Danıştay 2. Daire 2019/1961 Esas 2021/2887 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
İKİNCİ DAİRE
Esas No : 2019/1961
Karar No : 2021/2887

TEMYİZ EDEN (DAVACI) : …
VEKİLİ : Av. …

KARŞI TARAF (DAVALI) : … Büyükşehir Belediye Başkanlığı
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN KONUSU : … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesinin … günlü, E:…, K:… sayılı kararının, dilekçede yazılı nedenlerle 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesi uyarınca temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Dava; … Büyükşehir Belediyesinde Gençlik ve Spor Daire Başkanı olarak görev yapan davacının, Tarım ve Hayvancılık Hizmetleri Daire Başkanlığı emrine şube müdürü olarak atanmasına ilişkin … günlü, … sayılı işlemin iptaline ve yoksun kaldığını maddi ve özlük hakların yasal faizi ile birlikte ödenmesine karar verilmesi istemiyle açılmıştır.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti : … İdare Mahkemesince verilen … günlü, E:…, K:… sayılı kararla; görevde yükselme sınavına tabi olmayan yönetici kadrolarına atama konusunda idarenin geniş bir tercih ve takdir yetkisi bulunduğu; idarenin, bu yetkisini belirli bir kişi lehine kullanmaya yargı kararı ile zorlanamayacağı gibi; önemli bir sorumluluk gerektiren üst düzey yönetici kadrolara atadığı kişileri, gelişen ve değişen kamu hizmeti anlayışı çerçevesinde değiştirme konusunda da geniş bir takdir yetkisinin olduğunun kabulü gerektiği; bu durumda, daire başkanlığı kadrosunun da üst düzey kadro olduğunun kabulüyle, üst düzey kamu yöneticilerinin, kamu kurum ve kuruluşlarının geleceğe dönük planlarını ve politikalarını saptayan, bu plan ve politikalardaki hedefleri gerçekleştirmek için gerekli kaynakları ve bu kaynakların kullanım yerlerini belirleyen ya da bu kişilerin emir ve direktifleri yönünde uygulamayı yapan veya onlara yardımcı olan kişiler oldukları; bu görevlerden başka görevlere atanmaya ilişkin işlemlerin kazanılmış hakları veya genel olarak hukuk güvenliği ilkesini ihlal eden bir yönü bulunmadığı hususları birlikte değerlendirildiğinde, daire başkanlığı görevini yürüten davacının, bu görevinden alınması yolunda tesis edilen işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı; dava konusu işlemde hukuka aykırılık bulunmadığından işlem nedeniyle yoksun kalınan parasal hakların yasal faiziyle ödenmesine ilişkin talebin de reddi gerektiği gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesinin temyize konu kararında; "...davacı vekili tarafından … Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü bünyesinde Abone İşleri Daire Başkanı olarak görev yapan İ.B.'nin Daire Başkanlığı görevinden alınmasına ilişkin muhtelif tarih ve sayılı işlemlere karşı açtığı davalarda söz konusu kişi lehine iptal kararı verildiği belirtilerek bahse konu kararların dava dosyasına sunulduğu görülmekle birlikte ilgili kişi lehine verilen kararların, yargısal süreçler sonrasında daha önce verilen iptal kararlarının işlemi tesis eden idarece uygulanmaması üzerine, yargı kararları etkisizleştirildiğinden bahisle verildiğinin anlaşılması karşısında görülmekte olan uyuşmazlıkta böyle bir durum olmaması nedeniyle davacı vekilince belirtilen beyan ve dosyaya sunulan kararların bakılmakta olan uyuşmazlık için davacı lehine emsal teşkil edecek nitelikte olmadığı" açıklamasına yer verilerek, istinaf başvurusuna konu İdare Mahkemesi kararının hukuka uygun olduğu belirtilmiş ve istinaf başvurusunun reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davacı tarafından; kariyer ve liyakat ilkeleri uyarınca yükselerek daire başkanı kadrosuna atandığı, emsal nitelikte yargı kararları dikkate alınmadan karar verildiği, dava konusu işlem nedeniyle özlük ve parasal kayba uğradığı sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN CEVABI : Temyiz isteminin reddi gerektiği yolundadır.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ : …

