Danıştay İdare Dava Daireleri Kurulu 2021/1313 Esas 2021/1570 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
İDARİ DAVA DAİRELERİ KURULU
Esas No : 2021/1313
Karar No : 2021/1570

TEMYİZ EDEN (DAVACI) : ... Gayrimenkul Yat. İnş. Taah. San. ve Tic. A.Ş.
VEKİLİ : Av. ...

KARŞI TARAF (DAVALI) : ...Kurumu
VEKİLİ : Av. ...

İSTEMİN KONUSU : Danıştay Onüçüncü Dairesinin 16/12/2020 tarih ve E:2019/3267, K:2020/3694 sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: 04/04/2019 tarih ve 2019/DK.D-71 sayılı Kamu İhale Kurulu kararının "18/01/2019 tarihinden önce, yükleniciye taahhüdünü ihale dokümanı ve sözleşme hükümlerine uygun olarak yerine getirmemesi veya işi süresinde bitirmemesi nedeniyle gecikme cezası uygulanan ihtarlı süre verilmesi halinde, idarece yüklenicinin yazılı talebi uygun görülerek onay verilse dahi 18/01/2019 tarihine kadar uygulanan gecikme cezasının yükleniciye iade edilemeyeceğine" ilişkin kısmının iptaline karar verilmesi istenilmiştir.
Daire kararının özeti: Danıştay Onüçüncü Dairesinin 16/12/2020 tarih ve E:2019/3267, K:2020/3694 sayılı kararıyla;
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu'nun 53. maddesi, 18/01/2019 tarih ve 30659 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan 7161 sayılı Vergi Kanunları ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun'un 32. maddesi ile 4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu'na eklenen “Sözleşmelerin tasfiyesi veya devri" başlıklı Geçici 4. maddesi, 7161 sayılı Kanun'un 32. maddesinin gerekçesine yer verilerek;
4735 sayılı Kanun'un Geçici 4. maddesi ile, kanun koyucu tarafından, imalat girdilerinde meydana gelen beklenmeyen fiyat artışları dolayısıyla oluşan mağduriyetlerin giderilmesi amacıyla yüklenicilere seçimlik hak tanındığı;
Geçici 4. madde uyarınca, bu maddenin yürürlüğe girdiği 18/01/2019 tarihi itibarıyla devam eden sözleşmeler bakımından, maddenin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren 60 gün içinde yüklenicinin yazılı başvurusu, Hazine ve Maliye Bakanlığının görüşü ve idarenin onayına bağlı olarak yüklenicilere sözleşmeyi fesih ya da devir hakkı verildiği, öte yandan bu kapsamda devredilen sözleşmeler ile bu kapsama girmekle birlikte devredilmeyen sözleşmelerin süresinin uzatılabilmesine de imkân tanındığı;
Uyuşmazlığın, 4735 sayılı Kanun'un Geçici 4. maddesi kapsamında yer alan sözleşmelere ilişkin süre uzatım taleplerinin idarenin onayı ile kabul edilmesi hâlinde, anılan maddenin yürürlüğe girdiği tarihten önce yükleniciye ihtarlı süre verilmek suretiyle uygulanan gecikme cezasının yükleniciye iade edilip edilmeyeceğinden kaynaklandığı;
Kamu İhale Kurumunca uyuşmazlığa konu Kurul kararıyla, 4735 sayılı Kanun'un Geçici 4. maddesinin yürürlüğe girdiği tarihten önce, yükleniciye ihtarlı süre verilmesi hâlinde, 18/01/2019 tarihine kadar uygulanan gecikme cezasının yükleniciye iade edilemeyeceğine karar verildiği;
4734 sayılı Kanun'un 53. maddesi uyarınca, Kamu İhale Kurumu, 4734 ve 4735 sayılı Kanunların uygulanması konusunda genel düzenleyici işlemler yapma yetkisini haiz olduğundan, dava konusu Kurul kararında yetki yönünden hukuka aykırılık bulunmadığı gibi, Kurul kararıyla, 4735 sayılı Kanun'un Geçici 4. maddesinin uygulamasında yaşanan tereddütlerin giderilmesinin amaçlandığı dikkate alındığında, bu durumun sözleşmeye müdahale olarak nitelendirilemeyeceğinin de açık olduğu;
Bu kapsamda, Geçici 4. maddenin, yürürlüğe girdiği 18/01/2019 tarihinden önceki döneme ilişkin olarak uygulanıp uygulanmayacağı hususunun açıklığa kavuşturulması gerektiği;
Hukuk devletinin sağlamakla yükümlü olduğu hukukî güvenlik ilkesinin, yazılı hukuk kurallarının öngörülebilir olmasını, bireylerin tüm eylem ve işlemlerinde devlete güven duyabilmesini, devletin de yasal düzenlemelerde bu güven duygusunu zedeleyici yöntemlerden kaçınmasını gerekli kıldığı gibi kural olarak kanunların geriye yürütülmemesini de zorunlu kıldığı;
Kanun'un Geçici 4. maddesinde, yüklenicilere tanınan sözleşmenin feshi, devri veya süre uzatımı taleplerine ilişkin seçimlik hakların maddenin yürürlüğe girdiği 18/01/2019 tarihi itibarıyla devam eden sözleşmeler bakımından ve maddenin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren 60 gün içinde yapılan başvurulara ilişkin olarak uygulanabileceği hususunda açık bir kurala yer verildiği;
Öte yandan söz konusu maddenin yürürlüğe girdiği 18/01/2019 tarihinden sonraki 60 gün içinde yapılan başvurular kapsamında süre uzatımına ilişkin kısıtlama ve şartlara tâbi olmaksızın sürenin uzatılabileceği madde metninde belirtilmiş olup, süre uzatımının kanun koyucu tarafından devam eden bir sözleşme kapsamında geleceğe etkili olacak şekilde uygulanmasının amaçlandığı dikkate alındığında, kanun koyucunun bu hususta geçmişe etkili bir sonuç doğurma iradesinin bulunmadığının anlaşıldığı;
Kanun'un Geçici 4. maddesi ile yüklenicilere tanınan süre uzatım taleplerinin devam eden sözleşmeler bakımından ve ancak geleceğe yönelik olarak uygulanabileceği anlaşıldığından, anılan maddenin yürürlüğe girdiği tarihten önce yükleniciye gecikme cezası uygulanan ihtarlı süre verilmesi durumunda, idarece yüklenicinin süre uzatım talebinin uygun görülerek onay verilmesi hâlinde dahi, Kanun'un Geçici 4. maddesinin yürürlüğe girdiği 18/01/2019 tarihine kadar uygulanan gecikme cezasının yükleniciye iade edilmemesinin Kanun'un amacına ve lafzına uygun olduğu sonucuna varıldığı;

