Yargıtay 14. Hukuk Dairesi 2016/4494 Esas 2019/1512 Karar Sayılı İlamı

14. Hukuk Dairesi
Esas No: 2016/4494
Karar No: 2019/1512
Karar Tarihi: 20.02.2019

Yargıtay 14. Hukuk Dairesi 2016/4494 Esas 2019/1512 Karar Sayılı İlamı

Özet:

Davacılar, davalı olan ortaklarıyla birlikte sahip oldukları taşınır ve taşınmaz mallar üzerindeki ortaklığın giderilmesi talebiyle mahkemeye başvurmuştur. Mahkeme, taşınır ve taşınmaz mallardaki ortaklığın satış yoluyla giderilmesine karar vermiştir. Ancak satış bedelinin dağıtımı konusunda hüküm yetersiz kalmıştır. Karar temyiz edilmiş ve Yargıtay tarafından yapılan incelemeler sonucunda, satış bedelinin dağıtımı konusunda belirlenen yöntem yanlış olduğu için düzeltilerek hüküm onanmıştır. Ayrıca kararda, paylı mülkiyet veya elbirliği mülkiyetine konu taşınır veya taşınmaz mallar üzerindeki paydaşlığın giderilmesi davaları ile ilgili kanun maddeleri de açıklanmıştır.
Kanun Maddeleri:
- Paydaşlığın (ortaklığın) giderilmesi davaları, paylı mülkiyet veya elbirliği mülkiyetine konu taşınır veya taşınmaz mallarda paydaşlar (ortaklar) arasında mevcut birlikte mülkiyet ilişkisini sona erdirip ferdi mülkiyete geçmeyi sağlayan, iki taraflı, tarafları için benzer sonuçlar doğuran davalardır.
- Satışına karar verilen taşınmaz;
a) Paylı mülkiyet hükümlerine konu ise satış bedelinin paydaşların tapudaki payları oranında,

14. Hukuk Dairesi 2016/4494 E. , 2019/1512 K.

"İçtihat Metni"

14. Hukuk Dairesi
MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi

Davacılar vekili tarafından, davalı aleyhine 12.03.2015 gününde verilen dilekçe ile ortaklığın giderilmesi talebi üzerine yapılan duruşma sonunda; davanın kabulüne dair verilen 12.01.2016 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davalı ... vekili tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü:

_ K A R A R _

Dava, ortaklığın giderilmesi isteğine ilişkindir.
Davacı vekili, davacı ile davalının mirasçı olmaları sebebiyle üzerinde elbirliği halinde mülkiyete sahip oldukları 285 parsel, 1553 parsel ile traktör ve araç üzerindeki ortaklığın öncelikle satış yoluyla giderilmesini, bilirkişi incelemesi neticesinde aynen taksimin mümkün olduğu belirtildiği takdirde aynen taksim suretiyle giderilmesini talep etmiştir.
Mahkemece, dava konusu taşınır ve taşınmaz mallardaki ortaklığın satış suretiyle giderilmesine karar verilmiştir.
Hükmü, davalı vekili temyiz etmiştir.
1) Dava konusu 285 ve 1553 parsel sayılı taşınmazlar açısından;
Paydaşlığın (ortaklığın) giderilmesi davaları, paylı mülkiyet veya elbirliği mülkiyetine konu taşınır veya taşınmaz mallarda paydaşlar (ortaklar) arasında mevcut birlikte mülkiyet ilişkisini sona erdirip ferdi mülkiyete geçmeyi sağlayan, iki taraflı, tarafları için benzer sonuçlar doğuran davalardır.
Mahkemece paydaşlığın satış suretiyle giderilmesine karar verilmesi halinde satışın nasıl yapılacağının ve satış bedelinin ne şekilde dağıtılacağının hüküm sonucunda gösterilmesi gerekir.
Satışına karar verilen taşınmaz;
a)Paylı mülkiyet hükümlerine konu ise satış bedelinin paydaşların tapudaki payları oranında,
b)Elbirliği mülkiyeti hükümlerine tabi olması halinde satış bedelinin mirasçılık belgesindeki paylar oranında,
c)Hem paylı, hem de elbirliği mülkiyeti halinin bir arada bulunması halinde ise satış bedelinin tapudaki ve mirasçılık belgesindeki paylar nazara alınarak dağıtılmasına karar verilmesi gerekir.
Somut olaya gelince; dava konusu 285 parsel ile 1553 parselde el birliği halinde mülkiyet ilişkisi bulunduğundan satış bedelinin dağıtılması ile yargılama giderleri ve vekalet ücretinin mirasçılık belgesindeki paylar oranında alınmasına karar vermek gerekirken taraflardan hisseleri oranında tahsili doğru görülmemiş ise de bu husus kararın bozulmasını ve yeniden yargılama yapılmasını gerektirmediğinden HUMK"nun 438/7. maddesi uyarınca hüküm sonucunun aşağıdaki şekilde düzeltilerek onanmasına karar vermek gerekmiştir.
2) Dava konusu ... plaka sayılı traktör ile ... plaka sayılı araçlar açısından; muhafaza altına alınmayan ... plakalı traktör ile ... plakalı araçlar için salt kayıtlar incelenerek, taşınırlar görülmeksizin hüküm kurulması doğru görülmemiş, bu sebeple hükmün bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda (1) numaralı bentte açıklanan nedenlerle davalının temyiz itirazlarının kabulü ile hüküm sonucunun altı numaralı bendinde yer alan "tarafların" ibaresinin çıkarılarak yerine "taraflardan mirasçılık belgesindeki" ibarelerinin eklenmesine; yedi, sekiz, dokuz, on ve on bir numaralı bentlerinde yer alan “tarafların” ibaresinin çıkarılarak yerine “taraflardan mirasçılık belgesindeki” ibarelerinin eklenmesine, hükmün 285 ve 1553 parsel sayılı taşınmazlar yönünden DÜZELTİLMİŞ ve değiştirilmiş bu şekli ile ONANMASINA; (2) numaralı bentte açıklanan nedenlerle dava konusu taşınır mallar yönünden temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, peşin harcın istek halinde yatırana iadesine, 20.02.2019 gününde oybirliği ile karar verildi.