21. Hukuk Dairesi 2017/3938 E. , 2018/4954 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
Davacı, murisinin askerlik süresinin yeter miktarını borçlanarak ölüm aylığı almaya hak kazandığının tespitine karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme, bozmaya uyarak ilamında belirtildiği şekilde, isteğin kabulüne karar vermiştir.
Hükmün, davalı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan sonra düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okundu, işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar verildi.
K A R A R
Dava, davacıya ve mirasçı statüsündeki diğer hak sahiplerine davacının ölen eşi ..."den dolayı davayı ikame ettikleri tarihten itibaren ölüm aylığı bağlanması gerektiğinin tespiti istemine ilişkindir.
Mahkemenin davanın kabulüne ilişkin önceki kararı davalı Kurum tarafından temyiz edilmiş ve dava dilekçesindeki istem ve mevcut delil durumuna göre yapılan inceleme ile Dairemizce, “Yapılacak iş, davacının, muris eşinin askerlik süresini borçlanması ve kendisine ölüm aylığı bağlanması hususunda Kuruma başvuru yapıp yapmadığını, yapmış ise Kurum işleminin ne olduğunu, Kurum tarafından davacının talepleri konusunda uyuşmazlık çıkartılıp çıkartılmadığını, uyuşmazlık var ise hangi noktada olduğunu belirlemek, davacının eşinin ölüm tarihini tespit etmek ve ölüm tarihine göre yürürlükte bulunan mevzuat kapsamında davacının taleplerini değerlendirerek bir karar vermekten ibarettir.” denilerek bozulmuştur.
Mahkemece, Dairemizin bozma ilamına uyularak yapılan yargılama sonunda, davanın kabulüne karar verilmiştir.
Dosyadaki kayıt ve belgelerden, davacının murisi ..."in 12/02/2008 tarihinde vefat ettiği, murisin 1964-2008 yılları arasında 105 gün 506 sayılı Yasa kapsamında sigortalılığının bulunduğu, 24/03/1965-24/03/1967 tarihleri arasında askerliğini yaptığı, Kurum tarafından ölüm aylığı bağlanabilmesi için askerlik süresi dahil 900 gün prim ödenmesi gerektiğinden, murisin 720 gün askerlik süresi ile 105 gün sigortalılık süresine göre 825 gün prim gün sayısı olduğundan ve buna göre ölüm aylığı şartları oluşmadığından hak sahiplerine askerlik borçlanması tebligat yazısının gönderilmediği anlaşılmaktadır.
Hak sahiplerine yönelik ölüm aylığı tahsisinde sosyal güvenlik hukuku ilkelerine göre sigortalının yaşamını yitirdiği tarih itibari ile yürürlükte olan yasal düzenlemenin uygulanması zorunlu bulunmaktadır.
Davacının murisinin ölüm tarihi olan 12/02/2008 tarihinde 506 sayılı Yasa yürürlükte olup bu yasanın 66. maddesinin (c) bendinde, “5 yıldan beri sigortalı bulunup, sigortalılık süresinde en az 900 gün malûllük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi ödemiş durumda, ölen sigortalının hak sahibi kimselerine aylık bağlanır.” düzenlemesi yer almaktadır.
Somut olayda, davacının murisi ..."in 506 sayılı Yasa kapsamında 105 gün sigortalılığının bulunduğu, Dairemizin Bozma İlamında murisin sigortalılık süresinin 195 gün olarak belirtilmesinin maddi hataya dayalı olduğu, maddi hataya dayanan bozma ilamının usuli kazanılmış hak sağlamasının mümkün olmadığı, hak sahiplerine bağlanacak ölüm aylığı bakımından 720 gün askerlik borçlanması ile birlikte 825 gün prim ödemesinin olduğu, 506 sayılı Yasanın 66. maddesinin (c) bendinde yer alan düzenlemeye göre ölüm aylığı şartlarının oluşmadığı anlaşıldığından davanın reddine karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde karar verilmiş olması usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O halde, davalı Kurum vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Temyiz edilen hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, 17/05/2018 gününde oybirliğiyle karar verildi.
M.B.