Bu itibarla, davalı Kurum tarafından 4734 sayılı Kanun'la verilen yetki çerçevesinde ve Kanun'un amacına ve lafzına uygun olarak tesis edildiği anlaşılan, 04/04/2019 tarih ve 2019/DK.D-71 sayılı Kurul kararının, dava konusu edilen kısmında hukuka aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davacı tarafından; davanın reddine yönelik Daire kararının gerekçesinin, Kanun'un geçmişe yönelik uygulanamayacağına dayandığı, ancak 7161 sayılı Kanun ile getirilen süre uzatım işleminin geçmişe uygulanacağına dair herhangi bir tereddüt bulunmadığı, bu hususun hem TEİAŞ Genel Müdürlüğü hem de davalı idare tarafından kabul edildiği, davalı idarenin savunmasında, kamu mali disiplini ve bütçe olanaklarını gerekçe göstererek bütçeye yük gelmemesi için düzenleme yapıldığı ifade edilmesine karşın, bu hususların davalı idarenin görev alanı dışında olduğu, düzenlemenin amacına bakıldığında bütçeye yük gelmesinin kaçınılmaz olduğu, gecikme cezasının kanuni dayanağının bulunmadığı, 7161 sayılı Kanun'un idarelere sadece süre uzatım yetkisi verdiği, süre uzatımına rağmen gecikme cezası kesme yetkisi vermediği, süre uzatımının sadece 18/01/2019 tarihinden sonrasına ilişkin gecikmeler için uygulanabileceğine ilişkin Kanun’da bir hüküm bulunmadığı ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davalı idare tarafından, Danıştay Onüçüncü Dairesince verilen kararın usul ve hukuka uygun bulunduğu ve temyiz dilekçesinde öne sürülen nedenlerin, kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte olmadığı belirtilerek temyiz isteminin reddi gerektiği savunulmaktadır.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ ... DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin reddi ile Daire kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.


TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunca, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Danıştay dava dairelerinin nihai kararlarının temyizen incelenerek bozulması, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesinde yer alan;
"a) Görev ve yetki dışında bir işe bakılmış olması,
b) Hukuka aykırı karar verilmesi,
c)Usul hükümlerinin uygulanmasında kararı etkileyebilecek nitelikte hata veya eksikliklerin bulunması" sebeplerinden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
Temyizen incelenen karar usul ve hukuka uygun olup, temyiz dilekçesinde ileri sürülen iddialar kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. Davacının temyiz isteminin reddine,
2. Davanın yukarıda özetlenen gerekçeyle reddine ilişkin Danıştay Onüçüncü Dairesinin temyize konu 16/12/2020 tarih ve E:2019/3267, K:2020/3694 sayılı kararının ONANMASINA,
3. 23/09/2021 tarihinde, oybirliği ile kesin olarak karar verildi.