BAM Hukuk Mahkemeleri Adana Bölge Adliye Mahkemesi 9. Hukuk Dairesi 2022/420 Esas 2022/681 Karar Sayılı İlamı

T.C. ADANA BAM 9. HUKUK DAİRESİ
T.C.
ADANA
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
9. HUKUK DAİRESİ


DOSYA NO : 2022/420
KARAR NO : 2022/681
KARAR TARİHİ : 25/05/2022

T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
B Ö L G E A D L İ Y E M A H K E M E S İ K A R A R I


BAŞKAN : ... (...)
ÜYE : ... (...)
ÜYE : ... (...)
KATİP : ... (...)

İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : MERSİN 1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ : ...
NUMARASI : ... ESAS
İHTİYATİ TEDBİR
TALEP EDEN
(DAVACILAR) : 1- ...
2- ...
VEKİLİ : Av. ...
İHTİYATİ TEDBİRE
İTİRAZ EDEN
(DAVALI)
DAVALI : ...
VEKİLİ : Av. ....
DAVA : Menfi Tespit (Kambiyo Senetlerinden Kaynaklanan)

İSTİNAF KARARININ
KARAR TARİHİ : 25/05/2022
KARAR YAZIM TARİHİ : ...

Mersin 1. Ticaret Mahkemesi'nin ... tarih ve ... Esas sayılı ara kararı aleyhine istinaf başvurusunda bulunulmuş olup, istinaf talebinin süresi içinde yapıldığı, istinaf başvurusuna tabi bir karar olduğu, başvuru şartlarının yerine getirildiği dosya üzerinde yapılan ön inceleme ile anlaşılmakla yapılan istinaf incelemesi sonunda;
İDDİA VE SAVUNMANIN ÖZETİ :
Davacı vekili dava dilekçesi ile; davacı müvekkillerin davalı ile aralarında hiçbir hukuki veya ticari ilişki bulunmaması nedeniyle öncelikle ihtiyati tedbir talebimizin kabul edilerek dava konusu tüm çeklere TTK'ın 757. madde hükmü uyarınca ödeme yasağı konulmasına, Mersin 8. İcra Müdürlüğü'nün ... sayılı dosyası yönünden İİK. 72/3 madde hükmü uyarınca veznedeki paranın alacaklıya ödenmemesine, takibe konu edilmemiş ... Bankası A.Ş. ... Şubesi, 30.12.2021 Keşide Tarihli, ... Seri Numaralı 400.000 USD bedelli çek, ... A.Ş. ... Şubesi, 26.02.2022 Keşide Tarihli ... Seri Numaralı 800.000 USD bedelli çek, ... A.Ş. ... Şubesi, 30.05.2022 Keşide Tarihli, ... Seri Numaralı 400.000 USD bedelli çeklerin dava sonuna kadar mahkeme kasasında muhafaza edilmek üzere davalıdan tedbiren celbine ve icra takibine konu edilmemesine karar verilmesi, aksi kanaat halinde takibin durdurulmasına, üçüncü kişilerin haklarına halel gelmesini önlemek adına mahkeme kararının ticaret sicil gazetesinde ilanına, araçların teminat olarak kabulüne, müvekkillerinin davalıya borçlu olmadıklarının tespitine, kötüniyetli davalının en az %20 oranında kötüniyet tazminatına mahkum edilmesine, karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Mahkemece 30/09/2021 tarihli ara karar ile; davacılar vekilinin ihtiyati tedbir talebinin kısmen kabul kısmen reddi ile davacılar vekilinin ihtiyati tedbir talebinin, mevcut durumda meydana gelebilecek bir değişme nedeniyle hakkın elde edilmesinin önemli ölçüde zorlaşacağı yada tamamen imkansız hale geleceğinden gecikme sebebi ile bir sakıncasının yahut ciddi bir zararın doğacağı endişesi bulunduğu gerekçesiyle, HMK'nın 389. Maddesi gereğince İİK.nun 72/3 maddesi gereğince ... A.