BAM Hukuk Mahkemeleri İstanbul Anadolu 11. Asliye Ticaret Mahkemesi 2020/185 Esas 2020/554 Karar Sayılı İlamı
Esas No: 2020/185
Karar No: 2020/554
Karar Tarihi: 17.12.2020
BAM Hukuk Mahkemeleri İstanbul Anadolu 11. Asliye Ticaret Mahkemesi 2020/185 Esas 2020/554 Karar Sayılı İlamı
T.C. İstanbul Anadolu 11. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO : 2020/185 Esas
KARAR NO : 2020/554
DAVA : Alacak (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 02/07/2019
KARAR TARİHİ : 17/12/2020
Mahkememize Balıkesir ----. Asliye Hukuk Mahkemesinin ----sayılı yetkisizlik kararı ile tevzi edilen dava dosyası mahkememiz esasına kaydı yapılarak yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
İDDİA VE TALEP : Davacı vekili 02/07/2019 havale tarihli dava dilekçesi ile özetle; Tarafların arasında düzenlenen eğitim mecburi hizmet ve rekabet yasağı belirli süreli 21/07/2014 tarihli iş sözleşmesi gereğince davalı makine mühendisi olarak davacıya ait iş yerinde çalışmış, davacının iş sözleşmesinin 21/07/2017 tarihinde tarafların karşılıklı uzlaşması ile sona ermiş olduğunu, taraflar arasında düzenlenen sözleşmenin 5/C maddesi rekabet yasağı ile ilgili konuları 5/D maddesi ise rekabet yasağına aykırı hareket halinde müeyyidelerin düzenlenmiş olduğunu, sözleşmenin iş bu maddeleri gereğince davalı eski işvereni olan davacı ile 2 yıl süre ile rekabet etmemeyi kabul ve taahhüt ettiğini, yine sözleşmenin 5/D Maddesine göre davalının sır saklama ve rekabet yasağına aykırı hareket etmesi halinde davalının davacı şirkete belirlenen cezai şartı ödemeyi, davacı şirketin zararının cezai şarttan daha fazla olması halinde o zararı da davacı şirkete ödemedi kabul ve taahhüt ettiğini, davacı----- faliyet gösteren ------ tesislerine sahip Sermaye Piyasası Kurulu kaydında halka ----, davacı şirket ile davalı arasında düzenlenen sözleşmenin yanı sıra en son 11/04/2017 tarihli bir protokol yapılmış olup, bu protokol kapsamında davacıya ödeme yapıldığını, ne var ki davalının sözleşme ve protokoldeki kabul ve taahhütlerine riayet etmeyerek rakip bir firma ile iş birliği içerisine girmiş, şirketlerinin --------ile paylaştığını, bu durumun davacı şirket tarafından özellikle-------- firmanın -----sitesindeki paylaşımlarından da belli olduğunu, beyanla fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla ikame edilen davanın kabulü ile davalının sır saklama ve rekabet yasağına aykırı eylemleri nedeni ile şimdilik 100.000,00 TL cezai şart ve tazminat ödemesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP VE SAVUNMA : Daval------- Asliye Hukuk Mahkemesi aracılığıyla mahkememize gönderdiği 19/07/2019 havale tarihli cevap dilekçesinde özetle; kendisinin ikametgahının---- olduğunu, huzurdaki davanın ise iş akdinin sonlandıktan sonra sözleşmeye dayalı bir isteme sahip olup Borçlar Kanunu uyarınca çözümlenmesi gereken bir konuya sahip olduğunu, kendisinin gerçek kişi olduğu düşünüldüğünde bir yetki sözleşmesinden de söz edilemeyeceğine göre davanın genel kural uyarınca davalı olarak kendisinin ikametgâh mahkemeleri olan İstanbul Anadolu Mahkemelerinde açılması gerektiğini, anılan gerekçe ile yetki itirazının kabulüne, mahkememizin yetkisizliğine, bu taleplerinin kabul edilmemesi halinde davanın esastan reddini, yargılama gideri ve ilerideki vekâlet ücretinin davacıya tahmiline karar verilmesini talep etmiştir.
