MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
DAVA TÜRÜ : TAPU İPTALİ VE TESCİL

Taraflar arasında birleştirilerek görülen tapu iptali ve tescil davası sonunda, yerel mahkemece davanın kısmen kabulüne ilişkin olarak verilen karar davalı ... ve davalı ... vekilleri tarafından yasal süre içerisinde temyiz edilmiş olmakla dosya incelendi, Tetkik Hakimi ...’ın raporu okundu, açıklamaları dinlendi, gereği görüşülüp düşünüldü;

-KARAR-
Asıl ve birleştirilen dava, muris muvazaası hukuksal nedenine dayalı tapu iptali ve tescil istemine ilişkindir.
Asıl ve birleşen davada davacılar, mirasbırakan ...’ın 225, 239, 257, 1386, 1429 (yeni 137 ada/4 parsel), 1349 parsel (yeni 165/1-2-3-4-5-6-7-17-18-19 ve 166/10-14 parseller) ile 547 parsel (yeni 126/12 parsel) sayılı taşınmazlarını davalı çocukları ... ile bir kısım davalıların murisi olan oğlu ...’e ölünceye kadar bakma akdi ile temlik ettiğini, sonrasında adı geçen davalılar tarafından dava konusu bir kısım taşınmazların yine danışıklı olarak diğer davalılar ... ve ... ’e satış suretiyle devredildiğini, tüm işlemlerin mirasçıdan mal kaçırma amaçlı ve muvazaalı olduğunu ileri sürerek miras payı oranında tapu iptal ve tescil, mümkün olmadığı takdirde tazminat istemişlerdir.
Davalılardan Yalçın ve ... iyiniyetli üçüncü kişi olduklarını, davalı ... iddiaları kabul etmediğini belirterek davanın reddini savunmuşlar, diğer davalılar davaya cevap vermemişlerdir.
Mahkemece, muvazaa olgusunun sabit olduğu gerekçesi ile, dava konusu 225, 239, 257, 1386, 165 ada 2-3-4-5-6-7-17-18 sayılı parsel sayılı taşınmazlar yönünden iptal tescil isteğinin kabulüne, 137 ada 4, 165 ada 1-19 ve 166 ada 10-14 parsel sayılı taşınmazlar bakımından kayıt malikleri olan birleşen dava davalılarından ... ...’un iyi niyetli olduğu gerekçesiyle iptal tescil isteğinin reddiyle tazminat isteğinin kabulüne, 126 ada 12 parsel sayılı taşınmaz bakımından ise dava takipsiz bırakıldığından karar verilmesine yer olmadığına karar verilmiştir.
Hemen belirtilmelidir ki; mirasbırakan tarafından mirasçılardan mal kaçırma amaçlı ve muvazaalı olarak temlik edildiği saptanmak suretiyle, 225, 239, 257, 1386, 165 ada 2-3-4-5-6-7-17 sayılı parsel sayılı taşınmazlar bakımından tapu iptal tescile; 137 ada 4, 165 ada 1-19 ve 166 ada 10-14 parsel sayılı taşınmazlar bakımından da tazminata karar verilmiş olmasında kural olarak bir isabetsizlik yoktur. Davalı ... vekilinin tüm, davalı ...’ın bu yönlere değinen temyiz itirazları yerinde değildir.Reddine.
Davalı ...’ın diğer temyiz itirazlarına gelince;
Çekişme konusu 165 ada 18 parsel sayılı taşınmazın yargılama sırasında 16.11.2012 tarihinde davalı ... tarafından dava dışı ...’ya devredildiğini anlaşılmaktadır.
Bilindiği üzere; dava açıldıktan sonrada sınırlayıcı bir neden bulunmadığı takdirde dava konusu malın veya hakkın üçüncü kişilere devredilebilmesi tasarruf serbestisi kuralının bir gereği, hak sahibi veya malik olmanın da doğal bir sonucudur.
Usûl Hukukumuzda da ayrık durumlar dışında dava konusu mal veya hakkın davanın devamı sırasında devredilebileceği kabul edilmiş, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu"nun (HMK) 125. (1086 sayılı HUMK."nun l86.) maddesinde dava konusunun taraflarca üçüncü kişiye devir ve temliki halinde yapılacak usûli işlemler düzenlenmiştir. Anılan düzenlemeye göre, iki taraftan biri dava konusunu (müddeabihi) bir başkasına temlik ettiği takdirde diğer taraf seçimlik hakkını kullanmakta dilerse temlik eden ile olan davasını takipten vazgeçerek davayı devralan kişiye yöneltmekte, dilerse davasına temlik eden kişi hakkında tazminat davası olarak devam edebilmektedir. Bu usûl kuralının kendiliğinden (re"sen) gözetilmesi gerektiği de açıktır.
Hâl böyle olunca, dava konusu 165 ada 18 parsel sayılı taşınmazın dava dışı üçüncü kişiye temlik edilmesi nedeniyle HMK"nin 125. maddesi hükmü uyarınca, davacı tarafa seçimlik hakkı hatırlatılarak davayı ne şekilde sürdüreceğinin sorulması, bu yöndeki usuli eksiklik giderildikten sonra işin esasına girilmesi gerekirken değinilen hususlar göz ardı edilerek yazılı şekilde karar verilmesi isabetsizdir.
Kabule göre de; davalı ... yönünden olumlu ya da olumsuz bir karar verilmemiş olması da doğru değildir.
Davalı ...’ın, değinilen nedenden ötürü yerinde bulunan temyiz itirazının kabulüyle, hükmü (6100 sayılı Yasanın geçici 3.maddesi yollaması ile) 1086 sayılı HUMK"un 428.maddesi gereğince BOZULMASINA, alınan peşin harcın temyiz edene geri verilmesine, 25.02.2019 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.