Ş. Girişimci Şubesi 30.08.2021 keşide tarihli ... Seri Numaralı 400.000 USD bedeli olan çek yönünden icra veznesindeki paranın alacaklıya ödenmemesi yönünden kabulü ile; çek bedeli olan 400.000,00 USD'nin %15'i olan 60.000,00 USD karşılığı olan 532.350,00.TL nakit miktarı mahkeme veznesine yatırdığı veya bu meblağı kapsayan kesin ve süresiz banka teminat mektubunun sunduğu takdirde, ... A.Ş. Girişimci Şubesi 30.08.2021 keşide tarihli ... Seri Numaralı 400.000,00 USD bedeli çek ile ilgili olarak Mersin 8. İcra Müdürlüğü'nün ... sayılı dosyasında davalı ... tarafından davacılar aleyhine yapılan icra takibinde icra veznesindeki paranın alacaklıya ödenmemesi yönünde ihtiyati tedbir konulmasına, ihtiyati tedbir talep edenler vekilinin araçların teminat olarak kabulüne ilişkin talepleri mahkememizce yerinde görülmediğinden reddine, davacılar vekilinin "... A.Ş. Girişimci Şubesi 30.12.2021 keşide tarihli ... Seri Numaralı 400.000 USD bedeli çek, ... A.Ş. Girişimci Şubesi 26.02.2022 keşide tarihli ... Seri Numaralı 800.000 USD bedeli Çek, ... A.Ş. Girişimci Şubesi 30.05.2022 keşide tarihli ... Seri Numaralı 400.000 USD bedelli çeklerin dava sonuna kadar mahkeme kasasında muhafaza edilmek üzere davalıdan tedbiren celbi, iş bu çeklerin icra takibine konu edilmesinin tedbiren yasaklanması, takibin durdurulmasına," yönelik ihtiyati tedbir talebinin İİK 72/2 maddesi kapsamında yaklaşık ispat bulunmadığından ve koşulları oluşmadığından reddine karar verildiği anlaşılmıştır.
İhtiyati tedbir kararına itiraz eden davalı vekili itiraz dilekçesinde; mahkemenin "mevcut durumda meydana gelebilecek bir değişme nedeniyle hakkın elde edilmesinin önemli ölçüde zorlaşacağı gerekçesiyle "30.08.2021 keşide tarihli ... Seri Numaralı 400.000 USD bedeli olan çek yönünden icra veznesindeki paranın alacaklıya ödenmemesi yönünden kabulü ile; çek bedeli olan 400.000,00 USD'nin %15'i olan 60.000,00 USD karşılığı olan 532.350,00.TL nakit miktarı mahkeme veznesine yatırdığı veya bu meblağı kapsayan kesin ve süresiz banka teminat mektubunun mahkememize sunduğu takdirde,"icra veznesindeki paranın alacaklıya ödenmemesi yönünde ihtiyati tedbir konulmasına, karar verildiğini, bu kararın gerekçesi sadece davacıların haklarını korumakta olup müvekkilinin haklarına zarar verdiğini, verilen tedbirin, davanın ne zaman sonuçlanacağının belirsizliği,alacağın dolar cinsinden olması "tedbirin verildiği tarih ile bugün itibari ile dahi dolar kurundaki teminat farkı 60.000,00.TL'yi bulmuş" ve davacılardan her biri aleyhine hükmedilecek en az %20+%20=%40 tazminat miktarı göz önüne alındığında mahkeme tarafından hükmedilen %15 teminat tutarının çok düşük kaldığını, tedbirin gerekli olduğunu varsayılsa dahili teminat oranının %115 olması gerektiğini, soyut iddialardan öte,dosyaya yasanın aradığı anlamda hukuken geçerli hiçbir delil sunulmadığını, senede karşı senetle ispat zorunluluğu olmasına karşın davacıların dosyaya yasanın aradığı herhangi bir yazılı delil sunamadığını, çekin bir ödeme aracı olup TTK'nu ve diğer mevzuatımız kambiyo senetlerine sebepten soyutluk özelliği tanıdığını, kambiyo senedi borçlusunun borcunun olmadığını yazılı delille ispatlamak zorunda olduğunu, davacıların dosyaya sunmuş oldukları hiçbir somut yazılı delil bulunmadığını bu nedenlerle tedbir kararına itirazlarının kabulü ile HMK394/4 maddesi hükmüne göre ihtiyati tedbirin kaldırılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
