10. Hukuk Dairesi 2014/10522 E. , 2014/12765 K.
"İçtihat Metni"Mahkemesi : İstanbul 7. İş Mahkemesi
Tarihi : 26.02.2014
No : 2011/100-2014/99
Dava, sigortalılık başlangıcı ve hizmet tespiti istemine ilişkindir.
Mahkeme, ilamında belirtildiği şekilde davalı F.. T.. yönünden davanın açılmamış sayılmasına, davacının sigortalılık başlangıç tarihininin 02.04.1979 olduğunun tespitine dair karar vermiştir.
Hükmün, davalılardan SGK Başkanlığı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
Dava 5510 sayılı Kanun’un geçici 7/1’inci maddesi uyarınca uygulama alanı bulan, mülga 506 sayılı Kanun’un 79/10 hükmü uyarınca açılmış hizmet tespiti davasıdır. Bu tür sigortalı hizmetlerin tespitine ilişkin davalar, kamu düzenine ilişkindir. Bu nedenle özel bir duyarlılıkla ve özenle yürütülmesi zorunludur. Bu çerçevede hak kayıplarının ve gerçeğe aykırı sigortalılık süresi edinme durumlarının önlenmesi, temel insan haklarından olan sosyal güvenlik hakkının korunabilmesi için, bu tür davalarda tarafların gösterdiği kanıtlarla yetinilmeyerek, gerekli araştırmaların re"sen yapılması ve kanıtların toplanması gerektiği göz önünde bulundurulmalıdır.
Somut olayda; 04.07.1966 doğumlu olan davacı adına ...... numaralı işyerinden düzenlenen 02.05.1979 işe giriş tarihli işe giriş bildirgesinde, işveren olarak M.. İ..olduğu görülmektedir. Davacı, davalılardan F.. T.."nun işyeride 02.04.1979 tarihinden 1979 yılı ekim ayına kadar 6 ay çalışmasının tespiti ile 02.04.1979 tarihinin sigortalılık başlangıç tarihi olarak tespitini istemiştir. Yargılama aşamasında davacı vekili, davalı F.. T.. yönünden davayı takip etmekten vazgeçtiğini, davalı F.. T.. vekili de davayı kendilerinin de takip etmediğini beyan etmişlerdir. Mahkemece, işe giriş bildirgesindeki fotoğrafın davacıya ait dosyaya sunulan fotoğraflara benzedine dair Adli Tıp ve Grafoloji uzmanının raporu ile davacının ablası ve komşusu olan iki tanığın, davacının talep dönemi çalıştığına ilişkin beyanları esas alınarak davacının sigortalılık başlangıç tarihinin istem gibi tespitine dair hüküm kurulmuştur.
Mahkemece yapılan araştırma ve inceleme hüküm kurmaya yeterli ve elverişli değildir.
Mahkemece, davacının istemine konu sigortalılık başlangıç tarihine esas dönemde hangi işverende çalıştığı, davalı kurumdan araştırılarak, HMK 124 mad. gereğince adı geçene husumet yöneltilip davaya dahil edilmediği gibi, davacının ablası ve komşusu olan tanıkların soyut beyanları esas alınarak hüküm kurulmuştur.
Şu halde, resen araştırma ilkesi doğrultusunda; Mahkemece, .......sicil numaralı işyerinin işvereni tespit edilmeli, HMK. 124. maddesi dikkate alınmak suretiyle, gerçek işverenlere karşı husumet yöneltmesi için davacıya mehil verilmeli, husumet yöneltildiğinde, gösterecekleri bütün deliller toplanmalı, işe giriş bildirgesindeki işyerine ait isteme konu sigortalılık başlangıç tarihini kapsar bodrolar istenmeli, davalı Kuruma verilmiş dönem bordrolarından kayden çalışması görünen ve uyuşmazlığa konu dönemi kapsar şekilde çalışması bulunan diğer bordro tanıkları re’sen belirlenerek beyanlarına başvurulmalı; talep edilen döneme ilişkin bodro tanıklarına ulaşılamadığı takdirde sigortalı ile birlikte çalışan kişiler ile aynı çevrede işyeri olan işveren ya da bu işverenlerin çalıştırdığı kişiler re’sen saptanarak bilgi ve görgülerine başvurulmalı; sigortalının talep edilen dönem başlanığıcı itibariyle yaşı dikkate alınarak, davacının okul durumu ile sigortalının kayıtlarda görünmeyen çalışmalarının hangi nedenlerle kayıtlara geçmediği ya da bildirim dışı kaldığı hususu yeterince araştırılmalı; toplanan tüm kanıtlar birlikte değerlendirildikten sonra, elde edilecek sonuca göre bir karar verilmelidir.
Mahkemece, bu maddi ve hukuki olgular göz ardı edilerek eksik araştırma ve inceleme sonucu yazılı şekilde hüküm kurulması, usul ve yasaya aykırı olup, bozma nedenidir.
O hâlde, davalı SGK Başkanlığı vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır
SONUÇ: Temyiz edilen hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, 27.05.2014 gününde oybirliğiyle karar verildi.