BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ : ... Hukuk Dairesi
DAVA TÜRÜ : ALACAK


Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen kararın, temyizen incelenmesi davalı vekili tarafından istenilmekle, temyiz talebinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dava dosyası için Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:

Y A R G I T A Y K A R A R I

Davacı İsteminin Özeti:
Davacı vekili; davacının davalı ...’nda 1996 tarihinden itibaren işçi statüsünde çalıştığını, ... Sendikası ile işveren ... arasında bağıtlanan 01.01.2013 - 31.12.2014 dönemini kapsayan toplu iş sözleşmesinin "Sosyal Yardım Ödemeleri ve Harcırahlar" başlıklı 37. maddesinin K bendinde "Kıdemlilik Zammı" başlığı ile " İşçilerin işyerinde geçmiş her bir kıdem yılı için ücretlerinin gündeliğine 1 TL kıdemlilik zammı ilave edilir" , 01.01.2015 - 31.12.2016 dönemini kapsayan toplu iş sözleşmesinin "Sosyal Yardım Ödemeleri ve Harcırahlar" başlıklı 37. maddesinin K bendinde "Kıdemlilik Zammı" başlığı ile " İşçilerin işyerinde geçmiş her bir kıdem yılı için ücretlerinin gündeliğine 1 TL kıdemlilik zammı ilave edilir" ,Yüksek Hakem Kurulu Başkanlığı"nın 10.02.2017 gün ve esas 2016/2399, karar 2016/363 sayılı kararı gereğince 01.01.2017 - 31.12.2018 dönemini kapsayan toplu iş sözleşmesinin "Sosyal Yardım Ödemeleri ve Harcırahlar" başlıklı 37. maddesinin K bendinde "Kıdemlilik Zammı" başlığı ile " İşçilerin işyerinde geçmiş her bir kıdem yılı için ücretlerinin gündeliğine 30 (otuz) KRŞ/GÜN kıdemlilik zammı ilave edilir." şeklinde düzenlemeler bulunmasına rağmen 15.12.2012 tarihinden itibaren davacı işçinin yevmiyelerine gerektiği şekilde kıdemlilik zammı ilave edilmediğini ileri sürerek 18.000,00 TL fark ücret alacağı ile 2.500,00 TL 6772 sayılı Kanun"dan kaynaklanan fark ilave tediye alacaklarının davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı Cevabının Özeti:
Davalı vekili; davalı müvekkil belediye ile ... sendikası arasında ilk olarak 2013 yılında olmak üzere 2 yılı kapsayan toplu iş sözleşmesi imzalandığını, bu sözleşmede işçilerin işyerinde geçmiş her bir kıdem yılı için ücretlerinin gündeliğine 1 TL"lik kıdemlilik zammı ilave edildiği şeklinde maddenin mevcut olduğunu, davalı ...’nin başvurusu üzerine 10/02/2017 tarih ve 2016/2399 esas 2016/363 karar sayılı toplu iş sözleşmesinin 37. Maddesinin K bendinde yer alan kıdemlilik zammı başlıklı düzenlemesi ile işçilerin işyerinde geçmiş her bir kıdem yılı için ücretlerinin gündeliğine 30(otuz) krş/gün kıdemlilik zammı ilave edilir hükmü getirildiğini, bu düzenlemelere uygun olarak ödeme yapıldığını savunarak davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
İlk Derece Mahkemesi Kararının Özeti:
İlk Derece Mahkemesince, toplanan kanıtlar ve bilirkişi raporuna dayanılarak davanın kabulüne karar verilmiş ve brüt 69.614,43 TL kıdem zammı ve 9.736,61 TL ilave tediye alacağı hüküm altına alınmıştır.