Davacılar vekili 26.11.2021 tarihli cevaba cevap dilekçesi ile; müvekkili ...'ın elinden rızası dışında çıkan ve haklarında ödeme yasağı kararı alınan çeklerin icra takibine konu edilmesi halinde herhangi bir borcu bulunmayan müvekkillerini maddi açıdan zarara uğratacağını, bu sebeple müvekkillerinin zarara uğramasının önlenmesi adına ... isimli şahsın elinde bulunan 30.12.2021, 26.02.2022 ve 30.05.2022 keşide tarihli çeklerin ödenmesinin durdurulmasına ve takibe konulmasının önlenmesine yönelik ihtiyati tedbir kararı verilmesini talep etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ ARA KARAR ÖZETİ :
Mersin 1. Ticaret Mahkemesi'nin ... tarih ve ... Esas sayılı ara kararı ile; ihtiyati tedbire itiraz eden davalı vekilinin ... Esas sayılı 30/09/2021 günlü ihtiyati tedbir kararına yönelik itirazının reddine, davacılar vekili tarafından cevaba cevap dilekçesi ile dava dışı üçüncü kişi ...'ün davaya dahil edilmesi talep edilmiş ise de 6100 sayılı HMK hükümleri uyarınca dava dilekçesi ile taraf gösterilen davalı veya davalılar dışında dahili dava yoluyla taraf eklenmesi mümkün olmadığından davacılar vekilinin dava dışı üçüncü kişi ...'ün davalı olarak davaya dahil edilmesine ilişkin talebinin reddine, dava dışı üçüncü kişinin elinde bulunduğu belirtilen ... A.Ş. Girişimci Şubesi 30.12.2021 keşide tarihli ... Seri Numaralı 400.000 USD bedelli çek, ... A.Ş. Girişimci Şubesi 26.02.2022 keşide tarihli ... Seri Numaralı 800.000 USD bedelli çek, ... A.Ş. Girişimci Şubesi 30.05.2022 keşide tarihli ... Seri Numaralı 400.000 USD bedelli çeklerin bankaya ibrazı halinde ödenmemesi ve icra takibine konu edilmemesi yönündeki ihtiyati tedbir talebinin davada taraf olmayan dava dışı üçüncü kişi adına olan çekler üzerine ihtiyati tedbir konulamayacağından reddine karar verildiği anlaşılmıştır.
DAVACILAR TARAFINDAN İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ :
Davacılar vekili istinaf talebi ile; mahkemece 26.11.2021 tarihli ara karar ile çeklerin bankaya ibrazı halinde ödenmemesi ve icra takibine konu edilmemesi yönündeki ihtiyati tedbir talebinin reddedildiğini, bu kararın usul ve yasaya aykırı olduğunu, davalı ...'ın kötüniyetli ve yalnızca müvekkilleri zarara uğratmak maksatıyla 30.12.2021, 26.02.2022 ve 30.05.2022 tarihli çekleri dava dışı ... isimli şahsa ciro ile devrettiğinin anlaşılması üzerine çeklerin ödenmesinin durdurulmasına ve icra takibine konulmasının önlenmesine yönelik ihtiyati tedbir kararı verilmesinin talep edildiğini, müvekkillerinin zarara uğramasının önlenmesi adına ... isimli şahsın elinde bulunan 30.12.2021, 26.02.2022 ve 30.05.2022 keşide tarihli çeklerin ödenmesinin durdurulmasına ve icra takibine konulmasının önlenmesine yönelik ihtiyati tedbir kararı verilmesi gerektiğini, uyuşmazlık konusu çeklerin ödenmesinin durdurulmasına ve icra takibine konulmasının önlenmesine yönelik ihtiyati tedbir talebinin usul ve yasaya aykırı şekilde reddedilmiş olup ihtiyati tedbir talebinin reddine ilişkin ara kararın kaldırılmasını talep etmiştir.
