Danıştay 1. Daire 2004/645 Esas 2005/86 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
BİRİNCİ DAİRE
Esas No : 2004/645
Karar No : 2005/86


Sulh ceza mahkemelerince müsaderesine karar verilip derecattan geçerek kesinleşen ve tasarruf hakkı Orman Genel Müdürlüğüne geçen binaların 6831 sayılı Orman Kanununun Ek 8 inci maddesi kapsamında üçüncü kişilere kiraya verilip verilmeyeceği hususunda düşülen duraksamanın giderilmesi istemine ilişkin Başbakanlık Kanunlar ve Kararlar Genel Müdürlüğünün 27.10.2004 günlü, 4999 sayılı yazısına ekli Çevre ve Orman Bakanlığı Araştırma Planlama ve Koordinasyon Kurulu Başkanlığının 26.10.2004 günlü, 1403-4340 sayılı yazısında aynen;
" Bilindiği üzere 03.07.2004 tarihli Resmi Gazetede yayımlanan 5192 sayılı Kanun ile değişik 6831 sayılı Orman Kanununun Ek-8 inci maddesinde bu Kanun ile 09.08.1983 tarihli ve 2873 sayılı Milli Parklar Kanununa tabi alanlar üzerinde yapı ve tesisler yirmidokuz yıla kadar kiraya verilebilir Kiracı her yıl yıllık kira bedelinin yüzde beşi tutarında bir ödemeyi, ağaçlandırma bedeli olarak sözleşme süresince kira ödeme dönemlerinde Çevre ve Orman Bakanlığının ilgili hesabına yatırılır denilmektedir.
Üçüncü kişilerce yapılan ve orman sınırları dahilinde kalması sebebiyle Sulh Ceza Mahkemelerince müsaderesine karar verilip derecattan geçerek kesinleşen ve tasarruf hakkı Orman Genel Müdürlüğüne geçen binaların 6831 sayılı Orman Kanununun Ek-8 inci maddesine göre kiraya verilip verilemeyeceği hususlarında tereddüde düşülmüştür.
2575 sayılı Danıştay Kanununun 42 nci maddesinin (f) bendi gereğince Danıştay 1. Daireden bu konuda istişari görüş alınması hususunu takdirlerinize arz ederim." denilmektedir.
Dairemizce yapılan çağrı üzerine gelen Çevre ve Orman Bakanlığından Müsteşar Yardımcısı Dr. … ve Orman Genel Müdürlüğünden Genel Müdür Yardımcısı …'in sözlü açıklamaları dinlendi;

Gereği Görüşülüp Düşünüldü :
Üçüncü kişilerce yapılan ve orman sınırları içinde kalması nedeniyle sulh ceza mahkemelerince müsaderesine karar verilip derecattan geçerek kesinleşen ve tasarruf hakkı Orman Genel Müdürlüğüne geçen binaların 6831 sayılı Orman Kanununun Ek 8 inci maddesi kapsamında kiraya verilip verilmeyeceği hususunda düşülen duraksamanın giderilmesi istenilmektedir.
6831 sayılı Orman Kanununun 17 nci maddesinin birinci fıkrasında, Devlet ormanları içinde ormanların korunması, istihsal ve imarı ile alakalı olarak yapılacak her nevi bina ve tesisler müstesna olmak üzere her çeşit bina ve ağıl inşası ve hayvanların barınmasına mahsus yerler yapılması ve tarla açılması, işlenmesi, ekilmesi ve orman içinde yerleşilmesinin yasak olduğu 93 üncü maddesinde, bu Kanunun 17 nci maddesinde yasak edilen fiileri işleyenlerin veya izne bağlı işleri izinsiz yapanların, altı aydan bir yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılacağı, işgal ve faydalanmanın yeniden tarla açmak suretiyle vaki olduğu veya yanmış orman sahalarına ilişkin bulunduğu veya kesinleşmiş orman kadastrosu sınırları içerisinde işlendiği takdirde, bir yıldan üç yıla kadar hapis cezasına hükmolunacağı, birinci ve ikinci fıkralarda değinilen işgal ve faydalanılan alanın ve yeniden açılan tarlanın yüzölçümünün beş dekardan fazla olması halinde, bu fıkralarda yazılı cezaların yarı oranında artırılacağı, her türlü mahsul ve tesislerin müsaderesine hükmolunacağı, müsadere olunan mahsuller satılarak bedelinin Orman Genel Müdürlüğünce irad kaydolunacağı, müsadere olunan tesislerin ise Orman Genel Müdürlüğünce ihtiyaç görüldüğü takdirde ormancılık veya diğer kamu hizmetlerinde kullanılabileceği, aksi takdirde ilgili orman idaresince, yıkılmak suretiyle kararın infaz olunacağı, idarenin bu husustaki talebi halinde genel zabıta kuvvetlerinin idareye yardım etmekle mükellef oldukları, Ek 8 inci maddesinde ise, bu Kanun ile 9.8.1983 tarihli ve 2873 sayılı Milli Parklar Kanununa tabi alanlar üzerinde bulunan yapı ve tesislerin yirmidokuz yıla kadar kiraya verilebileceği, kiracının her yıl, yıllık kira bedelinin yüzde beşi tutarında bir ödemeyi, ağaçlandırma bedeli olarak sözleşme süresince kira ödeme dönemlerinde Çevre ve Orman Bakanlığının ilgili hesabına yatıracağı hükümlerine yer verilmiştir.
