Danıştay 12. Daire 2021/2432 Esas 2021/4670 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ONİKİNCİ DAİRE
Esas No : 2021/2432
Karar No : 2021/4670

TEMYİZ EDEN (DAVALI) : … Genel Müdürlüğü
VEKİLİ : Av. …

KARŞI TARAF(DAVACI) : …
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN KONUSU : … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Devlet Opera ve Balesi Genel Müdürlüğünde 2000 yılından 19/01/2015 tarihine kadar çok sayıda akdedilen "Türk Uyruklu Misafir Sanatçı Sözleşmeleri" ile kesintisiz olarak çalışan davacının, 19/01/2015 tarihinde biten son sözleşmesinin davalı idarece yenilenmemesine ilişkin işleminin iptali ile açıkta kaldığı sürede yoksun bırakıldığı parasal haklarının dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte ödenmesine karar verilmesi istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … İdare Mahkemesince verilen … tarih ve E:…, K:… sayılı kararda; Mahkeme tarafından yapılan ara karar ile dosyaya sunulan tüm bilgi ve belgeler tetkik edildiğinde; davalı idarece, davacı ile aralarında akdedilen 01/01/2015-19/01/2015 dönemine ilişkin son sözleşmenin bitiminden sonra yeterli sayıda figüran kadrosu bulunmadığından bahisle davacı ile sözleşme yenilenmediği ileri sürülmüş ise de; davacının söz konusu yerde 15 yıla yakın süredir akdedilen çok sayıda kısa süreli sözleşmelerle kesintisiz bir şekilde çalıştığı ve bu süre içerisinde davacının performansının yetersiz olduğuna veya disipsizliğine ilişkin herhangi tespit bulunmadığı, davacı ile 2015 yılı başında 19 günlük kısa süreli sözleşme imzalanmasına rağmen 2015 yılı Şubat ayında çalıştırılan misafir sanatçı listesine göre diğer sanatçılarla daha uzun süreli sözleşmeler ve başka yeni sözleşmeler akdedildiğinin görüldüğü, bu hususun yeterli sayıda figüran pozisyonun bulunduğunun göstergesi olduğu, keza uzun yıllar söz konusu yerde çalışan davacı yerine diğer sanatçıların neden tercih edildiğine ilişkin davalı idarece somut bilgi ve belge de sunulamadığı, ayrıca Personel ve Eğitim Dairesi Başkanlığı'nın … tarih ve …sayılı yazısından ilgili dönemde figüran pozisyonuna ve davacının hizmetine de ihtiyaç duyulduğu hususlarının sabit olduğu, bu durumda, davacının görevinde yetersiz veya başarısız olduğuna ilişkin herhangi bir tespit bulunmaması, hizmetine ihtiyaç duyulmadığının somut bilgi ve belgelerle ortaya konulmaması ve diğer sanatçılarla daha uzun süreli sözleşmeler ve yeni sözleşmeler akdedilerek bu hususta uzun yıllar söz konusu yerde çalışan davacı yerine diğer sanatçıların neden tercih edildiğine ilişkin davalı idarece somut bilgi ve belge sunulamaması hususları gözönüne alındığında; davacının hizmet sözleşmesinin yenilenmemesinin haklı bir nedene dayanmadığı ve kamu yararı ve hizmet gerekleri yönünden hukuka aykırı olduğu; öte yandan, Anayasanın 125. maddesi uyarınca davacının sözleşmesinin yenilenmemesi nedeniyle yoksun kaldığı parasal hakların da görevsiz yargı yerine başvurma tarihi olan 16/02/2015 tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davacıya ödenmesi gerektiği gerekçesiyle dava konusu işlem hukuka aykırı bulunarak dava konusu işlemin iptaline, işlem nedeniyle davacının açıkta kaldığı sürede yoksun bırakıldığı parasal haklarının 16/02/2015 tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte ödenmesine karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesince; istinaf başvurusuna konu İdare Mahkemesi kararının hukuka ve usule uygun olduğu ve davalı idare tarafından ileri sürülen iddiaların söz konusu kararın kaldırılmasını gerektirecek nitelikte görülmediği gerekçesiyle 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 45. maddesinin üçüncü fıkrası uyarınca istinaf başvurusunun reddine karar verilmiştir.
