Danıştay 6. Daire 2018/1354 Esas 2021/10557 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ALTINCI DAİRE
Esas No : 2018/1354
Karar No : 2021/10557

TEMYİZ EDEN (DAVALI) : … Büyükşehir Belediye Başkanlığı
VEKİLİ : Av. …
KARŞI TARAF (DAVACI) : …
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN KONUSU : … İdare Mahkemesinin … tarih ve E: … , K: … sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ:
Dava konusu istem: İstanbul İli, Kağıthane İlçesi, … Mahallesi, … pafta, … ada, … parsel sayılı taşınmazın, “az yoğunlukta konut alanı (250-300 kişi/ha)” lejantında kalmakta iken, … tarihli, … sayılı ve … tarihli, … sayılı İstanbul Büyükşehir Belediye Meclisi kararları ile “parklar ve dinlenme alanları" olarak belirlenmesine ilişkin “Okmeydanı Eğitim ve Araştırma Hastanesi ve Çevresi 1/5000 ölçekli Nazım İmar Planının dava konusu taşınmaz yönünden iptali istenilmektedir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … İdare Mahkemesi'nce, davanın 2577 sayılı Yasanın 15.maddesinin 1/b bendi uyarınca süre aşımı nedeniyle reddine ilişkin … tarih ve E: …, K: … sayılı kararın, Danıştay Altıncı Dairesinin 17/02/2015 tarihli ve E:2013/5117, K:2015/875 sayılı kararı ile bozulması üzerine bozma kararına uyularak mahallinde yaptırılan keşif ve bilirkişi incelemesi sonucunda düzenlenen bilirkişi raporu ile dosyada yer alan bilgi ve belgelerin birlikte değerlendirilmesinden; planlama alanının 15.06.2009 onay tarihli 1/100.000 ölçekli İstanbul Çevre Düzeni Planı’nda “meskun alanlar” ve "kentsel ve bölgesel donatı alanı(D)” lejantında kaldığı, dava konusu planın fonksiyon kararı yönünden üst ölçekli plan ile uyumluluk arz ettiği, alanda daha önce yapılan 16.04.2005 onay tarihli 1/5000 ölçekli Kağıthane, … Mahallesi, 10301…10311 ve 2167 Adalar Revizyon Nazım İmar Planında bahsi geçen … Ada, … parsel sayılı taşınmazın “az yoğunlukta konut alanında" iken dava konusu plan değişikliği ile "parklar ve dinlenme alanları" olarak belirlenmesine ilişkin olarak plan notu, plan raporu, sosyal donatı alanları tablosu gibi gerekçelerin yer almadığı, planın bütünsel plan olmayıp sadece söz konusu parsel ile yakın çevresine yönelik olarak düzenlendiği, planlama tekniklerine göre diğer sosyal ve teknik altyapı alanları ile bir bütün olarak, erişilebilir şekilde semt ölçeğinde merkezlerle birlikte bir sistem içinde planlanması gerektiği halde, planlamanın yeterince irdelenmediği anlaşıldığından dolayısıyla iptali istenilen 16.04.2012 onay tarihli Okmeydanı Eğitim ve Araştırma Hastanesi ve Çevresi 1/5000 ölçekli Nazım İmar Planının planlama esaslarına, planlama tekniklerine ve ilgili mevzuata uygun olmadığı sonucuna ulaşılarak iptaline karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Dava konusu planın mevzuata uygun hazırlandığı, 13.03.2015 onay tarihli 1/5000 ölçekli İstanbul Metro Karayolu Boğaz Geçiş Nazım İmar Planı Değişikliği ile taşınmazın kısmen "raylı toplu taşıma hattı (metro hattı)" kısmen de "metro tüneli koruma kuşağı lejantına alındığı, alanda 1/1000 ölçekli planın henüz yapılmadığı iddia edilmiştir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Savunma verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ …'ÜN DÜŞÜNCESİ: Temyiz istemlerinin kabulü ile Mahkeme kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Altıncı Dairesince, Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY :
İstanbul İli, Kağıthane İlçesi, … Mahallesi, … pafta, … ada, … parsel sayılı taşınmaz, “az yoğunlukta konut alanı (250-300 kişi/ha)” lejantında kalmakta iken, “parklar ve dinlenme alanları" olarak belirlenmesine ilişkin … tarihli, … sayılı ve … tarihli, … sayılı İstanbul Büyükşehir Belediye Meclisi kararları ile kabul edilen “Okmeydanı Eğitim ve Araştırma Hastanesi ve Çevresi 1/5000 ölçekli Nazım İmar Planının dava konusu taşınmaz yönünden iptali istemiyle bakılmakta olan davanın açıldığı anlaşılmaktadır.

