Mahkemesi : Balıkesir 1. İş Mahkemesi
Tarihi : 25.11.2013
No : 2013/353-2013/642

Davacı, A..r.. sigortasına girdiği 20.11.1977 tarihinin Türkiye"de ilk sigortaya giriş tarihi olarak kabul edilmesi ve yaşlılık aylığı bağlanması gerektiğinin tespitini istemiştir.
Mahkemece, davanın kabulüne karar verilmiştir.
Hükmün, davalı Kurum avukatı tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kâğıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
1- Dosyadaki belgelerden, davacının, borçlanma öncesinde 5510 sayılı Yasanın 4/1-a madde kapsamında sigortalı çalışmalarının bulunduğu; 20.11.1977 – 06.07.1984 tarihleri arasında Almanya’da rant sigortasına tabi olarak geçen süreyi borçlandırıldığı, borçlanma bedelinin ödendiği; belgelerde not olarak Almanya’da ödediği primleri iade alarak, yurt dışı çalışmalarını tasfiye ettiği belirtilmektedir.
Mahkemece, rant sigortasına tabi çalışmaların tasfiye durumu araştırılmadan, Uluslararası sözleşme hükmü kapsamında, Türkiye’deki sigorta başlangıcının 20.11.1977 tarihi olduğuna karar verilmiştir.
Türkiye Cumhuriyeti ile Almanya Federal Cumhuriyeti arasında imzalanan Sosyal Güvenlik Sözleşmesinin, konuya ilişkin 29’uncu maddesinin 4’üncü bent hükmü, bir kimsenin Türk sigortasına girmeden önce, A..r.. sigortasına girmiş bulunması halinde, r.. sigortasına giriş tarihinin, Türk sigortasına giriş tarihi olarak kabul edileceğini öngörmüştür.
Prim iadesi suretiyle tasfiye edilen yurt dışı hizmetlerindeki tasfiye edilme hali, söz konusu yurt dışı sürelerinin, 3201 sayılı Yasa uyarınca borçlandırılarak sigortalının sosyal güvenliği bakımından değerlendirilmesinde, aksine bir düzenleme bulunmadığından engel değildir. Ancak tasfiye edilen yurt dışı hizmetlerin, sigortalılık başlangıcında esas alınabilmesi mümkün bulunmamaktadır.
Çünkü, Türkiye Cumhuriyeti ile Almanya Federal Cumhuriyeti arasında bağıtlanan Sosyal Güvenlik Sözleşmesinin, konuya ilişkin 29’uncu maddesinin 4’üncü bent hükmü, bir kimsenin Türk sigortasına girmeden önce, Alman rant sigortasına girmiş bulunması halinde, r.. sigortasına giriş tarihinin, Türk sigortasına giriş tarihi olarak kabul edileceğini belirtmekle birlikte, anılan hükmün uygulanabilirliği, her iki ülke mevzuatına göre dikkate alınabilecek bir sigortalılık süresinin bulunması halinde mümkündür.
Sigortalı hizmetlerin tasfiye edilmesi halinde, tasfiyeye uğramış hizmetlerin sosyal sigorta hukuku açısından geçerliliğini yitirmiş sayılması ve artık her iki ülke mevzuatına göre nazara alınabilecek bir sigortalılık süresi kalmayacağından, Türkiye Cumhuriyeti ile Almanya Federal Cumhuriyeti arasında aktedilen Sosyal Güvenlik Sözleşmesinin, konuya ilişkin 29’uncu maddesinin 4’üncü bent hükmü uyarınca, rant sigortasına giriş tarihinin, Türkiye’de sigorta başlangıcı olarak sayılması mümkün olmayacaktır.
2- 3201 sayılı Yasaya göre borçlanılan süreler gözetilerek yaşlılık aylığı bağlanabilmesi için yurda kesin dönüş şartının da gerçekleşmesi gerekir. Davacının, yeni tarihli TR-4 belgesi getirtilerek yurtdışındaki çalışma ilişkisinin sona erip-ermediği, bunun sonucu olarak aylık bağlanması için yurda dönüş şartının davacı yönünden gerçekleşip-gerçekleşmediği araştırılarak sonucuna göre karar verilmesi gerekirken, eksik inceleme ile yazılı şekilde karar verilmiş olması, usul ve yasaya aykırı olup, bozma nedenidir.
O hâlde, davalı Kurum vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Temyiz edilen hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, 22.05.2014 gününde oybirliği ile karar verildi.