DÜŞÜNCESİ : Davacının temyiz isteminin kabulü ile Bölge İdare Mahkemesi kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay İkinci Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra, işin gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE :
MADDİ OLAY :
… Büyükşehir Belediyesinde mühendis olarak görev yapmakta iken, 07/01/2014 tarihinde Ulaşım Daire Başkanı olarak atanan davacı, 18/09/2014 tarihli işlemle bu görevinden alınarak uzman kadrosuna atanmış, bu işleme karşı açtığı davada, … İdare Mahkemesince verilen … günlü, E:…, K:… sayılı kararla; idarece somut sebep sunulmaksızın tesis edilen atama işleminde hukuka uyarlık bulunmadığı gerekçesiyle işlem iptal edilmiştir. (Anılan karar, Danıştay İkinci Dairesinin 16/04/2019 günlü, E:2016/8984, K:2019/2071 sayılı kararı ile onanarak kesinleşmiştir.) Bu karar üzerine, 02/12/2015 tarihinde daire başkanı kadrosuna iade edilen davacı bu kez 23/08/2016 günlü dava konusu işlemle Büyükşehir Belediye Başkanının sahip olduğu takdir yetkisi kapsamında daire başkanlığından alınarak şube müdürü kadrosuna atanmıştır.

İLGİLİ MEVZUAT :
657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun 76. maddesinin 1. fıkrasında; "Kurumlar, görev ve unvan eşitliği gözetmeden kazanılmış hak aylık dereceleriyle memurları bulundukları kadro derecelerine eşit veya 68. maddedeki esaslar çerçevesinde daha üst, kurum içinde aynı veya başka yerlerdeki diğer kadrolara naklen atayabilirler." hükmüne yer verilmiştir.
5216 sayılı Büyükşehir Belediyesi Kanunu'nun 18. maddesinde; "Büyükşehir belediye başkanının görev ve yetkileri şunlardır: ...i) Belediye personelini atamak, belediye ve bağlı kuruluşlarını denetlemek." hükmü yer almıştır.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME :
Yukarıda yer verilen mevzuat hükümleri ile davalı idareye, personelini atama konusunda takdir yetkisi tanınmış ise de, takdir yetkisinin kullanımının mutlak ve sınırsız olmayıp, kamu yararı ve kamu hizmetinin gerekleriyle sınırlı olduğu ve bu açıdan yargı denetimine tabi bulunduğu idare hukukunun bilinen ilkelerindendir.
Atama işlemi, kamu hizmetinin rasyonel ve verimli bir biçimde görülmesi için tesis edilmesi gereken bir tasarruf olduğundan, bunun, hizmetin en iyi şekilde yerine getirilmesi ve kamu görevlisinin en yararlı olabileceği yer ve görevde çalıştırılması maksatlarıyla yapılması, nihayet kamu yararının sağlanması amacına dayalı bulunması gerekmektedir.
Uyuşmazlık konusu olayda; daire başkanlığından alınarak uzman kadrosuna atanmasına ilişkin işleme karşı açtığı davada, "işlemin somut bir sebebe dayanılmaksızın tesis edildiği ve idarece sahip olunan takdir yetkisinin kamu yararı ve hizmet gerekleri doğrultusunda kullanılmadığı" gerekçesiyle verilen iptal kararı gereğince daire başkanı kadrosuna iade edilen davacının, kısa bir süre sonra, söz konusu görevi ile ilgili olarak başarısızlığı ya da yetersizliğine ilişkin somut, nesnel ve hukuken kabul edilebilir bir tespit yapılmaksızın, salt takdir yetkisini kapsamında ikinci kez daire başkanlığı görevinden alınarak şube müdürü kadrosuna atandığı dikkate alındığında; kamu yararı ve hizmet gereklerine aykırı olarak kullanılan takdir yetkisi kapsamında tesis edilen işlemde hukuka uyarlık, davanın reddine ilişkin Mahkeme kararına yönelik istinaf başvurusunun reddi yolundaki … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesi kararında ise hukuki isabet görülmemiştir.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. DAVACININ TEMYİZ İSTEMİNİN KABULÜNE;
2. … Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesinin … günlü, E:…, K:… sayılı kararının, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesinin 2/b fıkrası uyarınca BOZULMASINA,
3. 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 6545 sayılı Kanun'la değişik 50. maddesinin 2. fıkrası gereğince ve yukarıda belirtilen hususlar da gözetilerek yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın, kararı veren … Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesine gönderilmesine,
4. 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'na 6545 sayılı Kanun'un 27. maddesi ile eklenen Geçici 8. maddesi uyarınca karar düzeltme yolu kapalı olmak üzere, 27/09/2021 tarihinde oyçokluğuyla kesin olarak karar verildi.

