22. Hukuk Dairesi 2016/7113 E. , 2019/6148 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk (İş) Mahkemesi
DAVA TÜRÜ : ALACAK
Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen kararın, temyizen incelenmesi taraf vekillerince istenilmekle, temyiz taleplerinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
Davacı İsteminin Özeti:
Davacı vekili; davacının 01/09/1980-15/04/2011 tarihleri arasında, 1980-1988 yıllarında mevsimlik yangın işçisi, 1988-1992 yılları arasında ... bölgesinde 24 saat esasına göre çalışılan sürekli saha bekçiliği, 1999-2005 yılları arasında orman depolarında gece bekçiliği, 2007 yılından itibaren de kadrolu işçi olarak çalışmasını sürdürdüğünü, yangın sezonlarında 1 Haziran-31 Ekim tarihleri arasında 24 saat esasınca çalıştığını, mevsimlik işçi olmadığı dönemlerde ise yangın sezonu haricinde de çalıştığını, yapmış olduğu bu çalışmalar karşılığında oluşan fazla mesai alacaklarının ödenmediğini, yine ulusal bayram ve genel tatil ücreti, seyyar görev tazminatı, yemek ücretleri, giyim yardımları, ağır işlerde çalışma primi, geçici görev yolluğu, servis ücretinin ödenmediğini, eksik ödenmiş ücret alacaklarının bulunduğunu öne sürerek; fazla çalışma, ulusal bayram ve genel tatil ücreti, seyyar görev tazminatı, yemek ücreti, giyim yardımı, ağır işlerde çalışma primi, geçici görev yolluğu, servis ücreti ve eksik ödenmiş ücret alacaklarının davalıdan tahsilini talep etmiştir.
Davalı Cevabının Özeti:
Davalı vekili, davanın hukuki yarar yokluğu nedeniyle reddine karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme Kararının Özeti:
Mahkemece, seyyar görev tazminatı, yemek ücreti, giyim yardımı, ağır işlerde çalışma alacağı, ücret alacağı, geçici görev yolluğu ve servis ücreti alacaklarının belirsiz alacak davasına konu edilemeyecekleri; fazla çalışma ve ulusal bayram ve genel tatilücret alacaklarının ise 17.11.2015 tarihli bilirkişi raporu doğrultusunda hüküm altına alınması gerektiği gerekçesiyle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Temyiz:
Kararı, taraf vekilleri temyiz etmiştir.
Gerekçe:
1-Dosyadaki yazılara toplanan delillerle kararın dayandığı kanuni gerektirici sebeplere ve özellikle bildirilen temyiz nedenlerine göre, tarafların aşağıdaki bendin kapsamı dışındaki tüm temyiz itirazlarının reddine karar vermek gerekmiştir.
2-Taraflar arasında davacı işçinin fazla çalışma yapıp yapmadığı ve ulusal bayram ve genel tatil günlerinde çalışıp çalışmadığı konusunda uyuşmazlık bulunmaktadır.
Fazla çalışma yaptığını iddia eden işçi bu iddiasını ispatla yükümlüdür. Ücret bordrolarına ilişkin kurallar burada da geçerlidir. İşçinin imzasını taşıyan bordro sahteliği ispat edilinceye kadar kesin delil niteliğindedir. Bir başka anlatımla bordronun sahteliği ileri sürülüp kanıtlanmadıkça, imzalı bordroda görünen fazla çalışma alacağının ödendiği varsayılır.
Fazla çalışmanın ispatı konusunda işyeri kayıtları, özellikle işyerine giriş çıkışı gösteren belgeler, işyeri iç yazışmaları delil niteliğindedir. Ancak, fazla çalışmanın yazılı belgelerle kanıtlanamaması durumunda tarafların, tanık beyanları ile sonuca gidilmesi gerekir. Bunun dışında herkesçe bilinen genel bazı vakıalar da bu noktada göz önüne alınabilir. İşçinin fiilen yaptığı işin niteliği ve yoğunluğuna göre de fazla çalışma olup olmadığı araştırılmalıdır.
İşyerinde çalışma düzenini bilmeyen ve bilmesi mümkün olmayan tanıkların anlatımlarına değer verilemez.
Aynı ispat kuralları, ulusal bayram ve genel tatil ücret alacağı için de geçerlidir.
Somut uyuşmazlıkta; davalı ... Müdürlüğünde işçi olan davacı, 01.09.1980-15.04.2011 tarihleri arasında çalışmıştır. Mahkemece 1992 yılından itibaren ulusal bayram ve genel tatil ücreti alacağı ve 2008 yılından itibaren fazla çalışma ücreti alacağı hüküm altına alınmış ise de; yapılan araştırma yetersiz olup hüküm kurmaya elverişli değildir.
Öncelikle; davalı vekilince süresinde ve yönteminde zamanaşımı savunmasında bulunulmadığı dikkate alındığında, davacının işe girdiği tarihten itibaren tüm çalışma süresi hesaplamaya konudur. Bu nedenle davacının tüm çalışma süresine ait delil olarak dayanılan işyeri kayıtları, sendika üye kayıt fişleri, çalışma dönemini kapsayan ve davacının yararlanma hakkı bulunduğu tüm Toplu İş Sözleşmeleri temin edilerek; davacının fazla çalışma yapıp yapmadığı ve ulusal bayram ve genel tatil günlerinde çalışıp çalışmadığı çalışmış ise karşılıklarının zamlı olarak ödenip ödenmediği belirlenmelidir.
Itibar edilebilecek mahiyette kayıt bulunmaması halinde, tanık beyanlarından hareketle sonuca gidilmelidir. Ancak, davacı tanıklarının davacı ile birlikte aynı birimde çalıştığı süreler tespit edilmeden tüm çalışma dönemi için hesaplama yapılması mümkün değildir. Davacının varsayımsal olarak işe girdiği tarihten bu yana aynı çalışma düzeni ile çalıştığının kabulü mümkün olmayıp, çalıştığını ispat ile yükümlü olan işçinin fazla çalışma yaptığını ve ulusal bayram ve genel tatil günlerinde çalıştığını somut deliller ile ortaya koyabilmesi gerekmektedir. Bu nedenle, davacı tanıklarının beyanına ancak davacı ile birlikte aynı birimde çalıştıkları dönem ile sınırlı olarak itibar edilmesi gerektiği gözetilerek birlikte çalışılan dönem belirlenerek sonuca gidilmelidir.
Mahkemece, belirtilen yönler gözetilmeden fazla çalışma ve ulusal bayram ve genel tatil ücret alacaklarının hesaplanması hatalı olup bozmayı gerektirmiştir.
Sonuç: Temyiz olunan kararın, yukarıda yazılı sebeplerden dolayı BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde davacıya iadesine, 14.03.2019 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.