Danıştay 2. Daire 2021/9673 Esas 2021/3026 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
İKİNCİ DAİRE
Esas No : 2021/9673
Karar No : 2021/3026


KARARIN DÜZELTİLMESİNİ İSTEYEN (DAVALI) : … Valiliği
VEKİLİ : Av. …

KARŞI TARAF (DAVACI) : …

İSTEMİN KONUSU : … İdare Mahkemesince verilen … günlü, E:…, K:… sayılı kararın gerekçeli onanmasına dair Danıştay Beşinci Dairesinin 20/12/2018 günlü, E:2016/22706, K:2018/18666 sayılı kararının; 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen 3622 sayılı Kanun ile değişik 54. maddesi uyarınca düzeltilmesi istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava Konusu İstem : Ankara ili, … İlçe Emniyet Müdürlüğü emrinde çarşı ve mahalle bekçisi olarak görev yapan davacının, Emniyet Teşkilatı Disiplin Tüzüğü'nün 8/32. ve 15. maddeleri uyarınca ''24 ay uzun süreli durdurma'' cezası ile cezalandırılmasına, ancak öğrenim durumu itibarıyla yükselebileceği derecenin son kademesinde bulunduğundan 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 125/5. maddesi gereğince cezanın "brüt aylığının 1/4 oranında kesilmesi" şeklinde uygulanmasına ilişkin Ankara Valiliği İl Polis Disiplin Kurulunun … günlü, … sayılı kararının iptali istemiyle açılmıştır.
İlk Derece Mahkemesi Kararının Özeti : … İdare Mahkemesince; davacı hakkında üyesi olduğu sendikanın Genel Kuruluna katıldığından bahisle sendikal faaliyetleri nedeniyle "brüt aylığının 1/4 oranında kesilmesi" cezası tesis edilmiş ise de, Anayasa'nın 90. maddesi uyarınca kanun niteliği taşıyan 151 sayılı Uluslararası sözleşmenin Bölüm II-4 maddesinde yasaklanan davranışlar arasında sayılan "bir kamu görevlisinin, bir kamu görevlileri örgütüne üyeliği veya böyle bir örgütün normal faaliyetlerine katılması nedenleriyle işten çıkarmak" hükmü uyarınca kamu görevlilerinin sendikal faaliyetleri nedeniyle meslekten çıkarılmalarının yasaklanmış olduğu dikkate alındığında söz konusu sözleşme hükmüne aykırı Tüzük maddesi esas alınarak tesis edilen davalı idarenin anılan kararında hukuka uyarlık bulunmadığı gerekçesiyle dava konusu işlem iptal edilmiştir.
Daire Kararının Özeti : Davalı idarenin temyiz başvurusu üzerine, Danıştay Beşinci Dairesince; Emniyet Teşkilatı Disiplin Tüzüğü'nde öngörülen ve davacı hakkında önerilen "meslekten çıkarma" cezasının Genel Müdürlük Yüksek Disiplin Kurulunda görüşülmesi, Tüzüğün 15. maddesinde öngörülen şartların varlığı halinde bir derece aşağı cezanın uygulanması kararının da, meslekten çıkarma cezasında olduğu gibi, 3201 sayılı Kanun'un Ek 7. maddesinde yer alan hüküm gereğince valinin önerisi, Genel Müdürlük Yüksek Disiplin Kurulunun görüşü ve Bakanın onayı ile kesinleşmesi gerektiğinden, İl Polis Disiplin Kurulunda görüşülüp karara bağlanarak, valinin onayı ile tesis edilen dava konusu işlemde hukuka uyarlık bulunmadığı gerekçesiyle, kararın gerekçeli onanmasına karar verilmiştir.

KARAR DÜZELTME TALEBİNDE
BULUNANIN İDDİALARI : Davalı idare tarafından; dava konusu işlemin mevzuata uygun olarak tesis edildiği ileri sürülerek Daire kararının düzeltilmesi istenilmektedir.