DAVALI TARAFINDAN İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ :
Davalı vekili istinaf talebi ile; Mersin 1. Asliye Ticaret Mahkemesi'nin ... Esas sayılı dosyası nezdinde ... Tarihinde kurulan ara kararın "30/09/2021 günlü ihtiyati tedbir kararına yönelik itirazımızın REDDİNE" yönelik kısmının yapılacak istinaf incelemesi neticesinde ‘kaldırılması’ ve yeniden yargılama yapılarak söz konusu tedbirin kaldırılmasına veya teminat oranın %115'e çıkarılmasına karar verilmesini, davacıların Mersin 2. İcra Hukuk Mahkemesi'nin ... Esas sayılı dosyası nezdinde herhangi bir borca ve imzaya itirazı olmamış sadece çekin kambiyo vasfını taşımadığı soyut iddiası ile kambiyo şikayetinde bunulduğu, mahkeme tarafından davanın reddedildiğini, davacıların, soyut iddialardan öte, yerel mahkeme dosyasına yasanın aradığı anlamda hukuken geçerli hiçbir delil sunmadığı, senede karşı senetle ispat zorunluluğu olmasına karşın davacılar dosyaya yasanın aradığı herhangi bir yazılı delil sunamadığını, çek bir ödeme aracı olup, Türk Ticaret Kanunu ve diğer mevzuatın kambiyo senetlerine sebepten soyutluk özelliği tanıdığını, Yargıtay'ın yerleşik içtihatları da sebepten mücerretlik ilkesi gereği ispat yükünün borçluda olduğunu, kambiyo senedi borçlusunun borcunun olmadığını yazılı delille ispatlamak zorunda olduğunu, bir an tedbirin gerekli olduğu varsayılsa dahi, teminat oranının %115 olması gerektiğini, lakin davanın ne zaman sonuçlanacağının belirsizliği, alacağın dolar cinsinden olması "tedbirin verildiği tarih ile bugün itibari ile dolar kurundaki teminat farkı 500.000,00.TL'yi bulmuş" ve davacılardan her biri aleyhine hükmedilecek en az %20+%20=%40 tazminat miktarı göz önüne alındığında yerel mahkeme tarafından hükmedilen %15 teminat tutarının aşırı düşük kaldığını, bu sebeplerle tedbir kararı verilecekse dahi müvekkilinin ileride telafisi güç veya imkansız zararlara uğramasına mani olmak için kanun da alt sınırı %15 olan teminat tutarının somut olayın özellikleri değerlendirilerek en az %115'e yükseltilmesi gerektiğini bu nedenlerle mahkemenin tedbir kararının itirazına yönelik kararın kaldırılmasını talep etmiştir.
HUKUKİ NİTELENDİRME, DELİLLERİN VE İSTİNAF SEBEPLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ :
Dava hukuki niteliği itibariyle kambiyo senetlerinden kaynaklanan menfi tespit talebine ilişkin olup, istinaf konusu mahkemece verilen tedbir kararının reddine ilişkin ara kararın kaldırılması ve tedbir kararına yönelik itirazın kaldırılması talebine ilişkindir.
Davacı vekili dava dilekçesinde, dava konusu çeklerin rıza dışında ellerinden çıktığından bahisle borçlu olmadıklarının tespiti ile tedbir kararı verilmesini talep etmiştir.
İlk derece mahkemesince icra veznesine girecek paranın alacaklıya ödenmesinin tedbiren durdurulmasına karar verildiği ve iş bu karara karşı itiraz üzerine ilk derece mahkemesince itirazın reddine karar verildiği ve davalı vekilince iş bu karara karşı istinaf kanun yoluna başvurulduğu anlaşılmıştır.
İlk derece mahkemesince tedbir kararı verilmesi üzerine davalı vekilince tedbir kararının dava dışı üçüncü kişileri de kapsayacak şekilde genişletilmesini talep ettiği, ilk derece mahkemesince bu talebin reddine karar verildiği ve davacı vekilince red edilen talep bakımından istinaf kanun yoluna başvurulduğu anlaşılmıştır.