İLGİLİ MEVZUAT:
3194 sayılı İmar Kanununun "Tanımlar" başlıklı 5. maddesinin işlem tarihinde yürürlükte olan halinde; "Nazım imar planı; varsa bölge veya çevre düzeni planlarına uygun olarak halihazır haritalar üzerine, yine varsa kadastral durumu işlenmiş olarak çizilen ve arazi parçalarının; genel kullanış biçimlerini, başlıca bölge tiplerini, bölgelerin gelecekteki nüfus yoğunluklarını, gerektiğinde yapı yoğunluğunu, çeşitli yerleşme alanlarının gelişme yön ve büyüklükleri ile ilkelerini, ulaşım sistemlerini ve problemlerinin çözümü gibi hususları göstermek ve uygulama imar planlarının hazırlanmasına esas olmak üzere düzenlenen, detaylı bir raporla açıklanan ve raporuyla beraber bütün olan plandır. Uygulama İmar Planı; tasdikli halihazır haritalar üzerine varsa kadastral durumu işlenmiş olarak nazım imar planı esaslarına göre çizilen ve çeşitli bölgelerin yapı adalarını, bunların yoğunluk ve düzenini, yolları ve uygulama için gerekli imar uygulama programlarına esas olacak uygulama etaplarını ve diğer bilgileri ayrıntıları ile gösteren plandır." hükmüne yer verilmiştir.
Anılan hüküm uyarınca, planlar arasındaki hiyerarşi kapsamında nazım imar planından sonra yapılacak olan uygulama imar planının nazım imar planına uygun yapılması gerekmektedir.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
16.04.2012 onay tarihli “Okmeydanı Eğitim ve Araştırma Hastanesi ve Çevresi 1/5000 ölçekli Nazım İmar Planınında, dava konusu parselin de bulunduğu alan "parklar ve dinlenme alanları" belirlenmesi üzerine, dava dışı İstanbul İli, Kağıthane İlçesi, … Mahallesi, … pafta, … ada, … parsel sayılı taşınmaz maliki tarafından … İdare Mahkemesinin E: … sayılı dosyasında, İstanbul İli, Kağıthane İlçesi, … Mahallesi, … pafta, … ada, … parsel sayılı taşınmaz maliki tarafından ise … İdare Mahkemesinin E: … sayılı dava dosyasında "parklar ve dinlenme alanları" belirlemesinin iptal istemiyle dava açılmıştır.
Bahsi geçen dava dosyalarında yerinde yaptırılan keşif ve bilirkişi incelemesi sonucu düzenlenen raporlarda özetle; "yapılan planlamada, yaşayanlar için sağlıklı ve yaşanabilir çevrelerin yaratılması amaçlanırken, bu sağlıklı çevre nüfusun gereksinim duyduğu sosyal teknik altyapı alanları için, gerekli olan donatıların nüfusun büyüklüğü paralelinde, sağlanmasını gerektiği, dava konusu planın standartların üzerinde bir yeşil alan önerdiği, İstanbul metropol ölçeğinde, Çağlayan kavşağı ve civarı, önemli bir prestij noktası konumunda bulunduğu, önemli ulaşım akslarının ve ulaşım türlerinin kesiştiği bir birleşme ve ayrılma mevkii olmakla birlikte, eğitim, sağlık, kültür, ticaret, hizmet v.b. fonksiyonları ve binalarıyla hinterlandı oldukça geniş bir alana hizmet verdiği, İstanbul metropol ölçeğinde bir yandan konut alanlarında yenileme bölgeleri ve projeleri oluşturulurken, bir yandan da bu tür prestij noktalarının da yenilenmesi ve yenilenen konut bölgelerinin ihtiyaçlarına cevap verebilecek projelerle desteklenmesinin kent mekanlarının birlikte gelişimi ve entegrasyonu yönünden önem arz ettiği, dava konusu parselin de içinde yer aldığı yapı adasının E-5 gibi önemli bir aks ile oldukça önemli ve geniş alana sahip tam teşekküllü hastane konumundaki sağlık tesis alanı arasına sıkışmış konut+ticaret birimlerinden oluşan bir bölge olduğu, sağlık tesis alanları çevresinde bu ana fonksiyon ile bir arada