8. Hukuk Dairesi 2017/11952 E. , 2017/8503 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Aile Mahkemesi
DAVA TÜRÜ : Katılma Alacağı
Taraflar arasında görülen ve yukarıda açıklanan davada yapılan yargılama sonunda Mahkemece, davanın kısmen kabulüne ve kısmen reddine karar verilmiş olup hükmün davacı vekili ve davalı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine, Dairece dosya incelendi, gereği düşünüldü.
K A R A R
Davacı ... vekili, dava dilekçesinde belirtilen taşınmaz, araç ve ticari taksi plakası nedeniyle mal rejiminin tasfiyesi ile 1/2 oranında tescil veya alacak isteğinde bulunmuştur.
Davalı ... vekili, davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece, davacının taşınmazla ilgili olarak katkı payı yönünden talebinden feragat etmiş olması nedeniyle 100.000-TL miktarındaki davasının feragat nedeni ile reddine, davacının dava konusu...... sayılı taksi plakası yönünden davasının kabulü ile 341.000-TL"nin davalıdan tahsiline, davalı adına kayıtlı bulunan......5 plakalı araç yönünden davacının davasının kabulü ile 14.000-TL"nin davalıdan tahsiline karar verilmesi üzerine; hüküm davacı vekili ile davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
1-Dosya muhtevasına, dava evrakı ile yargılama tutanakları münderecatına, mevcut deliller mahkemece takdir edilerek karar verildiğine ve takdirde bir isabetsizlik bulunmadığına göre, davacı vekili ile davalı vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yerinde görülmemiştir.
2- Davacı vekili ile davalı vekilinin dava konusu .....1 sayılı taksi plakasına yönelik temyiz itirazlarına gelince; Maddi olayları ileri sürmek taraflara, hukuki nitelendirme yapmak ve uygulanacak kanun maddelerini belirlemek hakime aittir(6100 sayılı HMK 33. m). İddianın ileri sürülüş şekline göre dava, değer artış payı ve artık değere katılma alacağı isteklerine ilişkindir.
Eşler, 27.04.1987 tarihinde evlenmiş, 02.07.2008 tarihinde açılan boşanma davasının kabulüne ilişkin hükmün, kesinleşmesiyle boşanmışlardır. Mal rejimi boşanma davasının açıldığı tarih itibarıyla sona ermiştir(TMK 225/son). Sözleşmeyle başka mal rejiminin seçildiği ileri sürülmediğinden evlilik tarihinden 4721 sayılı TMK"nun yürürlüğe girdiği 01.01.2002 tarihine kadar mal ayrılığı(743 sayılı TKM 170.m), bu tarihten mal rejiminin sona erdiği tarihe kadar ise, edinilmiş mallara katılma rejimi geçerlidir(4722 sayılı yasanın 10, TMK 202/1.m). Tasfiyeye konu.... sayılı taksi plakası, eşler arasında edinilmiş mallara katılma rejiminin geçerli olduğu 01.07.2002 tarihinde satın alınarak, davalı eş adına tescil edilmiştir. Mal rejiminin tasfiyesinde eşlerin bağlı bulunduğu rejime ilişkin hükümler uygulanır(TMK 179.m).
