MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
DAVA TÜRÜ : TESCİL


Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün Yargıtay"ca incelenmesi istenilmekle; temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı, inceleme raporu ve dosyadaki belgeler okundu, GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:
Davacı ..., ... İlçesi Çatalçeşme Mahallesi çalışma alanında bulunan ve 1951 yılında yapılan kadastro çalışmaları sırasında ziraate elverişsiz arazi olarak tespit harici bırakılan taşınmaz hakkında, kazandırıcı zamanaşımı zilyetliğine dayanarak adına tescili istemiyle dava açmıştır. Mahkemece yapılan yargılama sonunda davanın kabulüne, 26.09.2015 tarihli fen bilirkişi raporunda (A) harfi ile gösterilen 1.450,00 metrekare, (B) harfi ile gösterilen 12.579,00 metrekare ve (C) harfi ile gösterilen 380,00 metrekare yüzölçümündeki taşınmaz bölümlerinin davacı adına tapuya kayıt ve tesciline karar verilmiş; hüküm, davalı Hazine temsilcisi ve davalı ... vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Dava, imar-ihya ve kazanmayı sağlayan zilyetlik, hukuki sebeplerine dayalı olarak TMK"nın 713/1 ve 3402 sayılı Kadastro Kanunu"nun 14. ve 17. maddeleri gereğince açılan, tapusuz taşınmazın tescili isteğine ilişkindir. Mahkemece, çekişmeli taşınmaz bölümlerinde dava tarihinden önce davacı yararına kazanma koşullarının oluştuğu gerekçesiyle yazılı şekilde karar verilmiş ise de, yapılan araştırma, inceleme ve uygulama hüküm vermek için yeterli değildir. 3402 sayılı Yasa’nın 17/2. maddesi "il, ilçe ve kasabaların imar planının kapsadığı alanlarda kalan taşınmaz mallarda bu hüküm uygulanmaz" hükmünü içermekte olup, imar planına alınan bir taşınmazın, imar-ihya ve kazanmayı sağlayan zilyetlik hukuksal sebeplerine dayalı olarak mülk edinilebilmesi için tüm koşulların, imar planı tarihine kadar oluşmuş olması gerektiğinden; Mahkemenin, taşınmaz bölümlerinin imar planının kapsadığı alanda kalıp kalmadığını araştırmadan, zilyetlikle kazanım şartlarını dava tarihini esas alarak belirlemiş olmasında ve yalnızca 1991 tarihli hava fotoğrafı incelemesi ile yetinmesinde isabet bulunmamaktadır.
Hal böyle olunca doğru sonuca ulaşılabilmesi için mahkemece öncelikle, çekişmeli taşınmaz bölümleri hakkında, jeodezi ve fotogrametri yüksek mühendisi tarafından tanzim edilen 26.09.2015 tarihli harita, ilgili ilçe Belediyesi, Büyükşehir Belediyesi ve Çevre Şehircilik İl Müdürlüğüne gönderilerek bu bölümlerin nazım ya da uygulama imar planının kapsamında olup olmadığı, imar planı kapsamında ise imar planı kapsamına alınma ve imar planının onaylanma tarihi sorularak netleştirilmeli ve varsa imar planının onaylandığı
tarihten 15-20-25 yıl öncesine ait ve üç ayrı zamana ilişkin hava fotoğrafları Harita Genel Komutanlığı"ndan getirtilmeli, sonrasında yerel bilirkişiler, taraf tanıkları, üç kişilik ziraat mühendisleri kurulu ve fen bilirkişisinden oluşacak bilirkişi heyeti eşliğinde mahallinde yapılacak keşifte; yerel bilirkişi ve tanıklardan, çekişmeli taşınmazın öncesi, niteliği, zilyetliğin başlangıcı, sürdürülüş biçimi, öncesinde imar-ihyaya muhtaç yerlerden ise imar-ihyaya ne zaman başlanıp bitirildiği; varsa imar planının onaylandığı tarihe kadar davacı yararına 20 yıllık kazandırıcı zamanaşımı zilyetliği süresinin dolup dolmadığı hususlarında olaylara dayalı ayrıntılı bilgi alınmalı, beyanlarının çelişmesi halinde yüzleştirme yapılarak çelişkiler giderilmeye çalışılmalı, taşınmazın görünümüne ilişkin hakim gözlemi keşif zaptına aynen yansıtılmalı; ziraat mühendisleri bilirkişi kurulundan, çekişmeli taşınmazın geçmişteki ve şimdiki niteliği, varsa taşınmaz üzerindeki bitki örtüsü, toprak yapısı ve komşu parsellerle karşılaştırmalı değerlendirmeyi ve taşınmazın değişik yönlerden çekilmiş fotoğraflarını da içerir ayrıntılı ve gerekçeli, fen bilirkişinden ise keşfi takibe elverişli krokili raporlar alınmalı; hava fotoğraflarının jeodezi veya fotogrametri uzmanı harita mühendisi bilirkişiye tevdi ile üzerlerinde stereoskop aletiyle inceleme yaptırılarak, çekişmeli taşınmaz bölümlerinin hava fotoğraflarında gösterilmesi istenilmeli ve bu yerlerin önceki ve şimdiki niteliğinin, imar-ihyaya en erken ne zaman başlanıldığının ve tamamlandığının, arazinin ekonomik amacına uygun olarak zilyetliğine ne zaman başlanıldığının belirlenmesine çalışılmalı; keşifteki tanık ve yerel bilirkişi ifadeleri bilimsel esaslara ve maddi bulgulara dayanılarak hazırlanan söz konusu bilirkişi raporlarıyla denetlenmeli, komşu parsellerin niteliği ve varsa dayanaklarının çekişmeli taşınmazı ne şekilde tanımladıkları üzerinde durulmalı, mükerrer tapu oluşumunun önüne geçmek adına hükme esas alınacak fen bilirkişisi raporu Kadastro Müdürlüğüne gönderilerek daha önce tapu kaydı oluşan yerlerden olup olmadığı sorulmalı, bundan sonra tüm deliller birlikte değerlendirilerek sonucuna göre bir karar verilmelidir. Belirtilen şekilde araştırma ve inceleme yapılmaması isabetsiz olup, temyiz itirazları açıklanan nedenlerle yerinde bulunduğundan kabulüyle hükmün BOZULMASINA, peşin yatırılan temyiz karar harcının talep halinde temyiz eden Belediyeye iadesine, yasal koşullar gerçekleştiğinde kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 29.04.2019 gününde oybirliğiyle karar verildi.