Danıştay 10. Daire 2016/2821 Esas 2021/4453 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ONUNCU DAİRE
Esas No : 2016/2821
Karar No : 2021/4453

TEMYİZ EDEN (DAVALI) : … Valiliği

KARŞI TARAF (DAVACI) : ...

İSTEMİN_KONUSU : Kırgızistan uyruklu davacının ikamet tezkeresinin iptal edilmesine ilişkin İstanbul Valiliği işleminin iptali istemiyle açılan dava sonucunda, .... İdare Mahkemesince dava konusu işlemin iptali yolunda verilen ... tarih ve E:..., K:... sayılı kararın temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

TEMYİZ_EDENİN_İDDİALARI : Davalı idare tarafından, dava konusu işlemin mevzuata uygun olarak tesis edildiği, işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı belirtilerek temyize konu kararın bozulması gerektiği ileri sürülmektedir.

KARŞI_TARAFIN_SAVUNMASI : Davacı tarafından savunma verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ : …

DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin reddi ile usul ve yasaya uygun olan İdare Mahkemesi kararının gerekçeli onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onuncu Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE :
MADDİ OLAY :
Kırgızistan vatandaşı olan davacı 04/07/2012 tarihinde Türk vatandaşı ile evlenmiş, bu evliliği dolayısıyla kendisine Türk vatandaşı eşi yanında ikamet izni verilmesi istemiyle 20/09/2013 tarihinde davalı idareye başvuruda bulunmuştur. Söz konusu başvuru üzerine yapılan tahkikat sonucu düzenlenen 09/10/2013 tarihli tutanakta ise, davacı ve eşinin ikamet adresi olarak belirttikleri adresten taşındıklarının tespit edildiği hususuna yer verilmiştir. Anılan tespit üzerine davacının ikamet izni iptal edilmiş ve davacı hakkında V-69 (İkamet tezkeresi geçersiz) tahdit veri girişi yapılmış, ancak bu yönde davacıya herhangi bir tebligat yapılmamıştır.
Sonrasında, 05/07/2015 tarihinde ülkesine gitmek amacıyla İstanbul Atatürk Havalimanına giden davacı hakkında yapılan incelemede ikamet izninin iptal edildiği hususu tespit edilmiş ve davacıya bu durum tebliğ edilmiştir. Bunun üzerine davacı tarafından ikamet tezkeresinin iptal edilmesine ilişkin işlemin iptali istemiyle bakılan dava açılmıştır.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
6458 sayılı Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu'nun "Yürürlük" başlıklı 125. maddesinde,"(1) Bu Kanunun; a) 122 nci maddesi, 123 üncü maddesinin birinci, ikinci, beşinci ve yedinci fıkraları ile 124 üncü maddesi hariç olmak üzere Beşinci Kısmı yayımı tarihinde, b) Diğer hükümleri yayımı tarihinden bir yıl sonra, yürürlüğe girer. " hükmü yer almaktadır.
11/04/2013 tarihli Resmi Gazete'de yayımlanan 6458 sayılı Kanun'un yürürlük maddesi incelendiğinde; Kanun'un 122. maddesi, 123. maddesinin birinci, ikinci, beşinci ve yedinci fıkraları ile 124. maddesi hariç olmak üzere Beşinci Kısmının yayımı tarihinde yürürlüğe gireceği, diğer hükümlerinin ise yayımı tarihinden bir yıl sonra (11/04/2014) yürürlüğe gireceğinin düzenlendiği, uyuşmazlık konusu ikamet izinlerine yönelik düzenlemelerin ise Kanun'un 2. Kısmında yer aldığı, dolayısıyla ikamet iznine ilişkin düzenlemelerin 11/04/2014 tarihinde yürürlüğe girdiği, dava konusu işlemin ise 2013 yılında tesis edildiği dikkate alındığında; işlem tarihi itibariyle 6458 sayılı Kanun yürürlükte olmadığından, uyuşmazlığın çözümünde anılan Kanun'un ilgili hükümlerinin uygulanmasının hukuken mümkün olmadığı sonucuna varılmış olup, İdare Mahkemesince her ne kadar 6458 sayılı Kanun kapsamında bir değerlendirme yapılarak temyize konu karar verilmiş ise de, bu husus anılan kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
