BAM Hukuk Mahkemeleri Antalya Bölge Adliye Mahkemesi 11. Hukuk Dairesi 2022/1276 Esas 2022/880 Karar Sayılı İlamı

T.C.
ANTALYA
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
11. HUKUK DAİRESİ

T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
B Ö L G E A D L İ Y E M A H K E M E S İ K A R A R I

İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : ALANYA ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
KARAR TARİHİ: 13/12/2021
DAVANIN KONUSU: Tazminat (Ticari Satımdan Kaynaklanan)
GEREKÇELİ KARAR
YAZIM TARİHİ: 27/05/2022

İlk Derece Mahkemesinin kararı süresi içerisinde istinaf edilmiş olduğundan dosya içerisinde bulunan belgeler okunup incelendi.
Başkanın inceleme raporu okundu.
GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:
Asliye Ticaret Mahkemesi sıfatı ile Alanya 4. Asliye Hukuk Mahkemesi'nin ... Esas sayılı dosyasında verilen gönderme kararı ile 03/09/2021 tarih ve ... Karar sayılı karar ile HSK Genel Kurulu'nun 7/7/2021 tarih ve 608 Karar sayılı kararına atfen ve 568 sayılı kararına istinaden dosyanın Alanya Asliye Ticaret Mahkemesine gönderildiği ve Alanya Asliye Ticaret Mahkemesi'nin de görevsizlik kararı verdiği anlaşılmaktadır.
Karar davacı yanca ve davalı ... Bankası A.Ş. Ve davalı ... A.Ş. Vekilince istinaf edilmiştir.
Öncelikle; davaya Asliye Ticaret Mahkemesi sıfatı ile bakan Asliye Hukuk Mahkemeleri ile Asliye Ticaret Mahkemeleri arasında bir görev uyuşmazlığı bulunmadığı; zira Asliye Hukuk Mahkemesinin kararının teknik anlamda ve HMK daki dava şartı olarak düzenlenmiş görevsizlik kararı niteliğinde olmadığı, karar niteliğinin “ devir” “ gönderme” niteliğinde bulunduğu kabul edilmelidir.
Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 1'inci maddesi uyarınca mahkemelerin görevi ancak yasa ile belirlenebilir. Göreve ilişkin kurallar kamu düzenine ilişkindir.
Anayasa'nın 37'nci maddesinde "Hiç kimse kanunen tabi olduğu mahkemeden başka bir merci önüne çıkarılamaz." denilerek görev ve kesin yetki kurallarının gücü, tabii hakim ilkesi olarak ifade edilen evrensel bir ilkenin anayasa hükmü haline getirilmesi suretiyle ortaya konmuştur. Tabii hakim ilkesi gereği yargılanacak olan uyuşmazlığın gerçekleşmesinden önce, yürürlükte bulunan yasalar aracılığıyla görevi, yetkisi ve işleyişi belirlenmiş olan mahkemede görülmesi gereklidir.
Dava açmanın maddi hukuk ve yargılama hukuku bakımından birtakım sonuçları vardır. Dava açmanın yargılama hukukuna ilişkin en önemli sonuçlarından biri davanın açılması anında görevli ve yetkili olan mahkemenin artık sabit hale gelmesidir (perpetuatio fori). Bu ilkeye göre sonradan ortaya çıkan değişiklikler görevi ve yetkiyi etkilemez. Bu çerçevede ortaya çıkan ikinci önemli sonuç da mahkemenin davayı inceleme zorunluluğunun doğmasıdır. Nitekim yasa değişikliklerinde dahi ayrı ve açık bir geçiş hükmü yoksa mahkemeler görevsizlik kararı vererek ellerinde derdest bulunan dosyaları yeni kurulan mahkemeye gönderemezler; bunlara bakıp sonuçlandırmak zorundadırlar.
6087 sayılı Hâkimler ve Savcılar Kurulu Kanunu'nun 4/1-a ve 7/2-f düzenlemelerine göre Adalet Bakanlığının bir mahkemenin kaldırılması veya yargı çevresinin değiştirilmesi konusundaki tekliflerini karara bağlamak, Kurul Genel Kurulunun görevleri arasındadır.
