konusunda düzenleme yapabileceği açıktır. Nitekim Yükseköğretim Kurulu tarafından Yurtdışı Yükseköğretim Diplomaları Tanıma ve Denklik Yönetmeliği'nin gerekçesi, yalnızca ülkemizde yükseköğrenim görmek isteyen öğrencilerin değil, aynı zamanda yurtdışında öğrenim görmek isteyen öğrencilerin de gereken nitelikte eğitim görme haklarını gözetmek ve korumakla yükümlü olunması, bunu yaparken yurtdışında alınan eğitimin niteliğini değerlendirmeye alarak aynı alanda diploma alan öğrenciler arasındaki adaletsizlikleri gidermeye çalışmak, ileride özellikle meslek icrasını gerektiren alanlarda nitelikli istihdam ve kamunun yararını gözetmek amacıyla alınan eğitimin niteliği, eşdeğer programlara göre temel kazanımlar ve taraf olduğumuz Avrupa Bölgesinde Yükseköğretimle İlgili Belgelerin Tanınmasına İlişkin Sözleşme hükümlerinin de dikkate alınarak denklik süreçlerinin yürütülmesi olarak belirtilmiştir.
İptali istenen Yönetmelik maddelerinin, diplomayı veren yükseköğretim kurumunun ve eğitimin yapıldığı programın öncelikle faaliyet gösterdiği ülke yetkili makamlarınca diploma vermeye yetkili bir kurum olarak tanınmasına ilişkin hükümler olduğu görülmüş olup, her ne kadar günümüzde uluslararası antlaşmalarla esnek öğrenim tipleri, öğretim çeşitliliğinin arttırılması ve eğitim kurumlarından yararlanarak düşünsel gelişim sağlama konularında yeni uygulamalar getirilmişse de, her birinden eğitimin kalitesini ve standardizasyonunu belli bir seviye üzerine çıkarabilme amacıyla yararlanıldığı, asıl olan amacın eğitimin kaliteli ve yaygın olmasının sağlanması olduğu açıktır. Bu nedenle, yapılan ikili anlaşmalar neticesinde farklı bir üniversitenin kampüs hizmetlerinden yararlanılarak diploma alınması, eğitimin yaygınlaştırılması ve geliştirilmesi adına uygulanabilirse de, yukarıda belirtilen hükümler çerçevesinde, Yükseköğretim Kurulu tarafından, eğitimin yapıldığı programın faaliyet gösterilen ülkece tanınması şartı getirilerek eğitimin kalitesinin güvence altına alınmasının amaçlanması, yine Anayasa ve ilgili kanun hükümlerince Yükseköğretim Kuruluna getirilmiş yetki ve sorumluluk gereğidir.
Bu gerekçeyle anılan maddelerinin normlar hiyerarşisine uygun olarak, kamu yararı ve hizmet gerekleri doğrultusunda düzenlendiği anlaşıldığından hukuka ve mevzuata aykırılık bulunmadığı sonucuna ulaşılmıştır.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. DAVANIN REDDİNE,
2. Ayrıntısı aşağıda gösterilen toplam ... TL yargılama giderinin davacı üzerinde bırakılmasına,
4. Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca ... TL vekâlet ücretinin davacıdan alınarak davalı idareye verilmesine,
5. Posta gideri avansından artan tutarın kararın kesinleşmesinden sonra istemi halinde davacıya iadesine,
6. Bu kararın tebliğ tarihini izleyen 30 (otuz) gün içerisinde Danıştay Dava Daireleri Kuruluna temyiz yolu açık olmak üzere,
23/09/2021 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.