Daire kararının özeti: Danıştay Onikinci Dairesinin 14/03/2019 tarih ve E:2018/9511, K:2019/1969 sayılı kararıyla; davacı ile en son 01/01/2015-19/01/2015 dönemine ilişkin sözleşme imzalandığı, taraflar arasında akdedilen son sözleşmenin 19/01/2015 tarihinde sona erdiği, süresi sona eren sözleşmeden sonra davacının yeniden sözleşme imzalamak için idareye başvuruda bulunmadığı, 2577 sayılı Kanun'un 2. maddesininin (a) fıkrası kapsamında idarenin sözleşme yenilenmesi konusunda ret ya da kabul yönünde herhangi bir işleminin bulunmadığı; davacının her zaman için idareye sözleşmesinin yenilenmesi için başvuruda bulunabileceği ve bu talebinin reddi halinde bu işleme karşı dava açabileceği; bu durumda, davanın, 2577 sayılı Kanun'un 14/3-(d) maddesinde belirtilen, idari davaya konu olabilecek kesin ve yürütülebilir bir işlem niteliğinde olmayan dava konusu işlemin iptali istemi yönünden aynı Kanun'un 15/1-(b) maddesi uyarınca esasının incelenme olanağı bulunmadığından bahisle reddine karar verilmesi gerekirken, davanın esasına girilerek verilen iptale dair … İdare Mahkemesi kararına karşı yapılan istinaf başvurusunun reddi yolundaki temyize konu Bölge İdare Mahkemesi kararında hukuki isabet bulunmadığı gerekçesiyle … Bölge İdare Mahkemesi …İdari Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının bozulmasına karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi ısrar kararının özeti: … Bölge İdare Mahkemesi …İdari Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararıyla; davalı idare bünyesinde 15/12/2000 tarihinde sözleşmeli misafir sanatçı-figüran olarak göreve başlayan davacı ile davalı idare arasında kısa süreli çok sayıda (23 adet) sözleşme imzalandığı, davacının bu şekilde kesintisiz olarak 19/01/2015 tarihine kadar görevine devam ettiği, her bir sözleşme döneminden önce davacının sözleşme yenileme talebinde bulunduğuna ya da idarece sözleşme süresinin bitiminden önce davacının sözleşme imzalamaya/yenilemeye davet edildiğine dair herhangi bir bilgi ya da belgenin bulunmadığı; bu kapsamda, davacının kesintisiz bir şekilde 23 defa sözleşmesi yenilenmek suretiyle istihdamına devam edilmiş olması nedeniyle 19/01/2015 tarihinde süresi dolan sözleşmesinin kendiliğinden (bu yönde müracaatta bulunmasına gerek kalmadan) yenilenmesi yönündeki beklentisinin haklı; idarece sözleşme yenilemeye davet edilmeyerek kurum bünyesinde istihdam edilmesine son verilmesi nedeniyle bu yönde bir başvuru yapıp neticesini beklemeden dava açma yoluna gitmesinin de makul karşılanması gerektiği; kaldı ki, davacının, 19/01/2015 tarihinde süresi sona eren hizmet sözleşmesi yenilenmeyerek görevine haksız yere son verildiğinden bahisle "işe iadesi" istemiyle İş Mahkemesi nezdinde dava açma yoluna gittiği, bu şekilde görevli yargı merciinde bakılmakta olan dava açılmadan önce davalı idarenin 19/01/2015 tarihinden sonra davacıyla sözleşme yenilememe yönündeki iradesini açıkça ortaya koymuş olduğu; bu durumda, davacının 23 defa yenilenen hizmet sözleşmelerinden sonuncusunun süresinin sona ermesi üzerine yeniden sözleşme imzalamak için davalı idareye başvuruda bulunmadığı görülmekle birlikte, davacının süresi sona eren sözleşmesinin yenilenmesi konusunda haklı beklenti içerisinde bulunduğu, bu nedenle davalı idarece davacının sözleşme imzalamaya davet edilmeyerek istihdamına son verilmesinin, idari davaya konu olabilecek kesin ve yürütülebilir bir işlem olarak kabulü gerektiği, ayrıca davalı idare tarafından, "sözleşme yenilememe iradesinin" dava açma tarihinden önce açıkça ortaya konulduğu dikkate alındığında, Dairelerinin ilk kararında ısrar edilerek ilk derece mahkemesince uyuşmazlığın esasının irdelenmesi suretiyle dava konusu işlemin iptali ile işlem nedeniyle davacının yoksun kaldığı parasal haklarının dava tarihinden itibaren işletilecek yasal faiziyle birlikte hesaplanarak davacıya ödenmesi gerektiği gerekçesiyle istinaf başvurusunun reddi yolundaki ilk kararda ısrar edilmesine ve istinaf başvurusunun reddine karar verilmiştir.
Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu kararının özeti: Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu'nun 04/06/2020 tarih ve E:2019/3444, K:2020/846 sayılı kararıyla; dava konusu uyuşmazlıkta ısrar hususu; idari hizmet sözleşmesinin yenilenmemesi işleminin, idari davaya konu olabilecek kesin ve yürütülebilir işlem niteliği taşıdığına ilişkin olduğu ve kararın ısrara ilişkin kısmı usul ve hukuka uygun olup, temyiz dilekçesinde ileri sürülen iddialar kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmediği sonucuna varıldığından, dava konusu işlemin iptaline ve parasal haklarının tazmini isteminin kabulüne ilişkin … İdare Mahkemesi kararına yönelik yapılan istinaf başvurusunun reddi yolundaki … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesinin temyize konu … tarih ve E:…,K:… sayılı kararının ısrara ilişkin kısmının onanmasına, uyuşmazlığın esası hakkında karar verilmesi için dosyanın Danıştay Onikinci Dairesine gönderilmesine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Sanat Teknik Kurulunun yaptığı değerlendirme sonucunda davacı ile 2015 yılında onsekiz günlük sözleşme yapıldığı, belirtilen sözleşmenin ihtiyaç temelli olduğu, süreklilik arz etmediği ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMALARI : Savunma verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ : …
DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin reddi ile usul ve yasaya uygun olan Bölge İdare Mahkemesi kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onikinci Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Bölge idare mahkemelerinin nihai kararlarının temyizen bozulması, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
Temyizen incelenen karar usul ve hukuka uygun olup, dilekçede ileri sürülen temyiz nedenleri kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. Davalı idarenin temyiz isteminin reddine,
2. Dava konusu işlemin yukarıda özetlenen gerekçeyle iptali ile davacının açıkta kaldığı sürede yoksun bırakıldığı parasal haklarının 16/02/2015 tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte ödenmesine ilişkin İdare Mahkemesi kararına karşı yapılan istinaf başvurusunun reddi yolundaki temyize konu … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının ONANMASINA,
3. Temyiz giderlerinin istemde bulunan üzerinde bırakılmasına,
4. 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 50. maddesi uyarınca, bu onama kararının taraflara tebliğini ve bir örneğinin de …Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesine gönderilmesini teminen dosyanın … İdare Mahkemesine gönderilmesine, 29/09/2021 tarihinde kesin olarak oybirliğiyle karar verildi.