MAHKEMESİ :KADASTRO MAHKEMESİ
DAVA TÜRÜ : UYGULAMA KADASTROSU


Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün Yargıtay"ca incelenmesi istenilmekle; temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı, inceleme raporu ve dosyadaki belgeler okundu, GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:
Uygulama kadastrosu sırasında, ... İlçesi Çakıllar Mahallesi çalışma alanında ve davacı ... adına tapuda kayıtlı olan eski 3345 parsel sayılı 1.118,00 metrekare yüzölçümündeki taşınmaz, 114 ada 7 parsel numarasıyla ve 1.032,56 metrekare yüzölçümlü olarak; davalı ... adına tapuda kayıtlı olan eski 3346 parsel sayılı 1.640,00 metrekare yüzölçümündeki taşınmaz ise 114 ada 8 parsel numarasıyla ve 1.589,44 metrekare yüzölçümlü olarak tespit edilmiştir. Davacı ..., uygulama kadastrosu sırasında kendisine ait taşınmazın yüzölçümünün eksildiğini ve bu eksikliğin komşu parsellerden kaynaklandığını ileri sürerek dava açmıştır. Mahkemece yapılan yargılama sonunda davanın kısmen kabulüne, dava konusu 114 ada 7 ve 8 parsel sayılı taşınmazların uygulama kadastro tespitlerinin iptaline, davalıya ait 114 ada 8 parsel sayılı taşınmazın fen bilirkişi raporunda (B) harfi ile gösterilen 250,97 metrekare yüzölçümündeki kısmının bu parselden ifraz edilerek davacıya ait 114 ada 7 parsel sayılı taşınmaza eklenmesine, 114 ada 7 parsel sayılı taşınmazın 1.283,53 metrekare olarak, 114 ada 8 parsel sayılı taşınmazın ise 1.338,47 metrekare olarak tapuya tesciline karar verilmiş; hüküm, davalı ... tarafından temyiz edilmiştir.
Mahkemece, yapılan keşif sonucu alınan fen bilirkişi raporuna göre uygulama ve tesis kadastrosu paftaları arasında çekişmeli taşınmazın (B) harfi ile gösterilen bölümü yönünde uyumsuzluk bulunduğu gerekçesiyle yazılı şekilde karar verilmiştir. Kural olarak taşınmazlarla ilgili uyuşmazlıklar bakımından keşif yapılması zorunludur. 6100 sayılı HMK’nın 290. maddesi uyarınca keşif, taraflar usulen davet edildikten sonra hazır iseler huzurlarında, aksi takdirde yokluklarında yapılır. Bu kuralın ihlali halinde tarafların savunma hakkı kısıtlanmış ve hukuki dinlenme hakkı elinden alınmış sayılır. (6100 sayılı HMK m.27) Ayrıca, keşif yapılmasına karar verilebilmesi için, dilekçelerin teatisi aşamasının tamamlanması, tarafların yöntemine uygun şekilde duruşmaya çağrılarak iddia ve savunmaya ilişkin tüm delillerinin sorulup saptanması ve dosyanın keşfe hazır hale getirilmesi gerekir. Kaldı ki, ön inceleme aşaması tamamlanmadan tahkikat aşamasına geçilmesi ve işin esasına dair inceleme yapılması da mümkün değildir. Somut olayda Mahkemece, ön inceleme duruşmasından önce ve keşfe dair herhangi bir ara karar da kurulmaksızın ve tüm taraflar keşiften yöntemince haberdar edilmeden re"sen keşif yapılmış ve keşif sonucu düzenlenen teknik bilirkişi raporuna dayanılarak karar verilmiştir. Yöntemine uygun şekilde yapılmayan keşfe ve bu keşif sonucu düzenlenen teknik bilirkişi raporlarına dayanılarak karar verilemez.
Hal böyle olunca, sağlıklı bir sonuca varılabilmesi için öncelikle, denetime veri teşkil edecek ortofoto, tesis kadastrosu haritası, varsa bu haritalarda değişiklik yapan ifraz haritaları, mahkeme ilamları ve eki olan haritalar, uygulama kadastrosu sırasında yararlanılan diğer harita ve belgeler dosya arasına getirtilmeli; bundan sonra da mahallinde yerel bilirkişiler, tespit bilirkişileri ve taraf tanıkları ile harita mühendisi bilirkişinin katılımı ile yeniden keşif yapılmalıdır. Yapılacak keşifte, bilirkişi ve tanıklardan tesis kadastrosu sırasında zeminde mevcut olup, halen zeminde varlığını sürdüren sabit sınır ya da yapılar bulunup bulunmadığı sorularak varsa yerleri fen bilirkişisine harita üzerinde işaretlettirilmeli, fotoğrafları çekilmeli ve fen bilirkişisinden dosyada mevcut tüm bilgi ve belgeler ile bilirkişi ve tanık anlatımlarından yararlanılarak uygulama kadastrosunun denetlenmesi istenilmelidir. Fen bilirkişi raporunda, ilk tesis kadastrosunun hangi yöntem ve tekniklerle yapıldığı, uygulanan yöntemlerin hata paylarının ne olduğu, üretilen haritaların zeminle uyumsuz bulunması halinde farklılığın nereden ve hangi sebeplerden kaynaklandığı, uygulama kadastrosu sonucu tespit edilen yeni sınırların yönetmelik hükümlerine uygun olarak tespit edilip edilmediği, uygulama kadastrosunda hata yapılmış ise doğru sınır ve haritanın nasıl olması gerektiği gibi hususlar ve "ada raporu" ile "uygulama tutanağı ve haritasını" irdeler şekilde, teknik ve bilimsel verilere dayalı ayrıntılar yer almalı; ayrıca birincisi ortofoto üzerinde tesis kadastrosuna ait harita ile uygulama haritasını ada bazında, ikincisi çekişmeli taşınmazlar ve komşularını kapsar bazda ve üçüncüsü ise tesis kadastro haritası ile çekişmeli taşınmazların zeminini çakıştırır bazda en az üç adet harita düzenlenmesi ve uygulama haritasında yanlışlık varsa doğru sınırların harita üzerinde gösterilmesi istenilmelidir. Açıklanan yönteme uygun inceleme ve araştırma yapıldıktan sonra tüm deliller birlikte değerlendirilerek sonucuna göre bir karar verilmeli; değerlendirme yapılırken uygulama kadastrosunun amacının mülkiyet ihtilaflarını çözmek olmadığı ve mülkiyet uyuşmazlıklarının uygulama kadastrosuna ilişkin davalarda tartışma konusu yapılamayacağı göz önünde bulundurulmalıdır.
Mahkemece bu husus göz ardı edilerek hukuki dinlenilme hakkı ihlal edilmek suretiyle usulsüz yapılan keşif sonucu alınan bilirkişi raporu esas alınarak hüküm verilmesi isabetsiz olup davalı ...’ın temyiz itirazları açıklanan nedenlerle yerinde bulunduğundan kabulüyle hükmün BOZULMASINA, peşin yatırılan temyiz karar harcının talep halinde temyiz edene iadesine, yasal koşullar gerçekleştiğinde kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 29.04.2019 gününde oybirliğiyle karar verildi.