Yargıtay 1. Hukuk Dairesi 2016/6184 Esas 2019/1506 Karar Sayılı İlamı

1. Hukuk Dairesi
Esas No: 2016/6184
Karar No: 2019/1506
Karar Tarihi: 04.03.2019

Yargıtay 1. Hukuk Dairesi 2016/6184 Esas 2019/1506 Karar Sayılı İlamı

Özet:

Davalıya satılan taşınmazın köy tüzel kişiliği adına kayıtlı olduğu ve taşınmazın amacına uygun olarak kullanılması gerektiği iddiasıyla yapılan tapu iptali ve tescil davasında, mahkeme davacının Hazine adına tescil talebinin reddine karar vermiştir. Mahkemenin verdiği kararda, taşınmazın öncesinin devletin hüküm ve tasarrufu altında bulunan yer olması, ilgili köy veya belediyenin dava açmaması göz önüne alınarak, Hazinenin, köy tüzel kişiliğinin usulsüz yaptığı iddia edilen dağıtımın düzeltilmesini ve amacına uygun olarak kullanılmak üzere köy/belediye adına tekrar tescilini isteme hakkı ve yetkisi olduğu belirtilmiştir. Karar, Harçlar Kanununun değişik 13. maddesinin j bendi gereğince davacı Hazineden harç alınmasına yer olmadığına hükmetmiştir.
Kanun Maddeleri:
- 442 sayılı Köy Kanunu
- 3367 sayılı Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğünün Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun

1. Hukuk Dairesi 2016/6184 E. , 2019/1506 K.

"İçtihat Metni"

MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
DAVA TÜRÜ : TAPU İPTALİ VE TESCİL

Taraflar arasında görülen davada;
Davacı, 442 sayılı kanun gereğince Köy Gelişme Alanı Tespit Komisyonunun 02.07.1996 tarihli kararıyla 102 ada 2 parsel sayılı taşınmazın Gülümbe Köyü adına tescil edildiğini ve sonrasında davalıya satışının yapıldığını, davalının ise dava tarihine kadar taşınmaza bina yapmadığının idari tutanak ile tespit edildiğini, taşınmazın tapuda arsa vasfıyla kayıtlı olduğunu, taş ocağı ve mermer ocağı için şantiye ve yol olarak kullanılan kısmen çalılık vaziyette olduğunu, davalının taşınmazı ediniminin amaç ve sebep yönünden hukuka aykırı hale geldiğini, Yargıtay Hukuk Genel Kurulunun 05.02.2003 tarih 2003/1-63 E ve 2003/48 K sayılı ilamına göre köy tüzel kişiliğinin dağıtımının iptali ve taşınmazın amacına uygun olarak kullanılmadığının tespiti halinde köy tüzel kişiliği adına tekrar tescilini isteme hakkı ve yetkisinin bulunduğunu ileri sürerek taşınmazın tapusunun iptali ile Maliye Hazinesi adına tesciline karar verilmesini istemiştir.
Mahkemece, somut olayda dava açma hakkının hazineye değil köy tüzel kişiliğine ait olduğu, Yargıtay Hukuk Genel Kurulu’nun 2003/1-63E, 2003/48K sayılı ilamı gereğince hazinenin dava açma hakkı kabul edilse dahi köy adına tescil istemek yerine hazine adına tescil talebinde bulunulmasında dava şartı yokluğu gerekçesiyle davanın usulden reddine karar verilmiştir.
Karar, davacı vekili tarafından süresinde temyiz edilmiş olmakla Tetkik Hakimi ..."ın raporu okundu, açıklamaları dinlendi, dosya incelendi, gereği düşünüldü.
-KARAR-
Dosya içeriğine, toplanan delillere, hükmün dayandığı yasal ve hukuksal gerekçeye, delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına ve özellikle dava konusu taşınmazın; 3367 sayılı yasanın amacına uygun olarak kullanılmak üzere Köy Tüzel Kişiliği adına kayıt oluşturulduktan başka bir anlatımla mülkiyet Köy Tüzel Kişiliğine geçtikten sonra davalıya tahsis edilmiş ise de taşınmazın öncesinin devletin hüküm ve tasarrufu altında bulunan yer olması, ilgili köy veya belediyenin dava açmaması göz önünde tutularak Hazinenin, Köy Tüzel Kişiliğinin usulsüz yaptığı iddia edilen dağıtımın düzeltilmesini ve amacına uygun olarak kullanılmak üzere köy/belediye adına tekrar tescilini isteme hakkı ve yetkisinin bulunduğunun kabulü ile davacının Köy/Belediye adına değil Hazine adına tescil talebinde bulunduğu gözetilerek davanın reddine karar verilmiş olması bu gerekçe ile ve sonucu itibariyle doğru olduğundan davacının yerinde bulunmayan temyiz itirazının reddiyle, usul ve yasaya uygun olan hükmün ONANMASINA, Harçlar Kanununun değişik 13. maddesinin j. Bendi gereğince davacı Hazineden harç alınmasına yer olmadığına, 04.03.2019 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.