Danıştay 9. Daire 2018/769 Esas 2021/4260 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
DOKUZUNCU DAİRE
Esas No : 2018/769
Karar No : 2021/4260


TEMYİZ EDENLER :1- (DAVACI) … Kurumu Genel Müdürlüğü - …
VEKİLİ : Av. …

2- (DAVALI) … Belediye Başkanlığı - …
VEKİLİ : Av. ..

İSTEMİN KONUSU : … Bölge İdare Mahkemesi ... Vergi Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının, taraflarca temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ:
Dava konusu istem: Davacı tarafından, İzmir ili Aliağa ilçesi … ve … Mahallelerindeki taşınmazları için 2013, 2014 ve 2015 yılları (1. ve 2. taksitleri) ile 2016 yılının 1. taksitine ilişkin olarak tahakkuk ettirilen ve ödenen emlak vergisinin; 6360 sayılı On Dört İlde Büyükşehir Belediyesi ve Yirmi Yedi İlçe Kurulması ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanununun Geçici 1. maddesinin 15. fıkrası uyarınca beş yıl süreyle alınmaması gerektiğinden bahisle yasal faiziyle iadesi istemiyle yapılan düzeltme-şikayet başvurusunun reddine ilişkin … tarih ve … sayılı işlemin iptali ve ödenen tutarın yasal faiziyle iadesi istemine ilişkindir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … Vergi Mahkemesi'nin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararıyla; 6360 Sayılı On Dört İlde Büyükşehir Belediyesi ve Yirmi Yedi İlçe Kurulması ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanununun Geçici 1. maddesinin 15. fıkrasına göre tüzel kişiliği kaldırılan köyler için beş yıl süre ile emlak vergisi muafiyeti getirildiği hususunun açık olduğu, her ne kadar davalı idare tarafından, davacının anılan Kanunun yürürlüğe girmesinden önce de emlak vergisi mükellefi olduğu ve geçici maddedeki düzenlemenin yeni mükellefleri kapsadığı iddia edilmiş ise de, 6360 sayılı Kanunda mükellefiyet konusunda herhangi bir ayrım yapılmadığından davalı idarenin bu iddiasına itibar edilmediği, öte yandan yine davalı idare tarafından 1319 Sayılı Emlak Vergisi Kanunu'nun 22. maddesine göre bu Kanun kapsamındaki muafiyetlerin ancak bu Kanuna yapılacak eklemeler veya bu Kanunda yapılacak değişikliklerle düzenlenebileceği öne sürülmüş ise de, 6360 sayılı Kanun normal hiyerarşisine göre uygulanması gereken sonraki kanun hükmünde olduğundan bu iddiaya da itibar edilmediği, bu durumda 6360 sayılı Kanunun Geçici 1. maddesinin 15. fıkrası kapsamında kalan İzmir ili Aliağa ilçesi … ve … Mahallelerinde bulunan taşınmazları için tahakkuk ettirilen ve ödenen damga emlak vergisinin yasal faiziyle iadesi istemiyle yapılan düzeltme-şikayet başvurusunun reddine ilişkin işlemde hukuka uyarlık bulunmadığı gerekçesiyle iptaline, ödenen tutarın ödeme tarihinden itibaren yasal faiziyle iadesine karar verilmiştir.

Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: Davacı tarafından, … tarih ve … sayılı dilekçe ile "...6360 sayılı Kanun'un yayım tarihi olan 06.12.2012 tarihinden bugüne kadar 2013, 2014, 2015 ve 2016 yıllarında Kurumumuza ait MKE Aliağa Hurda Müdürlüğü'nden … sicil numarası altında tahsil edilen emlak vergilerinin iade edilmesi..." istemiyle davalı idareye başvuruda bulunulduğu, bu başvurunun reddine ilişkin işlemin iptali ve ödenen tutarın iadesi istemiyle 2013, 2014, 2015 yılları ile 2016 yılı 1. taksiti olarak tahakkuk ettirilen emlak vergilerine yönelik olarak bakılan davanın açıldığı, ancak, Mahkemece istinaf başvurusuna konu kararın hüküm fıkrasında, "... dava konusu işlemin iptaline..." karar verilmekle birlikte, kararın "Davanın Özeti" kısmında, sadece 2013, 2014 ve 2015 yılları için tahakkuk ettirilen emlak vergilerinin yazıldığı, 2016 yılı 1. taksitinden söz edilmemek suretiyle yazım hatası yapıldığı anlaşılmakla, bu husus düzeltilerek işin esasının incelenmesine geçildiği, 6360 sayılı On Dört İlde Büyükşehir Belediyesi ve Yirmi Yedi İlçe Kurulması ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunun 06.12.2012 tarih ve 28489 sayılı Resmî Gazete'de yayımlandığı, Kanunun 36/1-a maddesine göre, muafiyeti düzenleyen Kanunun Geçici 1. maddesinin 15. fıkrasının yürürlük tarihinin Kanunun yayımlanmasından sonra yapılan ilk mahalli idareler seçiminin yapıldığı 30.03.2014 tarihi olması nedeniyle 30.03.2014 tarihinden önceki dönemler için muafiyetin söz konusu olamayacağı açık bulunduğundan, dava konusu işlemin 30.03.2014 tarihinden sonraya ilişkin kısmında hukuka uygunluk, bu tarihten önceye ilişkin kısmında ise hukuka aykırılık bulunmadığı sonucuna varıldığından, davanın kabulüne ilişkin Vergi Mahkemesi kararına yönelik davalının istinaf başvurusunun, kararın 30.03.2014 tarihinden sonrasına ilişkin hüküm fıkrası yönünden reddine, 30.03.2014 tarihinden öncesine ilişkin hüküm fıkrası yönünden ise kabulüne, kararın bu kısma ilişkin kısmının kaldırılmasına ve davanın bu kısım yönünden reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENLERİN İDDİALARI :
DAVACININ İDDİALARI: 6360 sayılı Kanunun yayım tarihinin 06/12/2012 olduğu, Geçici 1. maddesinin 15. fıkrası ile getirilen geçici emlak vergisi muafiyetinin bu tarihten itibaren başlayacağı, … ve … Mahallelerinin köyden mahalle statüsüne geçtiğinden anılan Kanun kapsamında muafiyet şartlarının oluştuğu, olayda vergi hatası bulunduğu, benzer durumlarda davanın kabulü yolunda verilen emsal Danıştay kararlarının da bulunduğu iddialarıyla Bölge İdare Mahkemesi kararının aleyhe olan kısmının bozulması istenilmektedir.