KARŞI TARAFIN CEVABI : Cevap verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ : …

DÜŞÜNCESİ : Karar düzeltme isteminin kabul edilerek, İdare Mahkemesi kararının gerekçesi düzeltilerek onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA

Karar veren Danıştay İkinci Dairesince; Danıştay Beşinci Dairesi tarafından, Danıştay Başkanlık Kurulunun 18/12/2020 günlü, K:2020/62 sayılı kararının "Ortak Hükümler" kısmının 6. fıkrası uyarınca, ayrıca bir gönderme kararı verilmeksizin Dairemize iletilen dosyada Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
Kararın düzeltilmesi dilekçesinde ileri sürülen nedenler, 2577 sayılı Kanun'un Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen 3622 sayılı Kanun ile değişik 54. maddesi hükmüne uygun bulunduğundan, davalı idarenin karar düzeltme isteminin kabulü ile Danıştay Beşinci Dairesinin 20/12/2018 günlü, E:2016/22706, K:2018/18666 sayılı kararı kaldırılarak uyuşmazlık yeniden incelendi:

HUKUKİ DEĞERLENDİRME :
İdare ve vergi mahkemelerinin nihai kararlarının temyizen bozulması, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkün olup, davalı idare tarafından ileri sürülen hususlar, İdare Mahkemesi kararının bozulmasını gerektirecek nitelikte bulunmamıştır.
Bununla birlikte; İdare Mahkemesi kararında her ne kadar Anayasa'nın 90.maddesi uyarınca kanun niteliği taşıyan 151 sayılı Uluslararası sözleşmenin Bölüm II-4 maddesinde yasaklanan davranışlar arasında sayılan "bir kamu görevlisinin, bir kamu görevlileri örgütüne üyeliği veya böyle bir örgütün normal faaliyetlerine katılması nedenleriyle işten çıkarmak" hükmü uyarınca kamu görevlilerinin sendikal faaliyetleri nedeniyle meslekten çıkarılmalarının yasaklanmış olduğu dikkate alındığında söz konusu sözleşme hükmüne aykırı Tüzük maddesi esas alınarak tesis edilen işlemde hukuka uyarlık bulunmadığı gerekçesiyle, dava konusu işlem iptal edilmiş ise de; davacının üyesi olduğu … isimli sendikanın kuruluşuna ilişkin dilekçenin 09/10/2012 tarihinde Ankara Valiliğine verilmesiyle hukuk alanında tüzel kişilik kazandığı, Valilik tarafından sendikanın faaliyetinin durdurulmasına yönelik olarak bir ay içinde iş mahkemesine başvurulmayıp, bu süre geçtikten sonra … İş Mahkemesine sendikanın tüzel kişiliğinin bulunmadığının tespiti istemiyle dava açıldığı, davacının, hukuken varlık kazanmış ve hukuk sistemi içerisinde tüzel kişilik olarak yerini almış olan sendikanın genel kurul toplantısına üyesi olarak katılmasının "Sendikaların veya üyesi bulunmadıkları derneklerin yapacakları bilimsel, kültürel ve teknik nitelik taşımayan açık veya kapalı yer toplantılarına veya gösteri yürüyüşlerine görevli olmaksızın katılmak..." fiili kapsamında değerlendirilemeyeceği, dolayısıyla, davacıya isnat edilen fiilin sübûta ermediği gerekçesiyle dava konusu işlemde hukuka uygunluk bulunmamaktadır.
Bu durumda, İdare Mahkemesi kararının yukarıda açıklanan gerekçesi yerinde bulunmamakta ise de, sözü edilen husus sonucu itibarıyla hukuka uygun olan kararın bozulmasını gerektirir nitelikte görülmemiştir.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. DAVALI İDARENİN TEMYİZ İSTEMİNİN REDDİNE;
2. … İdare Mahkemesince verilen … günlü, E:…, K:… sayılı kararın yukarıda belirtilen gerekçeyle düzeltilerek onanmasına;
3. Temyiz giderlerinin ve karar düzeltme aşamasında yapılan yargılama giderlerinin davalı idare üzerinde bırakılmasına,
4. Dosyanın Mahkemesine gönderilmesine, 29/09/2021 tarihinde oyçokluğuyla karar verildi.


