Mahkemesi :Diyarbakır 2. İş Mahkemesi
Tarihi :20.12.2013
No :2012/250-2013/813

Dava, hizmet tespiti istemine ilişkindir.

Mahkemece, davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.

Hükmün, davalı taraflar avukatlarınca temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteklerinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kâğıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.

15.01.2012 günü itibarıyla 506 sayılı Kanun hükümlerine göre kendisine yaşlılık aylığı bağlanan davacının istemi davalı işveren Bakanlığa ait işyerlerinde 28.12.1983 – 04.06.1986, 17.06.1986 – 14.09.1989, 29.09.1989 – 15.08.1990, 31.08.1990 – 23.01.1991, 05.02.1991 – 19.03.1992 tarihleri arasında hizmet akdine tabi olarak aralıksız gerçekleştiği ileri sürülen çalışma sürelerinden davalı Kuruma bildirilmeyen 788 günün tespitine ilişkin olup mahkemece tanık dinlenmeksizin yapılan yargılamada dava kısmen kabul edilerek 661 günlük süre hüküm altına alınmıştır.

Davanın yasal dayanağı, 506 sayılı Kanunun 79/10. maddesi olup anayasal haklar arasında yer alan sosyal güvenliğin yaşama geçirilmesindeki etkisi gözetildiğinde, sigortalı konumunda geçen çalışma sürelerinin saptanmasına ilişkin bu tür davalar kamu düzeni ile ilgili olduğundan özel bir duyarlılıkla ve özenle yürütülmeleri zorunludur. Bu bağlamda, hak kayıplarının ve gerçeğe aykırı sigortalılık süresi edinme durumlarının önlenmesi, temel insan haklarından olan sosyal güvenlik hakkının korunabilmesi için, tarafların gösterdiği kanıtlarla yetinilmeyip gerek görüldüğünde kendiliğinden araştırma yapılarak delil toplanabileceği açıktır.
Diğer taraftan, kamu kurumu ve kuruluşu niteliğindeki işyerleri yönünden çalışanların kayıtlara geçirilmesi ve ücret ödemelerinin belgelere dayandırılması gerektiğinden dönemsel sigorta primleri bordroları, aylık prim ve hizmet belgeleri, ücret bordroları, puantaj kayıtları ve konuya ilişkin tüm belgeler getirtilmeli, tarafların göstereceği kanıtlar toplanmalı, işyerindeki çalışmalara ilişkin olarak Kurumun denetim ve kontrol ile görevlendirilmiş memurlarının görevleri sırasındaki saptamalarını, kamu idarelerinin denetim elemanlarının da kendi mevzuatı gereğince yaptıkları soruşturma, denetim ve incelemeler sırasındaki belirlemelerini içeren tutanaklar ile bu konuda hazırlanan raporlar elde edilmeli, çalışmaların kayıtlarda yer almama veya bildirim dışı bırakılma nedenleri irdelenmeli, gerektiğinde dönemsel sigorta primleri bordroları ile aylık prim ve hizmet belgelerinde bildirimi yapılan sigortalıların, 5434 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Emekli Sandığı Kanunu hükümlerine tabi personelin tanık sıfatıyla bilgi ve görgülerine başvurulmalı, çalışmanın varlığı, kesintili gerçekleşip gerçekleşmediği, mevsimlik/sezonluk olup olmadığı ortaya konularak elde edilecek sonuca göre karar verilmelidir.

Bu maddi ve hukuki olgular göz önünde bulundurulduğunda, mahkemece yukarıda öngörülen kapsamda inceleme ve araştırma yapılmadan, tanıklar da dinlenmeksizin yazılı şekilde karar verilmesi, usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.

O halde, davalılar vekillerinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.

S O N U Ç : Temyiz edilen hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, 04.06.2014 gününde oybirliğiyle karar verildi.