DAVALI İDARENİN İDDİALARI: 6360 Sayılı Kanunun Geçici 1. maddesinin 15. fıkrası ile getirilen muafiyetin geçiş hükmü niteliğinde olduğu, halihazırda emlak vergisi mükellefi olmayan ve köy tüzel kişiliğinin kaldırılmasından sonra emlak vergisi mükellefi haline gelecek olanları kapsadığı, davacının 6360 sayılı Kanunun yürürlük tarihinden önce de emlak vergisi mükellefiyetinin bulunduğu, 6360 sayılı Kanun ile 1319 sayılı Emlak Vergisi Kanunu'nda değişiklik yapılmadığı, muafiyet ve istisna hükümlerinin ancak Emlak Vergisi Kanununa eklenmek suretiyle uygulanabilir olacağı iddialarıyla Bölge İdare Mahkemesi kararının aleyhe olan kısmının bozulması istenilmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMALARI : Davalı tarafından savunma verilmemiştir. Davacının savunması; yasal dayanaktan yoksun olan temyiz isteminin reddi gerektiği yolundadır.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …'IN DÜŞÜNCESİ: Davalının temyiz isteminin reddi; davacının temyiz isteminin kısmen reddi, kısmen kabulüyle Bölge İdare Mahkemesi kararının 2014 yılı (1. taksit) emlak vergisinin 01/01/2014-30/03/2014 tarihleri arasında kalan kısmı yönünden verilen kısmının bozulması, kararın diğer kısımlarının onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Dokuzuncu Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY:
Davacı tarafından, İzmir ili Aliağa ilçesi … ve … Mahallelerindeki taşınmazları için 2013, 2014 ve 2015 yılları (1. ve 2. taksitleri) ile 2016 yılının 1. taksitine ilişkin olarak tahakkuk ettirilen ve ödenen emlak vergisinin; 6360 sayılı On Dört İlde Büyükşehir Belediyesi ve Yirmi Yedi İlçe Kurulması ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanununun Geçici 1. maddesinin 15. fıkrası uyarınca beş yıl süreyle alınmaması gerektiğinden bahisle yasal faiziyle iadesi istemiyle yapılan düzeltme-şikayet başvurusunun reddine ilişkin … tarih ve … sayılı işlemin iptali ve ödenen tutarın yasal faiziyle iadesi istemiyle dava açılmıştır
İLGİLİ MEVZUAT:
06/12/2012 tarih ve 28489 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 6360 sayılı Kanun'un, 30/03/2014 tarihinde yürürlüğe giren Geçici 1. maddesinin 15. bendinde; "Bu Kanuna göre tüzel kişiliği kaldırılan köylerde, bu fıkranın yürürlüğe girdiği tarihten itibaren 29/7/1970 tarihli ve 1319 sayılı Emlak Vergisi Kanununa göre alınması gereken emlak vergisi ile 26/5/1981 tarihli ve 2464 sayılı Belediye Gelirleri Kanunu uyarınca alınması gereken vergi, harç ve katılım payları 31/12/2022 tarihine kadar (bu tarih dâhil) alınmaz ve 31/12/1960 tarihli ve 193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun 9'uncu maddesinin birinci fıkrasının üçüncü bendi, 23' üncü maddesinin birinci fıkrasının birinci bendi ile beşinci bendi, 66'ncı maddesinin birinci fıkrasının beşinci bendi hükümleri 31/12/2022 (bu tarih dâhil) tarihine kadar uygulanmaya devam edilir. Bu yerlerde içme ve kullanma suları için alınacak ücret 31/12/2022 tarihine kadar (bu tarih dâhil) en düşük tarifenin % 25’ini geçmeyecek şekilde belirlenir." hükmüne yer verilmiştir.
1319 sayılı Emlak Vergisi Kanunu'nun 01/03/1972 tarihinde yürürlüğe giren 1610 sayılı Kanunu'nun 14. maddesiyle değişik 22. maddesinde bina ve arazi vergileriyle ilgili muaflık ve istisna hükümlerinin, bu Kanun'a eklenmek veya bu Kanun'da değişiklik yapılmak suretiyle düzenleneceği hükmü yer almakta ise de Danıştay İçtihadı Birleştirme Genel Kurulu'nun 11/02/1988 tarihinde verilen E:1987/3, K:1988/1 sayılı kararında gerekse Danıştay Dokuzuncu Dairesince aynı yönde verilen bir çok kararda belirtildiği sonra çıkan kanunun, genel nitelikteki önceki kanunun yerine geçeceği ve sonradan yürürlüğe giren özel nitelikteki kanunda yer alan istisna ve muafiyet hükümlerinin uygulanacağı belirtilmiştir.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Bölge İdare mahkemelerinin nihai kararlarının temyizen bozulması, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı halinde mümkündür.
Bölge İdare Mahkemesi kararının, dava konusu işlemin 2013 yılı (1. ve 2. taksit) emlak vergisine ilişkin kısmına yönelik davacı tarafından ileri sürülen temyiz nedenleri kararın belirtilen kısmının bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının, dava konusu işlemin 30/04/2014 tarihinden sonrasına isabet eden kısmına yönelik davalı idare tarafından ileri sürülen temyiz nedenleri kararın belirtilen kısmının bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının, dava konusu işlemin 2014 yılı (1. taksit) emlak vergisinin 01/01/2014-30/03/2014 tarihleri arasında kalan kısmına yönelik davacının temyiz istemine gelince;
Davacıya ait taşınmazların bulunduğu köylerin, tüzel kişiliği kaldırılarak mahalleye dönüştürüldüğünden yukarıda anılan kanuni düzenlemeler uyarınca; kanunun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren kanunda belirtilen süre boyunca emlak vergisi tarh ve tahakkuk etmesine rağmen, tahsil edilmeyeceği ve mükellefiyete ilişkin yükümlülüklerin ise devam edeceği sonucuna ulaşılmıştır.
Bu kapsamda, davacı tarafından 2014 yılı 1. taksitine ilişkin olarak ödenen ancak 6360 sayılı Kanun'un Geçici 1. maddesinin 15. bendi uyarınca uyarınca alınması gereken ancak alınmayacağı belirtilen emlak vergisinin vergi hatası kapsamında olduğunun kabulü gerektiğinden, Vergi Mahkemesi kararının bu kısım yönünden verilen kabule ilişkin hüküm fıkrasına yönelik davalının istinaf başvurusunu kabul edip kararın bu kısmını kaldırılarak 2014 yılı (1. taksit) emlak vergisinin 01/01/2014-30/03/2014 tarihleri arasında kalan kısmı yönünden davanın reddi yolunda verilen Bölge İdare Mahkemesi kararında hukuka uyarlık bulunmamaktadır.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. Davacının temyiz isteminin kısmen reddine, kısmen kabulüne; davalının temyiz isteminin reddine,
2. … Bölge İdare Mahkemesi ... Vergi Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının; 2014 yılı (1. taksit) emlak vergisinin 01/01/2014-30/03/2014 tarihleri arasında kalan kısmına ilişkin hüküm fıkrasının BOZULMASINA, kararın diğer kısımlarının ONANMASINA
3. Temyiz isteminde bulunan davacıdan … TL maktu harcın alınmasına
4. Bozulan kısım üzerinden yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın … Bölge İdare Mahkemesi ... Vergi Dava Dairesine gönderilmesine, 28/09/2021 tarihinde kesin olarak oybirliğiyle karar verildi.