2873 sayılı Milli Parklar Kanununun 14 üncü maddesinde, bu Kanun kapsamına giren yerlerde; tabii ve ekolojik denge ve tabii ekosistem değerinin bozulamayacağı, yaban hayatının tahrip edilemeyeceği, bu sahaların özelliklerinin kaybolmasına veya değiştirilmesine sebep olan veya olabilecek her türlü müdahaleler ile toprak, su ve hava kirlenmesi ve benzeri çevre sorunları yaratacak iş ve işlemlerin, tabii dengeyi bozacak her türlü orman ürünleri üretimi, avlanma ve otlatmanın yapılamayacağı, onaylanmış planlarda belirtilen yapı ve tesisler ve Genelkurmay Başkanlığınca ihtiyaç duyulacak savunma sistemi için gerekli tesisler dışında kamu yararı açısından vazgeçilmez ve kesin bir zorunluluk bulunmadıkça her ne suretle olursa olsun hiçbir yapı ve tesisin kurulamayacağı ve işletilemeyeceği veya bu alanlarda var olan yerleşim sahaları dışında iskan yapılamayacağı, 15 inci maddesinde ise, bu Kanun kapsamına giren yerlerdeki kamu idarelerinin, kamu kurum ve kuruluşlarının ve Hazineye ait taşınmaz mallar ile Devletin hüküm ve tasarrufu altında bulunan yerlerdeki mevcut açıklıkların ve var olan ağaçların, bitki örtüsünün yanması, her ne sebeple olursa olsun kesilmesi, sökülmesi, boğulması, budanması sonunda oluşacak açıklıkların ve arazinin çeşitli şekillerde düzeltilmesi suretiyle elde edilecek sahaların işgali, kullanılması, bu yerlere her türlü yapı ve tesis yapılması, bu yapı ve tesislerin tapuya tescilinin yasak olduğu, bu gibi yapı ve tesislere hiçbir kayıt ve şart aranmadan doğrudan doğruya Tarım ve Orman Bakanlığınca el konulacağı hükme bağlanmıştır.
Bu hükümlerin birlikte değerlendirilmesinden, Orman Kanunu ile Milli Parklar Kanununa tabi alanlar üzerinde, bu kanunlarda öngörülenler dışında üçüncü kişiler tarafından yapı ve tesis yapılmasının yasak olduğu, yapılan yapı ve tesislerin ise müsadere edileceği, müsadere edilen tesislerden Orman Genel Müdürlüğünce ihtiyaç duyulması durumunda ormancılık veya diğer kamu hizmetlerinde kullanılabileceği, kullanılmasına imkan bulunmayanların ise derhal yıktırılacağı, Milli Parklar Kanununa aykırı olarak yapılan yapı ve tesislere ise ilgili Bakanlıkça doğrudan doğruya el konulacağı bu tür yapı ve tesislerin kiraya verilmesinin hukuken mümkün olmadığı, ancak Bakanlık izni ile ya da Devletçe yapılan veya işletilen tesislerin kiraya verilmesinin olanaklı olduğu anlaşılmaktadır.
Açıklanan nedenlerle, üçüncü kişilerce Kanuna aykırı olarak yapılan ve orman sınırları içinde kalması nedeniyle mahkemelerce müsaderesine karar verilip kesinleşen ve tasarruf hakkı Orman Genel Müdürlüğüne geçen ya da Milli Parklar Kanununa aykırı olarak yapılan binaların, 6831 sayılı Orman Kanununun Ek 8 inci maddesi uyarınca kiraya verilemeyeceği sonucuna varılarak dosyanın Danıştay Başkanlığına sunulmasına 28.1.2005 gününde oybirliğiyle karar verildi.