(X) KARŞI OY :

4688 sayılı Kamu Görevlileri Sendikaları ve Toplu Sözleşme Kanunu'nun "Sendika üyesi olamayacaklar" başlıklı 15. maddesinin ilk halinde "Bu kanuna göre kurulan sendikalara; ... j) Emniyet hizmetleri sınıfı ve emniyet teşkilatında çalışan diğer hizmet sınıflarına dahil personel... üye olamazlar ve sendika kuramazlar." hükmü yer almaktayken, anılan hükmün somut norm denetimi yoluyla .. İş Mahkemesince iptalinin talep edilmesi üzerine Anayasa Mahkemesince verilen 29/1/2014 günlü, E:2013/130, K:2014/18 sayılı kararla; hükümde yer alan "Emniyet hizmetleri sınıfı" ibaresinin reddine; "...ve emniyet teşkilatında çalışan diğer hizmet sınıflarına dahil personel." ibaresinin ise iptaline karar verilmiştir.

Emniyet Teşkilatı Disiplin Tüzüğü'nün 8/32. maddesinde ise; "Sendikaların veya üyesi bulunmadıkları derneklerin yapacakları bilimsel, kültürel ve teknik nitelik taşımayan açık veya kapalı yer toplantılarına veya gösteri yürüyüşlerine görevli olmaksızın katılmak, üyesi veya ortağı bulundukları tüzel kişilerin kapalı yer toplantılarına silahlı olarak veya açık yer toplantı ve gösteri yürüyüşlerine resmi giysili veya silahlı olarak katılmak veya üyesi bulundukları derneklerin tüzüklerinde belirtilen amaçları dışındaki çalışmalarını veya bu nitelikteki toplantı veya gösteri yürüyüşlerini düzenlemek veya bunlara katılmak" meslekten çıkarma cezasını gerektiren eylemler arasında sayılmıştır.
Bakılan davada, Ankara ili, … İlçe Emniyet Müdürlüğü emrinde çarşı ve mahalle bekçisi olarak görev yapan davacının, üyesi olduğu ...-Sen isimli sendikanın 03/03/2013 tarihli Genel Kurul toplantısına katıldığı hususunda ihtilaf bulunmamaktadır. Dolayısıyla, "sendikanın, hukuken tüzel kişilik kazanıp kazanmaması hususunun" Emniyet Teşkilatı Disiplin Tüzüğü'nün 8/32. maddesinde sayılan eylemin davacı yönünden sübûta ermiş olduğu gerçeğini etkiler bir yönü bulunmamaktadır. Başka bir ifade ile yasal olarak sendika kurması ve kurulan sendikalara üye olması yasaklanmış olan davacının, Emniyet Teşkilatı Disiplin Tüzüğü'nde meslekten çıkarma cezasını gerektiren eylemler arasında sayılan "sendika toplantısına görevli olmadığı halde katılmak" fiilini işlediği açık olduğundan, eyleminin karşılığı olan ceza ile tecziye edilmesine ilişkin işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı, sendikanın tüzel kişilik kazanmış sayılmasına ilişkin hukuki ihtilafın ise, açıkça yasaklanan disipline aykırı davranışı meşru kılamayacağı ve disiplin cezasının iptalini gerektirecek nitelikte bir hukuka aykırılık sebebi olarak kabul edilemeyeceği, bu nedenle, dava konusu işlemin iptali yolundaki Mahkeme kararının bozulması gerektiği düşüncesiyle aksi yöndeki çoğunluk kararına katılmıyorum.