10. Hukuk Dairesi 2014/5292 E. , 2014/12731 K.
"İçtihat Metni"Mahkemesi : Sakarya İş Mahkemesi
Tarihi : 19.09.2013
No : 2012/785-2013/742
Dava, davacı aleyhine davalı Kurum tarafından eksik işçilik bildirimine dayalı olarak tahakkuk ettirilen, ek prim ile gecikme zammının iptali istemine ilişkindir.
Mahkeme, ilâmında belirtildiği şekilde davanın kabulüne karar vermiştir.
Hükmün, davalı Kurum avukatı tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kâğıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
1-Mahkemece, Dairemizin 22.05.2012 gün ve 2011/836–2012/13890 sayılı bozma ilamına uyularak karar verilmiş ise de;
09.05.1960 gün ve 21/9 sayılı Yargıtay İçtihadı Birleştirme Kararında da açıkça vurgulandığı üzere, bir mahkemenin Yargıtay Dairesince verilen bozma kararına uyması sonunda; mahkeme yönünden o kararda gösterilen şekilde inceleme ve araştırma yaparak, yine bozma kararında açıklanan hukuki esaslar çerçevesinde hüküm kurmak yükümlülüğü doğar. Bu hukuki aşama "Usuli kazanılmış hak" olarak adlandırılır. Bu hukuki müessese mahkemeye; hükmüne uyduğu Yargıtay bozma kararındaki esaslar ve istenilenler kapsamında işlem yapmak ve hüküm kurma zorunluluğunu getirir. Bu hukuki kuralın ancak iki istisnası bulunmaktadır. Bunlardan biri, mahkemece Yargıtay bozma kararına uyulduktan sonra görülmekte olan davaya uygulama imkânı olan yeni bir İçtihadı Birleştirme Kararı çıkması; diğeri de, 04.02.1959 gün ve 13/5 sayılı İçtihadı Birleştirme Kararında belirlendiği üzere, hükmüne uyulan bozma kararından sonra görevle ilgili yeni bir yasal düzenlemenin getirilmiş olmasıdır.
Somut olayda; Dairemizin bozma kararına uyulmakla, meydana gelen usuli kazanılmış hakkın sonuç doğurmayacağı haller söz konusu olmayıp, davanın kabulü ile sonuçlanan ilk karar hakkında dairemizce Asgari İşçilik Tesbit Komisyonunca yapılan işe uygun işçilik oranının belirlenmeden karar verilmesi bozma nedeni olmakla, mahkemece bu yönde asgari işçilik tespit komisyonundan oran belirlenmesi yoluna gidilerek karar verilmesi gerekirken gidilmemesi;
2-Diğer taraftan, mahkemece davacı şirketin işçilikli faturaları olup olmadığı hususunda araştırma yapılması, ihale süresinde dışarıdan temin edilen vasıtalarla ocaklardan TCK asfalt şantiyesine malzeme nakliye işçiliği satın alındığı ve bu firmalara KDV hariç 253,186,26-TL ödendiğine ilişkin 96 fatura ibraz edildiği, davacı tarafça dosyaya ibraz edilen ve davalı Kurumca değerlendirmeye alınmayan bu faturaların gerçekte yapılan işe uygun olup olmadığını, davacının ve adı geçen şirketlerin, noterce tasdikli yevmiye defterinde bu iş için kayıt olup olmadığı, işin bitiş tarihi ile, fatura tarihlerinide gözetmek suretiyle tesbit etmek, faturaların, işçilik içerip içermediğini, işçilik içeriyor ise bu faturaları düzenleyen firmalarca davalı Kuruma işçilik bildiriminde bulunup bulunmadığı belirlenmek, işin genel niteliğini, işte kullanılan teknik yöntemleri, işin büyüklüğü, tamamlanma süresi istihkak tutarlarını, kısaca, işçilik bildirilmesi gereken işle ilgili, tüm verileri dikkate alarak, ve davacının Kurumca yapılan işçilik incelemesine itirazı olduğu dikkate alınarak, %25 oranında indirim yapılmaksızın, gerçek biçimde işçilik oranını veya miktarını, bilirkişilere tesbit ettirilmek suretiyle, varılacak sonuç uyarınca, karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde bozma gereği yerine getirilmeksizin karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
Mahkemece, bu maddi ve hukuki olgular gözönünde tutulmaksızın, eksik inceleme ve araştırma ile, yetersiz bilirkişi raporuna dayanılarak, yazılı şekilde hüküm kurulması, usul ve yasaya aykırı olup, bozma nedenidir.
O hâlde, davalı Kurum avukatının bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ : Hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, 26.05.2014 gününde oybirliğiyle karar verildi.