Danıştay 2. Daire 2021/10505 Esas 2021/3061 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
İKİNCİ DAİRE
Esas No : 2021/10505
Karar No : 2021/3061


TEMYİZ EDENLER (DAVALILAR) : 1- ... Büyükşehir Belediye Başkanlığı
... (UETS)
VEKİLİ : Av. ...

2- ... Kaymakamlığı

KARŞI TARAF (DAVACI) : ...
VEKİLİ : Av. ...
... (UETS)

İSTEMİN KONUSU : ... İdare Mahkemesince verilen ... günlü, E:..., K:... sayılı kararın, dilekçede yazılı nedenlerle 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesi uyarınca temyizen incelenerek bozulması isteminden ibarettir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava Konusu İstem : Dava; mülkiyeti Ankara Büyükşehir Belediyesine ait olan ve kiraya verilen Ankara İli, Yenimahalle İlçesi, ... Cadde, .... Sokak Köşesi ..., "... Numaralı Meşrubat Büfesi" olarak faaliyet gösterilen işyerinin 2886 sayılı Kanun'un 75. maddesi gereğince tahliyesine ilişkin Ankara Büyükşehir Belediye Başkanlığının talebiyle Yenimahalle Kaymakamlığınca tesis edilen ... günlü, ... sayılı işleminin iptali istemiyle açılmıştır.

İlk Derece Mahkemesi Kararının Özeti : ... İdare Mahkemesinin temyize konu kararıyla; davalı Ankara Büyükşehir Belediyesine ait olan taşınmazın davacı tarafından 2886 sayılı Devlet İhale Kanununa göre kiralanmasına karşın 01/07/2012 tarihinde yürürlüğe giren 6098 sayılı Türk Borçlar Kanununda düzenlenen Konut ve Çatılı İşyeri Kiralarında Uygulama alanı başlıklı 339. maddesinin 2. fıkrasında; Kamu kurum ve kuruluşlarının, hangi usul ve esaslar içinde olursa olsun yaptıkları bütün kira sözleşmelerinde 6098 sayılı yeni Borçlar Kanunu hükümlerinin uygulanacağının belirtildiği, bu nedenle davacı ile Ankara Büyükşehir Belediyesi arasında işyeri kiralama sözleşmesinden doğan tüm uyuşmazlıklarda 01/07/2012 tarihinden itibaren 6098 Sayılı Türk Borçlar Kanunu hükümlerinin uygulanması gerektiğinin açık olduğu, bu sebeplerle 2886 sayılı Kanun'un 75. maddesine istinaden tesis edilen dava konusu tahliye işleminde hukuka uyarlık bulunmadığı gerekçesiyle dava konusu işlemin iptaline karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI :
Davalı kaymakamlık tarafından, davalı belediyenin tahliye talebi üzerine dava konusu işlemin tesis edildiği, işlemin hukuka ve mevzuata uygun olduğundan İdare Mahkemesi kararının bozulması gerektiği ileri sürülmektedir.
Davalı belediye tarafından, dava konusu yerin genel hükümlere tabi olmadığı, kira sözleşmesine uyulmadığından kira sözleşmesinin yenilenmeyeceği belirtilerek tahliyesi istenmesine rağmen tahliye edilmeyerek işgalci durumunda bulunan davacının tahliyesine ilişkin tesis edilen işlemde hukuka aykırılık bulunmadığından İdare Mahkemesi kararının bozulması gerektiği ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN CEVABI : Cevap verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ : ...

DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin kabulü ile İdare Mahkemesi kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA

Karar veren Danıştay İkinci Dairesince; Danıştay (Kapatılan) Onyedinci Dairesi tarafından Danıştay Başkanlık Kurulunun 01/08/2016 günlü, K:2016/32 sayılı kararının "Ortak Hükümler" kısmının 1.fıkrası uyarınca, ayrıca bir gönderme kararı verilmeksizin Danıştay Onuncu Dairesine; Danıştay Onuncu Dairesi tarafından ise, Danıştay Başkanlık Kurulunun 18/12/2020 günlü, K:2020/62 sayılı kararının "Ortak Hükümler" kısmının 6. fıkrası uyarınca, ayrıca bir gönderme kararı verilmeksizin Dairemize iletilen dosyada, Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE :
MADDİ OLAY : Mülkiyeti Ankara Büyükşehir Belediyesine ait olan ve kiraya verilen Ankara İli, Yenimahalle İlçesi, ... Cadde, .... Sokak Köşesi ..., "... Numaralı Meşrubat Büfesi" olarak faaliyet gösterilen işyerinin 2886 sayılı Kanun'un 75. maddesi gereğince tahliyesine ilişkin Ankara Büyükşehir Belediye Başkanlığının talebiyle Yenimahalle Kaymakamlığınca tesis edilen ... günlü, ... sayılı işleminin iptali istenilmektedir.