(X) KARŞI OY :
Dava; … Büyükşehir Belediyesi Gençlik ve Spor Daire Başkanı olan davacının, bu görevinden alınarak şube müdürü olarak atanmasına ilişkin … günlü, … sayılı davalı idare işleminin iptali ve yoksun kaldığı maddi ve özlük hakların yasal faiziyle birlikte ödenmesine hükmedilmesi istemiyle açılmıştır.
657 sayılı Kanun'un 76. maddesi ile memurların naklen atanmaları konusunda idareye takdir yetkisi tanındığı açık olup, bu yetkinin ancak kamu yararı ve hizmet gerekleri gözardı edilerek kullanıldığının kanıtlanması ya da idari yargı merciince saptanması halinde, sözü edilen bu durumun dava konusu idari işlemin neden ve amaç yönlerinden hukuka aykırılığı nedeniyle iptalini gerektireceği hususunun yerleşmiş yargısal içtihatlarla kabul edilmiş bulunmaktadır.
Uyuşmazlık konusu olayda; … Büyükşehir Belediyesi Ulaşım Dairesi Başkanlığında mühendis olarak görev yapmakta iken, 07/01/2014 tarihinde 657 sayılı Kanun'un 76. maddesi gereğince Ulaşım Dairesi Başkanı olarak atanan davacının, yaklaşık 8 ay görev yaptıktan sonra, … tarihli, … sayılı işlem ile görevinden alınarak Tarımsal ve Kırsal Hizmetler Dairesi Başkanlığına uzman olarak atandığı, söz konusu işlemin … İdare Mahkemesinin … günlü, E:…, K:… sayılı kararıyla iptal edildiği, ilgilinin 02/12/2015 tarihinde Daire Başkanlığı görevine iade edildiği ve 8 ay görev yaptıktan sonra görevinden alınarak Şube Müdürü olarak atanması üzerine bakılan davanın açıldığı anlaşılmaktadır.
Davacının, hakkında verilen yargı kararının uygulanmasının üzerinden yaklaşık 8 ay geçtikten sonra tesis edilen dava konusu işlemle görevden alındığı görülmekte olup; bu durum karşısında olayda, davacı hakkında daha önce verilen yargı kararının etkisiz bırakılması amacının güdüldüğünden söz edilemeyeceği açıktır.
Dava dosyasına sunulan bilgi ve belgelerin değerlendirilmesinden; dava konusu işlemin yukarıda sözü edilen mevzuat hükümleri uyarınca davalı idareye tanınan takdir yetkisi çerçevesinde ilgilinin geçmiş hizmetleri gözönünde bulundurularak kamu yararı ile hizmet gereklerine uygun olarak tesis edildiği anlaşıldığından, davacının temyiz talebinin reddi ile temyize konu kararın onanması gerektiği oyuyla çoğunluk kararına katılmıyoruz.