(Kapatılan)16. Hukuk Dairesi 2019/1479 E. , 2021/3940 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :KADASTRO MAHKEMESİ
DAVA TÜRÜ : KADASTRO TESPİTİNE İTİRAZ
Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün Yargıtay"ca incelenmesi istenilmekle; temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı, inceleme raporu ve dosyadaki belgeler okundu, GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:
Yargıtay bozma ilamında özetle; "Mahkemece yapılan araştırma ve incelemenin hüküm vermek için yeterli olmadığı belirtilerek, çekişmeli taşınmaz ve çevresiyle ilgili belirtmelik tutanak ve haritaları ile bölgeyle ilgili varsa mer’a tahsis kaydı ve haritasının ve tüm komşu parsellerin onaylı tutanak suretleri ile dayanağını oluşturan belgelerin getirtilip dosya ikmal edildikten sonra mahallinde, yaşlı, tarafsız, yöreyi iyi bilen, komşu köylerde ikamet edip davada yararı bulunmayan şahıslar arasından seçilecek yerel bilirkişilerle, taraf tanıkları, teknik ve uzman bilirkişilerin katılımıyla keşif icra edilmesi ve bu keşif sırasında yerel bilirkişiler yardımı ve teknik bilirkişiler eliyle davalı Hazinenin dayandığı tapu kaydı, belirtmelik tutanağı, varsa mer’a tahsis kararı ve haritasının uygulanıp kapsamlarının ve belirtmelikteki taşınmazın vasfının saptanması, arazi başında dinlenecek yansız yerel bilirkişi ve taraf tanıklarından, arazinin geçmişte ne durumda bulunduğu, kime ait olduğu, kimden nasıl intikal ettiği, kim tarafından ne zamandan beri ve ne suretle kullanıldığı, kullanmanın ekonomik amaca uygun olup olmadığı, taşınmazın kamu orta malı niteliğinde mer’a, yaylak, kışlak gibi yerlerden olup olmadığı etraflıca sorulup maddi olaylara dayalı olarak açıklattırılması ve sonucuna göre karar verilmesi" gereğine değinilmiştir. Mahkemece, bozma ilamına uyularak yapılan yargılama sonunda; davacı ..."in sübut bulmayan davasının reddine, asli müdahil ..."nin davasının kabulüne, çekişmeli 168 ada 8 parsel numaralı taşınmazın kadastro tespitinin iptali ile asli müdahil ... adına tapuya kayıt ve tesciline karar verilmiş; hüküm, davalı Hazine vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Mahkemece bozmaya uyulduğu halde bozma gerekleri tam olarak yerine getirilmemiştir. Bozmaya uyulmakla taraflar yararına usuli müktesep hak oluşur. Bu hakkın zedelenmemesi için bozmada işaret edilen hususların eksiksiz olarak yerine getirilmesi gerekir. Bozma ilamında keşif yapılarak dava konusu taşınmazın komşusu 168 ada 5 parsel sayılı taşınmaza revizyon gören 18.11.1963 tarihli toprak tevzii tapusunun dava konusu taşınmazın bulunduğu yeri mera okuduğundan bahisle mera araştırması yapılması, taşınmazın mera olmadığının tespit edilmesi halinde yerel bilirkişiler ve taraf tanıklarından taşınmazın öncesinde kime ait olduğu, kimden kaldığı, kim tarafından ne zamandan beri ne suretle kullanıldığı hususlarında olaylara dayalı bilgi alınması, kimin zilyet olduğu ve süresinin ortaya konulmasının gereğine değinilmiştir. Mahkemece bozma ilamı doğrultusunda keşif yapıldığı halde dava konusu taşınmazın öncesinde kime ait olduğu, kimden kime kaldığı, kim tarafından ne şekilde ne surette kullanıldığı ortaya konulmadığı gibi bozma öncesindeki keşifte alınan beyanlarda çekişmeli taşınmazın davacı ...’e babasından kaldığı, bozma sonrasında yapılan keşifte alınan beyanlarda ise çekişmeli taşınmazın asli müdahil ...’ye kök murisi ...’den kaldığını beyan ettikleri, beyanlar arasındaki çelişkilerin giderilmediği, bozma sonrasında alınan ziraat raporu ile ziraat raporuna eklenen fotoğrafların birbiriyle çeliştiği halde çelişkili hususlar giderilmeden bu şekilde eksik inceleme ve araştırmaya dayalı olarak hüküm verilemez. Hal böyle olunca, sağlıklı bir sonuca varılabilmesi için mahkemece öncelikle, mahallinde, elverdiğince yaşlı, tarafsız ve yöreyi iyi bilen şahıslar arasından seçilecek aynı köy ve komşu köyler halkından ayrı ayrı üçer kişilik yerel bilirkişi kurulu, taraf tanıkları, 3 kişilik ziraat mühendisi bilirkişi kurulu ve fen bilirkişinin katılımıyla yeniden keşif yapılmalı ve yapılacak bu keşifte, yerel bilirkişi ve tanıklardan, taşınmazların öncesinin ne olduğu, kimden kime kaldığı, zilyetliğin ne zaman başladığı, taşınmazların kim tarafından, ne zamandan beri kullanıldığı, kamu orta malı niteliğinde mera, yaylak gibi yerlerden olup olmadığı hususlarında maddi olaylara dayalı bilgi alınmalı, çekişmeli taşınmazın belirtmelik tutanağında uygulanan kayıtlar varsa bu kayıtlar mahalli bilirkişiler aracılığı ile zemine uygulanarak kapsamları belirlenmeli; keşifte alınan beyanlar komşu parsellerin tutanak ve dayanağı kayıtlar ile denetlenmeli; ziraat bilirkişisi kurulundan, çekişmeli taşınmazın önceki ve mevcut niteliğini, toprak yapısını, eğimini, bitki desenini ve komşu parseller ile nasıl ayrıldığını açıklayıp, tarımsal niteliğini belirten, taşınmazın değişik yönlerden çekilmiş fotoğrafları ile desteklenmiş ayrıntılı ve gerekçeli rapor alınmalı; fen bilirkişisine çekişmeli taşınmazı ve komşu taşınmaza revizyon gören tapu kayıtlarının kapsadıkları alanları bir arada gösterir ve keşfi takibe imkan verir ayrıntılı rapor ve kroki düzenlettirilmeli,belirtilen şekilde yapılan uygulama sonunda asli müdahil yararına 3402 sayılı Kadastro Kanunu’nun 14. maddesinde öngörülen edinme koşullarının gerçekleşip gerçekleşmediği belirlenmeli, bundan sonra toplanan ve toplanacak tüm deliller birlikte değerlendirilerek sonucuna göre bir karar verilmelidir. Mahkemece bu hususlar göz ardı edilerek eksik inceleme ile yazılı olduğu şekilde karar verilmesi isabetsiz olup, davalı Hazine vekilinin temyiz itirazları açıklanan nedenlerle yerinde görüldüğünden hükmün BOZULMASINA, yasal koşullar gerçekleştiğinde kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere,
22.04.2021 gününde oybirliğiyle karar verildi.