Ancak yargı çevresi bir mahkemenin hangi coğrafi alandaki davalara bakacağıyla ilgili olup, bir görev kuralı niteliğinde değildir. Bu karar ancak bundan sonra o yerde görülecek davaların yargılamasını yapacak mahkemeyi belirlemek maksatlıdır.
Nitekim karar 07.07.2021 günü alınmış, ancak yürürlük tarihi 01.09.2021 olarak belirlenmiştir. Kurul'un yargı çevresi belirlemeye ilişkin kararı, sadece bu kararın yürürlük tarihinden sonra açılacak davaları ilgilendirir. Aksi fikrin kabulü halinde Kurul'un tabii hakim ilkesini çiğneyerek derdest davaları dilediği mahkemede inceletme yetkisinin bulunduğu yolunda, Anayasa'ya aykırı bir sonuca varılacaktır.
Açıklanan bu gerekçe ile davacı yanın istinaf başvurusunun esastan reddine karar vermek gerekmiştir.
Davalı ... Bankası istinaflarında kendilerine duruşma gününün tebliğ edilmediği nedenle hukuki dinlenilme haklarının ihlal edildiği yönünde istinaf başvurusunda bulunmuş iseler de; göreve ilişkin dava şartı her aşamada verilebilecek bir karar olmakla istinaf başvurusu yerinde görülmemiştir.
Davalı ... A.Ş. vekilinin istinaf başvurusu incelendiğinde ; taraflar arasındaki uyuşmazlığın tüketici uyuşmazlığı niteliğinde bulunmadığı nedenle ilk derece mahkemesinin gerekçesi hatalı bulunmuş ve davaya Alanya 4. Asliye Hukuk Mahkemesinde ve ticaret mahkemesi sıfatı ile devam edilmesi yönünde yeniden karar oluşturmak gerekmiştir.
H Ü K Ü M :Yukarıda açıklanan gerekçe ile;
1-Davacı yanın istinaf başvurusunun HMK 353/1-b-1 maddesi gereğince ESASTAN REDDİNE
2-Davalı ... Bankası A.Ş.'nin istinaf başvurusunun HMK'nın 353/1-b-1. maddesi gereğince ESASTAN REDDİNE
3-Davalı ... A.Ş. vekilinin istinaf başvurusunun HMK 353/1-b-2 maddesi gereğince KABULÜNE; Alanya Asliye Ticaret Mahkemesi'nin ... Esas ve ... Karar sayılı kararının KALDIRILMASINA
4-İlk derece Mahkemesine açılan davada
Davanın göreve ilişkin dava şartı yokluğu nedeni ile HMK 114/1-c ve 115. Maddelerine göre USULDEN REDDİNE
Yargılamaya Asliye Ticaret Mahkemesi sıfatı ile devam edilmesi için dosyanın Alanya 4. Asliye Hukuk Mahkemesine GÖNDERİLMESİNE
İşbu gerekçeli kararın İLK DERECE MAHKEMESİNCE TARAFLARA RE'SEN TEBLİĞİNE
Taraflarca HMK 20. Madde uyarınca gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık yasal sürede talep dilekçesinin İLK DERECE MAHKEMESİNE SUNULMASINA; sunulmadığı takdirde HMK 20. Madde gereklerinin de ilk derece mahkemesince yerine getirilmesine
5-İstinaf eden davacı taraftan alınması gereken 80,70 TL karar ve ilam harcı peşin alınmış olmakla ayrıca harç alınmasına YER OLMADIĞINA
6-İstinaf eden davalı ... Bankasından alınması gereken eksik 21,40 TL karar ve ilam harcının bu davalıdan tahsili ve Hazineye gelir yazılması için harç tahsil müzekkeresinin ilk derece mahkemesince RESEN DÜZENLENMESİNE
7-İstinaf eden davalı ... A.Ş. tarafından yatırılan istinaf peşin harcının talepleri halinde ilk derece mahkemesince İADE EDİLMESİNE
8-İstinaf yargılama giderlerinin ilk derece mahkemesince nihai kararda hüküm altına alınmasına
9-İstinaf incelemesi duruşmasız olarak yapılmış olmakla ücreti vekalet tayin ve takdirine YER OLMADIĞINA
10-İstinaf incelemesi için yatırılan ve artan istinaf gider avansının yatıranına İlk derece mahkemesince İADE EDİLMESİNE
Dair; dosya üzerinde yapılan istinaf incelemesi sonucu HMK'nun 353/1-a-3. maddesi gereğince KESİN olmak üzere 27/05/2022 tarihinde ve oy birliğiyle karar verildi.

...