yaşayan ve ekonomik olarak sağlık tesisinden beslenen ticaret birimlerinin (eczane, medikal, çiçekçi, yeme-içme v.b.) bu alandan yer seçme eğiliminde olduğu, dava konusu parsele getirilen yeşil alan donatısının, sağlık tesisinin ihtiyaç duyduğu en önemli kullanımlardan birisi olduğu, alanda sağlık tesisinin yanı sıra eğitim tesisi gibi yeşil alana ihtiyaç duyan diğer kullanımların da yer aldığı, plan notlarına göre yeşil alanlar içerisinde sökülebilir-takılabilir malzemelerden yapılmak üzere büfe, lokanta, kafeterya gibi yeme içme faaliyetlerine yönelik birimlerin yer alabileceği, dava konusu parselin de içinde yer aldığı 16.04.2012 tasdik tarihli 1/5000 ölçekli Okmeydanı Eğitim ve Araştırma Hastanesi ve Çevresi Nazım İmar Planı ile tanımlanan yeşil alanın, E-5 gibi yoğun kullanılan bir aks ile yine yoğun olarak kullanılmakta olan hastane donatısı arasında tampon bölge oluşturduğu, İstanbul’un deprem riski taşıması nedeniyle nüfus ve yapı yoğunluğu açısından daha hassas bir planlama anlayışı gerektirdiği, planlarda açık alan olarak kurgulanan donatı alanlarının (park ve dinlenme alanları, yeşil alanlar...v.b.) olası bir depremde hayati rol üstleneceği, insanların başta deprem olmak üzere doğal afetler sonrası ilk toplanma ve barınma ihtiyaçlarını karşılayacak alanlara ihtiyaç duyduğu, kent genelinde son yıllarda sayıları giderek azalan açık-yeşil alanlar ve benzeri kamusal donatı alanlarının taşıdığı önemin ve bu alanların korunması gerekliliğinin son derece açık olduğu, söz konusu planın dava konusu taşınmaz açısından, yukarıda açıklanan nedenlerle, şehircilik ilkelerine, planlama esaslarına ve kamu yararına uygun olduğu" tespit ve değerlendirmelerinde bulunulmuştur.
Belirlenen tespit ve değerlendirmeler doğrultusunda … İdare Mahkemesince davanın reddi yolunda verilen … tarihli, E: …, K: … sayılı karar Danıştay Altıncı Dairesinin 11/09/2018 tarihli E:2015/3851, K:2018/6667 sayılı kararı ile onanmış, davacının karar düzeltme talebi ise Danıştay Altıncı Dairesinin 04.10.2021 tarihli, E:2019/1168, K:2021/10513 sayılı kararı ile reddedilmiştir
Yine aynı tespitlerle, … İdare Mahkemesince davanın reddi yolunda verilen … tarihli, E: …, K: … sayılı karar, Danıştay Altıncı Dairesinin 11/09/2018 tarihli E:2015/3858, K:2018/6666 sayılı kararı ile onanmış, davacının karar düzeltme talebi ise Danıştay Altıncı Dairesinin 04.10.2021 tarihli E: 2019/1137, K:2021/10503 sayılı kararı ile reddedilmiştir.
Bu durumda, yukarıda yer verilen bilirkişi raporundaki tespitler ve yargı kararları doğrultusunda davaya konu işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı sonucuna ulaşıldığından, davanın reddine karar verilmesi gerekirken, dava konusu işlemin iptali yolunda verilen temyize konu İdare Mahkemesi kararında hukuki isabet bulunmamaktadır.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1.Davalının temyiz isteminin kabulüne,
2.Dava konusu işlemin yukarıda özetlenen gerekçeyle iptaline ilişkin temyize konu … İdare Mahkemesinin … tarih ve E: …, K: … sayılı kararının BOZULMASINA,
3. Dosyanın anılan Mahkemeye gönderilmesine,
4. 2577 sayılı Kanunun (Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen) 54. maddesinin 1. fıkrası uyarınca bu kararın tebliğ tarihini izleyen 15 gün içerisinde kararın düzeltilmesi yolu açık olmak üzere, 04/10/2021 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.