İLGİLİ MEVZUAT :
01/07/2012 tarihinde yürürlüğe giren 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu'nun 339. maddesinin 2. fıkrasında; kamu kurum ve kuruluşlarının, hangi usul ve esaslar içinde olursa olsun yaptıkları bütün kira sözleşmelerine de konut ve çatılı işyeri kiralarına ilişkin hükümlerin uygulanacağı hüküm altına alınmış. 6101 sayılı Türk Borçlar Kanununun Yürürlüğü ve Uygulama Şekli Hakkında Kanun'un 8. maddesinde; "Diğer mevzuatta, bu Kanun veya Türk Borçlar Kanunuyla yürürlükten kaldırılmış ya da değiştirilmiş bulunan kanunların maddelerine yapılan yollamalar, o maddeleri karşılayan yeni hükümlere yapılmış sayılır. Bununla birlikte, bu Kanunun 1 inci maddesinin hükümleri saklıdır." hükmüne yer verildikten sonra 10. maddesinde açık bir şekilde 6570 sayılı Gayrimenkul Kiraları Hakkında Kanunu'nun yürürlükten kaldırıldığı belirtilmesine rağmen yasa koyucunun aynı düzenlemeyi 2886 sayılı Kanun için öngörmediği ve dava konusu olayda uygulanan 75. maddenin halen yürürlükte bulunduğu anlaşılmaktadır.
2886 sayılı Devlet İhale Kanunu’nun dava konusu işlemin tesis edildiği tarihte yürürlükte olan haliyle 75. maddesinin 1. fıkrasında, Devletin özel mülkiyetinde veya hüküm ve tasarrufu altında bulunan taşınmaz malları ve Vakıflar Genel Müdürlüğü ile idare ve temsil ettiği mazbut vakıflara ait taşınmaz malların, gerçek ve tüzel kişilerce işgali üzerine fuzuli şagilden, bu Kanun'un 9. maddesindeki yerlerden sorulmak suretiyle, ecrimisilin idareden taşınmaz ve değerleme konusunda işin ehli veya uzmanı üç kişiden oluşan komisyonca tespit tarihinden geriye doğru beş yılı geçmemek üzere tespit ve takdir edilerek isteneceği; 3. fıkrasında, kira sözleşmesinin bitim tarihinden itibaren, işgalin devam etmesi halinde, sözleşmede hüküm varsa ona göre hareket edileceği, aksi halde ecrimisil alınacağı; 4. fıkrasında ise, işgal edilen taşınmaz malın, idarenin talebi üzerine, bulunduğu yer mülkiye amirince en geç 15 gün içinde tahliye ettirilerek, idareye teslim edileceği hükümlerine yer verilmiştir.
5393 sayılı Belediye Kanunu’nun 15. maddesinde de 2886 sayılı Devlet İhale Kanunu'nun 75. maddesi hükümlerinin belediye taşınmazları hakkında da uygulanacağı hükmü yer almaktadır.
2886 sayılı Kanun’un 75. maddesi ile Hazineye ait taşınmazların işgali sonucu tahliyesine ilişkin özel hükümler getirilmiş olup, kira sözleşmesinin bitimi üzerine fuzuli şagil durumuna düşen kişilerin tahliyesi, 2886 sayılı Kanun’un 75. maddesi uyarınca mülki amirden istenebilecektir.
2886 sayılı Kanun’un 75. maddesinde, Hazine arazileri üzerindeki taşınmazların tahliyesine ilişkin olarak idarelere verilen mülki amirden tahliye talep etme yetkisinin 13/07/2005 tarihinde yürürlüğe giren 5393 sayılı Belediye Kanunu’nun 15. maddesi hükmü uyarınca, mülkiyeti belediyelere ait taşınmazlar için belediyeler tarafından da kullanılması mümkündür.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME :
Dosyanın İncelenmesinden, mülkiyeti Ankara Büyükşehir Belediyesine ait olan ve kiraya verilen Ankara İli, Yenimahalle İlçesi, ... Cadde, .... Sokak Köşesi ..., " Numaralı Meşrubat Büfesi" olarak faaliyet gösteren ... isimli şahsa ihale yapılarak kiralanan meşrubat büfesinin, ... günlü, ... sayılı Belediye Encümeni kararıyla davacı ...'a devrine karar verildiği, akabinde davalı belediye ile davacı arasında 01/01/2000 başlangıç tarihli, 1 yıl süreli kira sözleşmesi imzalandığı, daha sonrasında ... günlü, ... sayılı ihtarname ile 31/12/2014 tarihinde sona erecek olan kira sözleşmesinin süresinin uzatılmayacağının, işyerinin 01/01/2015 tarihinde belediyeye boş olarak teslim edilmesi, aksi halde 2886 sayılı Kanun'un 75. maddesi ile 5393 sayılı Kanun'un 15. maddesinin uygulanacağının davacıya bildirilmesine rağmen taşınmazın tahliye edilmemesi nedeniyle Ankara Büyükşehir Belediye Başkanlığınca 16/02/2015 tarihli yazı ile Yenimahalle Kaymakamlığından 5393 sayılı Kanun'un 15. maddesi ve 2886 sayılı Kanun'un 75. maddesi uyarınca işyerinin tahliyesinin talep edilmesi üzerine Yenimahalle Kaymakamlığınca tesis edilen dava konusu işlemin iptali istemiyle görülmekte olan davanın açıldığı anlaşılmaktadır.
Bakılan uyuşmazlıkta, mülkiyeti Ankara Büyükşehir Belediye Başkanlığına ait taşınmazın kira sözleşmesinin 31/12/2014 tarihinde sona erdiği, kira sözleşmesinin bitim tarihinden itibaren davacının dava konusu taşınmazda fuzuli şagil olduğu açık olup, Ankara Büyükşehir Belediye Başkanlığının talebi üzerine Yenimahalle Kaymakamlığınca işgalci konumunda olan davacının 2886 sayılı Kanun'un 75. Maddesi uyarınca tahliyesine ilişkin olarak tesis edilen dava konusu işlemde hukuka aykırılık, dava konusu işlemin iptali yönündeki Mahkeme kararında ise hukuki isabet bulunmamaktadır.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. DAVALI İDARELERİN TEMYİZ İSTEMLERİNİN KABULÜNE,
2. ... İdare Mahkemesince verilen ... günlü, E:..., K:... sayılı kararın, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun temyize konu kararın verildiği tarih itibarıyla yürürlükte olan haliyle 49. maddesinin 1/b fıkrası uyarınca BOZULMASINA,
3. Aynı maddenin 3622 sayılı Yasa ile değişik 3. fıkrası uyarınca, yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın adı geçen İdare Mahkemesine gönderilmesine,
4. 2577 sayılı Yasa'nın (Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen) 54. maddesinin 1. fıkrası uyarınca bu kararın tebliğ tarihini izleyen günden itibaren onbeş (15) gün içinde Danıştay'da karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 30/09/2021 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.