18. Hukuk Dairesi Esas No: 2015/8855 Karar No: 2016/4678 Karar Tarihi: 21.03.2016
Yargıtay 18. Hukuk Dairesi 2015/8855 Esas 2016/4678 Karar Sayılı İlamı
Özet:
Davacı, bir taşınmazın kamulaştırma bedelinin tespiti ve irtifak hakkının idare adına tescili için dava açmıştır. Asliye Hukuk Mahkemesi, davanın kabulüne karar vermiştir. Ancak, davalı tarafından temyiz edilmiştir. Yargıtay, temyiz istemini inceledikten sonra, sair temyiz itirazlarının yerinde olmadığına karar vermiştir. Ancak, kamulaştırma bedelinin tespitinde 2014 yılı verilerinin esas alınması gerektiği halde 2013 yılı verileri kullanılmıştır. Ayrıca, irtifak değer kaybı oranı hesaplarken taşınmazın özellikleri de dikkate alınmalıdır. Bu nedenle hüküm bozulmuştur. Kanun maddeleri olarak ise, 2942 sayılı Kamulaştırma Yasası'nın 4650 sayılı Yasayla değişik 15. ve 11. maddeleri belirtilmiştir.
18. Hukuk Dairesi 2015/8855 E. , 2016/4678 K.
"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
Dava dilekçesinde, ... İli, ... İlçesi, ... Köyü, 113 ada 5 parsel sayılı taşınmazın Kamulaştırma Yasasının 4650 Sayılı Yasayla değişik hükümleri uyarınca, kamulaştırma bedelinin tespiti ve irtifak hakkının idare adına tescili istenilmiştir. Mahkemece davanın kabulüne karar verilmiş, hüküm davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir. Y A R G I T A Y K A R A R I Temyiz isteminin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü: Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı kanıtlarla yasal gerektirici nedenlere ve özellikle kanıtların takdirinde bir isabetsizlik görülmemesine göre sair temyiz itirazları yerinde değildir. Ancak; 1-2942 sayılı Kamulaştırma Yasasının 4650 sayılı Yasayla değişik 15. maddesinin son fıkrasında; bilirkişilerce -aynı Yasanın 11. maddesinin (f) bendi hükmü gözetilerek- yapılacak değer tespitinde, idarece belgelerin mahkemeye verildiği günün (dava tarihinin) esas tutulacağı öngörüldüğünden, davanın açıldığı 2014 yılına ait verilerin (karar tarihi itibariyle 2014 yılı verilerinin belirlenmiş olduğu da gözetilerek) esas alınarak kamulaştırma bedelinin tespit edilmesi gerekirken, bilirkişi kurulunca henüz 2014 yılına ait verilerin oluşmadığı gerekçesi ile taşınmazın değerlendirilmesinde 2013 yılı verilerinin esas alınması suretiyle belirlenen irtifak kamulaştırma bedeline yıllık enflasyon farkı eklenerek bulunan yeni irtifak kamulaştırma bedeline hükmedilmesi, 2-2942 Sayılı Yasanın 4650 Sayılı Yasayla değişik 11. maddesinin son fıkrası uyarınca, irtifak hakkı tesis edilmek amacıyla yapılan kamulaştırmada kamulaştırma bedeli, taşınmazın irtifak hakkı tesisinden önceki ile irtifak hakkı tesis edildikten sonraki değerleri arasındaki farktan ibarettir. Taşınmazın niteliğine göre Kamulaştırma Kanununun 11. maddesinin 3. fıkrası gereğince, taşınmazın tamamının bir bütün olarak değeri tespit edildikten sonra aynı maddenin son fıkrası uyarınca irtifak kurulması nedeniyle taşınmazda meydana gelecek değer düşüklüğünün oran ve tutarının gerekçeleri ile belirtilmesi gerekir. İrtifak kurulması nedeniyle taşınmazda meydana gelecek değer düşüklüğünün oranı, taşınmazın cinsi, özelliği, kullanım şekli, irtifak hakkının niteliği (boru hattı, enerji nakil hattı vs.), taşınmazda kapladığı alan ve yeri, istikameti dikkate alınarak belirlenir. Yargıtay uygulamalarında, taşınmazın niteliğine uygun kullanımını önemli ölçüde etkileyen özel bir durum söz konusu olmaması halinde arazilerde irtifak nedeniyle olabilecek değer kaybının irtifaktan etkilenen alanın mülkiyet değerinin %35"ini aşmaması gerektiği kabul edilmektedir. Dava konusu taşınmazın ve irtifak tesis edilen bölümün konumu ve niteliği dikkate alındığında, irtifak değer kaybı oranının dava konusu taşınmazda %17 alınması gerekirken, hükme esas alınan bilirkişi kurulu raporunda %12 alınması suretiyle düşük bedel belirleyen rapora göre karar verilmesi, Doğru görülmemiştir. Bu itibarla yukarıda açıklanan esaslar gözönünde tutulmaksızın yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsiz, temyiz itirazları bu nedenlerle yerinde olduğundan kabulü ile hükmün HUMK.nun 428.maddesi gereğince BOZULMASINA, temyiz peşin harcının istek halinde temyiz edene iadesine, işbu kararın tebliğinden itibaren onbeş gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere 21.03.2016 gününde oybirliğiyle karar verildi.