İİK'nın 72. maddenin 3. fıkrasında"....İcra takibinden sonra açılan menfi tesbit davasında ihtiyati tedbir yolu ile takibin durdurulmasına karar verilemez. Ancak, borçlu gecikmeden doğan zararları karşılamak ve alacağın yüzde onbeşinden aşağı olmamak üzere göstereceği teminat karşılığında, mahkemeden ihtiyati tedbir yoluyle icra veznesindeki paranın alacaklıya verilmemesini istiyebilir."düzenlemesi yer almaktadır. Maddenin düzenleniş biçimi nazara alındığında, düzenlemeyle borçluya alacaklının gecikmeden doğan zararlarını karşılamak üzere teminat yatırarak, icra veznesindeki paranın alacaklıya ödememesini isteme hakkı tanınmıştır. Dolayısıyla bu durumda mahkemenin tedbir hususunda takdir hakkı bulunmamakta, sadece teminat tutarını belirlemede takdir hakkı bulunmakta, ilk derece mahkemesince verilen tedbir kararının yasaya uygun olduğu ve alınan teminat miktarının yasaya ve uygulamada alınan teminat miktarı ile uyumlu olduğu anlaşılarak davalı vekilinin istinaf sebeplerinin yerinde olmadığı anlaşılmıştır.
Dava dışı üçüncü kişilerin haklarını etkileyecek mahiyette tedbir kararı verilemeyeceğinden, davacı vekilinin istinaf sebeplerinin yerinde olmadığı anlaşılmıştır.
Bu durumda ilk derece mahkemesi kararının usul ve yasaya uygun olduğu anlaşıldığından HMK'nın 353/1-b-1 md. gereğince davacılar vekilinin ve davalı vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
H Ü K Ü M : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere :
1)-Mersin 1. Ticaret Mahkemesi'nin ... tarih ve ... Esas sayılı ara kararı usul ve yasaya uygun bulunduğundan davacılar vekilinin ve davalılar vekilinin istinaf başvurusunun 6100 sayılı HMK'nın 353/1-b-1 maddesi uyarınca AYRI AYRI ESASTAN REDDİNE,
2)-a)492 Sayılı Harçlar Kanunu gereğince karar tarihi itibarıyla alınması gereken 80,70.TL istinaf karar harcı davacılar tarafından peşin olarak yatırıldığından davacılardan yeniden harç alınmasına YER OLMADIĞINA,
b)-492 Sayılı Harçlar Kanunu gereğince karar tarihi itibarıyla alınması gereken 80,70.TL istinaf karar harcından peşin olarak alınan 59,30.TL istinaf karar harcının mahsubu ile bakiye 21,40.TL harcın davalıdan alınarak HAZİNEYE İRAD KAYDINA,
3)-6100 sayılı HMK'nın 326/1 maddesi gereğince istinaf eden davacılar ve davalı tarafından yapılan istinaf yargılama giderlerinin istinaf edenler üzerinde BIRAKILMASINA,
4)-6100 sayılı HMK'nın 333. maddesi gereğince kullanılmayan gider avansının kararın kesinleşmesi halinde İlk Derece Mahkemesince taraflara İADESİNE,
5)-6100 sayılı HMK'nın 330. Maddesi gereğince inceleme duruşmasız yapıldığından vekalet ücreti takdirine YER OLMADIĞINA,
6)-6100 sayılı HMK'nın 7035 sayılı yasanın 30. maddesiyle değişik 359/3 maddesi gereğince kararın kesin olması nedeniyle İlk Derece Mahkemesince taraf vekillerine TEBLİĞİNE,
Dair, 6100 Sayılı HMK'nun 353/1-b-1 maddesi gereğince dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda oy birliğiyle ve 6100 Sayılı HMK'nun 362/1-f maddesi gereğince kesin olarak 25/05/2022 tarihinde karar verildi.


...
Başkan
...
¸e-imzalıdır
...
Üye
...
¸e-imzalıdır
...
Üye
...
¸e-imzalıdır
...
Katip
...
¸e-imzalıdır