İstinaf Başvurusu :
İlk Derece Mahkemesinin kararına karşı, davalı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
Bölge Adliye Mahkemesi Kararının Özeti :
Bölge Adliye Mahkemesince, mahkemece hükme esas alınan ek bilirkişi raporunda ücrete ilave edilen kıdemlilik zammı hesabında hata bulunmadığı, kıdemlilik zammının niteliği itibariyle işçi ücretlerine uygulanan ve işçinin kıdemine göre değişen bir zam olup ayrı bir ödeme olmadığı (Bu yönde Yargıtay 22. HD 2013/13336 Esas, 2013/13573 Karar sayılı kararı), Toplu İş Sözleşmesi hükümlerinde de açıkça ücrete ilave edileceğinin belirtildiği, davacıya ait maaş bordrolarında kıdem zammının ücrete yansıtıldığına ilişkin kayıt bulunmadığı (Bu yönde Yargıtay 22. HD 2015/10415 Esas, 2016/15308 Karar sayılı ilamı); 2017 yılından itibaren kıdemlilik zammının Toplu İş Sözleşmesi hükümlerine ve Yüksek Hakem Kurulu Başkanlığı"nın kararına göre 1 TL olarak değil, 30 kuruş olarak hesaplandığı, bu hesabın yerinde olduğu ancak hükümde “ücret farkı” yerine “kıdem zammı” ibaresinin yazılmasının hatalı olduğu gerekçesiyle 6100 Sayılı HMK’nın 353/1-b-2. Maddesi gereğince hükmün bozularak ortadan kaldırılmasına karar verilerek yeniden hüküm kurulmuştur.
Temyiz Başvurusu :
Kararı, davalı vekili temyiz etmiştir.
Gerekçe:
Taraflar arasında, toplu iş sözleşmesinin ücretin belirlenmesine ilişkin hükümlerinin doğru uygulanıp uygulanmadığı ve buna göre davacının eksik ücret alacağının bulunup bulunmadığı noktasında uyuşmazlık bulunmaktadır.
Dosyada bulunan davalı ... ile Belediye-İş Sendikası arasında imzalanan ve 01.01.2013-31.12.2014 ve 01.01.2015-31.12.2016 tarihleri arası yürürlük süresi bulunan Toplu İş Sözleşmelerinin "Sosyal Yardım Ödemeleri ve Harcırahlar” başlıklı 37. maddesinin “kıdemlilik zammı” na yönelik K bendinde "İşçilerin işyerinde geçmiş her bir kıdem yılı için ücretlerinin gündeliğine 1 TL kıdemlilik zammı ilave edilir" düzenlemesi mevcuttur. 01.01.2015-31.12.2016 tarihleri arası yürürlük süresi bulunan Toplu İş Sözleşmesinde uygulamanın “hizmet yılı x kıdemlilik zammı” şeklinde olacağı açıklanmıştır. Yüksek Hakem Kurulu Başkanlığı"nın 10.02.2017 gün ve 2016/2399 esas, 2016/363 karar sayılı kararı gereğince 01.01.2017 - 31.12.2018 dönemini kapsayan Toplu İş Sözleşmesinin "Sosyal Yardım Ödemeleri ve Harcırahlar" başlıklı 37. maddesinin "Kıdemlilik Zammı" na ilişkin K bendi; " İşçilerin işyerinde geçmiş her bir kıdem yılı için ücretlerinin gündeliğine 30 (otuz) KRŞ/GÜN kıdemlilik zammı ilave edilir." şeklindedir. Öte yandan; 01.01.2013-31.12.2014 ve 01.01.2015-31.12.2016 tarihleri arasında yürürlükte bulunan bu sözleşmelerin 40. maddesi “ücret zammı” na ilişkin olup düzenleme ile işçilerin “günlük yevmiyelerine” yapılacak zam oranları ve dönemlerinin; 01.01.2017 - 31.12.2018 dönemini kapsayan Toplu İş Sözleşmesinin ücret zammına ilişkin 40. maddesi ile ise, “işçilerin günlük çıplak ücretlerine” yapılacak zam oranları ve dönemlerinin belirlendiği görülmektedir.