Dava konusu işlem tarihinde yürürlükte bulunan ve 6458 sayılı Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu'nun 124. maddesi ile yürürlükten kaldırılan 5683 sayılı Yabancıların Türkiye'de İkamet ve Seyahatleri Hakkında Kanun'un,
"İkamet tezkeresinin reddolunacağı haller" başlıklı 7. maddesinde,
"A) Sırf iş tutmak için gelecek sanat ve meslek erbabı olup da tutacağı iş, kanunlar gereğince Türk vatandaşlarına hasredilmiş bulunan,
B) Türk kanun veya örf ve adetleriyle yahut siyasi icabatla telif edilemiyecek durumda olan veya faaliyette bulunan,
C) Türkiye'de kalmak istediği müddet zarfında yaşamak için maddi imkanları meşru bir şekilde temin edemiyeceği sabit olan,
D) Türkiye'ye girmesi memnu olup da her nasılsa girmiş bulunan,
E) Türkiye'de oturduğu müddetçe huzur ve asayişi ihlal eden,
Yabancılara ikamet tezkeresi verilemez" hükmüne yer verilmiştir.
"Muzır şahıslar" başlıklı 19. maddesinde ise, İçişleri Bakanlığınca memlekette kalması umumi güvenliğe, siyasi ve idari icaplara aykırı sayılan yabancıların verilecek muayyen müddet zarfında Türkiye'den çıkmağa davet olunacağı, bu müddetin sonunda Türkiye'yi terketmiyenlerin sınır dışı edilebileceği kurala bağlanmıştır.
Yukarıda yer verilen kurallara göre, Türk kanun veya örf ve adetleriyle yahut siyasi icabatla telif edilemiyecek durumda olan veya Türkiye'de kalması idari icaplara aykırı sayılan yabancılar hakkında ikamet izni vermeme, izin süresini kısaltma ve sınır dışı etme yönünde işlem tesis edilebileceği açık olmakla birlikte; dosya içerisinde yer alan davacının Türk vatandaşı ile evliliğine yönelik yapılan tahkikat üzerine düzenlenen 09/10/2013 tarihli tutanakta; davacı ve eşinin belirtmiş oldukları İstanbul ili, Güngören ilçesi, … Mahallesi, … Sokak, No:… adresinden taşındıkları ve adresteki daireden, bina ve çevreden sorulmasına rağmen adı geçenleri tanıyan ve bilenin olmadığı hususlarına yer verilmesi üzerine, söz konusu tespitler uyarınca davacının ikamet izninin iptal edilerek, davacı hakkında V-69 (İkamet tezkeresi geçersiz) tahdit veri girişi yapıldığı görülmekte ise de, bahsi geçen tutanakta, davacının belirtmiş olduğu adresteki apartman yöneticisinin, komşularının, kapıcının, mahalle muhtarının ifadelerine yer verilmediği, davacının evliliğinin ikamet izni alabilme amacıyla yapılıp yapılmadığının açık ve net biçimde ortaya konulmadığı anlaşılmaktadır. Ayrıca dava dilekçesinde davacı tarafından, evlendiği tarihten bu yana tahkikata konu adreste eşi ile birlikte yaşadığının ileri sürüldüğü ve yapmış olduğu evlilikten 12/04/2014 tarihinde doğan Türk vatandaşı bir çocuğu olduğunun belirtildiği görülmektedir.
Bu kapsamda dosya içerisinde yer alan bilgi ve belgeler birlikte değerlendirildiğinde; davacı hakkında 5683 sayılı Yabancıların Türkiye'de İkamet ve Seyahatleri Hakkında Kanun'un 7. ve 19. maddeleri kapsamında Türkiye'de ikamet etmesine engel bir hali bulunduğu yönünde davalı idarece yapılmış somut bir tespit bulunmadığı görüldüğünden, dava konusu işlemin iptali yolunda verilen İdare Mahkemesi kararında sonucu itibariyle hukuki isabetsizlik bulunmadığı sonucuna varılmıştır.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. Davalı idarenin temyiz isteminin REDDİNE,
2. Dava konusu işlemin iptali yolundaki .... İdare Mahkemesinin ... tarih ve E:..., K:... sayılı temyize konu kararının yukarıda belirtilen gerekçe ile ONANMASINA,
3. 2577 sayılı Kanun'un (Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen) 54. maddesi, 1. fıkrası uyarınca bu kararın tebliğ tarihini izleyen günden itibaren 15 (on beş) gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 30/09/2021 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.