Mahkemesi :İş Mahkemesi

Dava :Olumlu Yetki Tespitine İtiraz

YARGITAY İLAMI

Taraflar arasındaki alacak davasının yapılan yargılaması sonunda; hüküm davacılardan ... A.Ş. ve davalı Bakanlık vekilleri tarafından süresi içinde temyiz edilmiş, davacı ... A.Ş. vekili tarafından duruşma istenmiş ise de; işin mahiyeti itibariyle duruşma isteminin reddine, incelemenin evrak üzerinde yapılmasına karar verildikten sonra dosya incelendi, gereği görüşüldü:
Davacı ... vekili, davalı Sendika"nın davalı şirkette toplu iş sözleşmesi yapmak için gerekli çoğunluğu sağladığını belirterek 09.04.2012 tarihi itibari ile davalı Bakanlığa müracaat ettiğini, davalı Bakanlığın davalı Sendika lehine işyerinde gerekli çoğunluğu sağladığı gerekçesi ile 09.11.2012 tarih ve B.13.0.ÇGM.0.12.02.00/592/13099 sayılı yazısı ile olumlu yetki tespiti yaptığını, bu tespitin yasaya aykırı olduğunu zira davalı Sendika"nın örgütlenmeye başladığı tarih itibari ile işyerinin 12 numaralı “Metal “ işkolunda yeralmadığını ayrıca işyerinde çalışan işçi sayısı ile sendikalı sayısının gerçeği yansıtmadığını, hatalı olduğunu iddia ederek, davalı Bakanlığın 09.11.2012 tarih ve B.13.0.ÇGM.0.12.02.00/592/13099 sayılı yazısı ile olumlu yetki tespitinin iptaline karar verilmesini talep etmiştir.
Birleşen dava davacısı .... A.Ş. vekili, davalı Sendika"nın davalı şirkette toplu iş sözleşmesi yapmak için gerekli çoğunluğu sağladığını belirterek 09.04.2012 tarihi itibari ile davalı Bakanlığa müracaat ettiğini, davalı Bakanlığın davalı Sendika"ya işyerinde gerekli çoğunluğu sağladığı gerekçesi ile 09.11.2012 tarih ve B.13.0.ÇGM.0.12.02.00/592/13099 sayılı yazısı ile olumlu yetki tespiti yaptığını, bu tespitin yasaya aykırı olduğunu, zira merkezi .... adresinde olan şirketin.... bünyesindeki şirketlerden ark ocaklı demir çelik tesisleri ile çelik sektöründe faaliyet gösteren.... A.Ş."nin asıl işe yardımcı işlerinde taşeron olarak iş yaptığı 4 (dört) ayrı işyeri daha bulunduğunu, bu işyerlerinin ... işyeri (... sicil numarası 2 4399 01 01 1049621 031 05 12000 ),... iskelesi İşyeri (... işyeri sicil numarası 4 5011 01 01 10473250410628001),.... İşyeri (... sicil 4 5210 02 02 1092757 0141 1164000 ) ve ...İşyeri (... sicil numarası 4 4120 02 02 1091792041 1169000 )işyerlerinin asıl işverenin yürüttüğü asıl işe yardımcı işlerin yapıldığı işyerleri olması nedeni ile 12 numaralı “Metal” işkoluna girdiğini, bu işyerlerinde liman hizmetleri ile tahmil tahliye ve iş makinaları ve vinçlerin bakım onarım işlerinin yapıldığını, bu işyerlerinin dördünün birlikte işletme sayılarak işletme düzeyinde değerlendirme yapılması gerektiğini, davalı Bakanlığın ise tek bir işyerini dikkate alarak yetki tespiti yaptığını, davacı şirketten önceki dönemde.... A.Ş."nin çelik fabrikası ile iskelesi arasındaki nakliye hizmetlerini yapan yine aynı gruba bağlı... A.