Mahkemece hükme esas alınan bilirkişi raporunda; davacının “yevmiye” adı verilen son ücretinin Kıdem zamlı ücret tutarı + Kıdem Zammı + Toplu Sözleşme Zammı adı verilen kalemlerden oluştuğu ancak davacının ücretinin tespitinde işverenin bu hususa riayet etmediği kabul edilmiştir. Hesaplama yapılırken, 31.12.2012 tarihindeki günlük yevmiyeye önce ücret zammı eklenmiş sonra işçinin işyerindeki kıdem yılı öngörülen miktar ile çarpılmak suretiyle bulunan kıdem zammı eklenmiş, 2014 yılında kıdem zammı dahil belirlenen günlük yevmiyeye ücret zammı uygulanmış ve bundan sonra yeniden işçinin işyerindeki toplam kıdem yılı, her bir kıdem yılı için öngörülen miktar ile çarpılmak suretiyle bulunan tutar eklenerek işçinin günlük yevmiyesi hesaplanmıştır. Her bir ücret belirleme döneminde aynı yöntem izlenmiştir. (Buna göre; 31.12.2012 tarihinde işyerinde 16 yıl kıdemi olan işçinin günlük yevmiyesine, 2013 yılı için 16 TL kıdem zammı eklenerek ücret zammı uygulanmış, 2014 yılı için daha önce 16 TL kıdem zammı eklenerek bulunan gündelik ücrete ücret zammı + 17 TL kıdem zammı, 2015 yılı için daha önce 17 TL kıdem zammı eklenerek bulunan gündelik ücrete ücret zammı+ 18 TL kıdem zammı, 2016 yılı için daha önce 18 TL kıdem zammı eklenerek bulunan gündelik ücrete ücret zammı+ 19 TL kıdem zammı ve 2017 yılı için daha önce 19 TL kıdem zammı eklenerek bulunarak gündelik ücrete ücret zammı+6 TL kıdem zammı eklenmiştir)
Ücret bordroları, toplu iş sözleşmesindeki kıdem zammı ve ücret zammına ilişkin düzenlemeler ile birlikte değerlendirildiğinde; davalı belediyenin 31.12.2012 tarihindeki günlük yevmiyeye ücret zammını eklediği, sonra işçinin işyerindeki kıdem yılı toplu iş sözleşmesindeki tutar ile çarpılmak suretiyle bulunan kıdem zammını ekleyerek 2013 yılı boyunca bu şekilde bulunan miktar üzerinden ödeme yaptığı, 2014 yılında ücret zammını uygulamadan önce 2013 yılında eklediği kıdem zam miktarını eksilttiği ve bundan sonra önce ücret zammını sonra 2014 yılı itibariyle işçinin kıdemine göre eklenmesi gereken kıdem zammını uyguladığı tespit edilmiştir. Sonraki dönemler için de belirtilen hesaplama yönteminin devam ettirildiği anlaşılmıştır.
Toplu iş sözleşmelerinin ücret zammına ilişkin düzenlemelerinde önce “yevmiye” ve sonra “çıplak ücret” ibaresi kullanılırken, kıdemlilik zammına ilişkin düzenlemelerinde “ücretin gündeliği” ifadesi kullanılmış olup işyerinde bağıtlanan toplu iş sözleşmelerinde kıdem zamlı ücrete, ücret zamlarının uygulanacağına dair bir düzenlemeye de yer verilmiş değildir. Kaldı ki; Yüksek Hakem Kurulu Başkanlığı"nın 10.02.2017 gün ve 2016/2399 E, 2016/363 K sayılı kararı gereğince 01.01.2017 - 31.12.2018 dönemini kapsayan toplu iş sözleşmesinde ücret zammının işçinin “çıplak ücretine” uygulanacağı daha açık bir anlatımla netleştirilmiştir. Şu halde; kıdemlilik zammının ücretin gündeliğine eklenmesi öngörülmüş olup ücret zammı döneminde kıdemden doğan fark yevmiyeye dahil edilerek ödenen ücret üzerinden hesaplama yapıldığında, hem kıdem zamlı ücrete ücret zammı uygulanmış olmakta hem de işçinin her yıl için kıdemi mükerrer şekilde yevmiyeye eklenmiş olmaktadır.
Nitekim; Dairemizin benzer mahiyetteki bir dava dosyasında, kıdemlilik zammının ücretinin gündeliğine eklenmesi sebebiyle işçinin kıdem zammının günlük ücretin içinde yer aldığı kabul edilerek yapılan bilirkişi hesabı hatalı bulunmuştur. ( Bkz. Dairemizin 09.11.2020 tarih 2020/7368 Esas ve 2020/15405 Karar sayılı İlamı)
Açıklanan sebeple; ücret zammının yapılacağı günlük ücrete kıdem zammının dahil olmadığı kabul edilerek yeniden hesaplama yaptırılmalı sonucuna göre davacı işçinin fark işçilik alacağı olup olmadığı tespit edilmelidir.
Belirtilen husus gözetilmeden karar verilmesi hatalı olup bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ: Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının, yukarıda yazılı sebeplerden dolayı BOZULMASINA, dosyanın kararı veren Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, peşin alınan temyiz karar harcının istek halinde ilgililere iadesine, 03.02.2021 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.