Mahkememize Balıkesir ----- Asliye Hukuk Mahkemesinin ---- sayılı yetkisizlik kararı ile gönderilerek mahkememiz esasına kaydı yapıldığı görüldü.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Mahkememizce yapılan yargılama, taraf beyanları, toplanan deliller ve tüm dosya kapsamına göre; Davacı şirket bünyesinde iş sözleşmesi ile çalıştığı iddia edilen ...'nin aralarında imzalandığı iş sözleşmesine aykırı davrandığı iddiası ile açılan haksız rekabet kurallarına aykırılıktan doğan cezai şart bedelinin ödenmesi talebine ilişkindir.
Her iki tarafın da ticari işletmesiyle ilgili hususlardan doğan hukuk davaları ticari dava sayılır(TTK m.4). Aksine hüküm bulunmadıkça, dava olunan şeyin değerine veya tutarına bakılmaksızın asliye ticaret mahkemesi tüm ticari davalara bakmakla görevlidir.(TTK m.5).
Ticari işletme, esnaf işletmesi için öngörülen sınırı aşan düzeyde gelir sağlamayı hedef tutan faaliyetlerin devamlı ve bağımsız şekilde yürütüldüğü işletmedir(TTK m.11 ).
Esnaf ise; ister gezici olsun ister bir dükkânda veya bir sokağın belirli yerlerinde sabit bulunsun, ekonomik faaliyeti sermayesinden fazla bedenî çalışmasına dayanan ve geliri esnaf işletmesi için öngörülen sınırda kalan, sanat veya ticaretle uğraşan kişidir(TTK m.15 ).
İş mahkemeleri 5953 sayılı Kanuna tabi gazeteciler, 854 sayılı Kanuna tabi gemiadamları,---- tarihli ve 4857 sayılı İş Kanununa veya 11/1/2011 tarihli ve 6098 sayılı Türk Borçlar Kanununun İkinci Kısmının Altıncı Bölümünde düzenlenen hizmet sözleşmelerine tabi işçiler ile işveren veya işveren vekilleri arasında, iş ilişkisi nedeniyle sözleşmeden veya kanundan doğan her türlü hukuk uyuşmazlıklarına(...) dava ve işlere bakar.(7036 Sayılı İş Mahkemeleri Kanunu m.5/1-a)
İşçi, işverene kusuruyla verdiği her türlü zarardan sorumludur.(TBK m.400/1)
Yargı yetkisini, Anayasanın 9. Maddesine göre, Türk Milleti adına kullanan Mahkememizce, uyuşmazlık konusu hakkında, yapılan yargılama sonunda(Ay. m.141); sunulan deliller, iş sözleşmesi, iş tanımı, istifa dilekçesi, iddia ve beyanlar ile tüm dosya mündericatı incelenip hep birlikte değerlendirildiğinde; davalının 21/07/2014 tarihinde yürürlüğe giren iş sözleşmesine istinaden davacı şirket nezdinde makine mühendisi ünvanıyla çalıştığı ve 21/07/2017 tarihinde sözleşmenin sona erdiği ve davalının işinden ayrıldığı, davalının iş sözleşmesinin 5/D maddesi rekabet yasağına aykırı hareket halinde müeyyidelerin düzenlenmiş olduğunu, davacı tarafça davalının rakip bir firma ile iş birliği içerisine girdiği, makine mühendisi olarak rekabet yasağı süresi içerisinde çalışmaya başladığının öğrenildiğinin iddia edildiği, bu nedenle sözleşmenin 5/D Maddesi uyarınca kararlaştırılan cezai şartın davalı işçinden tahsilinin talep edildiği, iş sözleşmesine bağlı olarak çalışan işçinin iş sözleşmesi sona erdikten sonra sonraki dönem için rekabet etmeme yasağının TBK' nun 6. Bölümünde yer alan 444. Ve devamı maddelerinde düzenlendiği, İş Mahkemeleri Kanunu gereğince Türk Borçlar Kanununun İkinci Kısmının Altıncı Bölümünde düzenlenen hizmet sözleşmelerine tabi işçiler ile işveren arasında, iş ilişkisi nedeniyle sözleşmeden veya kanundan doğan her türlü hukuki uyuşmazlığın İş Mahkemesinde görülüp, sonuçlandırılması gerektiği, davanın her iki tarafın ticari işletmesi ile ilgili olmaması nedeni ile ticari dava