Ş. tarafından yürütülen işlerin taşımacılık olduğu ve “Taşımacılık” işkoluna girdiği gerekçesi ile Nakliyat İş Sendikası tarafından yapılan işkolu tespiti talebi sonucu davalı Bakanlığın işyerinin Metal işkoluna girdiğini belirlediğini, bu işkolu tespitine karşı açılan davada.... İş Mahkemesi"nin 2007/36 Esas sayılı kararı ile davanın reddine karar verildiğini, kararın 9 Hukuk Dairesi tarafından onandığını, ayrıca davacı şirkete ait işyerlerine ilişkin işkolu tespiti yapılmadığını, davada 2822 sayılı Kanun hükümlerine göre değerlendirme yapılması gerektiğini iddia ederek davalı Bakanlığın 09.11.2012 tarih ve B.13.0.ÇGM.0.12.02.00/592/13099 sayılı yazısı ile olumlu yetki tespitinin iptaline karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı ... vekili, davacı ... vekilinin itirazlarının yerinde olmadığını, işyerinde çalışan 90 işçiden 63 işçiyi üye kaydeden davalı Sendika"nın yasanın aradığı çoğunluğu sağladığını, davacı şirketin “Metal” işkolunda faaliyet gösteren ... A.Ş."nin fabrika ve iskelesindeki işlerini yürüttüğünü, asıl işe yardımcı işlerin 2821 sayılı Kanun"un 60/2 ve 6356 sayılı Kanun"un 4/2 inci maddeleri uyarınca asıl işin girdiği işkolundan sayıldığını, bu nedenle işyerinin girdiği işkoluna ilişkin iddiaların da yerinde olmadığını, somut delile dayanmayan itirazların reddine karar verilmesini talep etmiş; birleşen dava bakımından ise, davacı şirketin “Metal” işkolunda kurulu tek bir işyeri bulunduğunu, bunun da yetki tespitine konu işyeri olduğunu, diğer işyerlerinin “Metal” işkolunda yeralmadığını, davalı Bakanlığın ... veri tabanını kullanarak hemen hemen hatasız olarak çalışan ve sendikalı sayısını belirlediğini, itirazların ve davanın reddi gerektiğini belirtmiştir.
Davalı Bakanlık vekili, her iki davaya yönelik olmak üzere davacı merkez işyerinin inşaat işyeri olduğundan dikkate alınmadığını, nizalı işyerinde çalışan ve sendikalı işçi sayısına göre davalı Bakanlığın olumlu yetki tespitinde usul ve yasaya aykırı yön bulunmadığını belirterek her iki davanın da reddini istemiştir.
Mahkemece, yetki tespit başvurusunun 09/04/2012 tarihinde yapıldığı, uyuşmazlığa 2822 Sayılı Kanun hükümlerinin uygulanması gerektiği, işletme toplu iş sözleşmesinin imzalanabilmesi için öncelikle birbirinden bağımsız iş yerlerinin bulunması ve bu iş yerlerinin aynı iş kolundan olması gerektiği, davacı şirketin iş kolunun niteliği hususunda taraflar arasında bir anlaşmazlık bulunmadığı, bu nedenle mahkemece iş kolu tespit prosedürünün işletilmediği, taraflar arasındaki uyuşmazlık konusunun davacının bu dört ayrı iş yerinin bağımsız bir nitelik taşıyıp taşımadığı noktasında toplandığı, davacı şirketin işyerlerinin alt işveren olarak iş yürüttüğü işyerleri olduğu, asıl işi tamamlayan bir yapısının bulunması nedeniyle aynı iş kolunda farklı bir işyeri oluşturmayacağı, diğer işyerleri ile birlikte değerlendirilmesi gerekeceğinden bağımsız niteliği bulunmadığı, bu nedenle davacı şirketin itirazlarının yerinde olmadığı; davacı ..."nın itirazları bakımından ise, 09/04/2012 yetki tespit başvuru tarihi itibariyle ... işyerinde toplam işçi sayısının 90 olduğu ve bunlardan 63"ünün Türk Metal Sendikasına üye olduğu, davalı Sendika"nın yasanın aradığı çoğunluğu sağladığı gerekçesi ile asıl dava ve birleşen davanın ayrı ayrı reddine karar verilmiştir.
