10. Hukuk Dairesi 2020/10660 E. , 2021/2520 K.
"İçtihat Metni"Mahkemesi :İş Mahkemesi
Dava, hizmet tespiti istemine ilişkindir.
Mahkemece, ilamında belirtildiği şekilde davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Hükmün, davacı, davalı Kurum ve davalı ... vekilleri tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteklerinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kâğıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
Davacı, ... dolmuş hattı durağında 21.11.1999-15.12.2012 tarihleri arasında kahya (değnekçi) olarak son ay 1000,00TL ücretle hizmet akdine dayalı kesintisiz çalıştığının tespitini talep etmiştir. Mahkemece, Gaziantep Büyükşehir Belediyesi ile ...,... hakkında açılan davanın husumet yokluğundan reddine; davacının, diğer davalılara ait ...,... dolmuş hattı durağında kontrolör ve kahya olarak, hizmet akdine dayalı, günün asgari ücreti ile 31.12.2001 - 12.11.2009 tarihleri arasında kesintisiz 7 yıl 10 ay 11 gün; 01.03.2010 - 15.12.2012 tarihleri arasında kesintisiz 2 yıl 9 ay 14 gün olmak üzere toplam 10 yıl 7 ay 25 gün çalıştığının tespitine karar verilmiştir.
5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’nun geçici 7. maddesi uyarınca, 01.10.2008 tarihi öncesi isteme ilişkin davanın yasal dayanağı mülga 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanunu’nun 79/10. ve 01.10.2008 tarihi sonrası isteme ilişkin davanın yasal dayanağı 5510 sayılı Kanunun 86/9. maddeleridir. 506 sayılı Kanunun 6. maddesinde ifade edildiği üzere, “sigortalı olmak hak ve yükümünden kaçınılamaz ve vazgeçilemez.” Anayasal haklar arasında yer alan sosyal güvenliğin yaşama geçirilmesindeki etkisi gözetildiğinde, sigortalı konumunda geçen çalışma sürelerinin saptanmasına ilişkin davaların, kamu düzenine ilişkin olması nedeni ile özel bir duyarlılık ve özenle yürütülmesi zorunludur. Bu bağlamda, hak kayıplarının ve gerçeğe aykırı sigortalılık süresi edinme durumlarının önlenmesi, temel insan haklarından olan sosyal güvenlik hakkının korunabilmesi için, bu tür davalarda tarafların gösterdiği kanıtlarla yetinilmeyip, gerek görüldüğünde resen araştırma yapılarak kanıt toplanması gerektiği özellikle göz önünde bulundurulmalıdır.
Dosya kapsamına göre, belediye zabıta daire başkanlığı tarafından gönderilen listede ...,... dolmuş hattında çalışan dolmuş plaka ve sahiplerinin bildirildiği, beyanına itibar edilen tanık ... ’in dolmuş hattında kayıtlı ... plakalı araçta 31.12.2001 tarihinde; tanık ... ’un ise aynı plakalı araçta ilki 30.11.2001 olmak üzere, 04.03.2002, 04.01.2003 ve diğer tarihlerde trafik idari para cezası kesildiği anlaşılmaktadır. Hizmet başlangıç tarihi, tanık ... hakkında düzenlenen trafik ceza tutanak tarihi esas alınarak belirlenmiştir.
Mahkemece, tanık ...’un ... hattında çalışan dolmuşta 30.11.2001 tarihinde hakkında kesilen trafik cezası bulunması karşında, tanık beyanları ve trafik ceza tutanakları birlikte irdelenip, resen araştırma ilkesi kapsamında tespit edilecek tanıklar da dinlenerek, davacının hizmet başlangıç tarihi bu kapsamda tekrar değerlendirilip varılacak sonuca göre bir karar verilmelidir.
Mahkemece, bu maddi ve hukuki olgular göz ardı edilerek, eksik araştırma ve inceleme sonucu yazılı şekilde hüküm kurulması, usul ve yasaya aykırı olup, bozma nedenidir.
O hâlde, davacı, davalı Kurum ve davalı ... vekillerinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Temyiz edilen hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde davacı ... ve davalı ..."a iadesine, 02/03/2021 gününde oybirliğiyle karar verildi.