niteliğinde olmadığı, taraflardan yalnızca birinin ticari işletmesi ile ilgili olması halinde davanın ticari dava olarak kabul edilemeyeceği, Mahkememizin görevinin tayininde Ticaret Kanununda düzenlenenler hariç uyuşmazlığa konu mal ve/veya hizmetin türünün ve ticari iş karinesinin etkili olmadığı Ticaret Kanununu ticari davayı ticari iş esasına göre değil, ticari işletme esasına göre belirlediği(Hukuk Genel Kurulunun -- tarih, ----- Karar), uyuşmazlığın Mahkememizin görevine girmediği, 25/10/2017 tarihli Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğü giren 7036 sayılı İş Mahkemeleri Kanuna göre TBK' nun hizmet sözleşmesine ilişkin 6. Bölüm düzenlenen hususlara ilişkin uyuşmazlıklardan kaynaklı davalara bakma görevinin İş Mahkemesine (İşM. m 5/1-a ) ait olduğu, (İstanbul B.A.M----.''Davalı işçinin iş akdinin sona erdiği tarihte yürürlükte olan 7036 sayılı yasa 6102 sayılı TTK' dan sonra yürürlüğe girmiş ve TTK'nın 4/1-c maddesindeki düzenlemeyi değiştirmiştir. Bundan önce iş akdinin son ermesinden sonra oluşacak rekabet yasağına ilişkin davalarda ticaret mahkemelerinin görevli olduğu yönündeki Yargıtay kararları hükmünü yitirmiş olduğundan, mahkemenin verdiği karar yerindedir. '') mahkemenin görevli olmasının(HMK m.114/1-c) dava şartlarından olduğu, mahkemece, dava şartlarının mevcut olup olmadığının, davanın her aşamasında kendiliğinden(HMK m. 115/1) nazara alınacağı, tespit edilen dava şartı noksanlığının giderilmesinin mümkün olmadığı sonuç ve vicdani kanaatine(Ay. m.138) varılarak yargılama harç ve giderleri görevli mahkemede değerlendirilmek üzere Mahkememizin görevsizliğine karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm tesis edilmiştir.
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ; Ayrıntısı gerekçeli kararda açıklanmak üzere.
1-Mahkememizin GÖREVSİZLİĞİNE, bu nedenle 6100 sayılı HMK'nın 115/2. Maddesi uyarınca dava şartı noksanlığından davanın usulden REDDİNE,
2-Taraflardan birinin, karar süresi içinde kanun yoluna başvurulmayarak kesinleşmiş ise kararın kesinleştiği tarihten; kanun yoluna başvurulmuşsa bu başvurunun reddi kararının tebliğ tarihinden itibaren iki hafta içinde Mahkememize başvurarak, dava dosyasının görevli mahkemeye gönderilmesini talep etmesi halinde dosyanın görevli İSTANBUL ANADOLU NÖBETÇİ---MAHKEMESİNE gönderilmesine,
3-Yasal süre içinde Mahkememize başvurarak, dava dosyasının görevli mahkemeye gönderilmesi talep edilmediği takdirde, Mahkememize davanın açılmamış sayılmasına karar verileceğinin iş bu kararın tefhim/tebliği ile İHTARINA,
4-Dava dosyasının talep üzerine gönderilmesi halinde yargılama giderlerine görevli mahkemece hükmedilmesine,
Dair, davacı vekilinin yokluğunda, davalı asilin ve vekillinin yüzüne karşı verilen kararın taraflara tebliğinden itibaren 2(iki) hafta içerisinde mahkememize veya mahkememize gönderilmek üzere bulunulan yer yada başka bir yer Asliye Ticaret Mahkemesine verilecek bir dilekçe ile başvurmak ve istinaf harç ve masraflarını karşılamak koşulu ile İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi'ne istinaf yolunun açık olduğu, istinaf dilekçesinde istinaf edilen hususlar ile nedenlerinin belirtilmesinin gerektiği, süresi içerisinde kararın istinaf edilmemesi halinde hükmün kesinleşeceği ve infaz edilebileceği açıklanmak suretiyle dosya üzerinden karar verildi.