Mahkemece söz konusu taksi plakasının 02.07.2002 tarihinde davalı adına devir yapıldığı ve bunun %55"lik hissesinin davalıya ait olduğu ve davalının söz konusu taksi plakasının kendi kişisel malından alındığı konusunda da dosyada deliller bulunmadığından ticari plakanın 682.000-TL olan %55"lik hissesinin 1/2 oranında davacının davasının kabulü ile 341.000-TL"nin davalıdan tahsiline karar verilmişse de bu görüşe katılma olanağı bulunmamaktadır. Şöyle ki; dosya arasında bulunan emniyet müdürlüğü yazısından ve ekindeki satış sözleşmesinden söz konusu ticari taksi plakasının davalı tarafından 01.07.2002 tarihinde edinildiği ve 02.07.2002 tarihinde adına devir olduğu ve tescilin devam ettiği anlaşılmaktadır. Davalı, söz konusu taksi plakasını evlilik öncesi aldığını bildirdiği 11574 parsel sayılı arsaya yaptığı daire ve dükkanların satışı suretiyle aldığını ve bu nedenle kişisel malı olduğunu savunmuştur. Mahkemece bu savunma üzerinde yeterince durulmamış, gerekli inceleme ve araştırma yapılmamıştır. Mahkemece davalının savunmasında belirttiği 11574 parsel sayılı taşınmazın ilk oluşumundan itibaren tüm intikalleri gösterir şekilde tedavüllü tapu kaydı ile taşınmazla ilgili satışlara ilişkin resmi akit tablolarının getirtilmesi, arsanın ne zaman edinildiğinin ve üzerine yapıldığı bildirilen daire ve dükkanların ne zaman yapıldığının belirlenmesi, edinme tarihi itibariyle yürürlükte bulunan TMK hükümleri uyarınca kişisel mal olup olmadığının belirlenmesi.... sayılı.... zamanında edinilmişse davacı kadının gelir durumu ve çalışıp çalışmadığının veya başkaca bir katkısı olup olmadığının belirlenerek hüküm kurulurken göz önünde bulundurulması, söz konusu taksi plakasının edinilmesinde davalının kişisel malının kullanılıp kullanılmadığının değerlendirilmesi gerekmektedir. Bundan ayrı, eşlere ait kişisel ve edinilmiş mallar, mal rejiminin sonra ermesi anındaki durumlarına (nitelik, seviye, aşama vs) göre değerlendirilir(TMK’nun 228/1. m). Mahkemece, söz konusu taksi plakasına ilişkin davalı tarafça sunulan 20.08.2012-20.08.2013 dönemini kapsayan tarihsiz adi yazılı kira sözleşmesine itibar edilerek taksi plakasının %55"inin davalıya ait olduğunun kabulü doğru değildir. Zira söz konusu sözleşme mal rejiminin sona erdiği boşanma dava tarihi olan 02.07.2008 tarihinden sonrasına ilişkin olup, davalı taraf da boşanma davasında hükmedilen tazminatlar ve nafaka borçları nedeniyle taksi plakasının %45"inin satıldığını belirtmiştir. Bu nedenle, mal rejiminin sona erdiği boşanma dava tarihi itibariyle taksi plakasının tamamının davalıya ait olduğunun ve tamamının tasfiyeye tabi olduğunun kabulü gerekir. Ayrıca, tasfiyeye konu malların, kural olarak tasfiye anındaki (TMK’nun 227/1 ve 235/1. m), sürüm(rayiç) değerleri (TMK’nun 232, 239/1. m) hesaba katılır. Yargıtay ve Dairemizin uygulamalarına göre, tasfiye tarihi karar tarihidir. Dosya arasında bulunan 07.10.2013 tarihli teknik bilirkişi raporu ile taksi plakasının 04.10.2013 tarihi itibariyle değeri belirlenmiştir. Oysa Mahkemece, tasfiye konusu malın karara en yakın tarihteki sürüm değeri belirlenmelidir. Bu nedenle Mahkemece yapılması gereken iş, önceki karar bozulmakla değer güncelliğini yitirdiğinden tasfiyeye konu taksi plakasının tamamının bozma sonrası yeni karar tarihine en yakın güncelleştirilmiş piyasa sürüm (rayiç) değerinin uzman bilirkişiye tespit ettirilmesi, davalının kişisel mal savunmasının değerlendirilmesi ve oluşacak sonuca göre esasa ilişkin bir karar vermekten ibarettir.
SONUÇ: Davacı vekili ile davalı vekilinin temyiz itirazlarının yukarıda (2) nolu bentte yazılı nedenlerle kabulüyle hükmün 34 TDN 41 sayılı taksi plakasına ilişkin bölümünün 6100 sayılı HMK"nun Geçici 3. maddesi yollamasıyla 1086 sayılı HUMK"nun 428. maddesi uyarınca BOZULMASINA, davacı vekili ile davalı vekilinin diğer temyiz itirazlarının yukarıda (1) nolu bentte yazılı nedenlerle REDDİNE, bozma nedenine göre davacı vekili ile davalı vekilinin vekalet ücretine yönelik temyiz itirazlarının şimdilik incelenmesine yer olmadığına, taraflarca HUMK.nun 440/1. maddesi gereğince Yargıtay Daire ilamının tebliğinden itibaren ilama karşı 15 gün içinde karar düzeltme isteğinde bulunulabileceğine, peşin alınan temyiz harçlarının istek halinde temyiz edenlere ayrı ayrı iadesine, 07.06.2017 tarihinde oybirliğiyle karar verilmiştir.