Hem asıl, hem de birleşen dava, davalı ... lehine yapılan 19.11.2012 tarih ve B.13.0.ÇGM.0.12.02.00/592/13099 sayılı olumlu yetki tespitine itiraz davasıdır.
Yetki tespit başvurusu açısından çoğunluk tespitine ilişkin olmak üzere 07.11.2012 tarihinde Resmi Gazete"de yayımlanarak yürürlüğe giren ve dava tarihinde yürürlükte olan 6356 sayılı Kanun"un Geçici 6/ 3 üncü maddesi uyarınca 2822 sayılı Kanun"un 12 inci maddesinin uygulanması gerektiği; ancak yetkili mahkemenin belirlenmesine ilişkin usul kuralları bakımından 6356 sayılı Kanun"daki usul hükümlerinin uygulanması gerektiği açıktır.
Dava tarihinden önce yürürlüğe girmiş olan 6356 sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanun"un 79. maddesinde; “Bu Kanunun uygulanmasından doğan uyuşmazlıklar iş davalarına bakmakla görevli ve yetkili mahkemelerde görülür. Ancak yedinci ila on birinci bölümlerin uygulanmasından doğan uyuşmazlıklar için, görevli makamın bulunduğu yer mahkemesi yetkilidir.” denilmiştir.
Yukarıdaki hükmün yollamada bulunduğu aynı Kanun"un 2 inci maddesinin 1 inci fıkrasının “c” bendinde, “Görevli Makamın; “İşyeri toplu iş sözleşmesi için işyerinin, işletme toplu iş sözleşmesi için işletme merkezinin bağlı bulunduğu Çalışma ve İş Kurumu İl Müdürlüğünü, aynı Çalışma ve İş Kurumu İl Müdürlüğünün yetki alanına giren işyerleri için yapılacak grup toplu iş sözleşmelerinde bu işyerlerinin bağlı bulunduğu ... Müdürlüğünü, birden fazla ... Kurumu İl Müdürlüğünün yetki alanına giren işyerlerini kapsayacak grup toplu iş sözleşmesi için ise Bakanlığı” ifade edeceği belirtilmiştir.
Somut olayda, davacı ... Çalışma Genel Müdürlüğü"nün 09.11.2012 tarih ve B.13.0.ÇGM.0.12.02.00/592/13099 sayılı kararı ile, davacı .... adresinde kurulu 1049621.031 ... sicil numaralı işyeri için davalı ... lehine işyeri düzeyinde olumlu yetki tespiti yapılmıştır.
İşyeri toplu iş sözleşmesine ilişkin yetki itirazlarında, yetkili mahkemenin tespitinde belirleyici olan, işyerinin bağlı olduğu... İl Müdürlüğü"nün bulunduğu yerdir. İşyerinin bağlı olduğu ... İl Müdürlüğü ..."da olduğuna göre, yetkili mahkeme, ... İl Müdürlüğü"nün bulunduğu yer mahkemesi olarak ... İş Mahkemesi olup, mahkemece yetkisizlik kararı verilmesi gerekirken, yanılgılı değerlendirme ile işin esası hakkında karar verilmesi hatalı olmuştur.
Yetki kamu düzeninden olup temyiz edenin sıfatına ve temyiz nedenlerine bakılmaksızın resen incelenmesi gereken bir husus olduğundan kararın bu nedenle bozulması gerekir.
SONUÇ:Temyiz olunan kararın yukarıda yazılı nedenle BOZULMASINA, bozma nedenine göre davacı şirketin esasa dair, davalı Bakanlığın ise vekalet ücretine ilişkin temyiz itirazlarının incelenmesine şimdilik yer olmadığına, aşağıdaki yazılı temyiz harcının istek halinde davacı şirkete iadesine, 24.05.2016 gününde oybirliği ile ve KESİN olarak karar verildi.